A new superweapon in the fight against cancer | Paula Hammond

149,373 views ・ 2016-05-06

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Sylwia Gliniewicz Korekta: Barbara Guzik
00:12
Cancer affects all of us --
0
12838
2183
Nowotwór złośliwy dotyka nas wszystkich,
00:15
especially the ones that come back over and over again,
1
15045
3367
szczególnie te jego postaci, które ciągle nawracają,
00:18
the highly invasive and drug-resistant ones,
2
18436
2996
bardzo inwazyjne, lekooporne,
00:21
the ones that defy medical treatment,
3
21456
2379
które nie poddają się leczeniu medycznemu,
00:23
even when we throw our best drugs at them.
4
23859
2516
nawet jeśli atakujemy najlepszymi lekami.
00:27
Engineering at the molecular level,
5
27247
2920
Inżynieria na poziomie molekularnym,
00:30
working at the smallest of scales,
6
30191
2648
praca na najmniejszej ze skal,
00:32
can provide exciting new ways
7
32863
2523
daje fascynujące, nowe możliwości
00:35
to fight the most aggressive forms of cancer.
8
35410
2928
zwalczania najbardziej agresywnych rodzajów nowotworów złośliwych.
00:39
Cancer is a very clever disease.
9
39260
2477
Nowotwór złośliwy to przebiegła choroba.
00:42
There are some forms of cancer,
10
42346
1577
Na szczęście z pewnymi jego postaciami
00:43
which, fortunately, we've learned how to address relatively well
11
43947
4735
radzimy sobie relatywnie dobrze
00:48
with known and established drugs and surgery.
12
48706
3392
za pomocą znanych i skutecznych leków i zabiegów chirurgicznych.
00:52
But there are some forms of cancer
13
52627
1977
Są jednak rodzaje nowotworów złośliwych,
00:54
that don't respond to these approaches,
14
54628
2232
które nie reagują na te sposoby leczenia,
00:56
and the tumor survives or comes back,
15
56884
2628
dlatego nowotwór pozostaje lub wraca,
00:59
even after an onslaught of drugs.
16
59536
2129
nawet po ataku lekami.
01:02
We can think of these very aggressive forms of cancer
17
62053
3994
Można sobie wyobrazić, że bardzo agresywne rodzaje nowotworów
01:06
as kind of supervillains in a comic book.
18
66071
2866
są niczym szwarccharaktery z komiksu.
01:09
They're clever, they're adaptable,
19
69455
2705
Są przebiegli, łatwo się przystosowują
01:12
and they're very good at staying alive.
20
72184
2809
i doskonale posiedli sztukę przetrwania.
01:15
And, like most supervillains these days,
21
75744
2662
Jak w przypadku większości dzisiejszych szwarccharakterów,
01:18
their superpowers come from a genetic mutation.
22
78996
3910
ich niezwykłe moce pochodzą z mutacji genetycznych.
01:24
The genes that are modified inside these tumor cells
23
84740
2942
Geny, które uległy zmianie wewnątrz komórek nowotworowych,
01:27
can enable and encode for new and unimagined modes of survival,
24
87706
5267
umożliwiają i kodują nowe, niewyobrażalne sposoby przetrwania,
01:32
allowing the cancer cell to live through
25
92997
2475
co umożliwia nowotworowi złośliwemu
przetrwać najlepsze zabiegi chemioterapii.
01:35
even our best chemotherapy treatments.
26
95496
2365
01:38
One example is a trick in which a gene allows a cell,
27
98789
4507
Jednym z przykładów jest sztuczka, w której gen pozwala komórce,
01:43
even as the drug approaches the cell,
28
103320
2484
już wtedy, kiedy zbliża się do niej lek,
01:46
to push the drug out,
29
106390
2649
wypchnąć ten lek,
01:49
before the drug can have any effect.
30
109850
2173
zanim przyniesie jakikolwiek skutek.
01:52
Imagine -- the cell effectively spits out the drug.
31
112047
3686
Komórka skutecznie "wypluwa" lek.
01:56
This is just one example of the many genetic tricks
32
116393
2930
To tylko jeden z przykładów wielu genetycznych sztuczek,
01:59
in the bag of our supervillain, cancer.
33
119347
2600
które ma w zanadrzu szwarccharakter, nowotwór złośliwy.
02:01
All due to mutant genes.
34
121971
2160
Wszystko dzięki zmutowanym genom.
02:04
So, we have a supervillain with incredible superpowers.
35
124717
4721
Mamy przed sobą szwarccharakter o niesamowitych mocach.
02:09
And we need a new and powerful mode of attack.
36
129462
3122
Dlatego potrzeba nowego i potężnego sposobu ataku.
02:13
Actually, we can turn off a gene.
37
133704
3084
Możemy wyłączyć gen.
02:17
The key is a set of molecules known as siRNA.
38
137328
3341
Kluczem jest zbiór cząsteczek zwanych siRNA,
02:21
siRNA are short sequences of genetic code
39
141143
3603
krótkich sekwencji genetycznego kodu,
02:25
that guide a cell to block a certain gene.
40
145253
3081
które nakierowują komórkę na zablokowanie określonego genu.
02:28
Each siRNA molecule can turn off a specific gene
41
148982
3575
Każda cząsteczka siRNA potrafi wyłączyć konkretny gen
02:32
inside the cell.
42
152581
1570
wewnątrz komórki.
02:35
For many years since its discovery,
43
155292
2021
Od czasu tego odkrycia
02:37
scientists have been very excited
44
157337
1950
naukowcy są bardzo zainteresowani tym,
02:39
about how we can apply these gene blockers in medicine.
45
159311
3357
jak wykorzystać w medycynie cząsteczki hamujące ekspresję genów.
02:43
But, there is a problem.
46
163216
1718
Problem w tym,
02:44
siRNA works well inside the cell.
47
164958
2460
że siRNA działa skutecznie wewnątrz komórki.
02:47
But if it gets exposed to the enzymes
48
167854
2994
Jeśli zostanie poddany działaniu enzymów,
02:50
that reside in our bloodstream or our tissues,
49
170872
2500
które są w krwiobiegu lub tkankach,
02:53
it degrades within seconds.
50
173396
1855
wtedy od razu się rozpada.
02:55
It has to be packaged, protected through its journey through the body
51
175769
4316
Musi zostać zapakowany i chroniony podczas podróży w organizmie
03:00
on its way to the final target inside the cancer cell.
52
180109
3070
w drodze do punktu docelowego wewnątrz komórki nowotworowej.
03:03
So, here's our strategy.
53
183740
2317
Oto nasza strategia.
03:06
First, we'll dose the cancer cell with siRNA, the gene blocker,
54
186468
3803
Najpierw podamy komórce nowotworowej dawkę siRNA hamującego ekspresję genów,
03:10
and silence those survival genes,
55
190295
1596
i wyciszymy geny odpowiedzialne za przeżycie,
03:11
and then we'll whop it with a chemo drug.
56
191915
2088
a potem pokonamy ją za pomocą leku antynowotworowego.
03:14
But how do we carry that out?
57
194501
1678
Jak tego dokonamy?
03:16
Using molecular engineering,
58
196764
1780
Przy użyciu inżynierii molekularnej
03:19
we can actually design a superweapon
59
199705
3188
możemy zaprojektować superbroń,
03:23
that can travel through the bloodstream.
60
203648
2251
która może się przemieszczać po krwiobiegu,
03:25
It has to be tiny enough to get through the bloodstream,
61
205923
2996
ale musi być bardzo mała.
03:28
it's got to be small enough to penetrate the tumor tissue,
62
208943
2871
Musi być tak mała, żeby wniknąć w tkankę nowotworu,
03:32
and it's got to be tiny enough to be taken up inside the cancer cell.
63
212368
4145
i odpowiednio mała, żeby zostać pobrana przez komórkę nowotworową.
03:37
To do this job well,
64
217049
1602
Żeby zrobić to dobrze,
03:38
it has to be about one one-hundredth the size of a human hair.
65
218675
4805
musi mierzyć około jednej setnej wielkości ludzkiego włosa.
03:44
Let's take a closer look at how we can build this nanoparticle.
66
224224
3381
Przyjrzyjmy się temu, jak można zbudować taką nanocząsteczkę.
03:49
First, let's start with the nanoparticle core.
67
229146
2397
Zacznijmy od jej rdzenia.
03:51
It's a tiny capsule that contains the chemotherapy drug.
68
231567
3800
To mała kapsułka zawierająca lek antynowotworowy.
03:56
This is the poison that will actually end the tumor cell's life.
69
236089
3477
To trucizna, która uśmierci komórkę nowotworową.
04:00
Around this core, we'll wrap a very thin,
70
240152
3785
Wokół rdzenia owiniemy cienką powłokę,
04:03
nanometers-thin blanket of siRNA.
71
243961
2833
nanometrowej wielkości warstwę siRNA.
04:06
This is our gene blocker.
72
246818
1634
To zahamuje ekspresję genów.
04:09
Because siRNA is strongly negatively charged,
73
249093
3589
siRNA jest silnie elektroujemny,
04:12
we can protect it
74
252706
1557
dlatego możemy go ochronić
04:14
with a nice, protective layer of positively charged polymer.
75
254287
4725
warstwą pozytywnie naładowanego polimeru.
04:19
The two oppositely charged molecules stick together
76
259503
3257
Dwie przeciwnie naładowane cząsteczki przyciągną się do siebie
04:22
through charge attraction,
77
262784
1436
dzięki przyciąganiu się ładunków,
04:24
and that provides us with a protective layer
78
264244
2134
które zapewnia nam ochronną warstwę
04:26
that prevents the siRNA from degrading in the bloodstream.
79
266402
3051
zapobiegającą rozpadowi siRNA we krwi.
04:30
We're almost done.
80
270106
1300
Prawie skończyliśmy.
04:31
(Laughter)
81
271430
1460
(Śmiech)
04:32
But there is one more big obstacle we have to think about.
82
272914
4078
Jest jeszcze jedna duża przeszkoda, o której należy pomyśleć.
04:37
In fact, it may be the biggest obstacle of all.
83
277016
2392
To chyba największa z przeszkód.
04:39
How do we deploy this superweapon?
84
279432
1974
Jak użyjemy tej superbroni?
04:41
I mean, every good weapon needs to be targeted,
85
281430
2554
Każda dobra broń musi mi mieć cel.
04:44
we have to target this superweapon to the supervillain cells
86
284008
4065
Musimy skierować tę superbroń przeciwko komórkom szwarccharakterów,
04:48
that reside in the tumor.
87
288097
1950
które znajdują się w nowotworze.
04:50
But our bodies have a natural immune-defense system:
88
290071
3273
Nasze ciało ma naturalny, immunologiczny system ochrony,
04:53
cells that reside in the bloodstream
89
293916
1951
komórki znajdujące się w krwiobiegu,
04:55
and pick out things that don't belong,
90
295891
2345
które wyłapują ciała obce,
04:58
so that it can destroy or eliminate them.
91
298260
2299
żeby je zniszczyć i wyeliminować.
05:00
And guess what? Our nanoparticle is considered a foreign object.
92
300583
4436
Nasza nanocząsteczka jest uznana za ciało obce.
05:05
We have to sneak our nanoparticle past the tumor defense system.
93
305718
4099
Musimy ją przemycić, omijając system ochronny nowotworu.
05:09
We have to get it past this mechanism of getting rid of the foreign object
94
309841
6254
Musimy ominąć mechanizm eliminacji obcego ciała,
05:16
by disguising it.
95
316119
1420
maskując ją.
05:17
So we add one more negatively charged layer
96
317563
4345
Dodajemy jeszcze jedną elektroujemną warstwę
05:21
around this nanoparticle,
97
321932
1324
wokół nanocząsteczki,
05:23
which serves two purposes.
98
323280
1438
co służy dwóm celom.
05:25
First, this outer layer is one of the naturally charged,
99
325140
3968
Po pierwsze, zewnętrzna warstwa składa się z naturalnie naładowanych,
05:29
highly hydrated polysaccharides that resides in our body.
100
329132
3713
wysoko uwodnionych polisacharydów, które występują w organizmie.
05:33
It creates a cloud of water molecules around the nanoparticle
101
333456
4833
Tworzy to chmurę cząsteczek wody wokół nanocząsteczki,
05:38
that gives us an invisibility cloaking effect.
102
338313
3071
która daje efekt "szaty niewidzialności".
05:42
This invisibility cloak allows the nanoparticle
103
342257
2717
"Szata niewidzialności" pozwala nanocząsteczce
05:44
to travel through the bloodstream
104
344998
1606
przemieszczać się po krwiobiegu
05:46
long and far enough to reach the tumor,
105
346628
2765
wystarczająco długo i daleko, żeby dostać się do nowotworu,
05:49
without getting eliminated by the body.
106
349417
2139
nie zostając wyeliminowaną z organizmu.
05:52
Second, this layer contains molecules
107
352121
4392
Po drugie, warstwa zawiera cząsteczki,
05:56
which bind specifically to our tumor cell.
108
356537
3199
które łączą się z komórką nowotworową.
06:00
Once bound, the cancer cell takes up the nanoparticle,
109
360190
4520
Kiedy się połączą, komórka nowotworowa wchłania nanocząsteczkę,
06:04
and now we have our nanoparticle inside the cancer cell
110
364734
4374
i dzięki temu mamy nanocząsteczkę wewnątrz komórki nowotworowej,
06:09
and ready to deploy.
111
369132
1673
gotową do ataku.
06:11
Alright! I feel the same way. Let's go!
112
371304
2237
Dobrze! Czuję to samo. Idziemy dalej!
06:13
(Applause)
113
373565
6182
(Brawa)
06:20
The siRNA is deployed first.
114
380057
3226
Najpierw zostaje wykorzystane siRNA.
06:24
It acts for hours,
115
384287
1626
Działa przez wiele godzin,
06:25
giving enough time to silence and block those survival genes.
116
385937
4568
dając czas na wyciszenie i zahamowanie genów odpowiedzialnych za przeżycie.
06:31
We have now disabled those genetic superpowers.
117
391398
3938
Unieruchomiliśmy genetyczne supermocarstwo.
06:35
What remains is a cancer cell with no special defenses.
118
395725
3229
Pozostaje komórka nowotworowa bez specjalnych mechanizmów obrony.
06:38
Then, the chemotherapy drug comes out of the core
119
398978
2902
Następnie lek antynowotworowy wydostaje się z rdzenia
06:41
and destroys the tumor cell cleanly and efficiently.
120
401904
3584
i niszczy komórkę nowotworową gładko i skutecznie.
06:46
With sufficient gene blockers,
121
406228
2337
Dzięki odpowiedniej liczbie cząsteczek hamujących ekspresję genów
06:48
we can address many different kinds of mutations,
122
408589
3210
można walczyć z różnymi rodzajami mutacji,
06:51
allowing the chance to sweep out tumors,
123
411823
2361
dając szansę na pozbycie się nowotworów,
06:54
without leaving behind any bad guys.
124
414208
2191
bez pozostawienia jakichkolwiek śladów.
06:56
So, how does our strategy work?
125
416811
2716
Jak działa nasza strategia?
07:01
We've tested these nanostructure particles in animals
126
421543
3961
Przetestowaliśmy nanocząsteczki na zwierzętach,
07:05
using a highly aggressive form of triple-negative breast cancer.
127
425528
3583
wykorzystując bardzo agresywny rodzaj potrójnie negatywnego raka piersi,
07:09
This triple-negative breast cancer exhibits the gene
128
429135
2555
którego gen
07:11
that spits out cancer drug as soon as it is delivered.
129
431714
3475
usuwa lek antynowotworowy zaraz po jego podaniu.
07:15
Usually, doxorubicin -- let's call it "dox" -- is the cancer drug
130
435742
5171
Zazwyczaj doxorubicyna, w skrócie "dox", jest lekiem antynowotworowym
07:20
that is the first line of treatment for breast cancer.
131
440937
2809
używanym w pierwszej linii obrony przeciwko rakowi piersi.
07:24
So, we first treated our animals with a dox core, dox only.
132
444178
5770
Najpierw podaliśmy zwierzętom rdzeń z dox.
07:30
The tumor slowed their rate of growth,
133
450661
2207
Guz spowolnił tempo wzrostu,
07:32
but they still grew rapidly,
134
452892
1440
ale nadal rósł szybko,
07:34
doubling in size over a period of two weeks.
135
454356
2328
podwajając wielkość w ciągu dwóch tygodni.
07:37
Then, we tried our combination superweapon.
136
457297
3098
Następnie spróbowaliśmy naszej połączonej superbroni.
07:41
A nanolayer particle with siRNA against the chemo pump,
137
461415
4412
Nanowarstwowa cząsteczka z siRNA przeciwko pompie infuzyjnej,
07:45
plus, we have the dox in the core.
138
465851
2995
a dodatkowo w jej rdzeniu dox.
07:48
And look -- we found that not only did the tumors stop growing,
139
468870
4315
Odkryliśmy, że nie tylko guzy przestały rosnąć,
07:53
they actually decreased in size
140
473209
2516
ale zmniejszyły rozmiar,
07:55
and were eliminated in some cases.
141
475749
2415
i zostały wyeliminowane w niektórych przypadkach.
07:58
The tumors were actually regressing.
142
478188
3256
Guzy ulegały reemisji.
08:01
(Applause)
143
481859
6982
(Brawa)
08:09
What's great about this approach is that it can be personalized.
144
489820
3808
Co ważne w tej metodzie, można to personalizować.
08:13
We can add many different layers of siRNA
145
493652
2836
Możemy dodać wiele różnych warstw siRNA,
08:16
to address different mutations and tumor defense mechanisms.
146
496512
3558
żeby skierować je przeciwko wielu mutacjom i mechanizmom obronnym nowotworu.
08:20
And we can put different drugs into the nanoparticle core.
147
500094
3285
Możemy umieścić różne leki w rdzeniu nanocząsteczki.
08:23
As doctors learn how to test patients
148
503946
3207
Lekarze uczą się, jak badać pacjentów,
08:27
and understand certain tumor genetic types,
149
507177
3774
i rozumieć genetyczne typy nowotworów,
08:30
they can help us determine which patients can benefit from this strategy
150
510975
3742
co pozwoli określić, którzy pacjenci mogą skorzystać z tej strategii,
08:34
and which gene blockers we can use.
151
514741
2278
i które cząsteczki hamujące geny można wykorzystać.
08:38
Ovarian cancer strikes a special chord with me.
152
518410
2903
Rak jajnika porusza mnie szczególnie.
08:41
It is a very aggressive cancer,
153
521337
1973
To agresywna forma nowotworu złośliwego,
08:43
in part because it's discovered at very late stages,
154
523334
2885
po części dlatego, że wykrywa się go bardzo późno,
08:46
when it's highly advanced
155
526243
1447
kiedy jest bardzo zaawansowany,
08:47
and there are a number of genetic mutations.
156
527714
2276
i wstępują liczne mutacje genetyczne.
08:50
After the first round of chemotherapy,
157
530566
2989
Po pierwszym cyklu chemioterapii
08:53
this cancer comes back for 75 percent of patients.
158
533579
4390
rak powraca u 75% pacjentek.
08:58
And it usually comes back in a drug-resistant form.
159
538333
2826
Zazwyczaj powraca w postaci odpornej na lek.
09:02
High-grade ovarian cancer
160
542215
1694
Bardzo złośliwa forma raka jajnika
09:03
is one of the biggest supervillains out there.
161
543933
2167
to jeden z największych szwarccharakterów.
09:06
And we're now directing our superweapon
162
546124
1912
Teraz kierujemy przeciw niemu superbroń,
09:08
toward its defeat.
163
548060
1316
żeby go pokonać.
09:11
As a researcher,
164
551375
1262
Jako badaczka
09:12
I usually don't get to work with patients.
165
552661
2855
nie mam zazwyczaj kontaktu z pacjentami.
09:16
But I recently met a mother
166
556164
2417
Jednak niedawno spotkałam matkę o imieniu Mimi,
09:18
who is an ovarian cancer survivor, Mimi, and her daughter, Paige.
167
558605
4897
która przeżyła raka jajnika, i jej córkę Paige.
09:24
I was deeply inspired by the optimism and strength
168
564257
4104
Głęboko zainspirował mnie optymizm i siła,
09:28
that both mother and daughter displayed
169
568385
2093
którą miała matka i córka,
09:31
and by their story of courage and support.
170
571495
2692
i ich opowieść o odwadze i wsparciu.
09:35
At this event, we spoke about the different technologies
171
575119
3403
Podczas tego spotkania mówiłyśmy o różnych technologiach
09:38
directed at cancer.
172
578546
1379
skierowanych przeciw nowotworom złośliwym.
09:40
And Mimi was in tears
173
580355
1309
Mimi miała łzy w oczach,
09:41
as she explained how learning about these efforts
174
581688
2827
kiedy tłumaczyła, jak wiedza o tych wysiłkach
09:44
gives her hope for future generations,
175
584539
2210
daje nadzieję dla przyszłych pokoleń,
09:46
including her own daughter.
176
586773
1885
włączając w to jej córkę.
09:49
This really touched me.
177
589449
1414
Poruszyło mnie to.
09:51
It's not just about building really elegant science.
178
591524
3179
Nie chodzi jedynie o tworzenie "eleganckiej" nauki.
09:55
It's about changing people's lives.
179
595140
2099
Chodzi o poprawę życia.
09:58
It's about understanding the power of engineering
180
598330
3211
Chodzi o zrozumienie potęgi inżynierii
10:01
on the scale of molecules.
181
601565
1881
w skali molekularnej.
10:03
I know that as students like Paige move forward in their careers,
182
603470
4083
Kiedy studenci tacy jak Paige będą rozwijać się zawodowo,
10:07
they'll open new possibilities
183
607577
1440
stworzą nowe możliwości walki
10:09
in addressing some of the big health problems in the world --
184
609041
3390
z poważnymi problemami zdrowotnymi na świecie,
10:12
including ovarian cancer, neurological disorders, infectious disease --
185
612455
4999
włączając w to raka jajnika, choroby neurologiczne i zakaźne.
10:18
just as chemical engineering has found a way to open doors for me,
186
618104
3941
Tak jak inżynieria chemiczna otworzyła przede mną drzwi
10:22
and has provided a way of engineering
187
622437
2634
i pokazała sposób na inżynierię
10:25
on the tiniest scale, that of molecules,
188
625095
3532
na najmniejszej ze skal, molekularnej skali,
10:28
to heal on the human scale.
189
628651
2563
żeby leczyć na skalę człowieka.
10:31
Thank you.
190
631797
1158
Dziękuję.
10:32
(Applause)
191
632979
8560
(Brawa)
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7