George Ayittey: Cheetahs vs. Hippos for Africa's future

Vertaald door: Mark Hoolwerf Nagekeken door: Axel Saffran

Allereerst wil ik Emeka bedanken --

Well, first of all, let me thank Emeka -- as a matter of fact,

eigenlijk TEDGlobal -- voor het organiseren van deze conferentie.

TED Global -- for putting this conference together.

Deze conferentie zal bekend staan als de belangrijkste

This conference is going to rank as the most important

van het begin van de 21ste eeuw.

in the beginning of the 21st century.

Denk je dat Afrikaanse regeringen zo'n conferentie zullen organiseren?

Think African governments will put together a conference like this?

You think the A.U. will put together a conference like this?

Denk je dat de A.U. zo'n conferentie zal organiseren?

Voordat ze dat deden, zouden ze eerst buitenlandse steun vragen. (Gelach)

Even before they do that they will ask for foreign aid.

I would also like to pay homage and honor to the TED Fellows

Ook wil ik graag eer bewijzen aan de TEDFellows

June Arunga, James Shikwati, Andrew, and the other TED Fellows.

June Arunga, James Shikwati, Andrew, en de andere TEDFellows.

I call them the Cheetah Generation.

Ik noem ze de Cheetageneratie.

The Cheetah Generation is a new breed of Africans

De Cheetageneratie is een nieuw soort Afrikanen

who brook no nonsense about corruption.

die geen onzin over corruptie tolereren.

They understand what accountability and democracy is.

Zij begrijpen wat verantwoordelijkheid en democratie zijn.

They're not going to wait for government to do things for them.

Zij wachten niet tot de overheid dingen voor hen doet.

Dat is de Cheetageneratie,

That's the Cheetah Generation,

and Africa's salvation rests on the backs of these Cheetahs.

en Afrika's redding ligt in de handen van deze Cheeta's.

Daar tegenover hebben we natuurlijk de Nijlpaardgeneratie.

In contrast, of course, we have the Hippo Generation.

(Laughter)

(Gelach)

De Nijlpaardgeneratie is de regerende elite.

The Hippo Generation are the ruling elites.

They are stuck in their intellectual patch.

Ze zitten vast in hun gedachtepatroon.

Complaining about colonialism and imperialism,

Ze klagen over kolonialisme en imperialisme,

they wouldn't move one foot.

en pakken geen enkel probleem aan.

If you ask them to reform the economies,

Als je hen vraagt de economie te hervormen,

they're not going to reform it

zullen ze deze niet hervormen

because they benefit from the rotten status quo.

omdat ze profiteren van de huidige, verziekte, stand van zaken.

Now, there are a lot of Africans who are very angry,

Er zijn veel Afrikanen die erg kwaad zijn over de toestand van Afrika.

angry at the condition of Africa.

Now, we're talking about a continent that is not poor.

We praten over een continent dat niet arm is.

Het is rijk aan mineralen, natuurlijke mineralen.

It is rich in mineral resources, natural mineral resources.

Maar die Afrikaanse rijkdom aan mineralen wordt niet gebruikt

But the mineral wealth of Africa is not being utilized

to lift its people out of poverty.

om haar bevolking uit de armoede te helpen.

Dat maakt veel Afrikanen erg kwaad.

That's what makes a lot of Africans very angry.

And in a way, Africa is more than a tragedy, in more ways than one.

Afrika is een tragedie op meer dan één manier.

There's another enduring tragedy, and that tragedy is that

Er is nog een voortslepende tragedie:

er zijn zoveel mensen,

there are so many people, so many governments,

zoveel overheden,

zoveel organisaties

so many organizations who want to help the people in Africa.

die de mensen in Afrika willen helpen.

They don't understand.

Maar ze begrijpen het niet.

We zeggen niet: help Afrika niet.

Now, we're not saying don't help Africa.

Afrika helpen is nobel.

Helping Africa is noble.

Maar Afrika helpen is veranderd in een klucht.

But helping Africa has been turned into a theater of the absurd.

It's like the blind leading the clueless.

Het is alsof de blinden de onwetenden leiden.

(Laughter)

(Gelach)

Er zijn een aantal dingen die we moeten erkennen.

There are certain things that we need to recognize.

De bedelnap van Afrika lekt.

Africa's begging-bowl leaks.

Wisten jullie dat 40 procent van de in Afrika gecreëerde welvaart

Did you know that 40 percent of the wealth created in Africa

is not invested here in Africa?

niet geïnvesteerd wordt in Afrika?

It's taken out of Africa.

Het wordt uit Afrika weggenomen.

That's what the World Bank says.

Dat zegt de Wereldbank.

Kijk naar Afrika's bedelnap.

Look at Africa's begging-bowl.

Die lekt verschrikkelijk.

It leaks horribly.

Er zijn mensen die denken dat we meer geld,

There are people who think that we should pour more money,

more aid into this bowl which leaks.

meer hulp in die lekkende bedelnap moeten gieten.

What are the leakages?

Wat zijn de lekkages?

Corruptie alleen al kost Afrika 148 miljard doller per jaar.

Corruption alone costs Africa 148 billion dollars a year.

Zet dat opzij.

Yes, put that aside.

Capital flight out of Africa, 80 billion a year.

Kapitaalvlucht uit Afrika, 80 miljard per jaar.

Put that aside.

Zet dat opzij.

Let's take food imports.

Laten we voedselimport nemen.

Every year Africa spends 20 billion dollars to import food.

Elke jaar geeft Afrika 20 miljard dollar uit om voedsel te importeren.

Just add that up, all these leakages.

Tel dat allemaal bij elkaar op, al die lekkages.

That's far more than the 50 billion Tony Blair wants to raise for Africa.

Dat is veel meer dan de 50 miljard die Tony Blair wil ophalen voor Afrika.

Now, back in the 1960s Africa not only fed itself,

In de jaren 60 voedde Afrika niet alleen zichzelf,

it also exported food.

maar exporteerde ook voedsel.

Nu niet meer.

Not anymore.

We weten dat er fundamenteel iets fout is gegaan.

We know that something has gone fundamentally wrong.

Jullie weten het, ik weet het, maar laten we geen tijd verspillen

You know it, I know it, but let's not waste our time

talking about these mistakes because we'll spend all day here.

met praten over deze fouten, want dan zitten we hier de hele dag.

Let's move on, and flip over to the next chapter,

Laten we verdergaan en omslaan naar het volgende hoofdstuk.

Dat is waar deze conferentie om draait -- het volgende hoofdstuk.

and that's what this conference is all about -- the next chapter.

The next chapter begins with first of all, asking ourselves

Het volgende hoofdstuk begint allereerst met onszelf

this fundamental question,

deze fundamentele vraag te vragen:

"Whom do we want to help in Africa?"

"Wie willen we helpen in Afrika?"

There is the people, and then there is the government or leaders.

Je hebt de bevolking en je hebt de overheid of leiders.

Now, the previous speaker before me,

De spreker voor mij,

Idris Mohammed, gaf aan dat

Idris Mohammed, indicated that

we afgrijselijk leiderschap hebben gehad in Afrika.

we've had abysmal leadership in Africa.

That characterization, in my view, is even more charitable.

Die typering is, naar mijn mening, nog mild.

(Gelach)

(Laughter)

I belong to an Internet discussion forum,

Ik ben lid van een internet discussieforum,

an African Internet discussion forum,

een Afrikaans internet discussieforum,

en ik vroeg aan hen: "Sinds 1960 hebben we precies

and I asked them, I said, "Since 1960, we've had exactly

204 Afrikaanse staatshoofden gehad."

204 African heads of state, since 1960."

And I asked them to name me just 20 good leaders,

Ik vroeg hen slechts 20 goede leiders op te noemen,

just 20 good leaders --

slechts 20 goede leiders --

you may want to take this leadership challenge yourself.

misschien willen jullie deze oefening zelf ook proberen.

I asked them to name me just 20.

Ik vroeg hen er slechts 20 op te noemen.

Iedereen noemde natuurlijk Nelson Mandela.

Everybody mentioned Nelson Mandela, of course.

Kwame Nkrumah, Nyerere, Kenyatta -- somebody mentioned Idi Amin.

Kwame Nkrumah, Nyerere, Kenyatta -- iemand noemde Idi Amin.

(Laughter)

(Gelach)

I let that pass.

Ik zal dat laten gaan.

(Laughter)

(Gelach)

Mijn punt is, ze kwamen niet voorbij de 15.

My point is, they couldn't go beyond 15.

Zelfs als ze er 20 hadden kunnen noemen,

Even if they had been able to name me 20,

what does that tell you?

wat vertelt jullie dat?

20 out of 204 means that the vast majority

20 uit 204 betekent dat de overgrote meerderheid

of the African leaders failed their people.

van de Afrikaanse leiders hun volk tekort deden.

And if you look at them, the slate of the post-colonial leaders --

Als je naar ze kijkt, het overzicht van de postkoloniale leiders --

an assortment of military fufu heads,

een verzameling van militaire pannenkoekhoofden,

Swiss-bank socialists, crocodile liberators, vampire elites,

Zwitserse bank-socialisten, vraatzuchtige bevrijders, vampierelites,

kwakzalver-revolutionairen.

quack revolutionaries.

(Applause)

(Applaus)

Dit leiderschap kan niet tippen aan de traditionele leiders

Now, this leadership is a far cry from the traditional leaders

that Africans have known for centuries.

die Afrikanen eeuwenlang gekend hebben.

The second false premise that we make

De tweede valse aanname die we maken

wanneer we Afrika proberen te helpen,

when we're trying to help Africa

is that sometimes we think that there is something called

is dat we soms denken dat er zoiets is

a government in Africa that cares about its people,

als een overheid in Afrika die geeft om haar bevolking,

de belangen van haar bevolking behartigt en haar bevolking vertegenwoordigt.

serves the interests of the people, and represents the people.

Hier is een citaat. Een stamhoofd in Lesotho zei eens:

There is one particular quote -- a Lesotho chief once said

that "Here in Lesotho, we've got two problems:

"Hier in Lesotho hebben we twee problemen:

rats and the government."

ratten en de overheid."

(Laughter)

(Gelach)

Wat jullie en ik verstaan onder een overheid

What you and I understand as a government

doesn't exist in many African countries.

bestaat niet in veel Afrikaanse landen.

In fact, what we call our governments are vampire states.

Sterker nog, wat wij onze overheden noemen zijn vampierstaten.

Vampires because they suck

Vampieren omdat ze

de economische vitaliteit uit hun mensen zuigen.

the economic vitality out of their people.

Government is the problem in Africa.

De overheid is het probleem in Afrika.

A vampire state is the government --

Een vampierstaat is de overheid -- (Applaus)

(Applause)

-- die is gekaapt door een slagorde van bandieten en boeven

-- which has been hijacked by a phalanx of bandits and crooks

die de machtsinstrumenten van de staat gebruiken om zichzelf te verrijken,

who use the instruments of state power to enrich themselves,

their cronies, and tribesmen and exclude everybody else.

hun makkers en stamleden, en die voor de rest iedereen buitensluiten.

The richest people in Africa are heads-of-state and ministers,

De rijkste mensen in Afrika zijn staatshoofden en ministers,

and quite often the chief bandit is the head-of-state himself.

en vaak is de grootste bandiet het staatshoofd zelf.

Waar halen zij hun geld vandaan?

Where do they get their money?

By creating wealth?

Door welvaart te creëren?

No.

Nee.

By raking it off the backs of their suffering people.

Door het bijeen te harken over de ruggen van hun lijdende bevolking.

Dat is niet het creëren van welvaart, maar herverdeling van welvaart.

That's not wealth creation. It's wealth redistribution.

Het derde fundamentele punt dat we moeten erkennen

The third fundamental issue that we have to recognize

is that if we want to help the African people,

is dat als we het Afrikaanse volk willen helpen,

we must know where the African people are.

we moeten weten waar het Afrikaanse volk is.

Take any African economy.

Neem welke Afrikaanse economie dan ook.

An African economy can be broken up into three sectors.

Een Afrikaanse economie kan verdeeld worden in drie sectoren.

There is the modern sector, there is the informal sector

Je hebt de moderne sector, de informele sector

en de traditionele sector.

and the traditional sector.

The modern sector is the abode of the elites.

De moderne sector is de verblijfplaats van de elites.

It's the seat of government.

Het is de zetel van de overheid.

In many African countries the modern sector is lost.

In veel Afrikaanse landen is de moderne sector verloren.

Het werkt niet.

It's dysfunctional.

Het is een bedrieglijke dans van geïmporteerde systemen,

It is a meretricious fandango of imported systems,

which the elites themselves don't understand.

die de elites zelf niet begrijpen.

Dat is de bron van veel van Afrika's problemen,

That is the source of many of Africa's problems

where the struggles for political power emanate

waar de strijd voor politieke macht vandaan komt

and then spill over onto the informal and the traditional sector,

en zich uitbreidt naar de informele en de traditionele sectoren,

claiming innocent lives.

terwijl hij onschuldige levens eist.

Now the modern sector, of course,

De moderne sector is uiteraard

is where a lot of the development aid and resources went into.

waar veel van de ontwikkelingshulp en hulpmiddelen heen zijn gegaan.

More than 80 percent of Ivory Coast's development

Meer dan 80 procent van de ontwikkeling van Ivoorkust

went into the modern sector.

ging naar de moderne sector.

The other sectors, the informal and the traditional sectors,

De andere sectoren, de informele en de traditionele,

are where you find the majority of the African people,

is waar je de meerderheid van het Afrikaanse volk vindt,

the real people in Africa. That's where you find them.

de echte mensen in Afrika. Die vind je daar.

Now, obviously it makes common sense

Nu is het natuurlijk logisch:

that if you want to help the people, you go where the people are.

als je de bevolking wilt helpen, ga je naar waar de bevolking is.

But that's not what we did.

Maar dat deden wij niet.

As a matter of fact,

Sterker nog,

we neglected the informal and the traditional sectors.

we negeerden de informele en traditionele sectoren.

Now, traditional sector is where Africa produces its agriculture,

De traditionele sector is waar in Afrika de landbouw plaatsvindt,

which is one of the reasons why Africa can't feed itself,

wat één van de redenen is waarom Afrika zichzelf niet kan voeden,

and that's why it must import food.

en voedsel moet importeren.

Je kan Afrika niet ontwikkelen door

All right, you cannot develop Africa by ignoring

the informal and the traditional sectors.

de informele en traditionele sectoren te negeren.

And you can't develop the informal and the traditional sectors

En je kan de informele en traditionele sectoren niet ontwikkelen

without an operational understanding of how these two sectors work.

zonder begrip van hoe deze twee sectoren werken.

These two sectors, let me describe to you,

Deze twee sectoren, laat het me jullie beschrijven,

have their own indigenous institutions.

hebben hun eigen natuurlijke instituten.

First one is the political system.

Het eerste is het politieke systeem.

Traditionally, Africans hate governments. They hate tyranny.

Van oudsher haten Afrikanen overheden. Ze haten tirannie.

If you look into their traditional systems,

Als je kijkt naar hun traditionele systemen,

Africans organize their states in two types.

hebben Afrikanen hun staten in twee types ingedeeld.

The first one belongs to those ethnic societies

De eerste behoort tot de etnische maatschappijen

who believe that the state was necessarily tyrannous,

die geloven dat de staat onvermijdelijk tiranniek was

so they didn't want to have anything to do

en dus wilden ze niets te maken hebben met

with any centralized authority.

welke vorm van gecentraliseerde autoriteit dan ook.

Deze maatschappijen zijn bijvoorbeeld de Ibo, de Somali, de Kikuyus.

These societies are the Ibo, the Somali, the Kikuyus,

for example. They have no chiefs.

Ze hebben geen stamhoofden.

De andere etnische groepen, die wel stamhoofden hadden,

The other ethnic groups, which did have chiefs,

made sure that they surrounded the chiefs

zorgden ervoor dat ze de stamhoofden omringden

with councils upon councils upon councils

met een veelvoud aan raden

to prevent them from abusing their power.

om te voorkomen dat zij hun macht misbruikten.

In de Ashanti-traditie, bijvoorbeeld,

In Ashanti tradition, for example,

kan het stamhoofd geen beslissing nemen

the chief cannot make any decision

without the concurrence of the council of elders.

zonder de instemming van de raad van ouderen.

Without the council the chief can't pass any law,

Zonder de raad kan het stamhoofd geen enkele wet doorvoeren,

and if the chief doesn't govern according to the will of the people

en als het stamhoofd niet regeert volgens de wil van het volk

he will be removed.

zal hij worden verwijderd.

If not, the people will abandon the chief,

Zo niet, zal het volk het stamhoofd verlaten,

ergens anders heengaan en een nieuwe nederzetting stichten.

go somewhere else and set up a new settlement.

And even if you look in ancient African empires,

Zelfs als je kijkt naar oude Afrikaanse rijken,

they were all organized around one particular principle --

waren ze allemaal georganiseerd volgens één bepaald principe --

the confederacy principle,

het confederatie-principe,

which is characterized by a great deal of devolution of authority,

dat zich kenmerkt door een grote mate van deconcentratie van autoriteit,

decentralization of power.

decentralisatie van macht.

Now, this is what I have described to you.

Dit is wat ik jullie heb beschreven.

This is part of Africa's indigenous political heritage.

Dit is deel van Afrika's inheemse politieke erfenis.

Vergelijk dit met de moderne systemen

Now, compare that to the modern systems

the ruling elites established on Africa.

die de heersende elites hebben opgericht in Afrika.

It is a total far cry.

Het is er mijlenver van verwijderd.

In the economic system in traditional Africa,

In het economische systeem in traditioneel Afrika,

the means of production is privately owned.

waren de productiemiddelen privaat bezit.

It's owned by extended families.

Het was in het bezit van uitgebreide families.

You see, in the West, the basic economic and social unit

In het Westen is het individu de standaard economische en sociale eenheid

is the individual.

The American will say, "I am because I am,

De Amerikaan zal zeggen: "Ik ben omdat ik ben,

en ik doe wat ik wil, wanneer ik dat wil."

and I can damn well do anything I want, anytime."

The accent is on the "I."

De nadruk ligt op de "ik".

In Africa, the Africans say, "I am, because we are."

Afrikanen zeggen: "Ik ben, omdat wij zijn."

The "we" connotes community -- the extended family system.

De "wij" betekent gemeenschap -- het uitgebreide familiesysteem.

The extended family system pools its resources together.

Het uitgebreide familiesysteem brengt haar middelen samen.

They own farms. They decide what to do, what to produce.

Ze bezitten boerderijen. Zij besluiten wat ze doen, wat ze produceren.

They don't take any orders from their chiefs.

Ze volgen geen bevelen op van hun stamhoofden.

They decide what to do.

Zij beslissen wat ze doen.

And when they produce their crops, they sell the surplus

Wanneer zij hun gewassen produceren, verkopen ze het overschot

on marketplaces.

op markten.

Als ze winst maken is het van hen,

When they make a profit it is theirs to keep,

not for the chief to sequester it from them.

niet voor het stamhoofd om in beslag te nemen.

So, in a nutshell, what we had in traditional Africa

Kortom, we hadden in traditioneel Afrika

een vrijemarktsysteem.

was a free-market system.

Er waren markten in Afrika

There were markets in Africa

voordat de kolonialisten een voet hadden gezet op het continent.

before the colonialists stepped foot on the continent.

Timbuktu was one great big market town.

Timboektoe was een geweldige grote handelsstad.

Kano, Salaga -- they were all there.

Kano, Salaga -- ze waren er allemaal al.

Even if you go to West Africa, you notice that market activity

Ga naar West-Afrika, en je ziet dat in de handel

in West Africa has always been dominated by women.

de vrouwen van oudsher de dienst uitmaakten.

So, it's quite appropriate that this section is called

Het is dus toepasselijk dat deze sectie

de marktplaats wordt genoemd.

a marketplace.

The market is not alien to Africa.

De markt is Afrika niet vreemd.

Wat Afrikanen toepasten was een andere vorm van kapitalisme,

What Africans practiced was a different form of capitalism,

but then after independence, all of a sudden,

maar na de onafhankelijkheid,

werden markten en kapitalisme opeens westerse instituten,

markets, capitalism became a western institution,

and the leaders said Africans were ready for socialism.

en de leiders zeiden dat Afrikanen klaar waren voor socialisme.

Onzin.

Nonsense.

And even then, what kind of socialism did they practice?

En zelfs dan, wat voor soort socialisme pasten zij toe?

The socialism that they practiced was a peculiar form of

Het socialisme dat zij toepasten was een eigenaardige vorm van

Swiss-bank socialism,

'Zwitserse bank-socialisme',

which allowed the heads of states and the ministers

wat de staatshoofden en de ministers de gelegenheid gaf

to rape and plunder Africa's

om Afrika's rijkdommen te verkrachten en te plunderen

treasuries for deposit in Switzerland.

om over te schrijven naar Zwitserland.

That is not the kind of system Africans had known for centuries.

Dat is niet het soort systeem dat Afrikanen eeuwenlang hadden gekend.

Wat moeten we nu doen?

What do we do now?

Go back to Africa's indigenous institutions,

Ga terug naar Afrika's oorspronkelijke instituten.

We moedigen de Cheeta's aan om de informele sector en de traditionele sector in te gaan.

and this is where we charge the Cheetahs to go into the informal sectors,

the traditional sectors.

That's where you find the African people.

Daar vind je het Afrikaanse volk.

And I'd like to show you a quick little video

Ik wil graag een korte video laten zien

about the informal sector, about the boat-building

over de informele sector, over het bouwen van schepen.

that I, myself, tried to mobilize Africans in the Diaspora

Ik heb getracht Afrikanen in de diaspora

hierin te laten investeren.

to invest in.

Could you please show that?

Kan je dat alsjeblieft laten zien?

[Bedrijvigheid en stemmen]

De mannen gaan vissen in deze kleine boten.

The men are going fishing in these small boats.

Yes, it's an enterprise.

Het is een bedrijf

van een lokale Ghanese ondernemer, die zijn eigen kapitaal gebruikte.

This is by a local Ghanaian entrepreneur, using his own capital.

Hij krijgt geen hulp van de overheid,

He's getting no assistance from the government,

and he's building a second, bigger boat.

en hij bouwt een tweede, grotere boot.

Met een grotere boot zal meer vis worden gevangen en aan land gebracht.

A bigger boat will mean more fish will be caught and landed.

Daardoor zal hij meer Ghanezen in dienst kunnen nemen.

It means that he will be able to employ more Ghanaians.

It also means that he will be able to generate wealth.

en ook welvaart kunnen genereren.

Dat zal wat economen "externe effecten" noemen, hebben op een lokale economie.

And then it will have what economists call

external effects on a local economy.

Alles wat de elites moeten doen,

All that you need to do, all that the elites need to do,

is deze operatie verplaatsen naar een afgeschermde ruimte

is to move this operation into something that is enclosed

zodat het efficiënter gemaakt kan worden.

so that the operation can be made more efficient.

Now, it is not just this informal sector.

Het is niet alleen deze informele sector,

There is also traditional medicine.

maar ook de traditionele geneeskunde.

80 procent van de Afrikanen is nog steeds afhankelijk van de traditionele geneeskunde.

80 percent of Africans still rely on traditional medicine.

The modern healthcare sector has totally collapsed.

De moderne gezondheidssector is totaal in elkaar gestort.

Now, this is an area -- I mean, there is a treasure trove of wealth

De traditionele geneeskunde is een schatkist aan rijkdom.

in the traditional medicine area.

We moeten Afrikanen hiervoor mobiliseren,

This is where we need to mobilize Africans,

vooral in de diaspora, om hierin te investeren.

in the Diaspora especially, to invest in this.

Daarnaast moeten we Afrikanen in de diaspora mobiliseren,

We also need to mobilize Africans in the Diaspora,

om niet alleen de traditionele sectoren in te gaan, maar ook de landbouw.

not only to go into the traditional sectors,

but to go into agriculture and also to instigate change from within.

Daar kan men van binnenuit verandering teweeg te brengen.

We were able to mobilize Ghanaians in the Diaspora

Wij konden Ghanezen in de diaspora mobiliseren

to instigate change in Ghana and bring about democracy in Ghana.

om verandering in Ghana te brengen en democratie te bewerkstelligen.

And I know that with the Cheetahs, we can take Africa back

Ik weet dat we met de Cheeta's Afrika terug kunnen veroveren,

dorp voor dorp.

one village at a time.

Dank je wel.

Thank you very much.

(Applause)

(Applaus)