Tracee Ellis Ross: A woman's fury holds lifetimes of wisdom | TED

Vertaald door: Talitha de Jong Nagekeken door: Peter van de Ven

So, I have a friend.

Ik heb een vriendin.

She's an actress, she's in her 60s.

Ze is actrice en in de zestig.

She's super bright,

Ze is superslim,

badass,

stoer,

emotionally intelligent.

emotioneel intelligent.

And a couple of days before Christmas, she was at the post office.

Een paar dagen voor kerst was ze op het postkantoor.

It was really crowded, as it is around the holidays,

Het was er erg druk, zoals gewoonlijk rond te feestdagen.

and she was filling out some forms

Ze was heel geconcentreerd wat formulieren aan het invullen.

and she was really focused.

And out of nowhere, someone moved her out of the way --

En uit het niets zette iemand haar aan de kant.

just physically put their hands on her and moved her out of the way.

Hij pakte haar zomaar vast en zette haar aan de kant.

He apparently needed something that she was blocking,

Blijkbaar moest hij iets hebben waar zij vóór stond,

so he moved her.

dus zette hij haar opzij.

Maybe he had said something to her, maybe he didn't, she didn't hear it ...

Misschien had hij iets gezegd en had ze het niet gehoord ...

Hoe dan ook, ze was druk bezig formulieren in te vullen

Either way, she was focused, she was filling out the form.

en ineens werd ze vastgepakt en aan de kant gezet.

And the next thing you know, there were hands on her,

and she was being moved out of the way.

He then got what he was reaching for,

Vervolgens pakte hij wat hij nodig had,

whatever she was blocking,

datgene waar ze voor had gestaan,

and went on his merry way.

en ging weer vrolijk verder.

She said that she was shocked at first --

Ze zei dat ze aanvankelijk geschrokken was --

yeah.

logisch.

And then a fury rose up in her that she could not explain:

En toen kwam er een woede in haar naar boven die ze niet kon plaatsen:

not annoyance,

het was geen ergernis,

not frustration,

of frustratie,

but "fury" was the word that she used.

maar 'woede' was het woord dat ze gebruikte.

And she went on to say,

En toen zei ze nog:

"I mean, I wanted to get physical.

"Ik wilde geweld gebruiken.

I don't know -- I was furious.

Ik weet het niet -- ik was laaiend.

And I don't know why.

En ik weet niet waarom.

I mean, he didn't hit me.

Het is niet alsof hij me geslagen had.

He didn't hurt me,

Hij had me geen pijn gedaan,

he didn't violate me.

hij had me niet aangerand.

He moved me,

Hij had me opzij gezet

and I wanted to hurt him,

en ik wilde hem iets aandoen,

or at the very least,

of op zijn minst

run after him and yell in his face."

achter hem aanrennen en tegen hem schreeuwen."

So later, I was left pondering this fury,

Achteraf zat ik na te denken over deze woede.

and looking for an explanation as to why, even in her telling of it,

Ik zocht naar een verklaring waarom, terwijl ze dit vertelde,

I felt fury, too,

ik ook woedend werd

and why this was a word and a feeling that I was hearing a lot about lately.

en waarom ik steeds vaker over dit woord en gevoel hoorde.

I feel like this is the point in the room

Volgens mij is dit het moment

where all the men are getting a little bit uncomfortable.

dat alle mannen zich een beetje ongemakkelijk gaan voelen.

(Laughter)

(Gelach)

It's OK.

Maak je niet druk.

Stay with me.

Hou vol.

This fury is something that I have been chomping on

Deze woede heeft me beziggehouden

since the last US presidential election.

sinds de vorige Amerikaanse presidentsverkiezingen.

And it seems that many women have.

En dat geldt voor veel vrouwen.

This fury was not my friend's alone.

Deze woede was niet alleen van mijn vriendin.

Her fury was ignited

Haar woede was ontstoken

by lifetimes of men helping themselves to women's bodies

door mannen die eeuwenlang hun gang gaan met vrouwenlichamen

without consent.

zonder toestemming daarvoor.

There's a culture of men helping themselves to women,

Mannen doen gewoon met vrouwen wat ze willen.

and in this case,

In dit geval

in a seemingly innocuous way,

op een schijnbaar onschuldige manier:

where a woman's body is like a saltshaker:

de vrouw wordt behandeld als een zoutvaatje.

"Get out of the way so I can get to the fries" --

"Ga aan de kant zodat ik bij het patat kan ..."

(Laughter)

(Gelach)

to the most egregious,

Maar ook in de meest schandalige,

violent

gewelddadige

and horrific situations.

en afschuwelijke situaties.

I imagine that some of you are wondering what the connection is

Ik kan me voorstellen dat je je afvraagt wat het verband is

between the innocuous and the horrific,

tussen het onschuldige en het afschuwelijke,

two things that seem to be on opposite ends of the spectrum.

twee dingen die aan de uiteinden van het spectrum lijken te liggen.

Well, the common thread is the spectrum.

Wat ze met elkaar gemeen hebben, is het spectrum.

The innocuous makes space for the horrific.

Het onschuldige maakt plaats voor het afschuwelijke.

And women have to live with the effects of both

En vrouwen moet leven met de gevolgen van beide uitersten

and everything in between.

en alles ertussenin.

Fellas,

Mannen,

can you imagine you're just on your phone,

kun je je voorstellen dat je bezig bent met je telefoon

and someone walks up to you and just takes it out of your hand?

en dat iemand op je afloopt en hem zomaar van je afpakt?

And they're like, "OK dude, I don't know why you're getting so upset,

En hun reactie is, "Nou, nou, ik wist niet dat je boos werd.

I want to make a phone call.

Ik wil iemand bellen.

I'm going to give it back to you as soon as I'm done.

Ik geef hem aan je terug zodra ik klaar ben.

Whatever."

Laat maar."

And then imagine if someone takes that cell phone out of your hands --

En stel je nu voor dat dit --

I don't know -- once a day,

geen idee -- een keer per dag,

twice a day,

twee keer per dag gebeurt,

random times.

op willekeurige momenten.

And the explanation is,

En hun uitleg is:

"Yeah, well, I mean, you got a fancy case,"

"Ja, nou, je hebt een mooi hoesje,"

or "You shouldn't have taken it out of your pocket,"

of: "Je had hem niet uit je zak moeten halen",

or "Yep. Yeah.

of: "Inderdaad. Ja.

That's just the way it is."

Zo is het nu eenmaal."

But somehow, no one ever talks about the person who took the cell phone.

Maar er wordt nooit gepraat over de persoon die de telefoon afpakte.

Overly simplified, I get it,

Ik begrijp dat dit uiterst vereenvoudigd is,

but you see where I'm going.

maar je begrijpt welke kant ik op wil.

Men are so used to helping themselves, that it's like ...

Mannen zijn het zo gewend om te doen wat ze willen ...

they can't help themselves.

dat ze er niks aan kunnen doen.

And not because men are fundamentally less moral,

En dit is niet omdat mannen principieel minder moreel zijn,

but because this is a very big blind spot for most men.

maar omdat dit een blinde plek is voor veel mannen.

When someone helps themselves to a woman,

Wanneer iemand zijn gang gaat met een vrouw

it not only triggers discomfort and distress,

wekt dit niet alleen ongemak en angst op,

but the unspoken experiences of our mothers' lives,

maar ook de verzwegen ervaringen van onze moeders,

sisters' lives

van onze zussen,

and generations of women before us.

en van generaties vrouwen voor ons.

That's lifetimes of women dealing with men

Al eeuwenlang hebben wij vrouwen te maken met mannen

who assume they know better for us than we know for ourselves,

die denken dat zij het beste weten wat goed voor ons is,

being the property of husbands,

worden we beschouwd als het bezit van onze echtgenoten

landowners,

en van landeigenaren,

and having old, white men tell us the fate of our lady parts;

en bepalen oude, blanke mannen het lot van onze vrouwelijke delen;

lifetimes of having our bodies used for love and objects of desire,

onze lichamen worden gebruikt voor liefde en als lustobject,

instead of bodies that we get to wield and use as we choose;

in plaats van lichamen waar we zelf de baas over zijn;

lifetimes of knowing that whether we play by their rules or not,

en wetend dat of we ons nu aan hun regels houden of niet,

we still have to tolerate harassment,

we toch te maken krijgen met intimidatie

assault

en geweld

and even worse;

en nog veel erger;

lifetimes of our bodies being used as property that can be hit and hurt,

onze lichamen worden behandeld als bezit dat geslagen, verwond,

manipulated and moved

gemanipuleerd en verplaatst mag worden,

and like objects that are not deserving of respect;

en als voorwerpen die niet gerespecteerd hoeven te worden;

lifetimes of not being able to express the anger of our bodies.

en dat alles zonder dat we de woede van onze lichamen kunnen uiten.

It's no wonder we feel this fury.

Het is geen wonder dat we deze woede voelen.

And if you add in the history of race --

En als je daar de geschiedenis van racisme aan toevoegt --

which is a whole other talk --

wat weer een heel andere talk is --

it gets exponentially more complicated.

wordt het almaar ingewikkelder.

When women get manhandled, we start to rationalize,

Als vrouwen mishandeld worden, willen we het rationaliseren,

try to figure out the ways that it was --

en proberen we te achterhalen hoe het zat --

"It was probably our fault.

"Het was vast onze schuld.

You know what? He probably said something, and I didn't hear him.

Weet je wat? Waarschijnlijk zei hij wat en heb ik het niet gehoord.

I'm just overreacting.

Ik overdrijf.

I'm totally overreacting."

Ik reageer te heftig."

No.

Nee.

No.

Nee.

No.

Nee.

No, no, no, no, no.

Nee, nee, nee, nee.

Women have been trained to think that we are overreacting

We worden aangeleerd om te denken dat we overdrijven

or that we're being too sensitive or unreasonable.

of dat we te gevoelig zijn, of onredelijk.

We try to make sense of nonsense,

We proberen flauwekul te begrijpen

and we swallow the furious feelings.

en we slikken de boze gevoelens in.

We try to put them into some hidden place in our minds,

We proberen ze ver weg in onze gedachten te verstoppen,

but they don't go away.

maar ze gaan niet weg.

That fury sits deep inside as we practice our smiles --

Die woede schuilt diep in ons, terwijl we onze glimlach oefenen --

(Giggling) "Yes, of course" --

(Giechelend) "Ja, natuurlijk" --

en proberen om plezierig te zijn.

and try to be pleasant.

"I know --" (Giggling) "Yes, yes, of course,"

"Ik weet het --" (Giechelend) "Ja, maar natuurlijk",

because apparently, women aren't supposed to get angry.

want blijkbaar mogen vrouwen niet boos worden.

That fury that my friend felt holds centuries

Die woede die mijn vriendin voelde, is het gevolg van eeuwen

of never being able to directly address or express our indignation,

waarin we nooit onze verontwaardiging hebben kunnen bespreken of uiten,

our frustration

noch onze frustratie

and our rage.

noch onze woede.

When someone thinks they can help themselves to our bodies,

Wanneer iemand vindt dat hij ons zomaar aan mag raken,

it not only ignites the current fury,

ontsteekt dit niet alleen onze huidige woede,

but it lights up the past.

maar steekt het ook het verleden aan.

What seems like a benign moment at the post office

En zo is een onschuldig ogenblik op het postkantoor

is actually an anger grenade.

eigenlijk een woedegranaat.

Well,

Dus,

kaboom!

boem!

Today, the global collection of women's experiences

Het is vandaag de dag niet meer mogelijk

om de gedeelde ervaringen van vrouwen te negeren.

can no longer be ignored.

Time's up on thinking that we're overreacting

Het is klaar geweest met denken dat we overdrijven

or "This is just the way it is."

of: "Dit is nu eenmaal zo."

Time's up on women being held responsible

Het is klaar geweest met vrouwen verantwoordelijk houden

for men's bad behavior.

voor het wangedrag van mannen.

It is men's responsibility to change men's bad behavior.

Het is de taak van mannen om dit wangedrag te veranderen.

(Applause)

(Applaus)

Our culture is shifting,

Onze cultuur is aan het veranderen

and it's time.

en dat is de hoogste tijd.

So my fellow women

Dus mijn beste dames,

and our gentle men,

en onze beste heren,

as we are here together within this particular window

op dit specifieke moment bevinden wij ons

of this large-scale movement towards women's equality,

in een grootschalige beweging voor de gelijkheid van vrouwen.

and as we envision a future that does not yet exist,

En terwijl we een toekomst voor ogen hebben die er nog niet is,

we both have different invitations.

hebben wij beiden een andere uitnodiging.

Men,

Mannen,

I call you in as allies,

ik roep jullie op om bondgenoten te zijn,

as we work together towards change.

terwijl we samenwerken aan verandering.

May you be accountable and self-reflective,

Wees verantwoordelijk en introspectief,

compassionate and open.

medelevend en eerlijk.

May you ask how you can support a woman and be of service to change.

Vraag hoe je een vrouw kunt ondersteunen en helpen.

And may you get help if you need it.

En dat je zo nodig zelf hulp mag ontvangen.

And women,

En vrouwen,

I encourage you

ik moedig jullie aan

to acknowledge your fury.

om je woede te erkennen.

Give it language.

Breng het onder woorden.

Share it in safe places of identification

Deel het in veilige ruimtes

and in safe ways.

en op veilige manieren.

Your fury is not something to be afraid of.

Je hoeft niet bang te zijn voor jouw woede.

It holds lifetimes of wisdom.

Het bevat wijsheid opgedaan in vele levens.

Let it breathe

Geef het de ruimte

and listen.

en luister ernaar.

Thank you.

Bedankt.

(Applause)

(Applaus)

Thank you.

Bedankt.

(Applause)

(Applaus)