Bruce Aylward: How we'll stop polio for good

Tłumaczenie: Krzysiek Grucki Korekta: Agata Leśnicka

I want to share with you

Chciałbym się z wami podzielić

over the next 18 minutes

przez następne 18 minut

a pretty incredible idea.

całkiem niewiarygodnym pomysłem.

Actually, it's a really big idea.

Właściwie, to naprawdę ambitny pomysł.

But to get us started,

Zanim zaczniemy,

I want to ask if everyone

chciałbym was poprosić

could just close your eyes for two seconds

o to abyście na dwie sekundy zamknęli oczy

and try and think of a technology or a bit of science

i spróbowali wyobrazić sobie jakiś rodzaj technologii lub nauki,

that you think has changed the world.

który według was zmienił świat.

Now I bet, in this audience,

Mógłbym się założyć, że wśród tej publiczności,

you're thinking of some really incredible technology,

pojawiły się pomysły na naprawdę skomplikowane technologie,

some stuff that I haven't even heard of,

pewnie rzeczy, o których jeszcze nie słyszałem.

I'm absolutely sure.

Tego jestem absolutnie pewien.

But I'm also sure, pretty sure,

Jednak również jestem pewien, że

that absolutely nobody is thinking of this.

absolutnie nikt nie pomyślał o tym.

This is a polio vaccine.

To szczepionka na wirusa polio.

And it's a great thing actually

To naprawdę wspaniała rzecz,

that nobody's had to think about it here today

że nikt nie musi o tym dzisiaj myśleć,

because it means that we can take this for granted.

ponieważ to oznacza, że uważamy to za coś oczywistego.

This is a great technology.

Jest to wielka technologia.

We can take it completely for granted.

I możemy uznać ją za całkowity pewnik.

But it wasn't always that way.

Nie zawsze jednak tak było.

Even here in California,

Nawet tutaj, w Kalifornii,

if we were to go back just a few years,

jeśli cofnęlibyśmy się o kilka lat,

it was a very different story.

to byłaby to całkiem inna historia.

People were terrified of this disease.

Ludzie byli przerażeni tą chorobą.

They were terrified of polio, and it would cause public panic.

Byli przerażeni i to powodowało publiczny niepokój.

And it was because of scenes like this.

A to wszystko z powodu zdjęć takich jak to.

In this scene,

Na tym zdjęciu,

people are living in an iron lung.

widzimy ludzi, którzy żyją w "żelaznym płucu".

These are people who were perfectly healthy two or three days before,

Ci ludzie byli całkiem zdrowi dwa czy trzy dni temu,

and then two days later,

a dwa dni później

they can no longer breathe,

nie są wstanie samodzielnie oddychać,

and this polio virus has paralyzed

z powodu paraliżu wywołanego przez polio.

not only their arms and their legs,

Nie tylko ich nogi i ręce są sparaliżowane,

but also their breathing muscles.

ale również mięśnie oddechowe.

And they were going to spend the rest of their lives, usually,

Przez co zazwyczaj spędzali swoje życie,

in this iron lung to breathe for them.

w tym "żelaznym płucu", które oddychało za nich.

This disease was terrifying.

Ta choroba była przerażająca.

There was no cure,

Nie było lekarstwa.

and there was no vaccine.

Nie było także szczepionki.

The disease was so terrifying

Ta choroba była aż tak przerażająca,

that the president of the United States

że prezydent Stanów Zjednoczonych

launched an extraordinary national effort

zapoczątkował nadzwyczajny narodowy program,

to find a way to stop it.

aby znaleźć sposób na zatrzymanie tego.

Twenty years later, they succeeded

Dwadzieścia lat później, udaje się

and developed the polio vaccine.

wynaleźć szczepionkę na polio.

It was hailed as a scientific miracle

Okrzyknięto ją cudem techniki

in the late 1950s.

w późnych latach 50-tych XX w.

Finally, a vaccine that could stop this awful disease,

W końcu, szczepionka która pozwoliła za zatrzymanie tej okropnej choroby.

and here in the United States

W Stanach Zjednocznych,

it had an incredible impact.

szczepionka działała z niewiarygodną siłą.

As you can see, the virus stopped,

I jak widzicie, przypadki zarażenia wirusem zmalały,

and it stopped very, very fast.

i to zmalały bardzo, bardzo szybko.

But this wasn't the case

Tak się jednak nie działo

everywhere in the world.

na całym świecie.

And it happened so fast in the United States, however,

To stało się tak szybko w USA,

that even just last month Jon Stewart said this:

że ledwie miesiąc temu Jon Stewart powiedział:

(Video) Jon Stewart: Where is polio still active?

(Video) Jon Stewart: Gdzie wirus polio jest wciąż aktywny?

Because I thought that had been eradicated

Bo myślałem, że został już zwalczony

in the way that smallpox had been eradicated.

w ten sam sposób co wirus czarnej ospy.

Bruce Aylward: Oops. Jon, polio's almost been eradicated.

Bruce Aylward: Ups. Jon, wirus polio prawie został zwalczony.

But the reality is

Prawda jednak jest taka,

that polio still exists today.

że on dalej nadal istnieje.

We made this map for Jon to try to show him exactly where polio still exists.

Zrobiliśmy dla Jona specjalną mapę, aby pokazać dokładnie gdzie można spotkać się z tym wirusem.

This is the picture.

To jest ta mapa.

There's not very much left in the world.

Nie pozostało go dużo na świecie.

But the reason there's not very much left

Jednak powodem, dla którego nie pozostało go dużo

is because there's been an extraordinary public/private partnership

jest to, że istnieje pewna nadzwyczajna publiczna/prywatna współpraca

working behind the scenes, almost unknown,

pracująca za kulisami, praktycznie nieznana,

I'm sure to most of you here today.

większości z was.

It's been working for 20 years

Działa już 20 lat

to try and eradicate this disease,

starając się zwalczyć ten wirus.

and it's got it down to these few cases

To co zostało, to kilka przypadków,

that you can see here on this graphic.

które możecie zobaczyć na mapie.

But just last year,

Jednakże ostatniego roku,

we had an incredible shock

przeżyliśmy szok

and realized that almost just isn't good enough

i zdaliśmy sobie sprawę, że prawie nie wystarczy

with a virus like polio.

z wirusem takim jak polio.

And this is the reason:

Oto powód:

in two countries

w dwóch krajach,

that hadn't had this disease for more than probably a decade,

w których nie spotkaliśmy się z przypadkami zachorowań od dekady,

on opposite sides of the globe,

na przeciwnych stronach świata,

there was suddenly terrible polio outbreaks.

wybuchły nagłe potworne epidemie polio.

Hundreds of people were paralyzed.

Setki ludzi zostało sparaliżowanych.

Hundreds of people died --

Setki ludzi zginęło --

children as well as adults.

dzieci tak jak dorosłych.

And in both cases,

W obydwu przypadkach,

we were able to use genetic sequencing to look at the polio viruses,

byliśmy w stanie użyć sekwencjonowania genetycznego, aby przyjrzeć się im bliżej.

and we could tell these viruses were not from these countries.

Stwierdziliśmy, że te wirusy nie pochodziły z tych krajów.

They had come from thousands of miles away.

Przebyły tysiące kilometrów.

And in one case, it originated on another continent.

I w jednym przypadku zaczęło się to na innym kontynencie.

And not only that, but when they came into these countries,

I nie tylko to, ale kiedy dostały się do tych krajów

then they got on commercial jetliners probably

prawdopodobnie dostały się na komercyjne linie lotnicze,

and they traveled even farther

a potem zawędrowały nawet dalej

to other places like Russia,

do takich krajów jak Rosja,

where, for the first time in over a decade last year,

gdzie po raz pierwszy od dekady

children were crippled and paralyzed

dzieci zostały okaleczone i sparaliżowane

by a disease that they had not seen for years.

przez chorobę, której nie widziano tam od lat.

Now all of these outbreaks that I just showed you,

Teraz wszystkie te epidemie, które właśnie wam pokazałem,

these are under control now,

są teraz pod kontrolą

and it looks like they'll probably stop very, very quickly.

i wygląda na to, że zatrzymały się bardzo, bardzo szybko.

But the message was very clear.

Jednak przekaz dla nas był bardzo czytelny.

Polio is still

Wirus polio jest wciąż

a devastating, explosive disease.

niszczycielskim, wybuchowym czynnikiem chorobotwórczym.

It's just happening in another part of the world.

To dzieje się właśnie w innej części naszego świata.

And our big idea

Naszym ambitnym pomysłem

is that the scientific miracle of this decade

jest to, że naukowym cudem tej dekady

should be the complete eradication

powinno być całkowite wyeliminowanie

of poliomyelitis.

choroby Heinego-Medina.

So I want to tell you a little bit

Chcę wam opowiedzieć trochę

about what this partnership, the Polio Partnership,

na temat tego, co ta współpraca, współpraca przeciw polio

is trying to do.

stara się osiągnąć.

We're not trying to control polio.

Nie chcemy kontrolować wirusa.

We're not trying to get it down to just a few cases,

Nie chcemy tylko ograniczyć jego występowania do kilku przypadków,

because this disease is like a root fire;

ponieważ ta choroba jest jak niedogaszony ogień,

it can explode again if you don't snuff it out completely.

w każdej chwili może się rozpalić jeszcze raz.

So what we're looking for

To czego my szukamy

is a permanent solution.

to trwałe rozwiązanie.

We want a world in which every child, just like you guys,

Chcemy świata, w którym każde dziecko, tak ja wy,

can take for granted

może uznać za pewnik

a polio-free world.

świat wolny od wirusa polio.

So we're looking for a permanent solution,

Wiec szukamy trwałego rozwiązania.

and this is where we get lucky.

Sprzyja nam szczęście.

This is one of the very few viruses in the world

Jest jeden z niewielu wirusów na świecie,

where there are big enough cracks in its armor

w którym znajdziemy wystarczające pęknięcia w jego pancerzu.

that we can try to do something truly extraordinary.

Pozwolą nam one na dokonanie czegoś wspaniałego.

This virus can only survive in people.

Ten wirus może przetrwać jedynie w ludziach.

It can't live for a very long time in people.

Nie może przeżyć przez długi czas w ludziach.

It doesn't survive in the environment hardly at all.

Nie przetrwa także w ogóle w środowisku zewnętrznym.

And we've got pretty good vaccines, as I've just showed you.

Mamy całkiem dobre szczepionki, które wam właśnie pokazałem.

So we are trying

To co my staramy się uzyskać,

to wipe out this virus completely.

to zgładzenie wirusa całkowicie.

What the polio eradication program is trying to do

To co program wyeliminowania polio stara się osiągnąć,

is to kill the virus itself

to zabicie wirusa,

that causes polio

który powoduje chorobę Heinego-Medina

everywhere on Earth.

wszędzie na świecie.

Now we don't have a great track record

Nie mamy wielkich osiągnięć,

when it comes to doing something like this,

kiedy przychodzi zrobić coś takiego,

to eradicating diseases.

kiedy przychodzi wyeliminować chorobę.

It's been tried six times in the last century,

Próbowano tego sześć razy w poprzednim wieku

and it's been successful exactly once.

i zakończyło się sukcesem tylko raz.

And this is because disease eradication,

A to dlatego, że zgładzenie czynnika chorobotwórczego

it's still the venture capital of public health.

jest nadal postrzegane jako duże zagrożenie dla finansów zdrowia publicznego.

The risks are massive,

Ryzyko jest ogromne,

but the pay-off --

ale korzyści -

economic, humanitarian, motivational --

ekonomiczne, humanitarne, motywacyjne

it's absolutely huge.

są naprawdę ogromne.

One congressman here in the United States

Jeden z kongresmenów Stanów Zjednoczych

thinks that the entire investment

stwierdził, że całe koszty inwestycji,

that the U.S. put into smallpox eradication

które służyły do zwalczenia czarnej ospy

pays itself off every 26 days --

zwracają się co 26 dni --

in foregone treatment costs

w utraconych kosztach leczenia

and vaccination costs.

i kosztach szczepionek.

And if we can finish polio eradication,

Jeśli dokończymy zwalczanie polio,

the poorest countries in the world

najbiedniejsze kraje świata

are going to save over 50 billion dollars

zaoszczędzą 50 miliardów dolarów

in the next 25 years alone.

w przeciągu następnych 25 lat.

So those are the kind of stakes that we're after.

To są wielkości stawek, do których dążymy.

But smallpox eradication was hard;

Wyeliminowanie czarnej ospy było trudne;

it was very, very hard.

bardzo, bardzo trudne.

And polio eradication, in many ways, is even tougher,

Natomiast wyeliminowanie polio, pod wieloma względami jest nawet trudniejsze.

and there's a few reasons for that.

Jest na to kilka powodów.

The first is that,

Pierwszy,

when we started trying to eradicate polio

kiedy zaczęliśmy walkę z polio

about 20 years ago,

około 20 lat temu,

more than twice as many countries were infected

ponad dwa razy więcej krajów było zainfekowanych,

than had been when we started off with smallpox.

niż w przypadków kiedy walczyliśmy z czarną ospą.

And there were more than 10 times as many people

Mieliśmy do czynienia z dziesięciokrotnie większą

living in these countries.

liczbą ludności w tych krajach.

So it was a massive effort.

To był olbrzymi wysiłek.

The second challenge we had was --

Drugim wyzwaniem było to,

in contrast to the smallpox vaccine,

że w porównaniu do szczepionki na ospę,

which was very stable, and a single dose protected you for life --

która była bardzo stabilna, a pojedyncza dawka chroniła na całe życie,

the polio vaccine is incredibly fragile.

szczepionka na polio była bardzo delikatna.

It deteriorates so quickly in the tropics

Jej jakość w tropikach pogarszała się tak szybko,

that we've had to put this special vaccine monitor

że musieliśmy dołożyć specjalny wskaźnik

on every single vial

na każdej fiolce,

so that it will change very quickly

który wskazywał nam

when it's exposed to too much heat,

kiedy szczepionka wystawiona jest na zbyt dużą temperaturę.

and we can tell that it's not a good vaccine to use on a child --

Możemy powiedzieć, że nie jest to dobra szczepionka dla dzieci.

it's not potent; it's not going to protect them.

Nie jest wystarczająco silna; może ich nie ochronić.

Even then, kids need many doses of the vaccine.

Nawet wtedy, dzieci potrzebują wielu dawek szczepionek.

But the third challenge we have --

Jednak trzecie wyzwanie,

and probably even bigger one, the biggest challenge --

prawdopodobnie największe i najtrudniejsze,

is that, in contrast to smallpox where you could always see your enemy --

stanowi to, że w przypadku ospy możesz zobaczyć swojego wroga,

every single person almost who was infected with smallpox

ponieważ każda osoba zarażona ospą

had this telltale rash.

posiada charakterystyczną wysypkę.

So you could get around the disease;

Możesz wtedy otoczyć chorobę.

you could vaccinate around the disease and cut it off.

Możesz szczepić wokół choroby i ją odciąć.

With polio it's almost completely different.

Z polio jest całkiem inaczej.

The vast majority of people who are infected with the polio virus

Większość ludzi, którzy są zarażeni wirusem polio

show absolutely no sign of the disease.

nie wykazują żadnych objawów choroby.

So you can't see the enemy most of the time,

Tak więc nie widzimy swojego wroga większość czasu.

and as a result,

Z tego powodu,

we've needed a very different approach to eradicate polio

potrzebowaliśmy innego podejścia w sprawie zwalczenia polio,

than what was done with smallpox.

niż jak to miało miejsce w przypadku ospy.

We've had to create

Musieliśmy stworzyć

one of the largest social movements in history.

jeden z największych ruchów społecznych w naszej historii.

There's over 10 million people,

Bierze w nim udział ponad 10 milionów ludzi,

probably 20 million people,

prawdopodobnie 20 milionów,

largely volunteers,

głównie wolontariuszy,

who have been working over the last 20 years

którzy przez pracowali przez 20 lat

in what has now been called

w czymś co teraz nazywamy

the largest internationally-coordinated operation in peacetime.

największą koordynowaną międzynarodowo operacją w czasach pokoju.

These people, these 20 million people,

Ci ludzie, te 20 milionów,

vaccinate over 500 million children

szczepi ponad 500 milinów dzieci

every single year,

każdego roku,

multiple times

wielokrotnie

at the peak of our operation.

w szczycie naszej działalności.

Now giving the polio vaccine is simple.

Szczepienie jest proste.

It's just two drops, like that.

Wystarczą dwie krople, o tak.

But reaching 500 million people

Jednak dostarczenie jej do 500 milionów ludzi

is much, much tougher.

jest znacznie, znacznie trudniejsze.

And these vaccinators, these volunteers,

Ci wolontariusze,

they have got to dive headlong

muszą się często zmierzyć

into some of the toughest, densest

z największymi, gęsto zaludnionymi

urban slums in the world.

slumsami na świecie.

They've got to trek under sweltering suns

Muszą często wędrować w upalne dni

to some of the most remote, difficult to reach places in the world.

do niektórych z najbardziej odległych, trudno dostępnych miejsc na świecie.

And they also have to dodge bullets,

Muszą także unikać kul,

because we have got to operate

gdyż muszą działać

during shaky cease-fires and truces

podczas chwiejnych zawieszeń broni i rozejmów,

to try and vaccinate children,

próbując zaszczepić dzieci,

even in areas affected by conflict.

nawet w regionach objętym konfliktem.

One reporter

Jeden z reporterów,

who was watching our program in Somalia about five years ago --

który oglądał nasz program w Somalii około pięciu lat temu -

a place which has eradicated polio,

w miejscu, w którym polio zostało już zwalczone,

not once, but twice, because they got reinfected.

nie raz, a dwa razy, ponieważ doszło do reinfekcji.

He was sitting outside of the road,

Siedział na poboczu drogi,

watching one of these polio campaigns unfold,

oglądając jak jedna z naszych misji rozwija się.

and a few months later he wrote:

Po paru miesiącach napisał:

"This is foreign aid at its most heroic."

"Jest to pomoc zagraniczna stworzona przez najbardziej bohaterskich."

And these heroes, they come from every walk of life,

Ci bohaterowie pochodzą z różnych dziedzin życia,

all sorts of backgrounds.

ze wszystkich środowisk.

But one of the most extraordinary is Rotary International.

Ale jedną ze wspanialszych jest Rotary International.

This is a group

Jest to grupa,

whose million-strong army of volunteers

w skład której wchodzi milionowa armia wolontariuszy,

have been working to eradicate polio

która pracowała w zwalczaniu polio

for over 20 years.

przez ponad 20 lat.

They're right at the center of the whole thing.

Są w samym środku całego przedsięwzięcia.

Now it took years to build up the infrastructure

Zbudowanie infrastruktury zajęło wiele lat

for polio eradication --

by usunąć polio -

more than 15 years, much longer than it should have --

ponad 15 lat, o wiele więcej niż powinno -

but once it was built, the results were striking.

ale kiedy ją zbudowaliśmy, wyniki były uderzające.

Within a couple of years,

W ciągu kilku lat,

every country that started polio eradication

każdy kraj, który zaczął walczyć z polio,

rapidly eradicated all three of their polio viruses,

gwałtownie zmniejszył obszar występowania wszystkich trzech typów wirusa,

with the exception of four countries that you see here.

z wyjątkiem tych czterech krajów, które tutaj widzicie.

And in each of those, it was only part of the country.

Jednak to dotyczy tylko części obszaru tych krajów.

And then, by 1999,

W 1999,

one of the three polio viruses

jeden z trzech typów wirusa,

that we were trying to eradicate

który staraliśmy się wyeliminować

had been completely eradicated worldwide --

został całkowicie zgładzony -

proof of concept.

dowód na to, że to działa.

And then today,

Do dzisiaj,

there's been a 99 percent reduction --

zredukowaliśmy przypadki zarażenia o 99%,

greater than 99 percent reduction --

o więcej niż 99%

in the number of children

w przypadku dzieci,

who are being paralyzed by this awful disease.

które zostały sparaliżowane przez tą straszną chorobę.

When we started, over 20 years ago,

Kiedy zaczynaliśmy, ponad 20 lat temu,

1,000 children were being paralyzed

każdego dnia 1000 dzieci było paraliżowanych

every single day by this virus.

codziennie przez ten wirus.

Last year, it was 1,000.

Rok temu, było to 1000 dzieci.

And at the same time,

W tym samym czasie,

the polio eradication program

program walki z polio

has been working to help with a lot of other areas.

pracował pomagając w wielu innych miejscach.

It's been working to help control pandemic flu,

Pracował pomagając podczas pandemii grypy i

SARS for example.

SARS na przykład.

It's also tried to save children by doing other things --

Próbował także uchronić dzieci robiąc inne rzeczy -

giving vitamin A drops, giving measles shots,

rozdając witaminę A, podając szczepionki przeciwko odrze,

giving bed nets against malaria even

nawet dając moskitiery przeciwko malarii

during some of these campaigns.

podczas jednej z tych kampanii.

But the most exciting thing

Jednak wyjątkową rzeczą,

that the polio eradication program has been doing

którą program walki z polio starał się osiągnąć

has been to force us,

było zmuszenie nas,

the international community,

międzynarodowej społeczności,

to reach every single child, every single community,

do dotarcia do każdego dziecka, każdej wspólnoty -

the most vulnerable people in the world,

do najbardziej wrażliwych ludzi na świecie

with the most basic of health services,

z podstawowymi usługami medycznymi.

irrespective of geography, poverty,

Niezależnie od położenia geograficznego, ubóstwa,

culture and even conflict.

kultury, a nawet konfliktu.

So things were looking very exciting,

Sprawy wyglądały dobrze,

and then about five years ago,

jednak pięć lat temu,

this virus, this ancient virus, started to fight back.

wirus, antyczny wirus, zaczął ponownie o sobie dawać znać.

The first problem we ran into

Pierwszym problemem

was that, in these last four countries, the strongholds of this virus,

były te cztery ostatnie kraje, ostoje wirusa,

we just couldn't seem to get the virus rooted out.

w których nie byliśmy wstanie go wykorzenić.

And then to make the matters even worse,

Później sprawy nabrały jeszcze gorszego obrotu.

the virus started to spread out of these four places,

Wirus zaczął się rozprzestrzeniać,

especially northern India and northern Nigeria,

zwłaszcza z północnych Indii i północnej Nigerii

into much of Africa, Asia, and even into Europe,

do dużej części Afryki, Azji a nawet Europy,

causing horrific outbreaks

powodując epidemie

in places that had not seen this disease for decades.

w miejscach, w których nie spotkano się z tym zagrożeniem od dziesięcioleci.

And then,

Wtedy,

in one of the most important, tenacious

w jednym z najważniejszych, nieustępliwych

and toughest reservoirs of the polio virus in the world,

rezerwuarów wirusa polio na świecie,

we found that our vaccine was working

odkryliśmy, że nasza szczepionka działa

half as well as it should have.

w połowie tak dobrze jak powinna.

In conditions like this,

W takich warunkach,

the vaccine just couldn't get the grip it needed to

szczepionka nie mogła zostać w pełni przyswojona

in the guts of these children

w jelitach tych dzieci

and protect them the way that it needed to.

i ochronić ich w taki sposób jaki powinna.

Now at that time,

W tamtym czasie

there was a great, as you can imagine,

pojawiła się wielka, jak możecie się domyślać,

frustration -- let's call it frustration --

frustracja - nazwijmy to frustracją,

it started to grow very, very quickly.

która zaczęła rosnąć bardzo, bardzo szybko.

And all of a sudden, some very important voices

Wtedy nagle, pojawiły się ważne głosy

in the world of public health

światowego zdrowia publicznego,

started to say, "Hang on.

które mówiły, "Trzymajcie się.

We should abandon this idea of eradication.

Powinniśmy zrezygnować z pomysłu całkowitego wyeliminowania polio.

Let's settle for control -- that's good enough."

Wystarczy, że jedynie będziemy w stanie go kontrolować."

Now as seductive as the idea of control sounds,

Ten pomysł brzmi bardzo zachęcająco,

it's a false premise.

jednak jest fałszywy.

The brutal truth is,

Brutalna prawda jest taka,

if we don't have the will or the skill,

że jeżeli nie mamy woli, ani nawet umiejętności

or even the money that we need

oraz potrzebnych pieniędzy,

to reach children, the most vulnerable children in the world,

aby dotrzeć do dzieci, najbardziej zagrożonych dzieci na świecie,

with something as simple

z czymś tak prostym

as an oral polio vaccine,

jak doustna szczepionka przeciw polio,

then pretty soon,

to wkrótce

more than 200,000 children

ponad 200 tysięcy dzieci

are again going to be paralyzed by this disease

zostanie z powrotem sparaliżowanych

every single year.

każdego roku.

There's absolutely no question.

Nie ma w tej sprawie żadnych wątpliwości.

These are children like Umar.

To są dzieci takie jak Umar.

Umar is seven years old,

Umar ma siedem lat,

and he's from northern Nigeria.

pochodzi z północnej Nigerii.

He lives in a family home there

Mieszka w domu rodzinnym

with his eight brothers and sisters.

wraz z ośmiorgiem rodzeństwa.

Umar also has polio.

Umar ma także polio.

Umar was paralyzed for life.

Umar został sparaliżowany na całe życie.

His right leg was paralyzed

Jego prawa noga została sparaliżowana

in 2004.

w 2004 roku.

This leg, his right leg,

Ta noga, jego prawa noga

now takes an awful beating

bierze na siebie duży ciężar,

because he has to half-crawl,

ponieważ porusza się on w połowie czołgając się.

because it's faster to move that way

Tak jest mu wygodniej,

to keep up with his friends, keep up with his brothers and sisters,

dotrzymać kroku przyjaciołom, dotrzymać kroku rodzeństwu,

than to get up on his crutches and walk.

niż wstanie na kulach i chodzenie.

But Umar is a fantastic student. He's an incredible kid.

Umar jest także wspaniałym uczniem. To wspaniały chłopak.

As you probably can't see the detail here,

Pewnie nie widzicie tutaj szczegółów,

but this is his report card,

ale to co on trzyma to świadectwo.

and you'll see, he's got perfect scores.

Jak widzicie ma doskonałe wyniki.

He got 100 percent in all the important things,

Uzyskał maksymalną ocenę z wielu ważnych przedmiotów,

like nursery rhymes, for example there.

jak rymowanie, na przykład.

But you know I'd love to be able to tell you

Jednak chciałbym wam powiedzieć,

that Umar is a typical kid with polio these days,

że Umar jest typowym dzieckiem z polio w tych czasach,

but it's not true.

ale to nie byłaby prawda.

Umar is an exceptional kid

Umar jest wyjątkowym dzieckiem

in exceptional circumstances.

w wyjątkowych warunkach.

The reality of polio today

Wirus polio w dzisiejszych czasach

is something very different.

to coś całkiem innego.

Polio strikes the poorest communities in the world.

Polio uderza w najbiedniejsze społeczności na świecie.

It leaves their children paralyzed,

Paraliżuje ich dzieci,

and it drags their families

pociągając rodziny

deeper into poverty,

głębiej w ubóstwo,

because they're desperately searching

ponieważ rozpaczliwie szukają

and they're desperately spending the little bit of savings that they have,

i wydają ostatnie oszczędności, które posiadają

trying in vain

na próżno

to find a cure for their children.

starając się znaleźć lekarstwo dla swoich dzieci.

We think children deserve better.

Sądzimy, że dzieci zasługują na lepszy los.

And so when the going got really tough

Kiedy zaczęło być naprawdę ciężko

in the polio eradication program

w programie walki z polio

about two years ago,

dwa lata temu,

when people were saying, "We should call it off,"

wtedy kiedy ludzie mówili: "Powinniśmy z tego zrezygnować",

the Polio Partnership

Współpraca Przeciwko Polio

decided to buckle down once again

postanowiła przyłożyć się po raz kolejny

and try and find innovative new solutions,

i spróbować znaleźć nowe innowacyjne rozwiązania,

new ways to get to the children

nowe drogi dostania się do dzieci,

that we were missing again and again.

które ciągle gubiliśmy.

In northern India, we started mapping the cases

W północnych Indiach, zaczęliśmy mapować przypadki

using satellite imaging like this,

używając satelit,

so that we could guide our investments and vaccinator shelters,

dzięki czemu mogliśmy śledzić nasze postępy i schronienia wolontariuszy,

so we could get to the millions of children

co pozwoliło nam dotrzeć do milionów dzieci

on the Koshi River basin

dorzecza rzeki Koshi,

where there are no other health services.

gdzie nie ma żadnej innej opieki medycznej.

In northern Nigeria,

W północnej Nigerii,

the political leaders and the traditional Muslim leaders,

przywódcy polityczni i przywódcy muzułmańscy

they got directly involved in the program

bezpośrednio włączyli się w program,

to help solve the problems of logistics

wspierając program logistycznie

and community confidence.

i zwiększając zaufanie społeczne.

And now they've even started using these devices --

Teraz zaczęli nawet używać takich urządzeń -

speaking of cool technology --

najnowszych technologii.

these little devices, little GIS trackers like this,

Te małe urządzenia, małe nadajniki GIS,

which they put into the vaccine carriers of their vaccinators.

wkładają do torby ze szczepionkami wolontariusza.

And then they can track them,

Pozwala im to śledzić ich trasę,

and at the end of the day, they look and see,

aby na końcu dnia sprawdzić,

did these guys get every single street, every single house.

czy dotarł on do każdej ulicy i każdego domu.

This is the kind of commitment now we're seeing

Jest to pewien rodzaj zobowiązania,

to try and reach all of the children we've been missing.

aby tym razem dotrzeć do wszystkich dzieci, które wcześniej pominęliśmy.

And in Afghanistan, we're trying new approaches --

W Afganistanie, szukaliśmy nowych dróg -

access negotiators.

dostępu do negocjatorów.

We're working closely with the International Committee of the Red Cross

Nawiązaliśmy bliską współpracę z Międzynarodowym Komitetem Czerwonego Krzyża,

to ensure that we can reach every child.

aby upewnić się, że możemy dotrzeć do każdego dziecka.

But as we tried these extraordinary things,

Kiedy próbowaliśmy to wszystko zrobić,

as people went to this trouble

ludzie w to zaangażowani

to try and rework their tactics,

starali się opracować nowe strategie szczepienia ludzi.

we went back to the vaccine -- it's a 50-year-old vaccine --

My powróciliśmy do problemu samej szczepionki - 50-letniej szczepionki.

and we thought, surely we can make a better vaccine,

Pomyśleliśmy, że jesteśmy wstanie zrobić lepszą szczepionkę,

so that when they finally get to these kids,

aby w momencie dotarcia do ludzi,

we can have a better bang for our buck.

być wstanie zaoferować im coś więcej.

And this started an incredible collaboration with industry,

W tym momencie zaczęła się nasza współpraca z przemysłem biotechnologicznym.

and within six months,

W ciągu sześciu miesięcy,

we were testing a new polio vaccine

testowaliśmy nową szczepionkę przeciwko polio,

that targeted, just two years ago,

która celowała, jeszcze dwa lata temu

the last two types of polio in the world.

w dwa ostatnie typy wirusa pozostałe na świecie.

Now June the ninth, 2009,

9 czerwca 2009 roku

we got the first results from the first trial with this vaccine,

mieliśmy pierwsze wyniki uzyskane z wstępnych prób użycia szczepionki.

and it turned out to be a game-changer.

Stała się ona ważnym elementem w rozgrywce.

The new vaccine

Nowa szczepionka

had twice the impact on these last couple of viruses

posiadała podwójną siłe uderzeniową w pozostałe typy wirusa,

as the old vaccine had,

niż poprzednia.

and we immediately started using this.

Automatycznie wdrożyliśmy nową szczepionkę.

Well, in a couple of months we had to get it out of production.

Cóż, w ciągu kilku miesięcy, musieliśmy ją wyprodukować.

And it started rolling off the production lines

Kiedy zaczęła zjeżdżać z linii produkcyjnych naszym zadaniem było

and into the mouths of children around the world.

dostarczenie jej do ust dzieci na świecie.

And we didn't start with the easy places.

Nie zaczęliśmy od łatwych miejsc.

The first place this vaccine was used

Pierwszym miejscem, w którym została użyta nowa szczepionka

was in southern Afghanistan,

był południowy Afganistan,

because it's in places like that

ponieważ jest to miejsce,

where kids are going to benefit the most

gdzie dzieci najbardziej skorzystają

from technologies like this.

na technologii takiej jak ta.

Now here at TED, over the last couple of days,

Tutaj na konferencji TED, przez kilka ostatnie dni,

I've seen people challenging the audience again and again

widziałem ludzi, którzy wciąż i wciąż starają się przekonać publiczność

to believe in the impossible.

do uwierzenia w niemożliwe.

So this morning at about seven o'clock,

Tego ranka o około 7,

I decided that we'd try to drive Chris

zdecydowałem, że doprowadzę Chrisa

and the production crew here berserk

i załogą produkcyjną do szaleństwa,

by downloading all of our data from India again,

ściągając ponownie wszystkie nasze dane z Indii,

so that you could see something

tak abyście mogli to zobaczyć.

that's just unfolding today,

To co przez wami dzisiaj odkrywam,

which proves that the impossible is possible.

dowodzi, że niemożliwe jest możliwe.

And only two years ago, people were saying that this is impossible.

Dwa lata temu ludzie mówili, że to jest niemożliwe.

Now remember, northern India is the perfect storm

Zapamiętajcie, że północne Indie są doskonałym sprawdzianem naszych osiągnięć,

when it comes to polio.

jeśli mówimy o polio.

Over 500,000 children

Ponad pół miliona dzieci

are born in the two states that have never stopped polio --

rodzi się w dwóch stanach, w których polio nigdy się nie zatrzymało -

Uttar Pradesh and Bihar --

Uttar Pradesh i Bihar -

500,000 children every single month.

pół miliona dzieci każdego miesiąca.

Sanitation is terrible,

Warunki sanitarne są okropne,

and our old vaccine, you remember,

a nasza stara szczepionka, jak pamiętacie,

worked half as well as it should have.

działała w połowie tak jak powinna.

And yet, the impossible is happening.

Niemożliwe właśnie się dzieje.

Today marks exactly six months --

Dzisiaj, mija dokładnie pół roku,

and for the first time in history,

kiedy po raz pierwszy w historii,

not a single child has been paralyzed

żadne dziecko nie zostało sparaliżowane

in Uttar Pradesh or Bihar.

w Uttar Pradesh i Bihar.

(Applause)

(Oklaski)

India's not unique.

Indie nie są wyjątkowe.

In Umar's home country of Nigeria,

W rodzinnym kraju Umara - Nigerii,

a 95 percent reduction

nastąpiła 95% redukcja

in the number of children paralyzed by polio last year.

w liczbie dzieci sparaliżowanych przez polio przez ostatni rok.

And in the last six months,

Przez ostatnie pół roku,

we've had less places reinfected by polio

zanotowaliśmy najmniejszą liczbę zachorowań,

than at any other time in history.

niż kiedykolwiek w przeszłości.

Ladies and gentlemen, with a combination

Panie i panowie, łacząc

of smart people, smart technology

mądrych ludzi, nowa technologie

and smart investments,

z mądrymi inwestycjami

polio can now be eradicated anywhere.

wirus polio może zostać wyeliminowany wszędzie.

We have major challenges, you can imagine,

Mieliśmy dużo wyzwań,

to finish this job,

aby dokończyć naszą pracę.

but as you've also seen,

Jednak widzicie,

it's doable,

że jest to wykonalne

it has great secondary benefits,

i przynosi wielkie korzyści wtórne.

and polio eradication is a great buy.

Eliminacja polio jest doskonałym wyborem

And as long as any child anywhere

tak długo jak jakiekolwiek dziecko

is paralyzed by this virus,

może zostać dotknięte tym wirusem.

it's a stark reminder

Stanowi to dla nas mocne przypomnienie,

that we are failing, as a society, to reach children

że jako społeczeństwo musimy dostać się do dzieci

with the most basic of services.

i zapewnić im podstawową opiekę medyczną.

And for that reason, polio eradication:

Z tego powodu eliminacji polio jest:

it's the ultimate in equity

równością w prawie

and it's the ultimate in social justice.

i równością społeczną.

The huge social movement

Ten wielki ruch społeczny,

that's been involved in polio eradication

który został zaangażowany w walkę z wirusem polio

is ready to do way more for these children.

jest w stanie zrobić o wiele więcej dla tych dzieci.

It's ready to reach them with bed nets, with other things.

Jest gotowy dotrzeć do nich z moskitierami i innymi rzeczami.

But capitalizing on their enthusiasm,

Jeśli zachowają swój entuzjazm

capitalizing on their energy

i energię

means finishing the job

to skończą swoją pracę,

that they started 20 years ago.

którą zaczęli 20 lat temu.

Finishing polio is a smart thing to do,

Wykończenie polio jest ważną sprawą

and it's the right thing to do.

i słuszną sprawą.

Now we're in tough times economically.

Teraz w ciężkich czasach ekonomicznych.

But as David Cameron of the United Kingdom

David Camerom z Wielkiej Brytanii

said about a month ago when he was talking about polio,

powiedział miesiąc temu kiedy mówił o wirusie polio, że:

"There's never a wrong time

"Nie istnieje zły czas,

to do the right thing."

na robienie słusznych rzeczy."

Finishing polio eradication

Dokończenie eliminacji polio

is the right thing to do.

jest słuszną rzeczą.

And we are at a crossroads right now

Stoimy teraz na skrzyżowaniu

in this great effort over the last 20 years.

po wielkim wysiłku przez ostatnie 20 lat.

We have a new vaccine,

Mamy nową szczepionkę,

we have new resolve,

mamy nowe rozwiązania

and we have new tactics.

i mamy nowe strategie działania.

We have the chance

Mamy szansę

to write an entirely new polio-free chapter

napisać nowy rozdział w historii człowieka

in human history.

wolny od wirusa polio.

But if we blink now,

Jeśli ją zaprzepaścimy

we will lose forever

przegramy na zawsze,

the chance to eradicate an ancient disease.

stracimy szanse wyeliminowania tej starożytnej choroby.

Here's a great idea to spread:

To wielka idea warta jest przekazywania:

End polio now.

Koniec polio.

Help us tell the story.

Pomóż nam opowiedzieć tą historię.

Help us build the momentum

Pomóż nam dodać rozmachu całej akcji.

so that very soon

A wkrótce,

every child, every parent

każde dziecko, każdy rodzic

everywhere

wszędzie

can also take for granted

będzie mogło przyjąć za pewnik

a polio-free life forever.

świat wolny od polio.

Thank you.

Dziękuje.

(Applause)

(Oklaski)

Bill Gates: Well Bruce, where do you think the toughest places are going to be?

Bill Gates: Bruce, jak sądzisz, które z tych pozostałych miejsc będzie najtrudniejsze?

Where would you say we need to be the smartest?

Gdzie będziemy musieli być najsprytniejsi?

BA: The four places where you saw, that we've never stopped --

BA: Jak widzieliście w czterech miejscach nigdy nie udało się nam zatrzymać infekcji -

northern Nigeria, northern India,

w północnej Nigerii, w północnych Indiach,

the southern corner of Afghanistan

na południowym rogu Afganistanu

and bordering areas of Pakistan --

i graniczącymi regionami Pakistanu -

they're going to be the toughest.

tam będzie najciężej.

But the interesting thing is, of those three,

Ale co interesujące, wśród tych trzech,

India's looking real good, as you just saw in the data.

W Indiach sprawy mają się naprawdę dobrze, tak jak widzieliście na materiale.

And Afghanistan, Afghanistan, we think

W Afganistanie, w Afganistanie prawdopodobnie

has probably stopped polio repeatedly.

zatrzymywaliśmy polio wielokrotnie.

It keeps getting reinfected.

Ciągle dochodziło do reinfekcji.

So the tough ones: going to get the top of Nigeria finished

Najtrudniejszymi zadaniami pozostają: wyciągnięcie z tego Nigerii

and getting Pakistan finished.

i Pakistanu.

They're going to be the tough ones.

To są najtrudniejsze miejsca.

BG: Now what about the money?

BG: Co z funduszami?

Give us a sense of how much the campaign costs a year.

Powiedz nam jak dużo kosztują te kampanie każdego roku

And is it easy to raise that money?

i czy łatwo uzbierać tyle pieniędzy?

And what's it going to be like the next couple of years?

Co będzie za kilka następnych lat?

BA: It's interesting.

BA: To ciekawe pytanie.

We spend right now about 750 million

Wydajemy około 750 milinów

to 800 million dollars a year.

do 800 milionów dolarów każdego roku.

That's what it costs to reach 500 million children.

Taki jest koszt dotarcia do 500 milionów dzieci.

It sounds like a lot of money; it is a lot of money.

Brzmi to jak kupa forsy i w istocie to jest kupa forsy,

But when you're reaching 500 million children multiple times --

ale jeśli weźmiemy pod uwagę koszt dotarcia do 500 milionów dzieci wielokrotnie -

20, 30 cents to reach a child --

20, 30 centów na dziecko -

that's not very much money.

to nie tak dużo.

But right now we don't have enough of that.

W tej chwili nasze fundusze nie są wystarczające.

We have a big gap in that money. We're cutting corners,

Cierpimy na braki finansowe. Obcinamy nasze wydatki.

and every time we cut corners,

A kiedy obcinamy wydatki,

more places get infected that shouldn't have, and it just slows us down.

więcej miejsc zostaje zainfekowanych, które nie powinny i to nas spowalnia.

And that great buy costs us a little bit more.

Ten doskonały wybór kosztuje nasz trochę więcej.

BG: Well, hopefully we'll get the word out,

BG: Miejmy nadzieję, że rozpowszechnimy tą informację

and the governments will keep their generosity up.

i rządy podtrzymają swoją hojność.

So good luck. We're all in this with you.

Powodzenia. Jesteśmy z tobą.

Thank you. (BA: Thank you.)

Dziękuję. (BA: Dziękuję.)

(Applause)

(Oklaski)