Stephen Palumbi: Following the mercury trail

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Els De Keyser

It can be a very complicated thing, the ocean.

Een zeer ingewikkelde zaak, de oceaan.

And it can be a very complicated thing, what human health is.

Ook de menselijke gezondheid is een heel ingewikkeld iets.

And bringing those two together might seem a very daunting task,

Deze twee samenbrengen lijkt een zeer moeilijke opgave.

but what I'm going to try to say is that

Maar wat ik ga proberen te zeggen, is dat er

even in that complexity,

zelfs in die complexiteit

there's some simple themes that I think,

een aantal eenvoudige thema's zijn.

if we understand, we can really move forward.

Als we die begrijpen, zullen we volgens mij echt vooruitgang kunnen maken.

And those simple themes aren't really

Die eenvoudige thema's gaan niet echt

themes about the complex science of what's going on,

over de complexe wetenschap van wat er gaande is,

but things that we all pretty well know.

maar zijn dingen die we allemaal vrij goed kennen.

And I'm going to start with this one:

Ik ga hiermee beginnen.

If momma ain't happy, ain't nobody happy.

Als mama niet gelukkig is, is niemand gelukkig.

We know that, right? We've experienced that.

Dat weten we toch uit ondervinding.

And if we just take that

En als we

and we build from there,

daarmee verder gaan

then we can go to the next step,

kunnen we de volgende stap zetten,

which is that if the ocean ain't happy,

namelijk dat als de oceaan niet gelukkig is,

ain't nobody happy.

niemand gelukkig is.

That's the theme of my talk.

Dat is het thema van mijn lezing.

And we're making the ocean pretty unhappy in a lot of different ways.

We maken de oceaan erg ongelukkig op een heleboel verschillende manieren.

This is a shot of Cannery Row in 1932.

Dit is een foto van Cannery Row in 1932.

Cannery Row, at the time,

Cannery Row had toen

had the biggest industrial

de grootste industriële

canning operation on the west coast.

conservenindustrie op de westkust.

We piled enormous amounts of pollution

We loosden enorme massa's verontreiniging

into the air and into the water.

in de lucht en in het water.

Rolf Bolin, who was a professor

Rolf Bolin, een professor

at the Hopkin's Marine Station where I work,

aan het Hopkins Marine Station waar ik werk,

wrote in the 1940s that

schreef in de jaren 1940:

"The fumes from the scum floating on the inlets of the bay

"De dampen van het schuim dat op de baai dreef

were so bad they turned

waren zo smerig dat

lead-based paints black."

loodhoudende verf er zwart van werd."

People working in these canneries

Mensen die in deze conservenfabrieken werkten,

could barely stay there all day because of the smell,

konden het daar nauwelijks de hele dag uithouden vanwege de stank.

but you know what they came out saying?

Maar weet je wat ze zegden?

They say, "You know what you smell?

Ze zegden: "Weet je wat je ruikt?

You smell money."

Je ruikt geld."

That pollution was money to that community,

Die vervuiling betekende geld voor die gemeenschap.

and those people dealt with the pollution

En die mensen verdroegen die verontreiniging

and absorbed it into their skin and into their bodies

die binnendrong in hun huid en in hun lichaam

because they needed the money.

omdat ze het geld nodig hadden.

We made the ocean unhappy; we made people very unhappy,

We hebben de oceaan ongelukkig gemaakt en we maakten

and we made them unhealthy.

mensen heel ongelukkig en ongezond.

The connection between ocean health and human health

Het verband tussen de gezondheid van de oceaan en de menselijke gezondheid

is actually based upon another couple simple adages,

is eigenlijk gebaseerd op nog een paar eenvoudige gezegden.

and I want to call that

Dit bijvoorbeeld:

"pinch a minnow, hurt a whale."

"Als je een voorn knijpt, doe je een walvis pijn."

The pyramid of ocean life ...

De piramide van het leven in de oceaan ...

Now, when an ecologist looks at the ocean -- I have to tell you --

Wanneer een ecoloog naar de oceaan kijkt - ik moet jullie zeggen:

we look at the ocean in a very different way,

we kijken op een heel andere manier naar de oceaan,

and we see different things than when a regular person looks at the ocean

en we zien andere dingen dan wanneer een gewoon persoon naar de oceaan kijkt.

because when an ecologist looks at the ocean,

Want als een ecoloog naar de oceaan kijkt,

we see all those interconnections.

zien we al die wisselwerkingen.

We see the base of the food chain,

We zien de basis van de voedselketen,

the plankton, the small things,

het plankton, de kleine dingen,

and we see how those animals

en we zien hoe deze dieren

are food to animals in the middle of the pyramid,

voedsel zijn voor dieren in het midden van de piramide,

and on so up this diagram.

en zo opwaarts in dit diagram.

And that flow, that flow of life,

Die stroming, die stroming van het leven,

from the very base up to the very top,

vanaf de basis tot aan de top,

is the flow that ecologists see.

is de stroming die ecologen zien.

And that's what we're trying to preserve

Dat is wat we proberen te behouden

when we say, "Save the ocean. Heal the ocean."

wanneer we zeggen: "Red de oceaan. Genees de oceaan."

It's that pyramid.

Het is die piramide.

Now why does that matter for human health?

Wat heeft dat nu te maken met menselijke gezondheid?

Because when we jam things in the bottom

Omdat als we aan de basis van die piramide

of that pyramid that shouldn't be there,

zaken inbrengen die er niet thuishoren,

some very frightening things happen.

er een aantal zeer beangstigende dingen gebeuren.

Pollutants, some pollutants have been created by us:

Afval, vaak door ons gemaakt,

molecules like PCBs

moleculen zoals PCB's

that can't be broken down by our bodies.

die in ons lichaam niet kunnen worden afgebroken.

And they go in the base of that pyramid,

Ze komen terecht in de basis van die piramide,

and they drift up; they're passed up that way,

en kruipen omhoog. Zo worden ze doorgegeven

on to predators and on to the top predators,

aan roofdieren en toppredatoren.

and in so doing,

En daardoor

they accumulate.

hopen ze zich op.

Now, to bring that home, I thought I'd invent a little game.

Om dat duidelijk te maken, heb ik een spelletje bedacht.

We don't really have to play it; we can just think about it here.

We hoeven het niet echt te spelen. Alleen maar in gedachten.

It's the Styrofoam and chocolate game.

Het is het piepschuim-en-chocolade-spel.

Imagine that when we got on this boat,

Stel je voor dat we op deze boot

we were all given

allemaal

two Styrofoam peanuts.

twee piepschuimballetjes kregen.

Can't do much with them: Put them in your pocket.

Je hebt er niet veel aan, je kan ze alleen maar in je zak steken.

Suppose the rules are: every time you offer somebody a drink,

Omdat de regels zijn: elke keer als je iemand een drankje aanbiedt,

you give them the drink,

geef je ze de drank,

and you give them your Styrofoam peanuts too.

en ook je piepschuimballetjes.

What'll happen is that the Styrofoam peanuts

Die piepschuimballetjes

will start moving through our society here,

zullen hier door ons groepje beginnen te verhuizen.

and they will accumulate in

Ze zullen zich ophopen bij

the drunkest, stingiest people.

de meest dronken en gierigste mensen.

(Laughter)

(Gelach)

There's no mechanism in this game

Dit spel kent geen mechanisme

for them to go anywhere but into

om ze ergens anders te doen terechtkomen

a bigger and bigger pile

dan in een steeds groter wordende stapel

of indigestible Styrofoam peanuts.

van onverteerbare piepschuimballetjes.

And that's exactly what happens with PDBs

Dat is precies wat er gebeurt met PCB's

in this food pyramid:

in deze voedselpiramide.

They accumulate into the top of it.

Zij hopen zich op in de top.

Now suppose, instead of Styrofoam peanuts,

Stel nu dat we in plaats van piepschuimballetjes

we take these lovely little chocolates that we get

deze mooie kleine chocoladen cadeautjes

and we had those instead.

zouden nemen .

Well, some of us would be eating those chocolates

Een aantal onder ons zouden die chocolaatjes

instead of passing them around,

opeten in plaats van ze door te geven.

and instead of accumulating,

In plaats van zich op te hopen,

they will just pass into our group here

zullen ze gewoon door onze groep worden opgenomen

and not accumulate in any one group

en niet zich accumuleren in een bepaalde groep.

because they're absorbed by us.

Omdat ze door ons verteerd worden.

And that's the difference between a PCB

Dat is het verschil tussen een PCB

and, say, something natural like an omega-3,

en bijvoorbeeld iets natuurlijks als een omega-3,

something we want out of the marine food chain.

iets wat we willen halen uit de voedselketen in zee.

PCBs accumulate.

PCB's accumuleren.

We have great examples of that, unfortunately.

We hebben daar helaas belangrijke voorbeelden van.

PCBs accumulate in dolphins

PCB's hopen zich op in de dolfijnen

in Sarasota Bay, in Texas, in North Carolina.

in Sarasota Bay, in Texas en North Carolina.

They get into the food chain.

Ze komen terecht in de voedselketen.

The dolphins eat the fish

De dolfijnen eten vis

that have PCBs from the plankton,

die al PCB's bevat uit het plankton,

and those PCBs, being fat-soluble,

en omdat die PCB's vetoplosbaar zijn,

accumulate in these dolphins.

hopen zich op in deze dolfijnen.

Now, a dolphin,

Een dolfijn,

mother dolphin, any dolphin --

een moederdolfijn, eender welke dolfijn -

there's only one way

er is maar een manier

that a PCB can get out of a dolphin.

om PCB's uit een dolfijn te krijgen.

And what's that?

Hoe?

In mother's milk.

Via moedermelk.

Here's a diagram of the PCB load

Hier is een diagram van de PCB-belasting

of dolphins in Sarasota Bay.

van dolfijnen in Sarasota Bay.

Adult males: a huge load.

Volwassen mannetjes, enorm veel.

Juveniles: a huge load.

Jongeren, enorm veel.

Females after their first calf is already weaned:

Vrouwtjes, nadat hun eerste kalf is gespeend,

a lower load.

een lagere belasting.

Those females, they're not trying to.

Die vrouwtjes doen dat niet zelf.

Those females are passing the PCBs

Die vrouwtjes geven de PCB's

in the fat of their own mother's milk

in het vet van van hun eigen moedermelk

into their offspring,

door aan hun nakomelingen.

and their offspring don't survive.

En hun nakomelingen overleven dat niet.

The death rate in these dolphins,

Het sterftecijfer ligt voor deze dolfijnen,

for the first calf born of every female dolphin,

voor het eerste kalf geboren uit elke vrouwelijke dolfijn,

is 60 to 80 percent.

tussen 60 en 80 procent.

These mothers pump their first offspring

Deze moeders pompen hun eerste nakomelingen

full of this pollutant,

vol met dit vergif.

and most of them die.

En de meeste sterven.

Now, the mother then can go and reproduce,

De moeder kan doorgaan met reproduceren,

but what a terrible price to pay

maar wat een vreselijke prijs moet ze betalen

for the accumulation of this pollutant

door de ophoping van dit vergif

in these animals --

in deze dieren -

the death of the first-born calf.

de dood van het eerstgeboren kalf.

There's another top predator in the ocean, it turns out.

Er is nog een toppredator in de oceaan, zo blijkt.

That top predator, of course, is us.

Die toppredator zijn wij natuurlijk.

And we also are eating meat

Ook wij eten vlees

that comes from some of these same places.

dat afkomstig is van een aantal van dezelfde plaatsen.

This is whale meat

Dit is walvisvlees

that I photographed in a grocery store in Tokyo --

dat ik gefotografeerd heb in een supermarkt in Tokio -

or is it?

ja toch?

In fact, what we did a few years ago

In feite smokkelden we

was learn how to smuggle

een paar jaar geleden

a molecular biology lab into Tokyo

een moleculaire-biologielab naar Tokio

and use it to genetically test the DNA

en gebruikten dat voor het genetisch testen van het DNA

out of whale meat samples

in stalen van walvisvlees

and identify what they really were.

om te bepalen wat het werkelijk was.

And some of those whale meat samples were whale meat.

Sommige van die walvisvleesstalen waren walvisvlees.

Some of them were illegal whale meat, by the way.

Sommige daarvan waren, tussen haakjes, illegaal walvisvlees.

That's another story.

Dat is een ander verhaal.

But some of them were not whale meat at all.

Maar sommige waren allesbehalve walvisvlees.

Even though they were labeled whale meat, they were dolphin meat.

Ook al waren ze gelabeld als walvisvlees, het was dolfijnenvlees.

Some of them were dolphin liver. Some of them were dolphin blubber.

Sommige waren dolfijnlever. Sommige dolfijnblubber.

And those dolphin parts

En die dolfijnstalen

had a huge load of PCBs,

bevatten een enorme lading PCB's,

dioxins and heavy metals.

dioxines en zware metalen.

And that huge load was passing into the people

Die enorme lading werd doorgegeven aan mensen

that ate this meat.

die dit vlees aten.

It turns out that a lot of dolphins

Het blijkt dat veel dolfijnenvlees

are being sold as meat

de wereld rond als walvisvlees

in the whale meat market around the world.

wordt verkocht.

That's a tragedy for those populations,

Het is een tragedie voor deze populaties.

but it's also a tragedy

Maar het is ook een tragedie

for the people eating them

voor de mensen die dat eten

because they don't know that that's toxic meat.

omdat ze niet weten dat dit vlees giftig is.

We had these data a few years ago.

We verzamelden deze gegevens een paar jaar geleden.

I remember sitting at my desk

Ik herinner me nog dat ik aan mijn bureau zat en

being about the only person in the world

ongeveer de enige persoon in de wereld was

who knew that whale meat being sold in these markets

die wist dat walvisvlees verkocht op deze markten

was really dolphin meat, and it was toxic.

in feite giftig dolfijnenvlees was.

It had two-to-three-to-400 times the toxic loads

Het had tot 400 maal de giftige lading

ever allowed by the EPA.

ooit toegestaan door de EPA.

And I remember there sitting at my desk thinking,

Ik herinner me dat ik zat te denken:

"Well, I know this. This is a great scientific discovery,"

"Ik weet het. Dit is een grote wetenschappelijke ontdekking."

but it was so awful.

Maar het was zo verschrikkelijk.

And for the very first time in my scientific career,

En voor de allereerste keer in mijn wetenschappelijke carrière

I broke scientific protocol,

brak ik met het wetenschappelijk protocol.

which is that you take the data and publish them in scientific journals

Dat zegt dat je data eerst publiceert in wetenschappelijke tijdschriften,

and then begin to talk about them.

en er pas daarna over begint te praten.

We sent a very polite letter

We stuurden een zeer beleefde brief

to the Minister of Health in Japan

naar de minister van Volksgezondheid in Japan

and simply pointed out that

om erop te wijzen dat

this is an intolerable situation, not for us,

dit is een onhoudbare situatie was, niet voor ons,

but for the people of Japan

maar voor de mensen van Japan.

because mothers who may be breastfeeding,

Omdat moeders die borstvoeding gaven

who may have young children,

en jonge kinderen hadden,

would be buying something that they thought was healthy,

iets zouden kopen waarvan ze dachten dat het gezond was,

but it was really toxic.

maar dat in feite echt giftig was.

That led to a whole series of other campaigns in Japan,

Dat leidde tot een hele reeks andere campagnes in Japan.

and I'm really proud to say that at this point,

Ik ben er echt trots op dat op dit punt,

it's very difficult to buy anything in Japan

het heel moeilijk is om nog iets te kopen in Japan

that's labeled incorrectly,

dat verkeerd is gelabeld,

even though they're still selling whale meat,

ook al verkopen ze nog steeds walvisvlees,

which I believe they shouldn't.

wat ze volgens mij niet zouden moeten doen.

But at least it's labeled correctly,

Maar het is ten minste correct geëtiketteerd

and you're no longer going to be buying

en je koopt geen

toxic dolphin meat instead.

toxisch dolfijnenvlees in de plaats.

It isn't just there that this happens,

Het is niet alleen daar dat dit gebeurt,

but in a natural diet of some communities

maar ook in het natuurlijke dieet van sommige gemeenschappen

in the Canadian arctic and in the United States

in het Canadese Noordpoolgebied, in de Verenigde Staten

and in the European arctic,

en in het Europese Noordpoolgebied.

a natural diet of seals and whales

Een natuurlijk dieet van zeehonden en walvissen

leads to an accumulation of PCBs

leidt tot ophoping van PCB's

that have gathered up from all parts of the world

die verzameld worden vanuit alle delen van de wereld

and ended up in these women.

en terechtkomen bij deze vrouwen.

These women have toxic breast milk.

Deze vrouwen hebben giftige moedermelk.

They cannot feed their offspring, their children,

Ze kunnen hun nageslacht, hun kinderen

their breast milk

geen borstvoeding geven

because of the accumulation of these toxins

vanwege de accumulatie van deze toxines

in their food chain,

in hun voedselketen,

in their part of the world's

in hun deel van

ocean pyramid.

's werelds oceaanpiramide.

That means their immune systems are compromised.

Dat betekent dat hun immuunsysteem aangetast is.

It means that their children's development

Het betekent dat de ontwikkeling van hun kinderen

can be compromised.

in het gedrang kan komen.

And the world's attention on this over the last decade

De aandacht van de wereld hiervoor in het afgelopen decennium

has reduced the problem

heeft het probleem

for these women,

voor deze vrouwen verminderd,

not by changing the pyramid,

niet door de piramide te veranderen,

but by changing what they particularly eat out of it.

maar door te veranderen wat ze ervan eten.

We've taken them out of their natural pyramid

We hebben ze uit hun natuurlijke piramide

in order to solve this problem.

gehaald om dit probleem op te lossen.

That's a good thing for this particular acute problem,

Dat is een goede zaak voor dit specifieke acute probleem,

but it does nothing to solve the pyramid problem.

maar het helpt niets om het piramideprobleem op te lossen.

There's other ways of breaking the pyramid.

Er zijn nog andere manieren om de piramide te verstoren.

The pyramid, if we jam things in the bottom,

Als we de piramidebasis verstoren,

can get backed up like a sewer line that's clogged.

kan ze reageren als een verstopte riool.

And if we jam nutrients, sewage, fertilizer

Als we voedingsstoffen, afvalwater, mest

in the base of that food pyramid,

in de basis van die piramide stoppen,

it can back up all through it.

kunnen we dat allemaal terugkrijgen.

We end up with things we've heard about before:

We eindigen met dingen waar we nog van hebben gehoord zoals:

red tides, for example,

rode getijden bijvoorbeeld,

which are blooms of toxic algae

die zijn veroorzaakt door bloei van giftige algen

floating through the oceans

in het zeewater en

causing neurological damage.

die leiden tot neurologische schade.

We can also see blooms of bacteria,

Ook bacteriën en virussen

blooms of viruses in the ocean.

kunnen in zeewater gaan woekeren.

These are two shots of a red tide coming on shore here

Dit zijn twee foto's van een rood tij dat hier aanspoelt

and a bacteria

en een bacterie

in the genus vibrio,

van het genus Vibrio,

which includes the genus that has cholera in it.

waaronder ook het geslacht behoort dat cholera veroorzaakt.

How many people have seen a "beach closed" sign?

Wie heeft al een bord "strand gesloten" gezien ?

Why does that happen?

Waarom gebeurt dat?

It happens because we have jammed so much

Dat gebeurt omdat we zo veel hebben gestopt

into the base of the natural ocean pyramid

in de basis van de natuurlijke oceaanpiramide

that these bacteria clog it up

dat deze bacteriën ze verstoppen

and overfill onto our beaches.

en op onze stranden belanden.

Often what jams us up is sewage.

Vaak is het afvalwater dat erin terechtkomt.

Now how many of you have ever gone to a state park or a national park

Hoe velen van jullie zijn ooit naar een natuurgebied gegaan

where you had a big sign at the front saying,

met een groot bord aan de voorkant dat zegt,

"Closed because human sewage

"Gesloten omdat menselijk afvalwater

is so far over this park

dit park zo overstroomd heeft

that you can't use it"?

dat je het niet meer kunt gebruiken"?

Not very often. We wouldn't tolerate that.

Niet vaak. Dat zouden we niet tolereren.

We wouldn't tolerate our parks

We zouden niet kunnen verdragen dat onze parken

being swamped by human sewage,

bedolven zouden worden onder menselijk afvalwater.

but beaches are closed a lot in our country.

Maar veel stranden in ons land zijn vaak gesloten.

They're closed more and more and more all around the world for the same reason,

Om dezelfde reden worden ze meer en meer gesloten over de hele wereld.

and I believe we shouldn't tolerate that either.

Ik denk dat we dat evenmin moeten tolereren.

It's not just a question of cleanliness;

Het is niet alleen een kwestie van hygiëne.

it's also a question of

Het is ook een kwestie van

how those organisms

hoe deze organismen

then turn into human disease.

vervolgens bij de mens ziekten veroorzaken .

These vibrios, these bacteria, can actually infect people.

Deze vibrio's, deze bacteriën kunnen daadwerkelijk mensen infecteren.

They can go into your skin and create skin infections.

Ze kunnen huidinfecties veroorzaken.

This is a graph from NOAA's ocean and human health initiative,

Dit is een grafiek van NOAA's onderzoek van het verband tussen zeewater

showing the rise of the infections

en menselijke gezondheid. Ze toont de opkomst van infecties

by vibrio in people

door vibrio bij mensen

over the last few years.

in de afgelopen jaren.

Surfers, for example, know this incredibly.

Surfers, bijvoorbeeld, weten dat.

And if you can see on some surfing sites,

Je kan zien dat op sommige surfsites

in fact, not only do you see

niet alleen wordt aangegeven

what the waves are like or what the weather's like,

hoe mooi de golven of het weer zijn

but on some surf rider sites,

maar op sommige surfsites

you see a little flashing poo alert.

zie je ook een klein knipperend poepalarm.

That means that the beach might have great waves,

Dat betekent dat het strand fijne golven zou kunnen hebben

but it's a dangerous place for surfers to be

maar dat het een gevaarlijke plek is voor surfers

because they can carry with them,

omdat ze, zelfs na een geweldige dag surfen,

even after a great day of surfing,

een infectie zouden kunnen oplopen,

this legacy of an infection that might take a very long time to solve.

waarvan het lang zou kunnen duren om er van verlost te geraken.

Some of these infections are actually carrying

Sommige van deze infecties bevatten nu

antibiotic resistance genes now,

zelfs antibioticaresistente genen.

and that makes them even more difficult.

Dat maakt ze nog lastiger.

These same infections

Dezelfde infecties

create harmful algal blooms.

veroorzaken schadelijke algengroei.

Those blooms are generating other kinds of chemicals.

Deze bloei genereert nog andere soorten chemicaliën.

This is just a simple list of some of the types of poisons

Dit is slechts een eenvoudige lijst van enkele van de soorten vergif

that come out of these harmful algal blooms:

die ontstaan door deze schadelijke algenbloei:

shellfish poisoning,fish ciguatera,

schelpdierenvergiftiging, vis ciguatera,

diarrheic shellfish poisoning -- you don't want to know about that --

diarree schelpdierenvergiftiging - dat wil je niet meemaken -

neurotoxic shellfish poisoning, paralytic shellfish poisoning.

neurotoxische schelpdierenvergiftiging, paralytische schelpdierenvergiftiging.

These are things that are getting into our food chain

Dit zijn dingen die we krijgen in onze voedselketen

because of these blooms.

omwille van deze woekeringen.

Rita Calwell very famously

Het is bekend dat Rita Calwell

traced a very interesting story

een zeer interessant verhaal natrok over

of cholera into human communities,

hoe cholera in menselijke gemeenschappen

brought there, not by

terechtkwam, niet door

a normal human vector,

een normale menselijke drager,

but by a marine vector, this copepod.

maar door een mariene drager, deze copepoden.

Copepods are small crustaceans.

Copepoden zijn kleine kreeftachtigen.

They're a tiny fraction of an inch long,

Ze zijn een fractie van een centimeter lang.

and they can carry on their little legs

Zij kunnen op hun korte pootjes

some of the cholera bacteria

drager zijn van een aantal van de cholera-bacteriën

that then leads to human disease.

die leiden tot ziekte bij de mens.

That has sparked cholera epidemics

Dat heeft een aantal cholera-epidemieën

in ports along the world

veroorzaakt in havens wereldwijd

and has led to increased concentration

en heeft geleid tot een verhoogde aandacht

on trying to make sure shipping

om te vermijden dat scheepvaart

doesn't move these

deze overbrengers van cholera

vectors of cholera around the world.

over de hele wereld verspreidt.

So what do you do?

Dus wat doe je dan?

We have major problems in disrupted ecosystem flow

We hebben grote problemen door een verstoorde ecosysteemdoorstroming

that the pyramid may not be working so well,

waardoor de piramide niet zo goed kan werken,

that the flow from the base up into it

omdat de doorstroming van de basis naar de top

is being blocked and clogged.

wordt geblokkeerd en verstopt.

What do you do when you have this sort of disrupted flow?

Wat doe je aan dit soort verstoorde doorstroming?

Well, there's a bunch of things you could do.

Er is heel wat dat je zou kunnen doen.

You could call Joe the Plumber, for example.

Je zou Joe de Loodgieter erbij kunnen halen.

And he could come in

Hij zou kunnen komen

and fix the flow.

en de stroming herstellen.

But in fact, if you look around the world,

Maar in feite, als je kijkt over de hele wereld,

not only are there hope spots

zijn er niet alleen hoopvolle plekken

for where we may be able to fix problems,

waar we in staat zijn om de problemen op te lossen,

there have been places where problems have been fixed,

Er zijn al plaatsen waar de problemen zijn opgelost,

where people have come to grips with these issues

waar mensen grip krijgen op deze kwesties

and begun to turn them around.

en de zaken beginnen om te keren.

Monterey is one of those.

Monterey is er een van.

I started out showing how much

Ik begon met te laten zien hoe veel

we had distressed the Monterey Bay ecosystem

we het Monterey Bay ecosysteem hadden verstoord

with pollution and the canning industry

met vervuiling en de conservenindustrie

and all of the attendant problems.

en alle daarmee gepaard gaande problemen.

In 1932, that's the picture.

Zo zag het eruit in 1932.

In 2009, the picture is dramatically different.

In 2009 is het beeld totaal anders.

The canneries are gone. The pollution has abated.

De conservenfabrieken zijn verdwenen. De vervuiling is afgenomen.

But there's a greater sense here

Maar er is een groter aanvoelen hier

that what the individual communities need

dat individuele gemeenschappen behoefte hebben

is working ecosystems.

aan werkende ecosystemen. Ze hebben behoefte aan

They need a functioning pyramid from the base all the way to the top.

een goed functionerende piramide vanaf de basis

And that pyramid

helemaal tot aan de top. En die piramide,

in Monterey, right now,

in Monterey, nu,

because of the efforts of a lot of different people,

als gevolg van de inspanningen van een heleboel verschillende mensen,

is functioning better than it's ever functioned

functioneert die beter dan ooit

for the last 150 years.

gedurende de laatste 150 jaar.

It didn't happen accidentally.

Dat gebeurde niet zomaar.

It happened because many people put their time and effort

Het gebeurde omdat veel mensen hun tijd en moeite

and their pioneering spirit into this.

en pioniersgeest erin hebben gestoken.

On the left there, Julia Platt,

Daar links zie je Julia Platt,

the mayor of my little hometown in Pacific Grove.

de burgemeester van mijn thuisstadje in Pacific Grove.

At 74 years old, became mayor

Op haar 74ste werd ze burgemeester

because something had to be done

omdat er iets gedaan moest worden

to protect the ocean.

om de oceaan te beschermen.

In 1931, she produced California's first

In 1931 stichtte ze in Californië het eerste

community-based marine protected area,

gemeenschappelijk beschermde mariene gebied,

right next to the biggest polluting cannery,

direct naast de grootste vervuilende conservenfabriek.

because Julia knew

Julia wist

that when the canneries eventually were gone,

dat wanneer de conservenfabrieken uiteindelijk waren verdwenen,

the ocean needed a place to grow from,

de oceaan een plek moest hebben om uit te groeien,

that the ocean needed a place to spark a seed,

dat de oceaan een plek nodig had om opnieuw te ontkiemen.

and she wanted to provide that seed.

En zij wilde dat zaad leveren.

Other people, like David Packard and Julie Packard,

Andere mensen als David Packard en Julie Packard,

who were instrumental in producing the Monterey Bay aquarium

hielden zich bezig met het inrichten van het Monterey Bay Aquarium

to lock into people's notion

om mensen bij te brengen

that the ocean

dat de oceaan

and the health of the ocean ecosystem

en de gezondheid van het oceaanecosysteem

were just as important to the economy of this area

net zo belangrijk voor de economie van dit gebied zouden worden

as eating the ecosystem would be.

als eten van het ecosysteem dat al was.

That change in thinking has led to a dramatic shift,

Die verandering in denken heeft geleid tot een dramatische verschuiving,

not only in the fortunes of Monterey Bay,

niet alleen in het wel en wee van Monterey Bay,

but other places around the world.

maar ook op andere plaatsen in de wereld.

Well, I want to leave you with the thought that

Ik wil besluiten met de gedachte dat

what we're really trying to do here

wat we hier echt proberen te doen

is protect this ocean pyramid,

is deze oceaanpiramide te beschermen.

and that ocean pyramid

En die oceaanpiramide

connects to our own pyramid of life.

is verbonden met onze eigen levenspiramiden.

It's an ocean planet,

Dit is een oceaanplaneet,

and we think of ourselves as a terrestrial species,

en we zien onszelf als een soort die op het land leeft.

but the pyramid of life in the ocean

Maar de piramide van het leven in de oceaan

and our own lives on land

en ons eigen leven op het land

are intricately connected.

zijn nauw verbonden.

And it's only through having the ocean being healthy

Het is alleen door een gezonde oceaan

that we can remain healthy ourselves.

dat we zelf gezond kunnen blijven.

Thank you very much.

Dankuwel.

(Applause)

(Applaus)