Wendy MacNaughton: The art of paying attention | TED

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung

All right, I'm going to go out on a limb here.

ဒီမှာ ကျွန်မ ဖော်မဲ့တစ်ကိုယ်တည်းဖြစ်တော့မယ်။

I'm going to say that every single one of us in this room

ဒီအခန်းထဲက လူတစ်ယောက်စီတိုင်းဟာ ငယ်ငယ်တုန်းက

made drawings when we were little.

ပုံတွေ ဆွဲခဲ့တယ်ဆိုတာ ပြောတော့မှာလေ။

Yes?

ပုံဆွဲလား။

Yes? OK.

ပုံဆွဲလား။ ကောင်းပါပြီ။

And maybe around the age of like, four or five or something like that,

ဒီအရွယ်တွေ ဖြစ်လောက်တာပေါ့၊ လေးနှစ်၊ငါးနှစ်၊ ဒါမှမဟုတ် တစ်ခုခုမှာ

you might have been drawing,

သင်ဟာ ပုံဆွဲနေခဲ့လောက်မယ်။

and a grown-up came over and looked over your shoulder and said,

အရွယ်ရောက်သူတစ်ယောက် ရောက်လာပြီး သင့်ပခုံးကနေ ကျော်ကြည့်ကာ

"What's that?"

“ဒါက ဘာလဲ“တဲ့။

And you said, "It's a face."

သင်တို့ ပြောတာက “ဒါက မျက်နှာတစ်ခုလေ“လို့ပါ။

And they said,

ပြီးတော့ သူတို့ ပြောကြတာက

"That's not really what a face looks like.

“ဒါက မျက်နှာတစ်ခုနဲ့ တကယ့်ကို မတူဘူး။

This is what a face looks like."

ဒါကမှ မျက်နှာတစ်ခုနဲ့ တူတာ“တဲ့။

And they proceeded to draw this.

ဒါနဲ့ သူတို့က ဒါကို ဆက်ဆွဲတယ်။

Circle, two almonds for some eyes,

စက်ဝိုင်း၊ မျက်လုံးတွေအတွက် ဗာဒံသီးနှစ်လုံး၊

this upside-down seven situation we have here,

ဒါက ဒီမှာ ကျွန်မတို့ရှိတဲ့ ခုနှစ် ပြောင်းပြန် အနေအထား၊

and then a curved line.

ပြီးတော့ မျဉ်းကွေးတစ်ကြောင်း။

But guess what?

ဒါပေမဲ့ ဘာလဲ မှန်းကြည့်ပါ။

This doesn't really look that much like a face, OK?

ဒါက မျက်နှာတစ်ခုနဲ့ သိပ်ပြီး မတူဘူးလေ၊ ဟုတ်လား။

It's an icon.

ဒါက သင်္ကေတတစ်ခုပါ။

It's visual shorthand,

အမြင်ပိုင်း လက်ရေးတိုဖြစ်ပြီး

and it's how we look at so much of our world today.

ဒီနေ့ ကမ္ဘာရဲ့ တော်တော်များကို ကျွန်မတို့ ကြည့်ပုံပါ။

See, we have so much information coming at us all the time,

တစ်ချိန်လုံး လာနေတဲ့ သတင်း အချက်အလက်အများကြီး ကျွန်မတို့မှာ ရှိတယ်။

that our brains literally can't process it,

ကျွန်မတို့ ဦးနှောက်က ဒါကို တကယ့်ကို မဆောင်ရွက်နိုင်ဘူး။

and we fill in the world with patterns.

ဒါနဲ့ ကမ္ဘာကို ပုံစံတွေနဲ့ ဖြည့်ကြတယ်။

Much of what we see is our own expectations.

ကျွန်မတို့ မြင်တဲ့ အများအပြားဟာ ကိုယ်ပိုင် မျှော်မှန်းချက်တွေပါ။

All right.

ကောင်းပြီ။

I'm going to show you a little trick

ထပ် ကြည့်ရာမှာ သင့်ဦးနှောက်ကို

to rewire your brain into looking again.

ပြန်သွယ်မိဖို့ လှည့်ကွက်လေးတစ်ခု ပြမယ်။

Did you all get an envelope that says "do not open" on it?

“မဖွင့်ရ“လို့ အပေါ်မှာ ပြောထားတဲ့ စာအိတ်တစ်အိတ် အားလုံး ရခဲ့လား။

Grab that envelope, it's time to open it.

ဒီစာအိတ်ကို ကောက်ယူပါ။ ဖွင့်ဖို့ အချိန်ရောက်ပြီ။

Inside should be a piece of paper and a pencil.

အတွင်းဘက်မှာ စာရွက်တစ်ရွက်နဲ့ ခဲတံတစ်ချောင်း ရှိလိမ့်မယ်။

Once you have that all prepped,

အားလုံး ပြင်ဆင်ပြီးတာနဲ့

please turn to somebody next to you.

အနားက တစ်ယောက်ယောက်ဘက်ကို လှည့်လိုက်ပါ။

Ideally, somebody you don't know.

အကောင်းဆုံးက သင် မသိတဲ့ လူတစ်ယောက်ပေါ့။

Yeah, we're doing this, people,

ဟုတ်တယ်၊ ဒါကို လုပ်နေတာပါ၊ ပရိသတ်ရေ၊

we're doing this.

ဒါကို လုပ်နေတာပါ။

(Laughs)

(ရယ်သံများ)

Great.

တော်လိုက်ကြတာ။

Everybody find a partner?

လူတိုင်း အဖော်တစ်ယောက် တွေ့လား။

OK, now look back at me.

အခု ကျွန်မကို ပြန်ကြည့်ပါ။

OK, now look back at me.

အခု ကျွန်မကို ပြန်ကြည့်ပါ။

You are going to draw each other, OK?

သင်တို့ဟာ တစ်ယောက်ပုံတစ်ယောက် ဆွဲရတော့မှာနော်။

No, no, no, no, wait, wait, wait, wait.

မဟုတ်ဘူး၊ စောင့်ကြပါဦး၊ စောင့်ကြပါဦး။

I promise this is not about doing a good drawing, OK?

ပုံကောင်းတစ်ပုံကို ဆွဲတာမဟုတ်ဘူးလို့ ကတိပေးတယ်။ ရလား။

That's not what we're doing here,

ဒါက ဒီမှာ လုပ်နေတာ မဟုတ်ဘူး။

we're looking, this is about looking.

ကြည့်နေကြတယ်၊ ကြည့်တာနဲ့ ဆိုင်တာပါ။

Everybody's going to be terrible, I promise, don't worry.

လူတိုင်းကတော့ အလွန်ညံ့နေမှာပါ။ ကတိပေးတယ်။ စိတ်မပူပါနဲ့။

You're going to draw each other with two very simple rules.

အလွန်ရိုးတဲ့ စည်းမျဉ်းနှစ်ခုနဲ့ အချင်းချင်း ပုံဆွဲတော့မယ်။

One, you are never going to lift your pencil up off the paper.

တစ်။ ခဲတံကို စာရွက်ပေါ်ကနေ လုံးဝ ကြွရမှာမဟုတ်ဘူး။

One continuous line.

ဆက်တိုက် မျဉ်းတစ်ကြောင်း။

No, no, trust me here.

မဟုတ်ဘူး၊ကျွန်မကို ယုံပါ။

This is about looking, OK?

ဒါက ကြည့်တာနဲ့ဆိုင်တာပါ၊ ရလား။

So one continuous line never lift the pencil.

ခဲတံ လုံးဝ မကြွတဲ့ ဆက်တိုက် မျဉ်းတစ်ကြောင်း။

Number two,

နံပါတ် နှစ်။

never, ever, ever look down at the paper you're drawing on, OK?

ပုံဆွဲနေတုန်းမှာ စာရွက်ကို လုံးဝ၊လုံးဝ ငုံ့မကြည့်ပါနဲ့။ ရတယ်နော်။

Yes, it's about looking.

ကြည့်တာနဲ့ဆိုင်တာပါ။

So keep looking at the person you're drawing.

ဒီတော့ သင် ပုံဆွဲနေတဲ့လူကို ဆက်ကြည့်နေပါ။

Now put your pencil down in the middle of the paper, OK?

အခု ခဲတံကို စာရွက်အလယ်မှာ ချထားလိုက်ပါ။ ရတယ်နော်။

Look up at your partner.

အဖော်ကို မေ့ာကြည့်ပါ။

Look at the inside of one of their eyes.

သူတို့ရဲ့မျက်လုံးတစ်လုံးရဲ့ အတွင်းဘက်ကို ကြည့်ပါ။

Doesn't matter which one.

ဘယ်မျက်လုံးဖြစ်ဖြစ်ပါ။

That's where you're going to start.

ဒါက စတင်တော့မယ့်နေရာပါ။

Ready?

အသင့်ပဲလား။

Deep breath.

အသက် ပြင်းပြင်းရှူပါ။

(Inhales)

(အသက်ရှုသွင်းသည်)

And begin.

စလိုက်ပါ။

Now, just draw but notice where you are,

အခု ပုံဆွဲပေမဲ့ သင်ရှိတဲ့နေရာကို သတိပြုပါ။

you're starting there and you see there is a corner,

အဲဒီမှာ သင် စနေတယ်၊ ထောင့်တစ်ထောင့်ကို တွေ့တယ်။

maybe there's a curve there.

အကွေးတစ်ခု ဖြစ်နိုင်တယ်။

Notice those little lines, the eyelashes.

ဒီမျဉ်းကြောင်းလေးတွေ၊ မျက်တောင်တွေကို သတိပြုပါ။

People are wearing masks, some aren't, just work with that.

လူတွေက နှာခေါင်းစည်းတွေ တပ်တယ်၊ တချို့ မတပ်ဘူး၊ဆွဲသာဆွဲပါ။

Now just go slow.

အခု နှေးချလိုက်ပါ။

Pay attention and draw what you see.

ဂရုစိုက်ပြီး သင် မြင်တာကို ဆွဲပါ။

And don't look down.

ငုံမကြည့်ပါနဲ့။

Just keep going.

ဆက်သာဆွဲနေပါ။

(Murmuring)

(တီးတိုးညည်းသံ)

And just five more seconds.

ငါးစက္ကန့်လောက်ပါပဲ။

And stop.

ရပ်လိုက်ပါ။

Look down at your beautiful drawings.

သင်တို့ရဲ့ ပုံလှလှတွေကို ငုံ့ကြည့်ပါ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Right?

အဆင်ပြေလား။

Show your partner their incredible portrait.

သူတို့ရဲ့ မယုံနိုင်စရာ ပုံတူကို သင့်အဖော်ကို ပြလိုက်ပါ။

It's so good, right?

တော်တော် ကောင်းတယ်မို့လား။

I want to see them.

ပုံတွေကို မြင်ချင်တယ်။

Hold them up.

ပုံတွေကို ထောင်ပြပါ။

Can you guys hold them up?

ထောင်ပြလို့ရမလား။

Hold up, everybody.

လူတိုင်း ထောင်ပြကြပါ။

Oh my gosh.

အမလေးလေး။

Are you kidding me?

ကျွန်မကို နောက်နေတာလား။

You all are amazing.

အားလုံး အံ့ဩစရာပါ။

OK, you can put your drawings back down,

သင်တို့ရဲ့ပုံတွေကို ပြန်ချထားလိုက်ပါ။

tuck them under,

အောက်မှာ ထိုးထည့်လိုက်ပါ။

put them on the paper.

စာရွက်ပေါ်မှာ တင်ထားပါ။

That was wonderful.

ဒါက အံ့ဩစရာပါ။

I mean, they're all terrible, but they're wonderful.

ဆိုလိုတာက အားလုံးက အလွန်ညံ့ပေမဲ့ အံ့ဩစရာပါ။

Why are they wonderful?

ဘာလို့ အံဩစရာဖြစ်တာလဲ။

Because you all just drew a face.

အားလုံးက မျက်နှာတစ်ခုကို ရေးဆွဲလို့ပါ။

You drew what you saw.

မြင်တာကို သင် ဆွဲတာလေ။

You didn't draw what you think a face looks like, right?

မျက်နှာတစ်ခုက ဘယ်ပုံပေါက်တယ်လို့ ထင်တာကို သင် မဆွဲဘူးမို့လား။

You also just did something that people rarely do.

လူတွေ လုပ်ခဲတာတစ်ခုကိုလည်း သင်တို့ လုပ်ခဲ့တာပါ။

You just made intimate eye-to-eye,

ရင်းနှီးတဲ့ မျက်လုံးချင်း ကြည့်ခဲ့ကြတယ်။

face-to-face contact with someone without shying away

မရှောင်ဖယ်ဘဲ လူတစ်ယောက်ကို တစ်မိနစ်နီးပါး မျက်နှာချင်းဆိုင်

for almost a minute.

ဆက်သွယ်တယ်။

Through drawing, you slowed down,

ပုံဆွဲခြင်းကနေ သင် နှေးချခဲ့တယ်။

you paid attention,

သင် ဂရုစိုက်ခဲ့တယ်။

you looked closely at someone

လူတစ်ယောက်ကို သင် အနီးကပ် ကြည့်ခဲ့ပြီး

and you let them look closely at you.

သင့်ကို အနီးကပ် ကြည့်ခွင့်ပေးခဲ့တယ်။

Good job.

တော်ကြပါတယ်။

I have found that drawing like this

ဒီလို ပုံဆွဲခြင်းက အခြား ဘာနဲ့မှ မတူတဲ့

creates an immediate connection like nothing else.

ရင်းနှီးတဲ့ ဆက်သွယ်မှုတစ်ခုကို ဖန်တီးပေးတယ်လို့ ကျွန်မ မြင်တယ်။

Alright.

ကောင်းပါပြီ။

So I call myself an illustrator and a graphic journalist.

ဒီတော့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သရုပ်ဖော် ပန်းချီဆရာ၊ သတင်းစာသမားလို့ ခေါ်တယ်။

I draw, I tell stories.

ပုံဆွဲတယ်၊ဇာတ်လမ်းတွေ ပြောတယ်၊

I spend time with people looking and listening.

လူတွေနဲ့အတူ ကြည့်ရင်း၊နားထောင်ရင်း အချိန်ကုန်ဆုံးတယ်။

And I take the words of the people that I speak with

ကိုယ်နဲ့ စကားပြောတဲ့ လူတွေရဲ့ စကားလုံးတွေကို

and I put it together with drawings that I do, mostly from life,

မှတ်သားပြီး ဆွဲတဲ့ပုံတွေနဲ့ အတူ ထည့်တယ်။ အများစုက သင်တို့ ခုနက

just like you all just did.

လုပ်သလို သက်ရှိအရာကနေပါ။

I found that drawing like this does a lot of things

ဒီလို ပုံဆွဲခြင်းက ဓာတ်ပုံပညာက မလုပ်နိုင်တဲ့

that photography can't do.

အရာများစွာကို လုပ်တယ်လို့ မြင်တယ်။

So when somebody points a camera at you, how do you feel?

လူတစ်ယောက်က သင့်ကို ကင်မရာနဲ့ ချိန်တဲ့အခါ ဘယ်လို ခံစားရသလဲ။

A little objectified, right?

နည်းနည်း ရုပ်ဝတ္ထုဆန်တယ်မို့လား။

When I'm drawing, I hold my sketchbook low

ပုံဆွဲတဲ့အခါ ပုံဆွဲစာအုပ်ကို နှိမ့်ကိုင်ပြီး

and it keeps an open channel between me and the person I'm drawing.

ကျွန်မနဲ့ ကိုယ်ဆွဲနေတဲ့ လူကြားမှာ လမ်းကြောင်းတစ်ခု ဆက်ဖွင့်ထားတယ်။

A lot of time somebody will see me drawing and they'll get curious.

အကြိမ်များစွာ ကျွန်မ ပုံဆွဲတာကို မြင်မယ့် လူတစ်ယောက်ဟာ သိချင်လာမယ်။

They'll come over to me,

ကျွန်မဆီ လာကြမယ်။

and a real, authentic conversation begins.

တကယ့် စစ်မှန်တဲ့ စကားဝိုင်းတစ်ခု စတာပေါ့။

Let me give you an example.

ဥပမာတစ်ခု ပေးပါရစေ။

So a while back,

သိပ်မကြာခင်က ပြည်သူ့ စာကြည့်တိုက်က

I wanted to do a drawn story

သက်ကြီးရွယ်အိုတွေကို ဖြည့်ဆည်းပေးပုံအကြောင်း

about how the public library serves our elders.

ပုံဆွဲ ဇာတ်လမ်းတစ်ခု လုပ်ချင်ခဲ့တယ်။

But after spending a few days kind of lurking around with a sketch pad,

ဒါပေမဲ့ ပုံဆွဲ စက္ကူကတ်တစ်ခုနဲ ပုန်းလျှိုး ကွယ်လျှိုး ရက်အနည်းငယ် ကုန်ဆုံးပြီးနောက်

looking over older folks' shoulders and asking them what they were reading,

သက်ကြီးရွယ်အိုတွေရဲ့ ပခုံးကနေကျော်ပြီး သူတို့ ဖတ်နေတာကို မေးလိုက်တော့

I wasn't really getting the story.

ကျွန်မ ဇာတ်လမ်းကို တကယ်ရမနေဘူး။

Until I stumbled upon Leah.

Leah ကို အမှတ်မထင် မတွေ့ခင်အထိပေါ့။

Leah is the first, and at the time was the only, full-time social worker

Leah က ပထမဆုံးဖြစ်ပြီး အဲဒီအချိန်က နိုင်ငံအတွင်းက စာကြည့်တိုက်တစ်ခုမှာ

dedicated to a library in the nation.

နှစ်မြှုပ်ထားတဲ့ အချိန်ပြည့် လူမှုဝန်ထမ်းပါပဲ။

Turns out, public library definitely serves our elders.

ပြည်သူ့ စာကြည့်တိုက်က သက်ကြီးရွယ်အိုတွေကို ဖြည့်ဆည်းပေးတာ ကျိန်းသေပါ။

It is also a social service epicenter of a city.

ဒါက မြို့ရဲ့ လူမှုရေးလုပ်ငန်း ဗဟိုချက်လည်းဖြစ်တယ်လေ။

This is Charles.

ဒါကတော့ Charles ပါ။

Charles works with Leah.

သူတို့က အလုပ်တွဲလုပ်တယ်။

And he does outreach within the library to folks

သူက အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်နေတဲ့ လူတွေကို စာကြည့်တိုက်

who are experiencing homelessness.

အတွင်းကိုကျော်ကာ ကူညီတယ်။

And he took me around,

အနီးအနားဆီ ခေါ်သွားတယ်။

I carried my sketch pad and I was drawing everything I saw,

ကျွန်မက ပုံဆွဲ စက္ကူကတ်ကို သယ်ပြီး မြင်သမျှကို ဆွဲနေတယ်။

and he showed me a very different library than I'd previously seen.

သူက ကျွန်မ အရင်က မြင်ဖူးတဲ့ အလွန် ကွဲပြား တဲ့ စာကြည့်တိုက်တစ်ခုကို ပြတယ်။

So computers that I assumed were for checking-out books,

စာအုပ်တွေကို စာရင်းလုပ်နေတယ်လို့ ကျွန်မ ထင်တဲ့ ဒါမှမဟုတ် အီးမေးလ်တွေ

or, you know, looking at emails,

ကြည့်နေတဲ့ ကွန်ပြူတာတွေဟာ

were in fact a lifeline for folks who are searching for jobs and housing.

တကယ်တမ်းတော့ အလုပ်တွေ၊နေအိမ်တွေ ရှာနေတဲ့ လူတွေအတွက် အသက်သွေးကြောတစ်ခုပါ။

The sinks in the public restroom,

အများသုံး သန့်စင်ခန်းထဲက လက်ဆေးကန်တွေက

they are a laundromat and showers for folks who are sleeping on the street.

လမ်းပေါ်မှာ အိပ်သူတွေအတွက် အဝတ်လျှော်စက်တွေနဲ့ ရေပန်းတွေပါ။

A library is a safe, quiet place

စာကြည့်တိုက်တစ်ခုဟာ လူတိုင်း သွားကာ

where anybody can go and find resources

ရင်းမြစ်တွေရှာပြီး အခမဲ့ အနားယူတဲ့ ဘေးကင်း၊

and rest for free.

ဆိတ်ငြိမ်တဲ့ နေရာတစ်ခုပါ။

See, the moment I stopped looking for the story that I expected to see,

တ္ဗေ့ဖို့မျှော်လင့်တဲ့ ဇာတ်လမ်း ရှာတာကို ရပ်လိုက်တဲ့ တစ်ခဏဟာ လုံးဝ သစ်ဆန်းပြီး

an entirely new and richer truth was revealed.

ပိုထူးကဲတဲ့ အမှန်တရားတစ်ခုကို လှစ်ပြလိုက်တယ်။

I found this to be true with everything and everyone I've ever drawn.

ကျွန်မ ဆွဲဖူးတဲ့ အရာတိုင်း၊ လူတိုင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မှန်ကန်တယ်လို့ မြင်မိတယ်။

OK, so I draw from life, right, like you guys did.

သင်တို့ လုပ်ခဲ့သလို သက်ရှိအရာကနေ ကျွန်မ ပုံဆွဲတယ်။

And so I built myself a mobile studio

ဒီလိုနဲ့ ဟိတ်ကြီးဟန်ကြီး Honda Element ရဲ့ အနောက်ဘက်မှာ

in the back of a swanky Honda Element --

ရွှေ့ပြောင်းနိုင်တဲ့ အလုပ်ခန်းတစ်ခု ဆောက်ခဲ့တယ်။

So that I could go anywhere,

ဒိတော့ နေရာတိုင်းကို သွားလို့ရတယ်၊

talk to anyone at any time and then draw and paint and sleep in the back.

လူတိုင်းကို အချိန်တိုင်း စကားပြော၊ အနောက်မှာ ပန်းချီဆွဲ၊ အိပ်လို့ရတယ်။

It is very cozy.

အတော် ဇိမ်ရှိတယ်။

I was on the road in Utah,

Utah က လမ်းပေါ်မှာ လူတွေနဲ့

drawing and talking to people,

စကားပြော၊ ပုံဆွဲနေတုန်း လမ်းရဲ့တစ်ဖက်မှာ

when I spotted on the side of the road a hand-painted wooden sign.

လက်နဲ့ ဆွဲထားတဲ့ သစ်သား ဆိုင်းဘုတ်ကိုတစ်ခုကို တွေ့တယ်။

It said "Bootmaker."

“Bootmaker” လို့ ရေးထားတယ်။

I stopped.

ကျွန်မ ရပ်လိုက်တယ်။

A tall, white, handlebar mustached man wearing a cowboy shirt,

အရပ်မြင့်၊နှစ်ဖက်ကော့ နှုတ်ခမ်းမွေးဖြူနဲ့ ကောင်းဘွိုင် ရှပ်ကို ဝတ်ထားတဲ့ လူတစ်ယောက်က

opened the door and found me,

တံခါးအဖွင့်မှာ ကျွန်မကို တွေ့သွားတယ်။

a sketchbook-carrying, jumpsuit-wearing, urban, lefty lesbian,

ပုံဆွဲစာအုပ်ကိုင်၊အားကစား ဝတ်စုံဲနဲ့ မြို့သူ ဘယ်သန် လိင်တူဆက်ဆံတဲ့၊

smiling like, waving like a dork.

ပြုံးပြီး ငတုံးလို လက်ဝှေ့ယမ်းနေသူလေ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

When I spotted the stuffed cougar on the wall behind him,

သူ့နောက်က နံရံပေါ်က အစာသွတ် တောင်ခြင်္သေ့ကို တွေ့မိတဲ့အခါ

this vegetarian thought she knew all she needed to know

ဒီသက်သတ်လွတ်သမားက တွေးတာက Don ဖိနပ်ချုပ်သမားအကြောင်း သိဖို့လိုတာ

about Don the bootmaker.

အားလုံး ကျွန်မသိတယ်ဆိုတာကိုပါ။

But there we were.

ဒါပေမဲ့ အဲဒီမှာ ကျွန်မတို့ပါ။

So I asked him if he'd just show me quickly a little bit about his craft.

ဒါနဲ့ သူ့ရဲ့လက်မှုပညာအကြောင်း နည်းနည်း မြန်မြန် ပြမလားလို့ ကျွန်မ မေးလိုက်တယ်။

He agreed.

သူ သဘောတူခဲ့တယ်။

And we ended up spending the whole day together,

ကျွန်မတို့တွေ တစ်နေ့လုံး အတူတူ အချိန်ကုန်ဆုံးသွားတယ်။

as I drew out Don in his workshop,

သူ့အလုပ်ရုံထဲမှာ Don ကို ပုံဆွဲတုန်းမှာ

and he told me about the sudden death of his beloved wife,

သူချစ်ရတဲ့ ဇနီး ရုတ်တရက် ဆုံးသွားတာ၊ သူ့ရဲ့ နက်ရှိုင်းတဲ့ ပူဆွေးမှု၊

about his deep, deep grief,

သူစီစဉ်နေခဲ့တဲ့ အမဲလိုက် ခရီးအကြောင်း

and about this hunting trip that he was planning,

သူ့သားကို ခေါ်သွားဖို့ မျှော်လင့်တဲ့အကြောင်း

and so looking forward to taking with his son.

ကျွန်မကို ပြောပြတယ်။

Every tool in that shop held a story.

ဒီဆိုင်ထဲက ကိရိယာတိုင်းဟာ ဇာတ်လမ်းတစ်ခုကို ထိန်းသိမ်းထားတယ်။

And he was so, so happy

အမှန်တကယ် သိချင်ပြီး စိတ်ဝင်စားသူ တစ်ယောက်နဲ့

to share it with somebody who was genuinely curious and interested.

ဒါကို မျှဝေရတာ သူ တော်တော်ကြီး ပျော်နေတယ်။

By the end of the day,

တစ်နေ့တာအဆုံးမှာတော့

Don and I looked very different to one another.

Don နဲ့ ကျွန်မဟာ တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက် သိပ်ခြားနားသွားပုံရတယ်။

And this drawing,

ဒီရုပ်ပုံက

which ended up in my visual column in the New York Times

New York Times (သို့) Don ခေါ်သလို သတင်းတု မီဒီယာမှာ

or as Don likes to call it, the fake-news media --

ကျွန်မရဲ့အမြင်ပိုင်း ဆောင်းပါးကဏ္ဍ အဆုံးသတ်တာပါ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

now hangs framed on the wall of his big game trophy room.

အခု သူ့ရဲ့ ကစားပွဲ အောင်ပွဲအမှတ်တရ အခန်း နံရံမှာ ဘောင်ခတ် ချိတ်ထားတယ်။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

So I was getting ready to start on a new drawn story

ဒီတော့ ပုံဆွဲ ဇာတ်လမ်သစ်တစ်ပုဒ် စဖို့ အသင့်ပြင်နေတုန်း

when the pandemic hit.

ကပ်ရောဂါဖြစ်တယ်။

And overnight I was, like so many people, just unable to do my job.

လူတော်တော်များများလိုပဲ ကျွန်မဟာ နေ့ချင်းညချင်း အလုပ်ကို မလုပ်နိုင်ခဲ့ဘူး။

It was my own mother who suggested that I teach drawing to kids.

ကလေးတွေကို ပုံဆွဲတာ သင်ပေးဖို့ အကြံပေးတာက ကျွန်မရဲ့အမေပါ။

Kids who were about to lose their routines,

ပုံမှန်လုပ်နေကျတွေ ဆုံးရှုံးမယ့် ကလေးတွေ၊

be stuck at home,

အိမ်မှာ ကပ်နေပြီး

and to help give parents a much needed short break.

မိဘတွေကို အများကြီး လိုအပ်တဲ့ ခေတ္တနားချိန် ပေးတာ ကူညီဖို့ပါ။

Now I'm trained as a social worker,

အခု လူမှုဝန်ထမ်းအဖြစ် လေ့ကျင့်ထားပေမဲ့

but I'd never taught kids before.

အရင်က တစ်ခါမှ ကလေးတွေကို မသင်ဖူးခဲ့ဘူး။

But the night before school closures in San Francisco,

ဒါပေမဲ့ ညဘက် ဆန်ဖရန် စစ္စကိုမှာ ကျောင်းပိတ်တာတွေ မလုပ်ခင်

I went on Instagram

Instagram ကို သွားပြီး

and announced that the next day we'd try something called DrawTogether.

နောက်နေ့မှာ DrawTogether ဆိုတဲ့ တစ်ခုကို စမ်းကြည့်မယ်လို့ ကြေညာခဲ့တယ်။

10 am.

မနက် ၁၀ နာရီ။

I sat behind my drawing table in my home studio

အိမ်က အလုပ်ခန်း စားပွဲနောက်မှာ ထိုင်လိုက်ပြီး

and my wonderful wife pointed an iPhone at me

အံ့ဖွယ် ဇနီးက iPhone တစ်လုံးနဲ့ ကျွန်မကို ချိန်ပြီး

and pressed "Go live."

“Go live” ကို နှိပ်လိုက်တယ်။

And what I thought would be 100 kids,

ကလေးတွေ ၁၀၀ ရှိမယ်လို့ ကျွန်မ ထင်ခဲ့တာက

ended up being 12,000.

၁၂,၀၀၀ ဖြစ်သွားတယ်။

All eager to draw a dog.

အားလုံးက ခွေးတစ်ကောင်ပုံကို ဆွဲဖို့ အားပါနေကြတယ်။

The next day,

နောက်နေ့မှာ

14,000 kids came

ကလေး ၁၄,၀၀၀ လာတယ်။

and we drew a tree,

သစ်ပင်တစ်ပင်ပုံကို ဆွဲပြီး

and that drawing exercise that you all just did.

ခုနက သင်တို့ လုပ်ခဲ့တဲ့ ပုံဆွဲလေ့ကျင့်ခန်း လုပ်တယ်။

What was supposed to be five minutes for five days,

ငါးရက်တာ ငါးမိနစ်လို့ ထင်ခဲ့တာက

ended up being 30 minutes a day,

တစ်ရက်ကို မိနစ် ၃၀၊

five days a week,

တစ်ပတ်ကို ငါးရက်

for months.

လနဲ့ချီသွားတယ်။

And yeah, we talked about line and shape

ဟုတ်ပါတယ်။ မျဉ်းကြောင်းနဲ့ ပုံသဏ္ဌာန် အကြောင်း ပြောပြီး

and we learned about perspective

အမြင် ရေးဆွဲနည်း၊

and light and shadow.

အလင်းနဲ့ အရိပ်ကို သင်ယူတယ်။

But what was really going on

ဒါပေမဲ့ တကယ် ဆက်ဖြစ်နေတာက

was we were actively looking our way through a global catastrophe together.

ကျွန်မတို့က ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကပ်ဘေးကနေ ကျွန်မတို့ရဲ့လမ်းကို အတူကြည့်နေခဲ့တာပါ။

See, drawing slows us down.

ပုံဆွဲခြင်းက ကျွန်မတို့ကို နှေးသွားစေတယ်။

It keeps our hands moving

လက်တွေကို ဆက်ရွေ့ရှားနေစေတော့

so we can pay attention to things

အမြဲလိုလို မျက်စိလျှမ်းတဲ့

that we usually overlook or that we ignore.

(သို့)လျစ်လျူရှုတဲ့ အရာတွေကို ဂရုစိုက်နိုင်တယ်။

Studies show that drawing is one of the most effective ways

ပုံဆွဲခြင်းက ကလေးတွေအတွက် စိတ်ဒဏ်ရာ အပါအဝင် စိတ်ခံစားမှုတွေကို ထုတ်လုပ်ဖို့

for kids to process their emotions,

အထိရောက်ဆုံး နည်းလမ်းတစ်ခုလို့

and that includes trauma.

လေ့လာမှုတွေက ပြတယ်။

It helps us talk about hard things.

ဒါက ခက်ခဲတဲ့ အရာတွေအကြောင်း ပြောဖို့ ကူညီတယ်။

We say something in DrawTogether, it sounds hokey, but it is true.

DrawTogether မှာ ပြောကြတာ တစ်ခုက စိတ်ကူးယဉ်ဆန်ပုံရပေမဲ့ အမှန်ပါ။

Drawing is looking

ပုံဆွဲခြင်းက ကြည့်ခြင်းပါ။

and looking is loving.

ကြည့်ခြင်းက ချစ်ခြင်းပါ။

If we can give kids the right supportive environment,

ကလေးတွေကို မှန်ကန်တဲ့ အထောက်အကူပေးတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခု ပေးနိုင်ရင် ပုံဆွဲတာက

drawing helps them let go of perfectionism and fear of failure

သူတို့ကို ပြိုင်စံရှားဖြစ်လိုစိတ်၊ကျရှုံး တာ ကြောက်စိတ်ကို စွန့်လွှတ်ဖို့ ကူညီတယ်။

so that they, unlike you and me,

အထူးသဖြင့် စောစာက ပုံဆွဲတော့မယ်လို့

and especially those of us who might have freaked out just a wee bit

ပြောတုန်းက မဆိုစလောက် မျက်ကလူးဆန်ပြာဖြစ်ခဲ့သွားလောက်တဲ့

when I said earlier we were going to draw, right?

ကျွန်မတို့လို မဖြစ်အောင်ပေါ့၊ ဟုတ်လား။

We can let go of these harder self-judgments

ပိုခက်ခဲတဲ့ မိမိကိုယ်မိမိ ဝေဖန်မှုတွေကို စွန့်လွှတ်နိုင်ပါတယ်။

so we don't have to undo them later in life.

ဘဝရဲ့နောက်ပိုင်းမှာ ဒါတွေကို ပြန်ပြင်စရာ မလိုအောင်ပါ။

OK, I don't expect you all to become drawers.

အားလုံးတော့ ပုံဆွဲသူတွေ ဖြစ်လာဖို့ မမျှော်လင့်ပါဘူး။

But I do know that all of us, kids, grownups, everyone in this room,

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မ သိတာက ကလေးတွေ၊ အရွယ်ရောက်သူတွေ၊ ဒီအခန်းထဲက လူတိုင်းဟာ

we can all be better at looking.

ကြည့်ရာမှာ ပိုတော်နိုင်တာပါ။

Because this is not a face.

ဒါက မျက်နှာတစ်ခု မဟုတ်လို့ပါ။

And when we live like this drawing,

ဒီပုံဆွဲခြင်းလို ကျွန်မတို့ နေထိုင်တဲ့အခါ

we miss out on all of the depth and detail of the world

လောကကြီးရဲ့ နက်ရှိုင်းမှုနဲ့ အသေးစိတ်အားလုံး၊ ကိုယ့်အနားက လူတွေကို

and people around us.

လက်လွှတ်ဆုံးရှုံးတယ်။

This is a face.

ဒါက မျက်နှာတစ်ခုပါ။

And this is a face.

ဒါလည်း မျက်နှာတစ်ခုပါ။

And that is such a face.

ဒါက ဒီလိုမျိုး မျက်နှာတစ်ခုလေ။

(Laughs)

(ရယ်သံများ)

And these are faces.

ဒါတွေရော မျက်နှာတွေပါ။

And if you slow down, I promise,

ကျွန်မ ကတိပေးတယ်၊ သင် နှေးချပြီး

pay attention and really look.

ဂရုစိုက်ကာ တကယ် ကြည့်ရင်

You will fall back in love with the world and everyone in it.

လောကကြီးနဲ့ ဒီထဲက လူတိုင်းနဲ့ ပြန်ချစ်သွားမှာပါ။

And after the past few years we've had,

ကျွန်မတို့မှာ ရှိခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်အကြာမှာ

I think we all desperately need a chance to look closely at one another

ကျွန်မတို့အားလုံးဟာ အချင်းချင်းနဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် အနီးကပ် ကြည့်ဖို့နဲ့

and at ourselves,

ကိုယ်မြင်တာကို အမှန်အတိုင်းပြောပြဖို့

and tell the real truth about what we see.

အခွင့်အလမ်းတစ်ခု အသည်းအသန် လိုအပ်တယ်ထင်တယ်။

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)