Charles Elachi: The story of the Mars Rovers

59,288 views ・ 2008-11-13

TED


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Patrick van Lieshout Nagekeken door: Rudolf Penninkhof
00:16
I thought I'd start with telling you or showing you the people who started [Jet Propulsion Lab].
0
16160
4000
Laat me jullie eerst zien wie de oprichters zijn van het Jet Propulsion Lab.
00:20
When they were a bunch of kids,
1
20160
2000
Toen ze allemaal nog klein waren
00:22
they were kind of very imaginative, very adventurous,
2
22160
3000
hadden ze een erg grote verbeelding, een hang naar avontuur,
00:25
as they were trying at Caltech to mix chemicals
3
25160
2000
zo probeerden ze op Caltech chemicaliën door elkaar te mengen
00:27
and see which one blows up more.
4
27160
2000
om te kijken welk mengsel het beste ontplofte.
00:29
Well, I don't recommend that you try to do that now.
5
29160
3000
Ik kan jullie niet aanbevelen om dat nu te proberen.
00:32
Naturally, they blew up a shack, and Caltech, well, then,
6
32160
2000
Onvermijdelijk bliezen ze een barak op, en Caltech zei toen:
00:34
hey, you go to the Arroyo and really do all your tests in there.
7
34160
4000
Hé, gaan jullie maar naar het Arroyo, ga daar lekker testen.
00:38
So, that's what we call our first five employees
8
38160
3000
Zo noemen we dus ook onze vijf eerste werknemers
00:41
during the tea break, you know, in here.
9
41160
3000
tijdens de theepauze, weet je, hier.
00:44
As I said, they were adventurous people.
10
44160
2000
Zoals ik zei waren het avontuurlijk aangelegde mensen.
00:46
As a matter of fact, one of them, who was, kind of, part of a cult
11
46160
4000
In feite was één van hen min of meer lid van een sekte,
00:50
which was not too far from here on Orange Grove,
12
50160
4000
niet ver hier vandaan bij Orange Grove,
00:54
and unfortunately he blew up himself because he kept mixing chemicals
13
54160
4000
maar jammer genoeg heeft hij zichzelf opgeblazen door chemische stoffen te blijven mengen
00:58
and trying to figure out which ones were the best chemicals.
14
58160
2000
om te proberen wat de beste stoffen waren.
01:00
So, that gives you a kind of flavor
15
60160
2000
Dat geeft jullie een beetje een idee
01:02
of the kind of people we have there.
16
62160
1000
van wat voor mensen er waren.
01:03
We try to avoid blowing ourselves up.
17
63160
2000
We proberen te voorkomen dat we onszelf opblazen.
01:05
This one I thought I'd show you.
18
65160
2000
Deze wilde ik jullie graag laten zien.
01:07
Guess which one is a JPL employee in the heart of this crowd.
19
67160
3000
U mag raden wie van dit gezelschap bij het JPL werkt.
01:10
I tried to come like him this morning,
20
70160
3000
Vanmorgen wilde ik eigenlijk als hem verkleed komen,
01:13
but as I walked out, then it was too cold,
21
73160
2000
maar toen ik buiten kwam was het te koud
01:15
and I said, I'd better put my shirt back on.
22
75160
2000
en ik zei: Ik kan beter m'n shirt weer aandoen.
01:17
But more importantly, the reason I wanted to show this picture:
23
77160
3000
Wat belangrijker is, waarom ik jullie deze foto wilde laten zien:
01:20
look where the other people are looking,
24
80160
2000
kijk eens waar de anderen naar kijken,
01:22
and look where he is looking.
25
82160
3000
en waar hij heenkijkt.
01:25
Wherever anybody else looks, look somewhere else,
26
85160
2000
Waar iemand anders ook naar kijkt, kijk ergens anders naar,
01:27
and go do something different, you know, and doing that.
27
87160
3000
en ga iets anders doen, weet je, ga dat doen.
01:30
And that's kind of what has been the spirit of what we are doing.
28
90160
3000
In die geest handelen we ook.
01:33
And I want to tell you a quote from Ralph Emerson
29
93160
3000
Ik wil jullie een citaat geven van Ralph Emerson
01:36
that one of my colleagues, you know, put on my wall in my office,
30
96160
3000
dat één van mijn collega's aan de muur van mijn kantoor heeft gehangen,
01:39
and it says, "Do not go where the path may lead.
31
99160
3000
waarop staat: "Volg niet de gebaande paden.
01:42
Go instead where there is no path, and leave a trail."
32
102160
2000
Ga daarentegen waar geen pad is, en laat een spoor achter."
01:44
And that's my recommendation to all of you:
33
104160
2000
Dat is mijn advies aan jullie allemaal:
01:46
look what everybody is doing, what they are doing;
34
106160
2000
Kijk waar iedereen mee bezig is, waar zij mee bezig zijn,
01:48
go do something completely different.
35
108160
2000
en ga iets volstrekt anders doen.
01:50
Don't try to improve a little bit on what somebody else is doing,
36
110160
3000
Probeer iemand anders niet marginaal te verbeteren,
01:53
because that doesn't get you very far.
37
113160
2000
want daar kom je niet erg ver mee.
01:55
In our early days we used to work a lot on rockets,
38
115160
3000
In de beginfase werkten we veel aan raketten,
01:58
but we also used to have a lot of parties, you know.
39
118160
2000
maar we gaven ook heel veel feestjes.
02:00
As you can see, one of our parties, you know, a few years ago.
40
120160
4000
Zoals je ziet, één van onze feestjes, een paar jaar geleden.
02:04
But then a big difference happened about 50 years ago,
41
124160
3000
Toen veranderde er iets wezenlijks, ongeveer 50 jaar geleden,
02:07
after Sputnik was launched. We launched the first American satellite,
42
127160
4000
nadat de Sputnik was gelanceerd. Wij lanceerden de eerste Amerikaanse satelliet,
02:11
and that's the one you see on the left in there.
43
131160
2000
degene die je hier links ziet.
02:13
And here we made 180 degrees change:
44
133160
2000
Het roer ging 180 graden om:
02:15
we changed from a rocket house to be an exploration house.
45
135160
4000
We veranderden van een rakethuis in een ontdekkingshuis.
02:19
And that was done over a period of a couple of years,
46
139160
3000
En dat gebeurde allemaal binnen een paar jaar
02:22
and now we are the leading organization, you know,
47
142160
2000
en nu zijn we de toonaangevende organisatie,
02:24
exploring space on all of your behalf.
48
144160
3000
en ontdekken we de ruimte uit naam van iedereen.
02:27
But even when we did that, we had to remind ourselves,
49
147160
3000
Maar zelfs toen moesten we goed voor ogen houden
02:30
sometimes there are setbacks.
50
150160
2000
dat er af en toe een tegenslag kon komen.
02:32
So you see, on the bottom, that rocket was supposed to go upward;
51
152160
3000
Je ziet het, onderin, die raket moest eigenlijk omhoog;
02:35
somehow it ended going sideways.
52
155160
2000
op één of andere manier ging het de verkeerde kant op.
02:37
So that's what we call the misguided missile.
53
157160
3000
Dat noemen wij dus een ongeleid projectiel.
02:40
But then also, just to celebrate that,
54
160160
2000
Maar toen, gewoon om het te kunnen vieren,
02:42
we started an event at JPL for "Miss Guided Missile."
55
162160
3000
organiseerden we bij JPL de "Miss Guided Missile" verkiezingen.
02:45
So, we used to have a celebration every year and select --
56
165160
3000
Dus, dat vierden we ieder jaar en kozen --
02:48
there used to be competition and parades and so on.
57
168160
3000
er was competitie en parades, enzovoorts.
02:51
It's not very appropriate to do it now. Some people tell me to do it;
58
171160
3000
Het is niet gepast om dat nu nog te doen. Mensen vragen me wel eens om het te doen.
02:54
I think, well, that's not really proper, you know, these days.
59
174160
4000
Ik denk dat dat niet door de beugel kan, tegenwoordig.
02:58
So, we do something a little bit more serious.
60
178160
2000
Dus, we doen iets serieuzere dingen.
03:00
And that's what you see in the last Rose Bowl, you know,
61
180160
3000
Dat kun je zien op het vorige rozenbal,
03:03
when we entered one of the floats.
62
183160
2000
toen we meededen met één van de optochten.
03:05
That's more on the play side. And on the right side,
63
185160
2000
Dat was meer om te spelen. Aan de rechterkant,
03:07
that's the Rover just before we finished its testing
64
187160
3000
dat is de Rover, net voor we klaar waren met testen
03:10
to take it to the Cape to launch it.
65
190160
2000
om het mee te nemen naar de Kaap en te lanceren.
03:12
These are the Rovers up here that you have on Mars now.
66
192160
3000
Dit zijn de Rovers die op dit moment op Mars zijn.
03:15
So that kind of tells you about, kind of, the fun things,
67
195160
3000
Dat zegt jullie zo'n beetje iets over de leuke dingen,
03:18
you know, and the serious things that we try to do.
68
198160
2000
en de serieuze dingen die we proberen te doen.
03:20
But I said I'm going to show you a short clip
69
200160
2000
Maar ik zei dat ik een kort fragment zou laten zien
03:22
of one of our employees to kind of give you an idea
70
202160
3000
van één van onze collega's om jullie een idee te geven
03:25
about some of the talent that we have.
71
205160
2000
van het talent dat we in huis hebben.
03:39
Video: Morgan Hendry: Beware of Safety is
72
219160
2000
"Pas op voor veiligheid" is
03:41
an instrumental rock band.
73
221160
2000
een instrumentale rockband.
03:43
It branches on more the experimental side.
74
223160
3000
Onze uitlopers neigen naar de experimentele kant.
03:46
There's the improvisational side of jazz.
75
226160
3000
Er is een geïmproviseerde-jazz kant.
03:49
There's the heavy-hitting sound of rock.
76
229160
3000
Er is het rockgeluid dat zwaar inslaat.
03:52
Being able to treat sound as an instrument, and be able to dig
77
232160
5000
Geluid zelf als een instrument kunnen gebruiken, en te graven
03:57
for more abstract sounds and things to play live,
78
237160
2000
naar meer abstracte geluiden en dingen om zelf te spelen,
03:59
mixing electronics and acoustics.
79
239160
2000
elektronisch en akoustisch door elkaar.
04:01
The music's half of me, but the other half --
80
241160
4000
De muziek is mijn ene helft, maar de andere helft --
04:05
I landed probably the best gig of all.
81
245160
3000
Ik heb het allerbeste optreden gekregen.
04:08
I work for the Jet Propulsion Lab. I'm building the next Mars Rover.
82
248160
3000
Ik werk bij het Jet Propulsion Lab. Ik bouw de volgende Mars Rover.
04:11
Some of the most brilliant engineers I know
83
251160
3000
Sommige van de meest briljante ingenieurs die ik ken
04:14
are the ones who have that sort of artistic quality about them.
84
254160
4000
zijn degenen met dat soort artistieke eigenschappen.
04:18
You've got to do what you want to do.
85
258160
2000
Je moet doen wat je zelf wil doen.
04:20
And anyone who tells you you can't, you don't listen to them.
86
260160
3000
Naar iemand die zegt dat dat niet kan moet je niet luisteren.
04:23
Maybe they're right - I doubt it.
87
263160
3000
Misschien hebben ze gelijk - Ik betwijfel het.
04:26
Tell them where to put it, and then just do what you want to do.
88
266160
2000
Zeg waar ze het kunnen laten, en doe gewoon wat je wil.
04:28
I'm Morgan Hendry. I am NASA.
89
268160
3000
Ik ben Morgan Hendry. Ik ben NASA.
04:34
Charles Elachi: Now, moving from the play stuff to the serious stuff,
90
274160
3000
Charles Elachi: En nu, van het dollen over naar het serieuze werk,
04:37
always people ask, why do we explore?
91
277160
2000
vragen mensen altijd, waarom verkennen we?
04:39
Why are we doing all of these missions and why are we exploring them?
92
279160
3000
Waarom ondernemen we deze missies en waarom verkennen we ze?
04:42
Well, the way I think about it is fairly simple.
93
282160
2000
Wel, ik denk er vrij simpel over.
04:44
Somehow, 13 billion years ago there was a Big Bang, and you've heard
94
284160
3000
Hoe dan ook, 13 miljard jaar geleden was er een oerknal, en je hebt
04:47
a little bit about, you know, the origin of the universe.
95
287160
3000
wel iets gehoord over, de oorsprong van het universum.
04:50
But somehow what strikes everybody's imagination --
96
290160
3000
Maar wat bij iedereen hoe dan ook tot de verbeelding spreekt --
04:53
or lots of people's imagination -- somehow from that original Big Bang
97
293160
3000
of bij veel mensen -- op één of andere manier kwam er uit de oerknal
04:56
we have this beautiful world that we live in today.
98
296160
3000
deze prachtige wereld waar we vandaag de dag in leven.
04:59
You look outside: you have all that beauty that you see,
99
299160
3000
Kijk naar buiten: je kunt alle schoonheid zien,
05:02
all that life that you see around you,
100
302160
2000
alle leven dat je om je heen ziet,
05:04
and here we have intelligent people like you and I
101
304160
2000
en hier zijn intelligente mensen zoals jou en mij
05:06
who are having a conversation here.
102
306160
2000
die een intelligent gesprek voeren.
05:08
All that started from that Big Bang. So, the question is:
103
308160
2000
Dat begon allemaal met de oerknal. Dus de vraag is:
05:10
How did that happen? How did that evolve? How did the universe form?
104
310160
5000
Hoe vond dat plaats? Hoe ontwikkelde zich dat? Hoe vormde het universum zich?
05:15
How did the galaxies form? How did the planets form?
105
315160
2000
Hoe vormden sterrenstelsels zich? Hoe vormden planeten zich?
05:17
Why is there a planet on which there is life which have evolved?
106
317160
3000
Waarom bestaat er een planeet waarop leven zich verder heeft ontwikkeld?
05:20
Is that very common?
107
320160
2000
Komt dat vaker voor?
05:22
Is there life on every planet that you can see around the stars?
108
322160
4000
Is er leven op iedere planeet die je kunt zien bij de sterren?
05:26
So we literally are all made out of stardust.
109
326160
2000
Dus we bestaan allemaal letterlijk uit sterrenstof.
05:28
We started from those stars; we are made of stardust.
110
328160
3000
Onze oorsprong ligt in de sterren; wij zijn gemaakt van sterrenstof.
05:31
So, next time you are really depressed, look in the mirror
111
331160
2000
Dus, de volgende keer dat je gedeprimeerd bent, kijk dan in de spiegel
05:33
and you can look and say, hi, I'm looking at a star here.
112
333160
2000
en zeg dan: Hoi, ik kijk hier naar een ster.
05:35
You can skip the dust part.
113
335160
2000
Dat van dat stof mag je overslaan.
05:37
But literally, we are all made of stardust.
114
337160
2000
Maar letterlijk, we zijn gemaakt van sterrenstof.
05:39
So, what we are trying to do in our exploration is effectively
115
339160
4000
Dus, wat we willen bereiken met onze ontdekkingen is uiteindelijk
05:43
write the book of how things have came about as they are today.
116
343160
5000
het geschiedenisboek schrijven over hoe alles zo gekomen is.
05:48
And one of the first, or the easiest, places we can go
117
348160
3000
En één van de eerste, of de makkelijkste, plaatsen waar we heen kunnen
05:51
and explore that is to go towards Mars.
118
351160
2000
dat kunnen ontdekken is door naar Mars te gaan.
05:53
And the reason Mars takes particular attention:
119
353160
3000
En waarom Mars precies deze aandacht krijgt:
05:56
it's not very far from us.
120
356160
2000
het is niet ver van ons vandaan.
05:58
You know, it'll take us only six months to get there.
121
358160
2000
Ik bedoel, het duurt ons zes maanden om er te komen.
06:00
Six to nine months at the right time of the year.
122
360160
3000
Zes tot negen maanden, op gunstige tijden in het jaar.
06:03
It's a planet somewhat similar to Earth. It's a little bit smaller,
123
363160
2000
De planeet lijkt enigszins op de Aarde. Ze is iets kleiner,
06:05
but the land mass on Mars is about the same
124
365160
3000
maar de landmassa op Mars is ongeveer gelijk
06:08
as the land mass on Earth, you know,
125
368160
1000
aan de landmassa op Aarde,
06:09
if you don't take the oceans into account.
126
369160
2000
als we de oceanen niet meerekenen.
06:11
It has polar caps. It has an atmosphere somewhat thinner than ours,
127
371160
5000
Ze heeft poolkappen. Ze heeft een atmosfeer die iets dunner is dan de onze,
06:16
so it has weather. So, it's very similar to some extent,
128
376160
3000
dus er heerst een klimaat. Tot op zekere hoogte erg gelijkend,
06:19
and you can see some of the features on it,
129
379160
2000
en je kan wat van de kenmerken ervan zien,
06:21
like the Grand Canyon on Mars,
130
381160
1000
zoals de Grand Canyon op Mars,
06:22
or what we call the Grand Canyon on Mars.
131
382160
2000
of wat wij de Grand Canyon op Mars noemen.
06:24
It is like the Grand Canyon on Earth, except a hell of a lot larger.
132
384160
5000
Het is net als de Grand Canyon op Aarde, maar dan enorm veel groter.
06:29
So it's about the size, you know, of the United States.
133
389160
3000
Zo ongeveer de omvang van de Verenigde Staten.
06:32
It has volcanoes on it. And that's Mount Olympus on Mars,
134
392160
5000
Er zijn vulkanen. En dat is de berg Olympus op Mars,
06:37
which is a kind of huge volcanic shield on that planet.
135
397160
4000
wat eigenlijk een groot vulkanisch schild is op de planeet.
06:41
And if you look at the height of it
136
401160
2000
En als je naar de hoogte ervan kijkt
06:43
and you compare it to Mount Everest, you see, it'll give you
137
403160
4000
en die vergelijkt met Mount Everest, dan heb je
06:47
an idea of how large that Mount Olympus, you know, is,
138
407160
4000
enig idee van hoe groot Olympus is,
06:51
relative to Mount Everest.
139
411160
2000
vergeleken met Mount Everest.
06:53
So, it basically dwarfs, you know, Mount Everest here on Earth.
140
413160
3000
Het doet de Mount Everest in het niets verdwijnen.
06:56
So, that gives you an idea of the tectonic events or volcanic events
141
416160
4000
Dus dat geeft een idee van de tektonische en vulkanische activiteit
07:00
which have happened on that planet.
142
420160
2000
op die planeet.
07:02
Recently from one of our satellites, this shows that it's Earth-like --
143
422160
3000
Laatst wisten we met een satelliet, hier te zien dat het op de Aarde lijkt --
07:05
we caught a landslide occurring as it was happening.
144
425160
4000
een landverschuiving op te vangen terwijl het gebeurde.
07:09
So it is a dynamic planet,
145
429160
2000
Het is een veranderlijke planeet,
07:11
and activity is going on as we speak today.
146
431160
3000
waar zelfs op dit moment activiteit plaatsvindt.
07:14
And these Rovers, people wonder now, what are they doing today,
147
434160
3000
En deze Rovers, vragen mensen zich af, wat doen die op dit moment,
07:17
so I thought I would show you a little bit what they are doing.
148
437160
4000
dus ik bedacht om jullie een klein beetje te laten zien van wat ze doen.
07:21
This is one very large crater. Geologists love craters,
149
441160
3000
Dit is een heel erg grote krater. Geologen zijn gek op kraters,
07:24
because craters are like digging a big hole in the ground
150
444160
2000
want kraters zijn een heel groot gat in de grond
07:26
without really working at it,
151
446160
2000
zonder dat je iets iets voor hoeft te doen,
07:28
and you can see what's below the surface.
152
448160
2000
en je kan zien wat er onder het oppervlak zit.
07:30
So, this is called Victoria Crater,
153
450160
2000
Dit is de krater Victoria,
07:32
which is about a few football fields in size.
154
452160
2000
deze is een aantal voetbalvelden groot.
07:34
And if you look at the top left, you see a little teeny dark dot.
155
454160
4000
Als je links bovenin kijkt zie je een piepklein donker puntje.
07:38
This picture was taken from an orbiting satellite.
156
458160
2000
Deze foto is gemaakt van een satelliet in een baan om Mars.
07:40
If I zoom on it, you can see: that's the Rover on the surface.
157
460160
3000
Als ik hierop uitvergroot, zie je de Rover op het oppervlak.
07:43
So, that was taken from orbit; we had the camera zoom on the surface,
158
463160
3000
Die is uit de ruimte genomen; we lieten de camera inzoomen op het oppervlak
07:46
and we actually saw the Rover on the surface.
159
466160
3000
en we zagen daadwerkelijk de Rover op de grond.
07:49
And we actually used the combination of the satellite images
160
469160
4000
We maakten gebruik van de combinatie tussen satellietbeelden
07:53
and the Rover to actually conduct science,
161
473160
3000
en de Rover om onderzoek uit te voeren,
07:56
because we can observe large areas
162
476160
2000
omdat we ook het grote overzicht hebben
07:58
and then you can get those Rovers to move around
163
478160
2000
en je kan de Rovers zich ook laten verplaatsen
08:00
and basically go to a certain location.
164
480160
2000
om in principe een bepaalde plek op te zoeken.
08:02
So, specifically what we are doing now is
165
482160
3000
Om precies te zijn, wat we nu doen,
08:05
that Rover is going down in that crater.
166
485160
2000
de Rover daalt af in de krater.
08:07
As I told you, geologists love craters.
167
487160
2000
Zoals ik zei, geologen zijn gek op kraters.
08:09
And the reason is, many of you went to the Grand Canyon,
168
489160
3000
En de reden daarachter, velen van jullie hebben de Grand Canyon gezien,
08:12
and you see in the wall of the Grand Canyon, you see these layers.
169
492160
4000
in de wanden van de Grand Canyon zie je die lagen.
08:16
And what these layers -- that's what the surface used to be
170
496160
3000
En deze lagen -- dat lag aan de oppervlakte, vroeger,
08:19
a million years ago, 10 million years ago,
171
499160
3000
een miljoen jaar geleden, tien miljoen jaar geleden,
08:22
100 million years ago, and you get deposits on top of them.
172
502160
2000
honderd miljoen jaar geleden, en daar komt neerslag en sediment op.
08:24
So if you can read the layers it's like reading your book,
173
504160
3000
Dus als je de lagen kunt lezen is het net alsof je een boek leest,
08:27
and you can learn the history of what happened in the past
174
507160
3000
je kan het verleden eruit opmaken, of wat er in het verleden gebeurd is
08:30
in that location.
175
510160
2000
op die plek.
08:32
So what you are seeing here are the layers on the wall
176
512160
3000
Dus je ziet hier de lagen in de wand
08:35
of that crater, and the Rover is going down now, measuring, you know,
177
515160
4000
van die krater, en de Rover daalt af, voert metingen uit naar
08:39
the properties and analyzing the rocks
178
519160
2000
eigenschappen en analyseert gesteente
08:41
as it's going down, you know, that canyon.
179
521160
3000
terwijl hij afdaalt in die kloof.
08:44
Now, it's kind of a little bit of a challenge driving
180
524160
2000
Welnu, het is best wel een uitdaging om
08:46
down a slope like this.
181
526160
2000
een helling als deze af te rijden.
08:48
If you were there you wouldn't do it yourself.
182
528160
2000
Als je daar was zou je het zelf niet gedaan hebben.
08:50
But we really made sure we tested those Rovers
183
530160
2000
Maar we zorgden dat we de Rovers goed getest hadden
08:52
before we got them down -- or that Rover --
184
532160
3000
voor we ze naar beneden brachten -- of die Rover --
08:55
and made sure that it's all working well.
185
535160
2000
om zeker te stellen dat alles goed werkte.
08:57
Now, when I came last time, shortly after the landing --
186
537160
3000
Toen ik laatst kwam, kort na de landing --
09:00
I think it was, like, a hundred days after the landing --
187
540160
2000
volgens mij was het zo'n 100 dagen na de landing --
09:02
I told you I was surprised that those Rovers
188
542160
2000
ik zal je vertellen, ik was verbaasd dat deze Rovers
09:04
are lasting even a hundred days.
189
544160
3000
zelfs 100 dagen mee gingen.
09:07
Well, here we are four years later, and they're still working.
190
547160
2000
Hier zijn we dan, vier jaar later, en ze werken nog steeds.
09:09
Now you say, Charles, you are really lying to us, and so on,
191
549160
3000
Dan zeggen jullie, Charles, je liegt, enzovoorts,
09:12
but that's not true. We really believed they were going to last
192
552160
2000
maar dat is niet waar. We waren ervan overtuigd dat ze hooguit
09:14
90 days or 100 days, because they are solar powered,
193
554160
4000
90 of 100 dagen zouden werken, want ze werken op zonne-energie,
09:18
and Mars is a dusty planet, so we expected the dust
194
558160
3000
en Mars is een stoffige planeet, dus we verwachtten dat het stof
09:21
would start accumulating on the surface, and after a while
195
561160
3000
op zou hopen op het oppervlak, en dat na een tijdje
09:24
we wouldn't have enough power, you know, to keep them warm.
196
564160
3000
we niet genoeg stroom meer zouden hebben om ze warm te houden.
09:27
Well, I always say it's important that you are smart,
197
567160
2000
Ik zeg altijd dat het belangrijk is om slim te zijn,
09:29
but every once in a while it's good to be lucky.
198
569160
3000
maar af en toe is het goed om geluk te hebben.
09:32
And that's what we found out. It turned out that every once in a while
199
572160
3000
Daar kwamen we achter. Het bleek dat om de zoveel tijd
09:35
there are dust devils which come by on Mars, as you are seeing here,
200
575160
4000
er een stofstorm opsteekt op Mars, zoals je hier ziet,
09:39
and when the dust devil comes over the Rover, it just cleans it up.
201
579160
3000
en wanneer die stofstorm over de Rover trekt blaast die hem schoon.
09:42
It is like a brand new car that you have,
202
582160
3000
Het is net als een gloednieuwe auto,
09:45
and that's literally why they have lasted so long.
203
585160
3000
en het is letterlijk de reden dat ze het zo lang volhouden.
09:48
And now we designed them reasonably well,
204
588160
2000
Nu hebben we ze wel redelijk goed ontworpen,
09:50
but that's exactly why they are lasting that long
205
590160
4000
maar dat is precies waarom ze zo lang blijven werken
09:54
and still providing all the science data.
206
594160
2000
en nog steeds wetenschappelijke gegevens verschaffen.
09:56
Now, the two Rovers, each one of them is, kind of, getting old.
207
596160
3000
Nu worden de Rovers nogal oud, allebei.
09:59
You know, one of them, one of the wheels is stuck, is not working,
208
599160
3000
Op één van de twee zit een wiel vast, die werkt niet.
10:02
one of the front wheels, so what we are doing,
209
602160
2000
Een van de voorwielen, dus wat we nu doen
10:04
we are driving it backwards.
210
604160
2000
is achteruit rijden.
10:06
And the other one has arthritis of the shoulder joint, you know,
211
606160
2000
De andere heeft een gewrichtsontsteking in de schouder,
10:08
it's not working very well, so it's walking like this,
212
608160
3000
die werkt niet zo goed meer, dus hij loopt zo,
10:11
and we can move the arm, you know, that way.
213
611160
2000
en we kunnen de arm zo verplaatsen.
10:13
But still they are producing a lot of scientific data.
214
613160
3000
Maar ze leveren nog steeds veel onderzoeksgegevens op.
10:16
Now, during that whole period, a number of people got excited,
215
616160
3000
Nu, gedurende deze periode werd een aantal mensen opgewonden,
10:19
you know, outside the science community about these Rovers,
216
619160
4000
buiten wetenschappelijke kringen, over deze Rovers,
10:23
so I thought I'd show you a video just to give you a reflection
217
623160
3000
dus ik had bedacht om jullie een fragment te tonen, als reflectie
10:26
about how these Rovers are being viewed by people
218
626160
3000
van hoe mensen tegen deze Rovers aankijken
10:29
other than the science community.
219
629160
3000
buiten de wetenschappers.
10:32
So let me go on the next short video.
220
632160
2000
Ik ga verder met het volgende fragment.
10:34
By the way, this video is pretty accurate of how the landing took place, you know,
221
634160
5000
Overigens geeft dit fragment vrij nauwkeurig aan hoe de landing verliep,
10:39
about four years ago.
222
639160
1000
zo'n vier jaar geleden.
10:40
Video: Okay, we have parachute aligned.
223
640160
2000
Video: Oké, de parachute is uitgelijnd.
10:42
Okay, deploy the airbags. Open.
224
642160
3000
Oké, nu de luchtzakken. Open.
10:46
Camera. We have a picture right now.
225
646160
3000
Camera. We hebben nu beeld.
10:51
Yeah!
226
651160
2000
Hoera!
10:53
CE: That's about what happened in the Houston operation room. It's exactly like this.
227
653160
5000
Dat gebeurde er ongeveer in de controleruimte in Houston. Precies zoals hier.
10:58
Video: Now, if there is life, the Dutch will find it.
228
658160
5000
Nu, áls er leven is dat zullen de Nederlanders het vinden.
11:09
What is he doing?
229
669160
2000
Wat is hij aan het doen?
11:12
What is that?
230
672160
2000
Wat is dat?
11:24
CE: Not too bad.
231
684160
1000
Nu maar afwachten. - Niet slecht.
11:34
So anyway, let me continue on showing you a little bit
232
694160
3000
Charles: Hoe dan ook, laten we verder gaan. Ik laat jullie iets zien
11:37
about the beauty of that planet.
233
697160
1000
van de schoonheid van deze planeet.
11:38
As I said earlier, it looked very much like Earth,
234
698160
3000
Zoals ik eerder zei lijkt ze veel op de Aarde,
11:41
so you see sand dunes.
235
701160
2000
dus je ziet zandduinen.
11:43
It looks like I could have told you these are pictures taken
236
703160
2000
Ik had je wijs kunnen maken dat deze foto's
11:45
from the Sahara Desert or somewhere, and you'd have believed me,
237
705160
3000
in de Sahara waren genomen, en dan zou je me geloven,
11:48
but these are pictures taken from Mars.
238
708160
1000
maar deze foto's zijn op Mars genomen.
11:49
But one area which is particularly intriguing for us
239
709160
3000
Maar één bepaald gebied intrigeert ons met name,
11:52
is the northern region, you know, of Mars, close to the North Pole,
240
712160
3000
in de noordelijke regionen van Mars, dicht bij de noordpool,
11:55
because we see ice caps, and we see the ice caps shrinking
241
715160
3000
omdat hier ijskappen te zien zijn, en we zien de ijskappen krimpen
11:58
and expanding, so it's very much like you have in northern Canada.
242
718160
4000
en uitzetten, dus het lijkt erg op de situatie in Noord-Canada.
12:02
And we wanted to find out -- and we see all kinds of glacial features on it.
243
722160
3000
We wilden het weten -- en we zagen er allerlei gletsjer-achtige kenmerken.
12:05
So, we wanted to find out, actually,
244
725160
2000
We wilden eigenlijk graag weten,
12:07
what is that ice made of, and could that have embedded in it
245
727160
4000
waar dat ijs van gemaakt is, en of er misschien
12:11
some organic, you know, material.
246
731160
3000
organisch materiaal ingekapseld was.
12:14
So we have a spacecraft which is heading towards Mars,
247
734160
2000
Zodoende hebben we een ruimtevaartuig op weg naar Mars,
12:16
called Phoenix, and that spacecraft will land
248
736160
3000
genaamd de Phoenix, en dat vaartuig zal over
12:19
17 days, seven hours and 20 seconds from now,
249
739160
4000
17 dagen, 7 uur en 20 seconden gaan landen,
12:23
so you can adjust your watch.
250
743160
2000
dus stel de klok maar gelijk.
12:25
So it's on May 25 around just before five o'clock our time here
251
745160
4000
Dus dat is op 25 mei 2008, iets voor vijf uur lokale tijd
12:29
on the West Coast, actually we will be landing on another planet.
252
749160
3000
aan de westkust, dat we daadwerkelijk op een andere planeet landen.
12:32
And as you can see, this is a picture of the spacecraft put on Mars,
253
752160
4000
Zoals je ziet is dit een foto van het vaartuig dat op Mars landde,
12:36
but I thought that just in case you're going to miss that show, you know,
254
756160
3000
maar voor het geval dat je het spektakel mist,
12:39
in 17 days, I'll show you, kind of,
255
759160
2000
over 17 dagen, laat ik je een klein beetje zien
12:41
a little bit of what's going to happen.
256
761160
2000
wat er te gebeuren staat.
12:43
Video: That's what we call the seven minutes of terror.
257
763160
3000
Dit zijn voor ons zeven angstaanjagende minuten.
13:00
So the plan is to dig in the soil and take samples
258
780160
2000
Het plan is om in de bodem te graven en monsters te nemen,
13:02
that we put them in an oven and actually heat them
259
782160
3000
die monsters stoppen we in een oven en verhitten het
13:05
and look what gases will come from it.
260
785160
2000
om te zien wat voor gassen eruit komen.
13:07
So this was launched about nine months ago.
261
787160
3000
Deze is negen maanden geleden gelanceerd.
13:13
We'll be coming in at 12,000 miles per hour, and in seven minutes
262
793160
4000
We naderen met zo'n 19.000 kilometer per uur, en in zeven minuten
13:17
we have to stop and touch the surface very softly
263
797160
3000
moeten we afremmen en een zachte landing maken
13:20
so we don't break that lander.
264
800160
2000
zodat we de sonde niet kapot maken.
13:38
Ben Cichy: Phoenix is the first Mars Scout mission.
265
818160
2000
Ben Cichy: Phoenix is de eerste verkennings missie.
13:40
It's the first mission that's going to try to land
266
820160
2000
Dit is de allereerste missie waarbij we proberen te landen
13:42
near the North Pole of Mars, and it's the first mission
267
822160
2000
bij de Noordpool van Mars, en ook de eerste missie
13:44
that's actually going to try and reach out and touch water
268
824160
3000
die daadwerkelijk probeert om water te vinden
13:47
on the surface of another planet.
269
827160
2000
aan de oppervlakte van een andere planeet.
13:49
Lynn Craig: Where there tends to be water, at least on Earth,
270
829160
3000
Lynn Craig: Waar water is, dat is tenminste op Aarde zo,
13:52
there tends to be life, and so it's potentially a place
271
832160
3000
daar is over het algemeen leven, dus potentieel
13:55
where life could have existed on the planet in the past.
272
835160
4000
kan er leven op deze planeet hebben bestaan, in het verleden.
14:03
Erik Bailey: The main purpose of EDL is to take a spacecraft that is traveling
273
843160
3000
Erik Bailey: Het hoofddoel van Aankomst, Afdalen en Landen is dat het vaartuig
14:06
at 12,500 miles an hour and bring it to a screeching halt
274
846160
6000
een vaart heeft van 20.000 km/u, en dat we een noodstop maken
14:12
in a soft way in a very short amount of time.
275
852160
3000
op een soepele manier, in een heel korte tijd.
14:16
BC: We enter the Martian atmosphere.
276
856160
2000
Ben Cichy: We komen nu de atmosfeer van Mars binnen.
14:18
We're 70 miles above the surface of Mars.
277
858160
2000
We zijn nu 112 kilometer boven de oppervlakte van Mars.
14:20
And our lander is safely tucked inside what we call an aeroshell.
278
860160
3000
En de lander is veilig verstopt in, wat wij noemen, een aero-shuttle.
14:23
EB: Looks kind of like an ice cream cone, more or less.
279
863160
2000
Erik Bailey: Het lijkt min of meer op een ijsco-hoorntje.
14:25
BC: And on the front of it is this heat shield,
280
865160
2000
Ben: Aan de voorkant bevindt zich het hitteschild,
14:27
this saucer-looking thing that has about a half-inch
281
867160
3000
dat schotel-achtige ding, een laag van anderhalve centimeter
14:30
of essentially what's cork on the front of it,
282
870160
2000
op de voorkant, kurk in feite,
14:32
which is our heat shield.
283
872160
1000
wat ons hitteschild voorstelt.
14:33
Now, this is really special cork,
284
873160
2000
Het is wel heel speciale kurk,
14:35
and this cork is what's going to protect us
285
875160
2000
en deze kurk beschermt ons
14:37
from the violent atmospheric entry that we're about to experience.
286
877160
3000
tegen de gewelddadige afdaling in de atmosfeer die we nu gaan meemaken.
14:41
Rob Grover: Friction really starts to build up on the spacecraft,
287
881160
3000
Rob Grover: De wrijving tegen het vaartuig neemt nu echt toe,
14:44
and we use the friction when it's flying through the atmosphere
288
884160
3000
en gebruiken deze wrijving terwijl we door de atmosfeer vliegen
14:47
to our advantage to slow us down.
289
887160
2000
in ons voordeel om vaart te minderen.
14:50
BC: From this point, we're going to decelerate from 12,500 miles an hour
290
890160
3000
Ben: Vanaf hier vertragen we van 20.000 km per uur
14:55
down to 900 miles an hour.
291
895160
2000
tot 1450 km per uur.
14:57
EB: The outside can get almost as hot as the surface of the Sun.
292
897160
2000
Erik: De buitenkant wordt bijna net zo heet als de zon.
14:59
RG: The temperature of the heat shield can reach 2,600 degrees Fahrenheit.
293
899160
4000
Rob Grover: Het hitteschild kan een temperatuur bereiken van 1420 graden Celsius.
15:05
EB: The inside doesn't get very hot.
294
905160
2000
Erik: De binnenkant wordt niet erg warm.
15:07
It probably gets about room temperature.
295
907160
3000
Waarschijnlijk ligt het nabij kamertemperatuur.
15:10
Richard Kornfeld: There is this window of opportunity
296
910160
3000
Richard Kornfeld: We hebben een kort tijdsbestek
15:13
within which we can deploy the parachute.
297
913160
2000
waarbinnen we de valscherm kunnen openen.
15:16
EB: If you fire the 'chute too early, the parachute itself could fail.
298
916160
3000
Erik: Als we het scherm te snel openen dan kan de parachute falen.
15:19
The fabric and the stitching could just pull apart.
299
919160
3000
Het stof en de naden zouden gewoon kapot getrokken worden.
15:24
And that would be bad.
300
924160
2000
Dat zou niet goed zijn.
15:26
BC: In the first 15 seconds after we deploy the parachute,
301
926160
3000
Ben: Binnen 15 seconden na het openen van de parachute
15:29
we'll decelerate from 900 miles an hour
302
929160
2000
zijn we afgeremd van 1450 km per uur
15:31
to a relatively slow 250 miles an hour.
303
931160
3000
tot een relatief lage snelheid van 400 km per uur.
15:34
We no longer need the heat shield to protect us
304
934160
2000
We hebben het hitteschild niet meer nodig om ons te beschermen
15:36
from the force of atmospheric entry, so we jettison the heat shield,
305
936160
4000
tegen de krachten van de entree in de atmosfeer, dus dat stoten we af,
15:40
exposing for the first time our lander to the atmosphere of Mars.
306
940160
3000
en de lander wordt voor het eerst blootgesteld aan de atmosfeer van Mars.
15:43
LC: After the heat shield has been jettisoned and the legs are deployed,
307
943160
4000
Lynn Craig: Nadat het hitteschild is afgestoten en de steunen zijn uitgeklapt,
15:47
the next step is to have the radar system begin to detect
308
947160
4000
is de volgende stap om de radar te laten detecteren
15:51
how far Phoenix really is from the ground.
309
951160
4000
hoe ver de Phoenix van de grond verwijderd is.
15:55
BC: We've lost 99 percent of our entry velocity.
310
955160
3000
Ben: We zijn 99 procent van de entree-snelheid kwijt.
15:58
So, we're 99 percent of the way to where we want to be.
311
958160
3000
Dus, we zijn tot op 99 procent gevorderd.
16:01
But that last one percent, as it always seems to be, is the tricky part.
312
961160
3000
Maar die laatste procent, zo lijkt het altijd, is verraderlijk.
16:04
EB: Now the spacecraft actually has to decide
313
964160
3000
Erik: Het ruimteschip moet nu eigenlijk beslissen
16:07
when it's going to get rid of its parachute.
314
967160
2000
wanneer het de parachute afwerpt.
16:09
BC: We separate from the lander going 125 miles an hour
315
969160
2000
The maken ons los van de lander bij 200 km per uur,
16:11
at roughly a kilometer above the surface of Mars: 3,200 feet.
316
971160
4000
grofweg een kilometer boven het Marsoppervlak: 3.200 voet.
16:15
That's like taking two Empire State Buildings
317
975160
2000
Dat staat gelijk aan twee Empire State Buildings
16:17
and stacking them on top of one another.
318
977160
1000
op elkaar gestapeld.
16:18
EB: That's when we separate from the back shell,
319
978160
2000
Erik: Op dat moment laten we het omhulsel aan de achterkant los
16:20
and we're now in free-fall.
320
980160
2000
en raken we in een vrije val.
16:24
It's a very scary moment; a lot has to happen
321
984160
2000
Dat is een angstaanjagend moment: er moet veel gebeuren
16:26
in a very short amount of time.
322
986160
2000
in een erg korte tijd.
16:30
LC: So it's in a free-fall,
323
990160
2000
Lynn: Dus hij bevindt zich in een vrije val,
16:32
but it's also trying to use all of its actuators
324
992160
4000
maar hij probeert ook al zijn actuators te gebruiken
16:36
to make sure that it's in the right position to land.
325
996160
3000
om in een goede positie te komen om te landen.
16:39
EB: And then it has to light up its engines, right itself,
326
999160
4000
Erik: En dan gaan de motoren aan, balanceert zichzelf,
16:43
and then slowly slow itself down and touch down on the ground safely.
327
1003160
5000
en hij mindert heel langzaam vaart om veilig voet aan de grond te zetten.
16:53
BC: Earth and Mars are so far apart that it takes over ten minutes
328
1013160
4000
Ben: De Aarde en Mars liggen zo ver uit elkaar dat het tien minuten duurt
16:57
for a signal from Mars to get to Earth.
329
1017160
2000
voor een signaal vanuit Mars de Aarde heeft bereikt.
16:59
And EDL itself is all over in a matter of seven minutes.
330
1019160
3000
De Aankomst, Afdaling en Landing is binnen zeven minuten gebeurd.
17:02
So by the time you even hear from the lander that EDL has started
331
1022160
3000
Dus tegen de tijd dat je hoort dat de AAL is begonnen
17:05
it'll already be over.
332
1025160
1000
is het al voorbij.
17:06
EB: We have to build large amounts of autonomy into the spacecraft
333
1026160
3000
Erik: We moeten een grote mate van zelfstandigheid in het ruimtevaartuig bouwen
17:09
so that it can land itself safely.
334
1029160
3000
zodat het veilig kan landen.
17:12
BC: EDL is this immense, technically challenging problem.
335
1032160
2000
Ben: AAL is een immens, technisch uitdagend probleem.
17:14
It's about getting a spacecraft that's hurtling through deep space
336
1034160
3000
Het draait allemaal om een ruimteschip dat met duizelingwekkende snelheid door de ruimte schiet
17:17
and using all this bag of tricks to somehow figure out
337
1037160
2000
en het toepassen van de hele trukendoos om het op één of andere manier
17:19
how to get it down to the surface of Mars at zero miles an hour.
338
1039160
3000
op het Marsoppervlak te laten dalen, in stilstand.
17:22
It's this immensely exciting and challenging problem.
339
1042160
3000
Het is een onvoorstelbaar opwindend en uitdagend probleem.
17:33
CE: Hopefully it all will happen the way you saw it in here.
340
1053160
4000
Charles: Hopelijk verloopt alles zoals u hier heeft gezien.
17:37
So it will be a very tense moment, you know,
341
1057160
2000
Het wordt een spannend moment, begrijp je,
17:39
as we are watching that spacecraft landing on another planet.
342
1059160
4000
als we toekijken hoe dat ruimtevaartuig op een andere planeet landt.
17:43
So now let me talk about the next things that we are doing.
343
1063160
2000
Dan wil ik het hebben over de volgende dingen die we aan het doen zijn.
17:45
So we are in the process, as we speak, of actually designing
344
1065160
3000
We zitten in het proces, op dit moment, om de volgende
17:48
the next Rover that we are going to be sending to Mars.
345
1068160
2000
Rover te ontwerpen die we naar Mars gaan sturen.
17:50
So I thought I would go a little bit and tell you, kind of,
346
1070160
2000
Dus bedacht ik om jullie een beetje te vertellen over, zeg maar,
17:52
the steps we go through.
347
1072160
2000
de stappen die we doorlopen.
17:54
It's very similar to what you do when you design your product.
348
1074160
3000
Het is vergelijkbaar met hoe je zelf een produkt ontwerpt.
17:57
As you saw a little bit earlier,
349
1077160
2000
Zoals je iets eerder zag,
17:59
when we were doing the Phoenix one,
350
1079160
1000
toen we de Phoenix deden,
18:00
we have to take into account the heat that we are going to be facing.
351
1080160
3000
moeten we rekening houden met de hitte die we te verduren krijgen.
18:03
So we have to study all kinds of different materials,
352
1083160
2000
Dus we moeten allerlei soorten materialen bestuderen,
18:05
the shape that we want to do.
353
1085160
2000
de vorm die we eraan willen geven.
18:07
In general we don't try to please the customer here.
354
1087160
2000
Over het algemeen proberen we niet om de klant tevreden te stellen.
18:09
What we want to do is to make sure we have an effective, you know,
355
1089160
3000
Wat wij willen doen is zorgen dat we een effectieve, je weet wel,
18:12
an efficient kind of machine.
356
1092160
2000
efficiënt soort machine hebben.
18:14
First we start by we want to have our employees
357
1094160
2000
We beginnen zo, we willen dat onze medewerkers
18:16
to be as imaginative as they can.
358
1096160
2000
zoveel mogelijk hun verbeelding laten spreken.
18:18
And we really love being close to the art center, because we have,
359
1098160
4000
We houden ervan om dicht bij het kunstcentrum te zitten, want we hebben
18:22
as a matter of fact, one of the alumni from the art center,
360
1102160
2000
in feite een alumnus van het kunstcentrum,
18:24
Eric Nyquist, had put a series of displays,
361
1104160
2000
Eric Nyquist, hij heeft een serie objecten tentoongesteld,
18:26
far-out displays, you know,
362
1106160
2000
waanzinnige tentoonstellingen enzo,
18:28
in our what we call mission design or spacecraft design room,
363
1108160
3000
in, wat wij noemen, ons missie-ontwerp- of ruimteveerontwerpruimte,
18:31
just to get people to think wildly about things.
364
1111160
2000
gewoon om mensen ongeremd over dingen te laten denken.
18:33
We have a bunch of Legos. So, as I said,
365
1113160
3000
We hebben een hoop Lego. Dus, zoals ik zei,
18:36
this is a playground for adults, where they sit down and try to play
366
1116160
3000
dit is een speeltuin voor volwassenen, ze gaan allemaal zitten spelen
18:39
with different shapes and different designs.
367
1119160
4000
met verschillende vormen en verschillende ontwerpen.
18:43
Then we get a little bit more serious, so we have
368
1123160
3000
Dan wordt het iets serieuzer en hebben we wat wij noemen
18:46
what we call our CAD/CAMs and all the engineers who are involved,
369
1126160
3000
de CAD/CAM's (ontwerp en productie m.b.v. computers) en alle ingenieurs die betrokken zijn,
18:49
or scientists who are involved, who know about thermal properties,
370
1129160
3000
of de betrokken wetenschappers, die thermische eigenschappen kennen,
18:52
know about design, know about atmospheric interaction, parachutes,
371
1132160
3000
weten van ontwerp, interactie met de atmosfeer kennen, parachutes,
18:55
all of these things, which they work in a team effort
372
1135160
3000
al dat soort zaken, die ze als een team bestieren
18:58
and actually design a spacecraft in a computer to some extent,
373
1138160
4000
en eigenlijk een ruimteschip in een computer bouwen, tot op zekere hoogte,
19:02
so to see, does that meet the requirement that we need.
374
1142160
3000
om uit te vinden of het aan onze eisen voldoet.
19:05
On the right, also, we have to take into account
375
1145160
2000
Aan de rechterkant, we moeten ook rekening houden met
19:07
the environment of the planet where we are going.
376
1147160
2000
het milieu van de planeet waar we naartoe gaan.
19:09
If you are going to Jupiter, you have a very high-radiation,
377
1149160
3000
Als je naar Jupiter gaat heb je een zeer radioactief
19:12
you know, environment. It's about the same radiation environment
378
1152160
2000
milieu. De straling is ongeveer hetzelfde
19:14
close by Jupiter as inside a nuclear reactor.
379
1154160
3000
vlakbij Jupiter als binnenin een kernreactor.
19:17
So just imagine: you take your P.C. and throw it into a nuclear reactor
380
1157160
3000
Stel je eens voor: je pakt je pc op en je gooit hem in een kernreactor
19:20
and it still has to work.
381
1160160
2000
en hij moet nog steeds werken.
19:22
So these are kind of some of the little challenges, you know,
382
1162160
2000
En dit zijn dus een paar van de kleine uitdagingen, zeg maar,
19:24
that we have to face.
383
1164160
3000
die we tegenkomen.
19:27
If we are doing entry, we have to do tests of parachutes.
384
1167160
2000
Als we een atmosfeer binnen moeten komen, moeten we ook parachutes testen.
19:29
You saw in the video a parachute breaking. That would be a bad day,
385
1169160
3000
Je zag in de video dat een parachute brak. Een slechte dag
19:32
you know, if that happened, so we have to test,
386
1172160
3000
als dat zou gebeuren, dus moeten we wel testen,
19:35
because we are deploying this parachute at supersonic speeds.
387
1175160
3000
want we openen de parachutes bij supersonische snelheden.
19:38
We are coming at extremely high speeds, and we are deploying them
388
1178160
3000
We komen aan met extreme snelheden, en we openen ze
19:41
to slow us down. So we have to do all kinds of tests.
389
1181160
2000
om af te remmen. Dus doen we allerlei tests.
19:43
To give you an idea of the size, you know, of that parachute
390
1183160
3000
Om je een idee te geven van hoe groot dat valscherm is
19:46
relative to the people standing there.
391
1186160
2000
ten opzichte van die mensen die daar staan.
19:48
Next step, we go and actually build some kind of test models
392
1188160
4000
De volgende stap, we gaan een soort testmodellen bouwen
19:52
and actually test them, you know, in the lab at JPL,
393
1192160
3000
en daadwerkelijk testen, in het lab van JPL,
19:55
in what we call our Mars Yard.
394
1195160
2000
in wat we noemen het Mars Veld.
19:57
We kick them, we hit them, we drop them,
395
1197160
2000
We schoppen er tegen, we slaan erop, we laten ze vallen,
19:59
just to make sure we understand how, where would they break.
396
1199160
4000
zodat we begrijpen waar de zwakke plekken zitten.
20:03
And then we back off, you know, from that point.
397
1203160
6000
En dan doen we een stapje terug, weet je, van daaruit.
20:09
And then we actually do the actual building and the flight.
398
1209160
4000
En dan gaan we het echt bouwen en voeren de vlucht uit.
20:13
And this next Rover that we're flying is about the size of a car.
399
1213160
4000
De volgende Rover die we laten vliegen heeft de grootte van een auto.
20:17
That big shield that you see outside,
400
1217160
2000
Dat grote schild daarbuiten,
20:19
that's a heat shield which is going to protect it.
401
1219160
2000
dat is een hitteschild wat het moet beschermen.
20:21
And that will be basically built over the next year,
402
1221160
3000
En dat wordt eigenlijk in de loop van volgend jaar gebouwd,
20:24
and it will be launched June a year from now.
403
1224160
3000
en het wordt in juni over een jaar gelanceerd.
20:27
Now, in that case, because it was a very big Rover,
404
1227160
3000
Omdat de Rover in dit geval erg groot was
20:30
we couldn't use airbags.
405
1230160
2000
konden we geen airbags gebruiken.
20:32
And I know many of you, kind of, last time afterwards said
406
1232160
2000
Ik weet dat velen van jullie afgelopen keer, achteraf, zeiden:
20:34
well, that was a cool thing to have -- those airbags.
407
1234160
3000
Nou, dat was een tof ding om te hebben -- die airbags.
20:37
Unfortunately this Rover is, like, ten times the size of the, you know,
408
1237160
3000
Jammer genoeg is deze Rover zo'n tien keer groter,
20:40
mass-wise, of the other Rover, or three times the mass.
409
1240160
3000
qua omvang, dan de andere, of drie keer de massa.
20:43
So we can't use airbags. So we have to come up with
410
1243160
2000
We kunnen dus geen airbags gebruiken. Dus moesten we
20:45
another ingenious idea of how do we land it.
411
1245160
2000
een ander ingenieus plan bedenken om het te laten landen.
20:47
And we didn't want to take it propulsively all the way to the surface
412
1247160
4000
En we wilden geen aandrijving gebruiken om naar de grond te komen
20:51
because we didn't want to contaminate the surface;
413
1251160
2000
omdat we de oppervlakte niet willen vervuilen;
20:53
we wanted the Rover to immediately land on its legs.
414
1253160
3000
de Rover moest direct op zijn steunen landen.
20:56
So we came up with this ingenious idea,
415
1256160
2000
Dus bedachten we dit ingenieuze idee,
20:58
which is used here on Earth for helicopters.
416
1258160
4000
wat hier op Aarde gebruikt wordt bij helikopters,
21:02
Actually, the lander will come down to about 100 feet and hover
417
1262160
4000
In feite, de lander nadert tot op 30 meter hoogte en zweeft
21:06
above that surface for 100 feet, and then we have a sky crane
418
1266160
3000
30 meter boven de grond, en dan hebben een hijsinstallatie
21:09
which will take that Rover and land it down on the surface.
419
1269160
2000
die de Rover op de grond laat zakken.
21:11
Hopefully it all will work, you know, it will work that way.
420
1271160
3000
Hopelijk verloopt het allemaal zo, je weet wel, dat het werkt.
21:14
And that Rover will be more kind of like a chemist.
421
1274160
3000
En die Rover speelt meer de rol van een scheikundige.
21:17
What we are going to be doing with that Rover as it drives around,
422
1277160
3000
Wat we de Rover laten doen terwijl hij rondrijdt,
21:20
it's going to go and analyze the chemical composition of rocks.
423
1280160
3000
hij gaat de chemische samenstelling van de rotsen analyseren,
21:23
So it will have an arm which will take samples,
424
1283160
3000
Hij heeft dus een arm die monsters zal nemen,
21:26
put them in an oven, crush and analyze them.
425
1286160
2000
ze in een oven doet, verpulvert en analyseert.
21:28
But also, if there is something that we cannot reach
426
1288160
3000
Maar ook, als er iets is waar we niet bij kunnen
21:31
because it is too high on a cliff, we have a little laser system
427
1291160
3000
omdat het te hoog is op een klip, hebben we een laserapparaat
21:34
which will actually zap the rock, evaporate some of it,
428
1294160
3000
dat op de rots schiet, iets ervan laat verdampen,
21:37
and actually analyze what's coming from that rock.
429
1297160
2000
en echt analyseert wat er van de rots af komt.
21:39
So it's a little bit like "Star Wars," you know, but it's real.
430
1299160
3000
Het is een beetje als Star Wars, maar het is echt.
21:42
It's real stuff.
431
1302160
2000
Dit is het echte spul.
21:44
And also to help you, to help the community
432
1304160
2000
En om jullie te helpen, de gemeenschap te helpen
21:46
so you can do ads on that Rover, we are going to train that Rover
433
1306160
4000
om er reclame over te maken gaan we de Rover trainen
21:50
to actually in addition to do this, to actually serve cocktails,
434
1310160
3000
om bovendien ook cocktails te serveren op Mars.
21:53
you know, also on Mars.
435
1313160
2000
om bovendien ook cocktails te serveren op Mars.
21:55
So that's kind of giving you an idea of the kind of, you know,
436
1315160
3000
Dat geeft je een idee van de
21:58
fun things we are doing on Mars.
437
1318160
1000
leuke dingen die we op Mars uithalen.
21:59
I thought I'd go to "The Lord of the Rings" now
438
1319160
3000
Ik schakel nu over op de Lord of the Rings,
22:02
and show you some of the things we have there.
439
1322160
2000
om daar wat van te laten zien.
22:04
Now, "The Lord of the Rings" has two things played through it.
440
1324160
3000
Welnu, met de Lord of the Rings zijn twee dingen aan de hand.
22:07
One, it's a very attractive planet --
441
1327160
3000
Ten eerste is het een zeer aantrekkelijke planeet --
22:10
it just has the beauty of the rings and so on.
442
1330160
2000
met de mooie ringen, enzovoorts.
22:12
But for scientists, also the rings have a special meaning,
443
1332160
3000
Maar voor wetenschappers hebben de ringen een speciale betekenis,
22:15
because we believe they represent, on a small scale,
444
1335160
3000
omdat we denken dat deze op kleine schaal weergeven
22:18
how the Solar System actually formed.
445
1338160
3000
hoe het zonnestelsel eigenlijk is gevormd.
22:21
Some of the scientists believe that the way the Solar System formed,
446
1341160
4000
Sommige wetenschappers geloven dat het zonnestelsel gevormd werd
22:25
that the Sun when it collapsed and actually created the Sun,
447
1345160
4000
doordat, toen de zon instortte, daadwerkelijk de zon ontstond
22:29
a lot of the dust around it created rings
448
1349160
2000
en alle stof eromheen ringen werden
22:31
and then the particles in those rings accumulated together,
449
1351160
3000
en de deeltjes in die ringen samenklonterden,
22:34
and they formed bigger rocks, and then that's how the planets,
450
1354160
3000
en ze vormden grotere rotsen, en dat zo de planeten,
22:37
you know, were formed.
451
1357160
1000
zeg maar, werden gevormd.
22:38
So, the idea is, by watching Saturn we're actually watching
452
1358160
3000
Door Saturnus te bestuderen, bestuderen we in feite
22:41
our solar system in real time being formed on a smaller scale,
453
1361160
3000
het ontstaan van het zonnestelsel op ware snelheid, op een kleinere schaal,
22:44
so it's like a test bed for it.
454
1364160
2000
dus daarvoor is het een soort proefopstelling.
22:46
So, let me show you a little bit
455
1366160
2000
Sta mij toe om jullie iets te laten zien
22:48
on what that Saturnian system looks like.
456
1368160
3000
van hoe het Saturnus-systeem eruit ziet.
22:51
First, I'm going to fly you over the rings.
457
1371160
3000
Eerst ga ik jullie langs de ringen leiden.
22:54
By the way, all of this is real stuff.
458
1374160
2000
Overigens, dit is allemaal echt.
22:56
This is not animation or anything like this.
459
1376160
2000
Dit is geen animatie of iets dergelijks.
22:58
This is actually taken from the satellite
460
1378160
2000
Dit is daadwerkelijk genomen door een satelliet
23:00
that we have in orbit around Saturn, the Cassini.
461
1380160
3000
in een baan om Saturnus, de Cassini.
23:03
And you see the amount of detail that is in those rings,
462
1383160
3000
U ziet de details in de ringen,
23:06
which are the particles.
463
1386160
1000
dat zijn de losse deeltjes.
23:07
Some of them are agglomerating together to form larger particles.
464
1387160
3000
Een aantal daarvan klontert samen in grotere stukken.
23:10
So that's why you have these gaps, is because a small satellite, you know,
465
1390160
4000
Daarom zitten er gaten tussen, dat komt door een satelliet
23:14
is being formed in that location.
466
1394160
3000
die op die plek gevormd wordt.
23:17
Now, you think that those rings are very large objects.
467
1397160
2000
Nu denk je dat deze ringen heel erg groot zijn.
23:19
Yes, they are very large in one dimension;
468
1399160
2000
Dat klopt, in één dimensie zijn ze erg groot;
23:21
in the other dimension they are paper thin. Very, very thin.
469
1401160
3000
in de andere dimensie zijn ze flinterdun. Heel, heel dun.
23:24
What you are seeing here is the shadow of the ring on Saturn itself.
470
1404160
4000
Wat u hier ziet is de schaduw van de ring op Saturnus zelf.
23:28
And that's one of the satellites
471
1408160
1000
En dat is één van de satellieten
23:29
which was actually formed on that one.
472
1409160
3000
die er gevormd is.
23:32
So, think about it as a paper-thin,
473
1412160
2000
Dus, beschouw het als een flinterdunne,
23:34
huge area of many hundreds of thousands of miles, which is rotating.
474
1414160
5000
gigantische schijf van honderdduizenden kilometers, die ronddraait.
23:39
And we have a wide variety of kind of satellites which will form,
475
1419160
3000
Er is een grote verscheidenheid aan verschillende satellieten die zullen ontstaan,
23:42
each one looking very different and very odd, and that keeps
476
1422160
3000
ze zien er allemaal verschillend uit, allemaal vreemd, en dat houdt
23:45
scientists busy for tens of years trying to explain this,
477
1425160
3000
wetenschappers nog tientallen jaren bezig om te verklaren,
23:48
and telling NASA we need more money so we can explain
478
1428160
3000
en om NASA om meer geld te vragen zodat we uit kunnen leggen
23:51
what these things look like, or why they formed that way.
479
1431160
2000
hoe deze dingen eruit zien, of waarom ze zo ontstaan zijn.
23:53
Well, there were two satellites which were particularly interesting.
480
1433160
3000
Welnu, twee van de satellieten zijn interessant.
23:56
One of them is called Enceladus.
481
1436160
2000
Eén ervan is Enceladus.
23:58
It's a satellite which was all made of ice,
482
1438160
3000
Het is een hemellichaam van ijs,
24:01
and we measured it from orbit. Made of ice.
483
1441160
2000
dat hebben we gemeten in een baan eromheen. Gemaakt van ijs.
24:03
But there was something bizarre about it.
484
1443160
2000
Maar er was iets vreemds mee aan de hand.
24:05
If you look at these stripes in here, what we call tiger stripes,
485
1445160
4000
Kijk eens naar de strepen hier, we noemen ze tijgerstrepen,
24:09
when we flew over them, all of a sudden we saw
486
1449160
2000
toen we daar overheen vlogen zagen we plots
24:11
an increase in the temperature, which said that those stripes
487
1451160
3000
een temperatuurstijging, wat betekent dat deze strepen
24:14
are warmer than the rest of the planet.
488
1454160
2000
warmer zijn dan de rest van de planeet.
24:16
So as we flew by away from it, we looked back. And guess what?
489
1456160
5000
Toen we er verder vandaan vlogen keken we om. En raad eens?
24:21
We saw geysers coming out.
490
1461160
2000
We zagen geisers spuiten.
24:23
So this is a Yellowstone, you know, of Saturn.
491
1463160
2000
Dit is een Yellowstone (natuurpark in de VS bekend van de geisers), van Saturnus.
24:25
We are seeing geysers of ice which are coming out of that planet,
492
1465160
4000
We zagen geisers van ijs uit die planeet spuiten,
24:29
which indicate that most likely there is an ocean, you know,
493
1469160
2000
wat aangeeft dat er waarschijnlijk een oceaan is,
24:31
below the surface.
494
1471160
2000
onder de oppervlakte.
24:33
And somehow, through some dynamic effect, we're having these geysers
495
1473160
3000
En door een soort dynamische uitwerking zijn er van die geisers
24:36
which are being, you know, emitted from it.
496
1476160
3000
die er zeg maar op uitbarsten.
24:39
And the reason I showed the little arrow there,
497
1479160
2000
En de reden dat ik daar een pijl bij heb gezet,
24:41
I think that should say 30 miles,
498
1481160
2000
daar hoort geloof ik 30 mijl te staan,
24:43
we decided a few months ago to actually fly the spacecraft
499
1483160
3000
een paar maanden geleden besloten we om het ruimteveer echt
24:46
through the plume of that geyser
500
1486160
2000
door de pluim van de geiser te laten vliegen
24:48
so we can actually measure the material that it is made of.
501
1488160
5000
om te kunnen meten uit welk materiaal het bestaat.
24:53
That was [unclear] also -- you know, because we were worried
502
1493160
3000
Dat was ook zo'n 40 mijl -- want we waren wel ongerust
24:56
about the risk of it, but it worked pretty well.
503
1496160
2000
over het risico, maar het pakte redelijk goed uit.
24:58
We flew at the top of it, and we found that there is a fair amount of
504
1498160
3000
We vlogen aan de top, en we vonden een aardige hoeveelheid
25:01
organic material which is being emitted in combination with the ice.
505
1501160
4000
organisch materiaal dat wordt uitgestoten, samen met het ijs.
25:05
And over the next few years, as we keep orbiting, you know, Saturn,
506
1505160
4000
En in de komende jaren, terwijl we om Saturnus heen blijven draaien,
25:09
we are planning to get closer and closer down to the surface
507
1509160
3000
is de bedoeling om steeds dichter bij de oppervlakte te komen
25:12
and make more accurate measurements.
508
1512160
2000
en steeds nauwkeuriger metingen te verrichten.
25:14
Now, another satellite also attracted a lot of attention,
509
1514160
2000
Er is nog een hemellichaam dat veel aandacht trok,
25:16
and that's Titan. And the reason Titan is particularly interesting,
510
1516160
3000
en dat is Titan. En waarom Titan in het bijzonder interessant is,
25:19
it's a satellite bigger than our moon, and it has an atmosphere.
511
1519160
5000
het is een satelliet die groter is dan onze maan, en er is een atmosfeer.
25:24
And that atmosphere is very -- as dense as our own atmosphere.
512
1524160
3000
En die atmosfeer is heel -- zo dicht als onze eigen atmosfeer.
25:27
So if you were on Titan, you would feel the same pressure
513
1527160
3000
Dus als je op Titan zou lopen, zou je dezelfde druk voelen
25:30
that you feel in here. Except it's a lot colder,
514
1530160
4000
als hier. Behalve dat het veel kouder is,
25:34
and that atmosphere is heavily made of methane.
515
1534160
3000
en de atmosfeer bestaat vooral uit methaan.
25:37
Now, methane gets people all excited, because it's organic material,
516
1537160
3000
Van methaan worden mensen opgewonden omdat het organisch is,
25:40
so immediately people start thinking,
517
1540160
2000
dus mensen beginnen direct te denken,
25:42
could life have evolved in that location,
518
1542160
3000
of er leven kon ontwikkelen op die plaats,
25:45
when you have a lot of organic material.
519
1545160
2000
wanneer er veel organisch materiaal is.
25:47
So people believe now that Titan is most likely what we call
520
1547160
4000
Dus mensen geloven nu dat Titan waarschijnlijk een zogenaamde
25:51
a pre-biotic planet, because it's so cold organic material did not get
521
1551160
6000
pre-biotische planeet is, omdat het zo koud is dat organisch materiaal
25:57
to the stage of becoming biological material,
522
1557160
2000
niet de kans kreeg om biologisch materiaal te worden,
25:59
and therefore life could have evolved on it.
523
1559160
2000
zodat er leven op kon ontwikkelen.
26:01
So it could be Earth, frozen three billion years ago
524
1561160
4000
Het had de Aarde kunnen zijn, drie miljard jaar geleden bevroren,
26:05
before life actually started on it.
525
1565160
2000
voordat er leven kon ontstaan.
26:07
So that's getting a lot of interest, and to show you some example
526
1567160
3000
Dus daar is veel interesse voor, en om je een voorbeeld te geven
26:10
of what we did in there, we actually dropped a probe,
527
1570160
4000
van wat we deden, we lieten een sonde neer,
26:14
which was developed by our colleagues in Europe, we dropped a probe
528
1574160
2000
die was ontwikkeld door collega's in Europa, we lieten een sonde neer
26:16
as we were orbiting Saturn.
529
1576160
3000
terwijl we in een baan om Saturnus waren.
26:19
We dropped a probe in the atmosphere of Titan.
530
1579160
2000
We lieten een sonde neer in de atmosfeer van Titan.
26:21
And this is a picture of an area as we were coming down.
531
1581160
3000
Dit is een foto van een gebied naarmate we daalden.
26:24
Just looked like the coast of California for me.
532
1584160
2000
Voor mij is het net de kust van Californië.
26:26
You see the rivers which are coming along the coast,
533
1586160
3000
Je ziet de rivieren langs de kust,
26:29
and you see that white area which looks like Catalina Island,
534
1589160
2000
en dat witte stuk dat op Catalina Island lijkt,
26:31
and that looks like an ocean.
535
1591160
2000
en dat lijkt op een oceaan.
26:33
And then with an instrument we have on board, a radar instrument,
536
1593160
3000
En met één van de boordinstrumenten, een radar,
26:36
we found there are lakes like the Great Lakes in here,
537
1596160
3000
ontdekten we dat er meren zijn, zoals de Great Lakes,
26:39
so it looks very much like Earth.
538
1599160
1000
dus het lijkt heel erg op de Aarde.
26:40
It looks like there are rivers on it, there are oceans or lakes,
539
1600160
4000
Er lijkt erop dat er rivieren zijn, oceanen en meren.
26:44
we know there are clouds. We think it's raining also on it.
540
1604160
3000
We weten dat er wolken zijn. We vermoeden dat het ook regent.
26:47
So it's very much like the cycle on Earth except
541
1607160
2000
Dus het lijkt op de weercyclus op Aarde behalve
26:49
because it's so cold, it could not be water, you know,
542
1609160
3000
dat er geen water kan zijn door de kou,
26:52
because water would have frozen.
543
1612160
2000
omdat het water zou bevriezen.
26:54
What it turned out, that all that we are seeing, all this liquid,
544
1614160
2000
Wat zou blijken is dat alle vloeistof die we hier zien
26:56
[is made of] hydrocarbon and ethane and methane,
545
1616160
3000
bestaat uit koolwaterstof en ethaan en methaan,
26:59
similar to what you put in your car.
546
1619160
2000
vergelijkbaar met wat je tankt met de auto.
27:01
So here we have a cycle of a planet which is like our Earth,
547
1621160
4000
Dus we hebben een cyclus op de planeet zoals op de Aarde,
27:05
but is all made of ethane and methane and organic material.
548
1625160
4000
maar bestaat helemaal uit ethaan, methaan en organisch materiaal.
27:09
So if you were on Mars -- sorry, on Titan,
549
1629160
3000
Dus op Mars -- sorry, op Titan,
27:12
you don't have to worry about four-dollar gasoline.
550
1632160
2000
hoef je je geen zorgen te maken over te dure benzine.
27:14
You just drive to the nearest lake, stick your hose in it,
551
1634160
2000
Je rijdt gewoon naar het dichtstbijzijnde meer, steek de slang erin,
27:16
and you've got your car filled up.
552
1636160
3000
en de tank zit vol.
27:19
On the other hand, if you light a match
553
1639160
2000
Aan de andere kant, als je een lucifer afstrijkt
27:21
the whole planet will blow up.
554
1641160
4000
blaas je de planeet op.
27:25
So in closing, I said I want to close by a couple of pictures.
555
1645160
3000
Ik wilde wat plaatjes laten zien om af te sluiten.
27:28
And just to kind of put us in perspective,
556
1648160
3000
En om ons in het perspectief te plaatsen,
27:31
this is a picture of Saturn taken with a spacecraft
557
1651160
3000
dit is een foto van Saturnus, genomen uit een ruimteveer
27:34
from behind Saturn, looking towards the Sun.
558
1654160
2000
van achter Saturnus, in de richting van de zon.
27:36
The Sun is behind Saturn, so we see what we call "forward scattering,"
559
1656160
4000
De zon ligt achter Saturnus, en we zien zogenaamde "voorwaartse spreiding"
27:40
so it highlights all the rings. And I'm going to zoom.
560
1660160
3000
die de ringen eruit licht. En ik ga inzoomen.
27:43
There is a -- I'm not sure you can see it very well,
561
1663160
3000
Daar is een -- Ik weet niet of je het kan zien,
27:46
but on the top left, around 10 o'clock,
562
1666160
2000
maar linksboven, op tien uur,
27:48
there is a little teeny dot, and that's Earth.
563
1668160
3000
ligt een minuscuul vlekje, dat is de Aarde.
27:51
You barely can see ourselves. So what I did, I thought I'd zoom on it.
564
1671160
4000
Je kan ons nauwelijks zien. Dus ik dacht, laten we erop inzoomen.
27:55
So as you zoom in, you know, you can see Earth, you know,
565
1675160
4000
We zoomen verder in en daar zie je de Aarde,
27:59
just in the middle here. So we zoomed all the way on the art center.
566
1679160
3000
in het midden. We zoomen helemaal in op het kunstcentrum.
28:06
So thank you very much.
567
1686160
2000
Dank jullie hartelijk.
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7