Wendy MacNaughton: The art of paying attention | TED

Translator: sharmin ismail Reviewer: Daban Q. Jaff

زۆرباشە، دەمەوێت شتێکی جیاواز بکەم لێرە.

دەمەوێت بڵێم ھەریەک لە ئێمە لەم ژوورەدا

وێنەمان کێشاوە کاتێک بچوک بووین.

وایە؟

وایە؟ باشە.

All right, I'm going to go out on a limb here.

لەوانەیە لە دەوروبەری تەمەنی وەک، چوار یان پێنج ساڵی یان شتێکی لەو بابەتە،

I'm going to say that every single one of us in this room

لەوانەیە وێنەت کێشابێت،

کەسێکی پێگەیشتوو ھات و تۆش نیگەران بوویت و گوتی،

made drawings when we were little.

Yes?

“ئەوە چییە؟”

Yes? OK.

تۆش گووتت،“ئەوە ڕووخسارە“.

And maybe around the age of like, four or five or something like that,

ئەوان گوتیان،

“لە ڕاستدا ڕووخسار بەو شێوەیە نییە.

you might have been drawing,

شێوەی ڕووخسار بەو جۆرەیە.”

and a grown-up came over and looked over your shoulder and said,

دەستیان کرد بە کێشانی ئەمە.

"What's that?"

بازنەیەک، دوو بادەم بۆ چاوەکان،

And you said, "It's a face."

ئەو حەوتە سەراوژێرە کە لێرە ھەمانە،

And they said,

"That's not really what a face looks like.

دواتر ھێڵێکی کەوانەیی.

This is what a face looks like."

بەڵام پێشبینی چی دەکەیت؟

And they proceeded to draw this.

بەڵام ئەوە زۆر لە ڕووخسار ناچێت، باشە؟

Circle, two almonds for some eyes,

ئەوە وێنەیە.

this upside-down seven situation we have here,

وێنەیێکی کێشراوی دەستیە،

بەو شێوەیە ئەمڕۆ سەیری بەشی ھەرە زۆری زۆری جیھان دەکەین.

and then a curved line.

سەیرکەن، بەردەوام زانیاری زۆر وەردەگرین،

But guess what?

This doesn't really look that much like a face, OK?

کە مێشکمان ناتوانێت بەرگەی بگرێت،

It's an icon.

It's visual shorthand,

جیهان پڕ دەکەین لە خۆشی.

and it's how we look at so much of our world today.

زۆرینەی ئەوەی دەیبینین پێشبینیەکانی خۆمانن.

See, we have so much information coming at us all the time,

زۆر باشە.

that our brains literally can't process it,

فێڵێکی بچوکتان پیشان دەدەم

بۆ دووبارە بە ئاگاھێنەنەوەی مێشکتان بۆ سەرنجدان.

and we fill in the world with patterns.

Much of what we see is our own expectations.

ھەمووتان ئەو زەرفەتان لایە کە لەسەری نوسراوە“مەیکەوە“؟

ئەو زەرفە ھەڵگرن، کاتی کردنەوەیەتی.

All right.

I'm going to show you a little trick

دەبێت پارچە کاغەزێک و قەڵەمێکی لەناوەوە تێدا بێت.

to rewire your brain into looking again.

Did you all get an envelope that says "do not open" on it?

ھەرکە ھەمووتان ئامەدە بوون،

تکایە ڕووبکەنە ئەوکەسەی تەنیشتان.

Grab that envelope, it's time to open it.

باشتر وایە، کەسێک بێت کە نەیناسی.

Inside should be a piece of paper and a pencil.

بەڵێ، ئەوە دەکەین، خەڵکینە،

ئەوە دەکەین.

(پێکەنین)

Once you have that all prepped,

زۆرباشە.

please turn to somebody next to you.

ھەمووتان ھاوڕێکتان دۆزییەوە؟

Ideally, somebody you don't know.

باشە، سەیری من بکەنەوە.

باشە، سەیری من بکەنەوە.

Yeah, we're doing this, people,

وێنەی یەکتری دەکێشن، باشە؟

we're doing this.

(Laughs)

Great.

نا، نا، نا، بوەستن، بوەستن، بوەستن.

Everybody find a partner?

ئەوە سەبارەت وێنەکێشانێکی باش نییە بەڵێن بێت، باشە؟

OK, now look back at me.

ئەوەی ئەو شتە نییە کە لێرە دەیکەین،

OK, now look back at me.

سەیردەکەین، دەربارەی سەیرکردنە.

You are going to draw each other, OK?

دەکرێت ھەمووتان کێشەتان بۆ دروست دەبێت، بەڵێن بێت، نیگەران مەبن.

لەگەڵ دوو یاسای زۆر سادە وێنەی یەکتر دەکێشن.

No, no, no, no, wait, wait, wait, wait.

یەکەم، ھیچ کاتێک قەڵەمەکەت لەسەر کاغەزەکە ھەڵناگریت.

I promise this is not about doing a good drawing, OK?

That's not what we're doing here,

یەک ھێڵی نەپچڕاو.

we're looking, this is about looking.

نا، نا، متمانەم پێ بکەن.

دەربارەی سەیرکردنە، باشە؟

Everybody's going to be terrible, I promise, don't worry.

یەک ھێڵی نەپچڕاو ھیچ کاتێ قەڵەمەکە لەسەر کاغەزەکە ھەڵمەگرن.

You're going to draw each other with two very simple rules.

دووەم،

One, you are never going to lift your pencil up off the paper.

ھەرگیز، ھەرگیز، سەیری ئەو کاغەزە نەکەن کە وێنەکەی لەسەر دەکێشن، باشە؟

One continuous line.

No, no, trust me here.

بەڵێ، دەربارەی سەیرکردنە.

This is about looking, OK?

بەردەوام سەیری ئەو کەسە بکە کە وێنەی دەکێشیت.

So one continuous line never lift the pencil.

ئێستا پێنووسەکەتان لەسەر ناوەڕاستی کاغەزەکە دابنێن، باشە؟

Number two,

never, ever, ever look down at the paper you're drawing on, OK?

سەیری ھاوڕێکەت بکە.

سەیری ناوەوەی یەکێک لە چاوەکانی بکە.

Yes, it's about looking.

گرینگ نییە کامەیان بێت.

So keep looking at the person you're drawing.

ئەو شوێنەیە کە دەست پێدەکەن.

ئامادەن؟

Now put your pencil down in the middle of the paper, OK?

ھەناسەیێکی قوڵ.

(ھەناسە وەرگرتن)

دەست پێبکەن.

Look up at your partner.

ئێستا، تەنیا وێنە بکێشن بەڵام ئاگادار بن لە کوێن،

Look at the inside of one of their eyes.

لەوێ دەست پێدەکەن و دەبینیت گۆشەیەک ھەیە،

Doesn't matter which one.

That's where you're going to start.

لەوانەیە چەمانەوەیەک ھەبێت.

Ready?

ئاگاداربن ئەو ھێڵە بچوکانە، برژانگەکان.

Deep breath.

(Inhales)

خەڵکی ھەندێکیان ماسک دەبەستن ھەندێکیان نا، کار لەسەر ئەمە بکەن.

And begin.

Now, just draw but notice where you are,

ئێستا بەھێواشی بیکێشە.

سەرنج بدەن و ئەوە بکێشن کە دەیبینن.

you're starting there and you see there is a corner,

سەیری خوارەوە مەکەن.

maybe there's a curve there.

Notice those little lines, the eyelashes.

تەنیا بەردەوام بن.

(بۆڵە بۆڵ کردن)

People are wearing masks, some aren't, just work with that.

پێنج خولەکی زیاتر.

Now just go slow.

بوەستن.

Pay attention and draw what you see.

سەیری وێنە کێشراوە جوانەکانتان بکەن.

And don't look down.

(پێکەنین)

Just keep going.

وایە؟

وێنە نایابەکە پیشانی ھاوڕێکەت بدە.

(Murmuring)

And just five more seconds.

زۆر جوانە، وایە؟

And stop.

دەمەوێت بیان بینم.

Look down at your beautiful drawings.

بەرزیان بکەنەوە.

ھاوڕێیان دەتوانن بەرزیان بکەنەوە؟

(Laughter)

ھەمووتان، بەرزیان بکەنەوە.

Right?

Show your partner their incredible portrait.

ئای خوایە.

گاڵتەم لەگەڵ دەکەن؟

ھەمووتان بێوێنەن.

It's so good, right?

باشە، دەتوانن وێنەکانتان دابنێن،

I want to see them.

Hold them up.

لە خوارەوە دایان بنێنن،

لەسەر زەرفەکە دایان بنێنن.

Can you guys hold them up?

Hold up, everybody.

زۆر ناوازە بوو.

Oh my gosh.

مەبەستم ئەوەیە، ھەموویان کەموکورتیان ھەیە، بەڵام زۆر نایابن.

Are you kidding me?

بۆچی زۆر نایابن؟

You all are amazing.

چونکە ھەمووتان وێنەی ڕووخسارێکتان کێشا.

OK, you can put your drawings back down,

ئەوەتان کێشا کە بینیتان.

tuck them under,

بەوشێوەی کە بیرتان لە ڕووخسار دەکردەوە وێنەتان نەکێشا، وایە؟

put them on the paper.

ئەو شتەتان کرد کە خەڵکی بە دەگمەن دەیکەن.

That was wonderful.

I mean, they're all terrible, but they're wonderful.

Why are they wonderful?

ڕێککەوتنێکی بەھێزتان ئەنجامدا،

Because you all just drew a face.

You drew what you saw.

پەیوەندێکی ڕووبەڕوو بەبێ شەرم و ترس

You didn't draw what you think a face looks like, right?

You also just did something that people rarely do.

نزیکەی بۆ ماوەی خولەکێک.

بەھۆی وێنەکێشانەوە، ئارام بوونەوە،

You just made intimate eye-to-eye,

سەرنجتان دا،

لەنزیکەوە سەیری کەسێکتان کرد

face-to-face contact with someone without shying away

ڕێگاتان دا لەنزیکەوە سەیرتان بکەن.

for almost a minute.

زۆر باشە.

Through drawing, you slowed down,

ئەوەم زانی کە وێنەی بەو شێوەیە

you paid attention,

پەیوەندیێکی خێرا دروست دەکات کە وەک ھیچ شتێکی تر نییە.

you looked closely at someone

and you let them look closely at you.

زۆرباشە.

بۆیە خۆم بە نیگارکێش و ڕۆژنامەنووسی وێنەکێش ناو دەبەم.

Good job.

I have found that drawing like this

creates an immediate connection like nothing else.

وێنە دەکێشم، چیڕۆک دەگڕێمەوە.

کات بە گوێگرتن و سەیرکردن لەگەڵ خەڵکی بەسەر دەبەم.

قسە لەو کەسانە وەردەگرم کە گفتوگۆیان لەگەڵ دەکەم

Alright.

So I call myself an illustrator and a graphic journalist.

لەگەڵ ئەو وێنانەی دەیکێشم تێکەڵی دەکەم، ئەو شتانەی لە ژیاندا ڕوودەدات،

ڕێک وەک ئەوەی ئێوە کردتان.

I draw, I tell stories.

بۆم دەرکەوت وێنەی بەو جۆرە زۆر شت دەکات

I spend time with people looking and listening.

And I take the words of the people that I speak with

کە وێنەگرتن ناتوانێ بیکات.

and I put it together with drawings that I do, mostly from life,

کاتێک کەسێک کامێراکەت بەرامبەر ڕادەگرێت، ھەست بە چی دەکەیت؟

just like you all just did.

کەمێک وەک ئەوە وایە وەک ئامێر بەکارت بێنێت، وایە؟

I found that drawing like this does a lot of things

کاتێک وێنە دەکێشم دەفتەر وێنەکەم لە خوارەوە ڕادەگرم

that photography can't do.

بۆ ئەوەی مەودایێک لە نێوان من و ئەو کەسەی وێنەی دەکێشم بە کراوەیی بھێڵێتەوە.

So when somebody points a camera at you, how do you feel?

زۆربەی کات کاتێک کەسێک لەکاتی وێنەکێشان دەمبینێت پرسیاریان بۆ دروست دەبێت.

A little objectified, right?

ھەموویان دێنە لام،

ڕاستیێک، گفتوگۆی ڕاستەقینە دەست پێدەکات.

When I'm drawing, I hold my sketchbook low

and it keeps an open channel between me and the person I'm drawing.

با نموونەێکتان بۆ بھێنمەوە.

ماوەیێک لەمەوپێش،

دەمەویست چیڕۆکێک شیبکەمەوە

A lot of time somebody will see me drawing and they'll get curious.

دەربارەی چۆن کتێبخانەی گشتی خزمەتی بە تەمەنەکانمان دەکات.

They'll come over to me,

and a real, authentic conversation begins.

Let me give you an example.

دوای بەسەر بردنی چەندین ڕۆژ لەگەڵ دەفتەر وێنەکەم لەو ناوە بەبێدەنگی،

So a while back,

I wanted to do a drawn story

سەیرکردنی کەسە بەتەمەناکان و لێم دەپرسین کە چی دەخوێنەوە،

about how the public library serves our elders.

بەباشی لە چیڕۆکەکە تێنەگەیشتم.

تاوەکو بەڕێکەوت (لیا)م بینی.

But after spending a few days kind of lurking around with a sketch pad,

لیا یەکەم کەسە، لەو کاتەدا تاکە کەس بوو خزمەتگوزار بوو کە تەواوی ڕۆژ کاردەکات

looking over older folks' shoulders and asking them what they were reading,

I wasn't really getting the story.

تایبەت کرابوو بە کاری کتێبخانە لەناو شارەکەدا.

Until I stumbled upon Leah.

کرا بە، کتێبخانەی گشتی کە خزمەتی بەتەمەنەکان دەکات.

Leah is the first, and at the time was the only, full-time social worker

ھەروەھا بەڕێوبەری بەشی ناوەندی بومەلەرزەی شارەکەیە.

dedicated to a library in the nation.

ئەوە (چاڕڵس)ە.

چاڕڵس کار لەگەڵ لیا دەکات.

زانیاری بۆ کەسە بەتەمەنەکانی ناو کتێبخانە دەگوازێتەوە

Turns out, public library definitely serves our elders.

ئەوانەی بێ ماڵ بوونە.

بردمی بۆ ئەو دەوروبەرە و ئەوێی پیشان دام،

It is also a social service epicenter of a city.

دەفتەر وێنەکەم ھێنا بوو و وێنەی ھەمووشتێکم کێشا کە بینم،

کتێبخانەیێکی زۆر جیاوازی لەوەی پێشتر کە بینیم پیشانی دام.

This is Charles.

Charles works with Leah.

And he does outreach within the library to folks

ئەو کۆمپیوتەرانەی پێم وابوو بۆ گەڕان بەدوای کتێبدا بەکاری دێنن،

who are experiencing homelessness.

And he took me around,

I carried my sketch pad and I was drawing everything I saw,

یان، دەزانیت، بۆ سەیرکردنی ئیمێڵەکانە،

and he showed me a very different library than I'd previously seen.

کە لە ڕاستیدا ڕزگارکەری ژیانی بەتەمەنەکانە کە بەدوایی کار و پەناگەیێکدا دەگەڕان.

So computers that I assumed were for checking-out books,

مەخسەلەکان لە دەستشۆرە گشتیەکان،

جل شۆر و گەرماون بۆ کەسە بەتەمەنەکانی کە لەسەر شەقامەکان دەخەون.

or, you know, looking at emails,

were in fact a lifeline for folks who are searching for jobs and housing.

کتێبخانە شوێنێکی پارێزراو، ھێمنە

The sinks in the public restroom,

کە ھەموو کەسێک دەتوانێت بچێت و سەرچاوەکان بدۆزێتەوە و

they are a laundromat and showers for folks who are sleeping on the street.

بێ بەرامبەر پشوو بدەن.

A library is a safe, quiet place

سەیرکەن، ئەو ساتەی وەستام لە سەیرکردنی ئەو چیڕۆکەی کە چاوەڕێم کردبوو بیبینم،

where anybody can go and find resources

ڕاستیێکی تەواو نوێ و گرینگتر ئاشکرابوو.

and rest for free.

زانیم ئەوە دەگونجێت لەگەڵ ھەموو شتێک و ھەموو کەسێک کە وێنەم کێشاون.

See, the moment I stopped looking for the story that I expected to see,

باشە، وێنەی ڕووداوەکانی ژیانم دەکیشا، وایە، وەک ئەوەی ئێوە کردتان ھاوڕێیان.

an entirely new and richer truth was revealed.

بۆیە بۆ خۆم ستۆدیۆیێکی تەلەفۆنم دروست کرد

لە دواوەی ئۆتۆمبێلە ھۆنداکەم

I found this to be true with everything and everyone I've ever drawn.

بۆیە دەمتوانی بۆ ھەموو شوێنێک بڕۆم،

قسەکردن لەگەڵ ھەرکەسێک و لە ھەر کاتێکدا بێت دواتر وێنە بکێشم و بخەوم لە دواوە.

OK, so I draw from life, right, like you guys did.

And so I built myself a mobile studio

زۆر گەرم و خۆش وخنجیلانەیە.

لەڕێگا بووم لە خۆرئاوای ئەمریکا،

in the back of a swanky Honda Element --

وێنەکێشان و قسەکردن بۆ خەڵکی،

So that I could go anywhere,

کاتێک لە لایێکی ڕێگاکە تەختە دارێکی بە دەست نەخشێندراوم بینی.

talk to anyone at any time and then draw and paint and sleep in the back.

لەسەری نوسرابوو“پینەدۆز.”

It is very cozy.

I was on the road in Utah,

وەستام.

پیاوێکی باڵابەرزی سپی سمێڵ زل کراسی گاوانی لەبەربوو،

drawing and talking to people,

when I spotted on the side of the road a hand-painted wooden sign.

دەرگاکەی کردەوە و منی بینی،

It said "Bootmaker."

دەفتەر وێنەکەم پێیە، قاتێکی کچانەم لەبەرە، کەسێکی شارستانیم،

I stopped.

پێدەکەنم وەک، وەک گەمژەیێک سڵاو دەکەم.

A tall, white, handlebar mustached man wearing a cowboy shirt,

(پێکەنین)

opened the door and found me,

کاتێک سەیری شێری سەر دیوارەکەی پشتی ئەو کرد،

a sketchbook-carrying, jumpsuit-wearing, urban, lefty lesbian,

ئەو ڕووەک خۆرە پێی وابوو ھەموو ئەوەی پێویستی بوو زانی

smiling like, waving like a dork.

دەربارەی (دۆن) پینەدۆزەکە.

(Laughter)

بەڵام لەوێ بووین.

داوام لێکرد ئەگەر بەخێرایی کەمێک لە کارە دەستیەکەم پیشان بدات

When I spotted the stuffed cougar on the wall behind him,

this vegetarian thought she knew all she needed to know

ڕازی بوو.

بەیەکەوە بە کات بەسەر بردن بەیەکەوە کۆتایمان ھێنا بە ڕۆژەکە،

about Don the bootmaker.

کە وێنەی (دۆن)م دەکێشا لە دوکانەکەیدا،

But there we were.

دەربارەی مردنی لە ناکاوی ژنە خۆشەویستەکەی قسەی بۆ کردم،

So I asked him if he'd just show me quickly a little bit about his craft.

دەربارەی ھەستی خۆی، خەمی لەدەستدانی ژنەکەی،

He agreed.

And we ended up spending the whole day together,

دەرباری ئەو گەشتی ڕاوکردنەی پلانی بۆ دانابوو،

as I drew out Don in his workshop,

and he told me about the sudden death of his beloved wife,

زۆر بە پەرۆش بووە لەگەڵ کوڕەکەی بچێت بۆ ڕاوکردنەکە.

ھەموو ئامێرێک لەو دوکانە چیڕۆکێکی لە پشتەوە بوو.

about his deep, deep grief,

ئەو زۆر، زۆر دڵخۆش بوو

and about this hunting trip that he was planning,

بۆ باسکردنی لەگەڵ کەسێک کە بەڕاستی بە پەرۆش و بایەخ پێدەر بێ،

and so looking forward to taking with his son.

Every tool in that shop held a story.

لە کۆتای ڕۆژەکەدا،

من و دۆن بۆ یەکتر زۆر جیاواز بووین.

And he was so, so happy

to share it with somebody who was genuinely curious and interested.

ئەو وێنەکێشانە،

ئەو وێنەیەی لە چوارچێوەی گۆڤاری نیویۆرکدا بینیم

یان وەک ئەوەی دۆن حەزی لێیە پێی بڵێت ھەواڵە درۆکانی میدیا

By the end of the day,

(پێکەنین)

Don and I looked very different to one another.

چوارچێوەکەی بە دیواری ژووری خەڵاتە گەورەکانی یاریی ھەڵواسی.

And this drawing,

which ended up in my visual column in the New York Times

(پێکەنین)

or as Don likes to call it, the fake-news media --

(چەپڵە لێدان)

(Laughter)

ئامادە بووم بۆ دەستکردن بە شیکردنەوەی چیڕۆکێکی نوێ

now hangs framed on the wall of his big game trophy room.

کاتێک پەتاکەم گرت.

شەوی ڕابردوو من، وەک زۆربەی خەڵکی، تەنیا نەم دەتوانی کارەکەم بکەم.

(Laughter)

(Applause)

دایکم پێشنیاری ئەوەی کرد وێنەکێشان فێری منداڵان بکەم.

So I was getting ready to start on a new drawn story

when the pandemic hit.

And overnight I was, like so many people, just unable to do my job.

منداڵان شێوازی ئاسایی ژیانیان لەناو دەچوو،

لە ماڵەوە گیریان خواردووە،

پێویست بۆ یارمەتیدانی دایکان و باوکان بۆ ئەوەی پشویێک وەرگرن.

It was my own mother who suggested that I teach drawing to kids.

ئێستا وەک شارەزایێکی خزمەتگوزاری کۆمەڵایەتی کاردەکەم،

بەڵام ھەرگیز پێشتر فێری منداڵانم نەکردووە.

Kids who were about to lose their routines,

بەڵام شەوی پێش داخستنی قوتابخانە لە سان فرانسسیکۆ،

be stuck at home,

and to help give parents a much needed short break.

چومە ناو ئینستیگرام

بڵاوم کردەوە کە ڕۆژی داھاتوو ھەوڵی شتێک دەدەین کە پێی دەڵێن بەیەکەوە وێنە کێشان.

Now I'm trained as a social worker,

but I'd never taught kids before.

But the night before school closures in San Francisco,

١٠ بەیانی.

لە ستۆدیۆی ماڵەوەم لەپشت مێزی وێنەکێشانەکەم دانیشتبووم

I went on Instagram

and announced that the next day we'd try something called DrawTogether.

ھاوسەرە جوانەکەم ڕووی ئایفۆنەکەی لەمن کرد

دەستی خستە سەر”ڕاستەوخۆ.”

ئەوەی بیرم لێکردبوویەوە لەوانەیە ١٠٠منداڵ بێت،

10 am.

I sat behind my drawing table in my home studio

لەکۆتایدا بوو بە١٢,٠٠٠.

ھەموویان بە پەرۆش بوون وێنەی سەگێک بکێشن.

and my wonderful wife pointed an iPhone at me

and pressed "Go live."

ڕۆژی دواتر،

And what I thought would be 100 kids,

١٤,٠٠٠ منداڵ بەژدار بوو

ended up being 12,000.

وینەی درەختێکمان کێشا،

وەک ئەو ڕاھێنانی وێنەکێشانەی ئێوە ھەمووتان کردتان.

All eager to draw a dog.

کە وادانردابوو پێنج خولەک بۆ پێنج ڕۆژ،

The next day,

14,000 kids came

تەواوبێت بە ٣٠ خولەک ھەر ڕۆژێک

and we drew a tree,

پێنج ڕۆژ لە ھەفتەیەک،

and that drawing exercise that you all just did.

مانگانە.

بەڵێ، دەربارەی ھێڵ و شێوەکان قسەمان کرد

What was supposed to be five minutes for five days,

دەربارەی شێوە و دیمەن شت فێربووین

دەربارەی ڕووناکی و سێبەر.

ended up being 30 minutes a day,

بەڵام بەڕاستی چی دەبێت

five days a week,

for months.

ئایا ئێمە لە ڕێگای ئەو کارەساتە ناخۆشانەی جیھان بەردەوام بووین.

And yeah, we talked about line and shape

and we learned about perspective

and light and shadow.

بزانن، وێنەکێشان ئارامان دەکاتەوە.

But what was really going on

was we were actively looking our way through a global catastrophe together.

دەستەکانمان بەردەوام دەجوڵێنێت

بۆیە دەتوانین سەرنجی شتەکان بدەین

کە زۆربەی کات نایان بینین یان پشت گوێیان دەخەین.

See, drawing slows us down.

لێکۆڵینەوەکان دەریدەخەن کە وێنەکێشان یەکێکە لە کاریگەرترین ڕێگاکان

It keeps our hands moving

بۆ منداڵان بۆ دەربڕینی ھەسەتەکانیان،

so we can pay attention to things

that we usually overlook or that we ignore.

ئازاریش دەگرێتەوە.

یارمەتیمان دەدات دەربارەی شتە دژوارەکان قسە بکەین.

Studies show that drawing is one of the most effective ways

شتکێمان گووت لە وێنەکێشان بەیەکەوە، گەمژانەیە، بەڵام ئەوە ڕاستیە.

for kids to process their emotions,

وێنەکێشان سەیرکردنە

and that includes trauma.

سەیرکردن خۆشەویستیە.

It helps us talk about hard things.

ئەگەر بتوانین لایەنگری منداڵان بکەین،

We say something in DrawTogether, it sounds hokey, but it is true.

وێنەکێشان یارمەتیان دەدات لە ڕزگاربوون

Drawing is looking

and looking is loving.

بۆیە ئەوان، وەک من و ئێوە نین،

بەتایبەتی ئەوانەی ئێمە کەمێک ترساون

If we can give kids the right supportive environment,

کاتێک لەمەوبەر گوتم بەنیازین وێنەبکێشین، وایە؟

drawing helps them let go of perfectionism and fear of failure

دەتوانین ڕزگاربین لەو بڕیارە سەختانەی خۆمان

so that they, unlike you and me,

and especially those of us who might have freaked out just a wee bit

بۆیە پێویست ناکات بیانھێنە ناو ژیانمان.

when I said earlier we were going to draw, right?

باشە، چاوەڕێتان لێناکەم ببن بە وێنەکێش.

We can let go of these harder self-judgments

بەڵام دەزانم ھەموومان، منداڵان، بەتەمەنەکان، ھەموان لەم ژوورە،

so we don't have to undo them later in life.

دەتوانین باشتربین لە سەیرکردن.

OK, I don't expect you all to become drawers.

چونکە ئەمە ڕووخسار نییە.

کاتێک بەشێوەی ئەو وێنەیە دەژین،

But I do know that all of us, kids, grownups, everyone in this room,

ھەموو ئەو ھێز و وردەکاریانەی جیھان لە دەست دەدەین

we can all be better at looking.

ئەو کەسانەی لە دەوروبەریشمانن.

Because this is not a face.

ئەوە ڕوخسارە.

And when we live like this drawing,

ئەوە ڕوخسارە.

we miss out on all of the depth and detail of the world

ئەمەش وەک ڕوخسار وایە.

(پێکەنین)

and people around us.

ئەوانەش ڕوخسارن.

This is a face.

And this is a face.

ئەگەر ئارام بیت، بەڵێن دەدەم،

And that is such a face.

سەرنج بدەن و بەڕاستی سەیربکەن.

(Laughs)

دەکەونە داوای خۆشەویستی جیھان و ئەوەی لەسەری دەژی.

And these are faces.

And if you slow down, I promise,

دوای چەندین ساڵ،

pay attention and really look.

پێم وایە بێ بیرکردنەوە ھەموومان پێویستمان بە گەلێکە بۆئەوەی لە نزیک سەیری یەک بکەین

You will fall back in love with the world and everyone in it.

سەیری خۆشمان بکەین،

ڕاستیەکە ببینین کەچی دەبینین.

And after the past few years we've had,

I think we all desperately need a chance to look closely at one another

سوپاس.

(چەپڵە لێدان)

and at ourselves,

and tell the real truth about what we see.

Thank you.

(Applause)