To overcome challenges, stop comparing yourself to others | Dean Furness

Transcriber: Joseph Geni Reviewer: Joanna Pietrulewicz

Translator: Myo Aung Reviewer: Sanda Aung

It seems we have been measured almost all of our lives,

ကျွန်တော်တို့ဟာ ကျုပ်တို့ သက်တမ်းမှာ တိုင်းထွာခံကြရပါတယ်၊

when we are infants, with our height and our weight,

ကလေးငယ် ဘဝတုန်းက ကျုပ်တို့ရဲ့ အရပ်နဲ့ အလေးချိန်ပါ၊

ကျုပ်တို့ ကြီးပြင်းလာတာနဲ့အမျှ အမြန်နှုန်း နဲ့ ခွန်အား တိုင်းတာခံရတယ်။

and as we grew it became our speed and our strength.

And even in school there are test scores

ပြီးတော့ ကျောင်းတွေမှာလည်း စာမေးပွဲ အမှတ်တွေ ရှိခဲ့သလို

and today with our salaries and job performance.

အခုတော့ လစာနဲ့ အလုပ်ဆိုင်ရာ စွမ်းဆောင် ရည်နဲ့ တိုင်းကြည့်ခံကြရတယ်။

It seems as if those personal averages are almost always used

လူပုဂ္ဂိုလ်ဆိုင်ရာ အဲဒီလို ပျမ်းမျှ ဂဏန်းတွေကို

အခြားသူတွေနဲ့ စာယဉ် ကျုပ်တို့ရဲ့ နေရာကို တိုင်းထွာဖို့ သုံးလာခဲ့ကြပုံ ရပါတယ်။

to measure where we are in comparison to our peers.

အဲဒါကို ကျုပ်တို့ဟာ နည်းနည်းလေး တမျိုးတဖုံ ကြည့်ရှင်သင့်တယ် ထင်ပါတယ်။

And I think we should look at that a little differently.

ကိုယ်ရေးဆိုင်ရာ ပျမ်းမျှဂဏန်းတွေဟာ သိပ်ကို ကိုယ်ပိုင် ကိစ္စသာဖြစ်ပြီး

That personal average is just that, it's something very personal

အဲဒါဟာ ကိုယ်နဲ့သာ ဆိုင်ပါတယ်၊

and it's for you,

ပြီးတော့ ကျုပ်တို့က အဲဒါကို အာရုံစိုက်ပြီး ပိုကောင်းလာဖို့ အားထုတ်ကြမယ်ဆိုရင်

and I think if you focus on that and work to build that,

you can really start to accomplish some really amazing things.

ကျုပ်တို့ တကယ့် အံ့အားသင့်ဖွယ် ရလဒ်တွေ ရဖို့ စလုပ်ကိုင်နိုင်ကြတယ်။

This idea started for me on a December evening in 2011.

ဒီစိတ်ကူး ကျွန်တော်အတွက် စတင်ခဲ့တာက ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ညနေတစ်ခုမှာပါ။

I had just stepped outside to do our evening chores

ကျွန်တော်ဟာ ညနေတွင် ကျုပ်တို့ရဲ့ မြင်းတွေကို ကျွေးဖို့

to feed our horses.

အိမ်အပြင်ကို ထွက်လာခဲ့တယ်။

I hopped into our tractor,

ကျွန်တော်ဟာ ကိုယ့်လယ်ထွန်စက် ပေါ်ကို တက်လိုက်ရာ

and a few minutes later,

မိန်စ အနည်းငယ်အကြာမှာ

a five foot tall, 700-pound bale of hay fell from the loader,

၅ ပေ မြင့်ပြီး ပေါင် ၇၀၀ ရှိတဲ့ မြက်အထုံး ပြုတ်ကျသွားရာ

လယ်ထွန်စက် ထိုင်ခုံမှာ ထိုင်နေခဲ့တဲ့ ကျွန်တော့်ကို ဝင်ထိုးလိုက်လို့

crushing me in the seat of the tractor

and in the process shattering my T5 and T6 vertebrae.

ကျွန်တော်ရဲ့ T5 နဲ့ T6 ကျောရိုးတွေ ကျိုးအက်သွားခဲ့ကြတယ်။

ကျွန်တော် သတိလစ် မသွားခဲ့ပေမဲ့၊

I didn't lose consciousness,

but I felt this buzz throughout my body, and I knew what had happened right away.

ကျွန်တော် ခန္ဓာကိုယ်ထဲ တဝီဝီမြည်သလို ခံစားနေခဲ့ရပြီး ဘာဖြစ်ခဲ့တာကို သိလိုက်တယ်။

ကျွန်တော့် လက်တွေ ခြေကို ထိကိုင်ကြည့်ပေမဲ့

My hands were reaching for my legs,

ကျွန်တော့် ခြေထောက်တွေကျတော့ တို့ထိမှန်း မခံစားရပါဘူး။

but my legs didn't recognize anything touching them.

And in fact, I couldn't feel anything from the center of my chest down.

ကျွန်တော် ရင်ဘတ် အလယ်ပိုင်းကနေပြီး အောက်ဘက်ကို ဘယ်လိုမှ ခံစားမရနိုင်ခဲ့ဘူး။

ကျွန်တော်ဟာ အိမ်ကနေပြီး ပေ ၁၀၀ အကွာမှာ အဲဒီလို ဖြစ်နေခဲ့ပြီး

So there I was, about 100 feet from the house,

ကျွန်တော့လက်တွေက စတီယာရင်းကို စွဲကိုင်ထားလို့

with my arms wrapped around the steering the wheel,

trying to hold myself up, waiting for help.

ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် မနည်းထိန်းထားရင် လာကူကြမှာကို စောင့်နေခဲ့ရတယ်။

And unlike what you see in TV and the movies,

ခင်ဗျားတို့ ရုပ်သံနဲ့ ရုပ်ရှင်တွေထဲ မြင်ကြရတာနဲ့ မတူဘဲ၊

ခွေးတွေကို အိမ်ကို သွားအကူအညီ တောင်းဖို့ လွှတ်ဖို့ ဘယ်လောက်ပဲ ကြိုးကြိုးစား၊--

as much as I tried to get the dogs to go to the house and get help --

(ရယ်သံများ)

(Laughter)

they just stared at me.

ခွေးတွေက ကျွန်တော့ကို ငေးကြည့်နေခဲ့ကြတယ်။

Well, 45 minutes later, my wife came home,

နောက် ၄၅ မိနစ် အကြာတွင် ကျွန်တော့ဇနီး အိမ်ပြန်လာခဲ့တဲ့ နောက်မှာ

and I heard her step out of the house

အိမ်အပြင်ကို ထွက်လာတာ ကြားခဲ့ရပြီး

and, like, normal, if I needed help, "Hey, do you need help?"

ပုံမှန်အတိုင်း "ဟေ့၊ အကူအညီများ လိုနေသလား"လို့ မေးကြည့်ရာ

"ဟုတ်တယ်" လို့ ဖြေလိုက်တယ်။

And I said, "Yes."

And there was a brief pause and then I heard her yell,

ခဏကြာ တိတ်ဆိတ်မှုရဲ့ နောက်မှာ သူက

"Do you need 9/11 help?"

"၉၁၁ ကို ဖုန်းဆက် အကူအညီတောင်းရမှာလား" အော်မေးတယ်။

And again I yelled, "Yes."

Well, not long after I was enjoying my very first helicopter ride

ထပ်ပြီး "ဟုတ်တယ်" ပေါ့။

အဲဒီနောက် မကြာခင်မှာပဲ ကျွန်တော်ဟာ တစ်သက်တာမှာ ပထမဦးဆုံးအကြိမ်

all the way to the hospital.

ရဟတ်ယာဉ်ကို စီးပြီးဆေးရုံဆီ ဦးတည် သွားနေပါပြီ။

Now, the injury wasn't very dramatic or graphic.

ဒါပေမဲ့ ဒဏ်ရာဟာ ကြောက်စရာ မဟုတ်ခဲ့ဘဲ မပြင်းထန်ခဲ့ဘူး။

I simply broke a bone or two.

ကျွန်တော့ဆီမှာ အရိုးတစ်ခုလား နှစ်ခုလား ကျိုးသွားခဲ့ရုံပါ။

And in the process, I was told I'd probably never walk again.

ကုသနေစဉ် ကျွန်တော် လမ်းလျှောက်လို့ ရချင်မှ ရမှာ ဖြစ်ကြောင်း သိလာရတယ်။

ကျွန်တော့အတွက် ခုတင်ပေါ် တက်ထိုင်ဖို့ ကြိုးကို သုံးရတာ ပုံမှန် ဖြစ်လာတယ်၊

It became very normal for me to use a rope to sit up in bed,

because my abdominal muscles no longer work.

ကျွန်တော့ ဝမ်းဗိုက်ကြွက်သားတွေ အလုပ်မလုပ်ကြတော့လို့ပါ။

Or to use a board to slide out of bed into a wheelchair,

ခုတင်ပေါ်ကနေပြီး ဘီးတပ်ကုလားထိုင်ထဲကို လျှောစီးဖို့ သစ်သားပြားကို သုံးရတာ၊

or to even wait for people to reach things for me.

ဒါမှမဟုတ် ကျွန်တော် လိုတာကို သူများတွေ ယူပေးမှာကို စောင့်ရတာ ပုံမှန်ဖြစ်လာတယ်။

Everything that I had learned and had known about my height

ကျွန်တော့ အရပ်နဲ့ ခွန်အား၊ ဟန်ချက်ညီမှုနဲ့ လှုပ်ရှားနိုင်စွမ်း

and my strength and my balance and my mobility was blown away.

ကျွန်တော် သိရှိခဲ့သမျှ အားလုံး လွင့်စင် ပျောက်ကွယ်သွားပါတယ်။

My entire personal average had been reset.

ကျွန်တော့ရဲ့ ပျမ်းမျှ လုပ်နိုင်စွမ်းတွေ ပြောင်းလဲ သတ်မှတ်ခံလိုက်ကြရတယ်။

Now you could be sure in those days I was being measured more than ever,

ပြီးတော့ အဲဒီနေ့ရက်တွေမှာ ကျွန်တော့ကို ခါတိုင်းထက် များစွာမှ ပိုပြီး

by the doctors and nurses for sure

ဆရာဝန်တွေနဲ့ သူနာပြုတွေ တိုင်းထွာခဲ့ကြသလို

but maybe more so in my own mind,

ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင်ကပါ စိတ်ထဲမှာ

and I found myself comparing

ငါဟာ အရင်တုန်းကနဲ့ စာရင် ဒီအခြေအနေကနေပြီး

what I thought I was going to be able to do going forward

ရှေ့ဆက်သွားရင် ဘာတွေများ လုပ်နိုင်မလဲ ဆိုတာကို

with what I once was able to do.

နှိုင်းယှဉ် ချိန်ဆနေမိခဲ့တယ်။

အဲ့တော့ ကျွန်တော် အတော့ကို စိတ်ပျက်ခဲ့ရတယ်။

And I became pretty frustrated.

အဲဒါကြောင့် ကျွန်တော့ဇနီးထံမှလည်း တချိန်လုံး စေ့ဆော်ခံလာရတယ်၊

It took some very consistent prodding from my wife, who kept saying,

ကျွန်တော် ရှေ့ကို မရွေ့မီ "ရှင်မျက်လုံးတွေ အပေါ်ကို မော့ကြည့်ပေးပါ’’ ပြောပေးရတယ်။

"Get your eyes up," before I could get moving forward.

And I soon realized that I almost had to forget about the person I was before

မကြာမီမှာပဲ ကျွန်တော်ဟာ အရင်တုန်းက ဖြစ်ခဲ့ဘူးတဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်ကို၊

ကိုယ်လုပ်နိုင်ခဲ့တာ အားလုံးနီးပါး မေ့ပစ်ရန် လိုတာကို သဘောပေါက်လိုက်တယ်။

and the things I was able to do before.

I almost had to pretend it was never me.

အဲဒါဟာ ကျွန်တော် မဟုတ်ခဲ့သလို ဟန်ဆောင်ဖို့ လိုခဲ့တယ်။

And I'm afraid if I had not made that realization,

ကျွန်တော် အဲဒါကို နားမလည်မိခဲ့ရင်၊ ကျွန်တော့ စိတ်ဓာတ်ကျမှုဟာ

my frustration would have turned into something much harder to recover from.

နာလန်ပြန်ထူဖို့ တော်တော့ကို ခဲယဉ်းတဲ့ အခြေအနေမျိုးထဲ ကျဆင်းသွားမိခဲ့မှာပါ။

အခုတော့၊ ကံကောင်းချင်တော့၊ ရက်သတ္တပတ် အနည်းငယ်အကြာတွင်

Now, luckily, a few weeks later,

ကျွန်တော့ကို ကျောရိုး နာလန်ထူရေး အထူးဆေးရုံကို လွှဲပြောင်းခဲ့ရရာ

I was transferred to a specialty spinal cord rehab hospital

အိမ်ကနေပြီး ၁၀ နာရီ ခရီးနေရာမှာပါ။

about 10 hours from home, and wouldn't you know,

ခင်ဗျားတို့ သိဖို့ ပြောရမှာက နာလန်ထူရေး ပထမနေ့ လေ့ကျင့်ခန်းမှာ

the first day of rehab and the first session

we had something called fit class,

ကျွန်တော်တို့ဟာ ကြံ့ခိုင်မှု သင်တန်းဆိုတာ တက်ရတယ်၊

and a group of us broke into teams

ဒါနဲ့ ကျွန်တော်တို့ အုပ်စုလေးတွေနဲ့ ခွဲလိုက်ပြီး

to see which team could do the most reps in the weight machine.

အလေးမခန်းတွင် ပြင်ဆင်မှု အများဆုံး လုပ်နိုင်မယ့် အဖွဲ့ကို ဖေါ်ထုတ်ဖို့ပါ။

Now, we've all been there, haven't been to the gym in a year or two.

ကျွန်တော်တို့ အားလုံး အားကစား လေ့ကျင့်ခန်း တစ်နှစ် နှစ်နှစ် မသွားခဲ့သူတွေပါ။

Neither had I.

And so what do you do?

ကျွန်တော်လည်း အလားတူပါပဲ။

ဒီတော့ ဘာလုပ်ကြရမှာလဲ။

You try to do what you did a couple of years ago,

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်နှစ်တုန်းက လုပ်နိုင်တာကို လုပ်ဖို့ ကြိုးစားရတယ်၊

and you do a couple of sets.

And then what do you do? A couple more.

လေ့ကျင့်ခန်း နှစ်မျိုး လုပ်ကြည့်တယ်။

And you're feeling even better, so you do more.

အဲဒီနောက် ဆက်ပြီး နောက်ထပ် နှစ်ခု လုပ်တယ်။

ကိုယ့် ခံစားရမှု ကောင်းလာတော့ ကိုယ်က ထပ်လုပ်လာတယ်။

And the next two weeks you complain to your family about how sore you are.

နှစ်ပတ်ကြာအောင် ကိုယ့်မိသားစုအား ကိုယ် ခံစားရတာကို ညည်းညူရတယ်။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Well, my team went all out and we won, we won big,

ကျွန်တော့အဖွဲ့ထဲက အားလုံး ကြီးကြီးမားမား အောင်မြင်ခဲ့ကြပေမဲ့

and for the next three days I could not straighten my arms,

အဲဒီနောက်ပိုင်း သုံးရက်ကြာအောင် လက်မောင်း တွေ ဖြောင့်တန်း မရနိုင်ခဲ့ဘူး။

which isn't that big a deal except when you're in a wheelchair

အဲဒါ ပြဿနာကြီး မဟုတ်ပေမဲ့ ဘီးတပ်ကုလားထိုင်ကို သုံးဖို့ ခဲယဉ်းလို့

and that's really what you have to use to get around.

ပတ်ဝန်းကျင်ကို သွားလာဖို့ ခက်တယ်ပေါ့။

And that proved to be a very important lesson for me.

အဲဒါ ကျွန်တော့အတွက် သိပ် အရေးကြီးတဲ့ သင်ခန်းစာ ဖြစ်ခဲ့တယ်။

It was one thing that I couldn't compare myself to myself,

အဲဒါက ကျွန်တော် ကိုယ့်ကိုယ် ကိုယ်နဲ့ပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊

but even around people in the same situation in that hospital,

ဆေးရုံထဲ အလားတူ အခြေအနေမျိုး ရှိနေခဲ့ကြတဲ့ သူတွေနဲ့ ဖြစ်ဖြစ်၊ မနှိုင်းယှဉ်နိုင်ဘူး။

I found that I couldn't try to keep pace or set pace with them as well,

ပြီးတော့ သူတို့အားလုံးနဲ့ အရှိန်တူဖို့ မကြိုးစားနိုင်တာ တွေ့လာလို့၊

and I was left with really only one choice

ကျွန်တော် ရွေးနိုင်တာ တစ်ခုပဲ ကျန်ရစ်ခဲ့တယ်။

and that was to focus on who I was at that point in time

အဲဒီအချိန်ကာလမှာ ငါဘယ်သူလဲ ဆိုတာကို အာရုံစိုက်ပြီး

with where I needed to go and to get back to who I needed to be.

ကိုယ်သွားချင်တာ ဘယ်နေရာကိုလဲ၊ အဲဒီကို ရောက်ဖို့ သွားရန်ပဲပေါ့။

For the next six weeks, for seven to eight hours a day,

လာမယ့် ခြောက်ပတ်အတွင်းမှာ ကျွန်တော်ဟာ နေ့စဉ် ခုနစ်-ရှစ်နာရီကြာ

that's what I did.

အဲဒါကို အားထုတ်ခဲ့တယ်။

I built little by little,

တဖြည်းဖြည်းချင်း အားထုတ်ခဲ့တယ်၊

and, as you might expect,

ခင်ဗျားတို့ ခန့်မှန်းနိုင်ကြသလို၊

when you're recovering from a spinal cord injury,

ကျောရိုးဒဏ်ရာကနေ ပြန်နာလန်ထူသူ ဆိုတော့

you're going to have a bad day.

ကိုယ့်အခြေအနေဟာ ဆိုးဝါးမှာကို နားလည်ကြမှာပါ။

You might have a few in a row.

တခါတလေ အဲဒီလိုနေ့တွေ ဆက်တိုက်လည်း ရှိနိုင်တယ်။

What I found out is that good and bad really didn't have a lot of meaning

ကျွန်တော် နားလည်လိုက်တဲ့ တစ်ချက်က ကိုယ်ရဲ့ ပျမ်းမျှကို မသိသရွေ့

unless I had the context of knowing what my average was.

ကောင်းတယ် ဆိုးတယ်ဆိုတာ ဘယ်လိုမှ အဓိပ္ပါယ် မရှိနိုင်တာကိုပါ။

It was really up to me to decide if something was bad or good

တစ်ခုခုဟာ ကောင်းလား ဆိုးလားကို ကျွန်တော်ကသာ ဆုံးဖြတ်နိုင်ခဲ့ပြီး

ကိုယ် ရောက်ရှိနေတဲ့ အချိန်ကာလ တစ်ခုမှာ

based on where I was at that point in time,

အဲဒီနေ့ဟာ တကယ်ပဲ ဆိုးတဲ့နေ့လား ဆိုတာ ကျွန်တော်ကသာ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ရှိခဲ့တယ်။

and it was in my control to determine if it really was a bad day.

In fact, it was my decision on whether or not I could stop

တကယ်တမ်းတွင်၊ ဆိုးတဲ့နေ့တွေရဲ့ အစဉ်ကို ရပ်စဲပစ်ဖို့

ဆုံးဖြတ်နိုင်တာ ကျွန်တော်သာလျှင် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

a streak of bad days.

And what I found during that time away from home

ကိုယ့်အိမ်နဲ့ ဝေးတဲ့ နေရာမှာ ရှိနေခဲ့တဲ့ အဲဒီ အချိန်တုန်းက

is I never had a bad day, even with everything going on.

အရာတွေ ဘယ်လို ရှိနေရှိနေ ကျွန်တော့ထံတွင် ဆိုးတဲ့နေ့ တစ်နေ့မှ မရှိတာကို တွေ့ရတယ်။

There were parts of my day that were certainly not as pleasant

တချို့နေ့တွေရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေ ဖြစ်စေချင်သလို သာယာခဲ့တယ်လို့

as they could be,

ပြောမရနိုင်ပေမဲ့၊

but it was never an entirely bad day.

တစ်ရက်လုံး ဆိုးဝါးခဲ့တဲ့ နေ့ မရှိခဲ့ဘူး။

So I'm guessing that all of you have been through a meeting

ခင်ဗျားတို့ အားလုံးဟာလည်း သိပ်ကျေနပ်စရာ မကောင်းခဲ့တဲ့

that probably didn't go very well,

အစည်းအဝေးကို တက်ခဲ့ရတာမျိုး၊

or a commute that wasn't as great as you would like it,

ဒါမှမဟုတ် ရုံးကို သွားလာရတာ အဆင်မပြေတာမျိုး၊

or even burned dinner at night.

ချက်ပြုတ်နေစဉ် ညစာ တူးသွားတာမျိုး ကြုံခဲ့ဖူးကြမှာပါ။

Did those things really ruin your entire day?

အဲဒီလို ဖြစ်ရပ်တွေကို ခင်ဗျားတို့ရဲ့ တစ်နေ့လုံး ဖျက်ဆီးပစ်ခဲ့ကြသလား။

What I found in those scenarios is the quicker you move on to what's next,

အဲဒီလို ဖြစ်ရပ်မျိုးမှာ ကျွန်တော်တွေ့တဲ့ အဖြေက နောက်တစ်ဆင့်ဆီကို ကိုယ်က မြန်မြန်

the quicker you can start attacking things.

ရွေ့နိုင်လေ အရာတွေကို ကိုယ်က မြန်မြန် တွန်းလှန်နိုင်လေ ဆိုတာကိုပါ။

And by moving on to next as fast as possible,

ကိုယ်က နောက်တစ်ဆင့်ဆီ အတတ်နိုင်ဆုံး အမြန်ဆုံး သွားနိုင်လို့

you shrink the time you spend in those bad scenarios

ကိုယ်ဟာ ဆိုးဝါးတဲ့ ဖြစ်ရပ်အတွက် ဖြုန်းတဲ့ အချိန်ကို ကျုံ့ပစ်နိုင်လို့

and it gives more time for the good.

ကောင်းတဲ့ အရာတွေအတွက် အချိန်ပို ရနိုင်မှာပါ။

And, as a result, the good outweighs the bad,

နောက်ဆုံးရလဒ်က ကောင်းတဲ့ အရာတွေ ဆိုးတာထက် ပိုလာမှာပါ။

your average increases and that's just how the math works.

ဒီတော့ သင်္ချာသဘောအရ ကိုယ်ရဲ့ ပျမ်းမျှဟာ မြင့်တက်လာမှာပေါ့။

It didn't matter to me if I'd spent the morning

ကျွန်တော်ဟာ နံနက်မှာ ဆေးဝါး ကုသခံယူဖို့

really struggling with my medication,

လုံးပမ်းနေခဲ့ရသလား၊ ဒါမှမဟုတ် နေ့လယ်တွင်

ခြေထောက်တွေ မခံနိုင်အောင် နာကျင် နေခဲ့လား၊ ဒါမှမဟုတ် ကျွန်တော်ဟာ

or at lunch my legs being very spastic,

or even if I had fallen out of my wheelchair.

ကိုယ့်ဘီးတပ် ကုလားထိုင်ထဲကနေ ပြုတ်ကျ သွားခဲ့တာလား အရေးမကြီးပါဘူး။

Ask my wife. It happens quite often.

ကျွန်တော့ဇနီးကို မေးကြည့်ပါ။ အဲဒါမျိုး မကြာခဏ ကြုံရတတ်တယ်။

She's here.

သူလည်း ဒီမှာ ရှိပါတယ်။

They were just small parts of my day and small parts of my average.

အဲဒါ ကျွန်တော့နေ့တွေရဲ့ တစ်ပိုင်းမျှပါ၊ ကျွန်တော့ ပျမ်းမျှရဲ့ အပိုင်းသေးသေးလေးပါ။

And so, in the months and years that followed,

ဒါနဲ့ အဲဒီနောက်ပိုင်း လများနဲ့ နှစ်များ အတွင်းမှာ၊

I continued to try to attack things in that way,

ကျွန်တော်ဟာ အဲဒီလိုနည်းဖြင့် အရာတွေကို ဆက်တိုက် လုပ်လာခဲ့တယ်၊

and before I knew it I was being presented with some pretty incredible challenges,

အဲ့လို ကြိုးစားနေစဉ် ဘီးတပ်ကုလားထိုင်ဖြင့် မာရသွန် ပြေးပွဲထဲ ပါဝင်ရေးလို

အံ့အားသင့်ဖွယ် စိန်ခေါ်မှုတွေလည်း ရှိခဲ့ပါသေးတယ်။

like completing a marathon in a wheelchair.

၂၀၁၆ အစောပိုင်းတွင် ကျွန်တော်ဟာ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကုသပေးသူနဲ့ တွေ့ခဲ့တယ်၊

In early 2016, I met my physical therapist,

and after a few really grueling sessions, she must have sensed something,

အတော့်ကို ပင်ပန်းစရာ ကောင်းခဲ့တဲ့ လေ့ကျင့်မှု အနည်းငယ်ရဲ့ နောက်မှာ၊

because she pulled me aside and said, "You know, you should do a half marathon.

သူက ကျွန်တော့ကို ဘေးကို ခေါ်ထုတ်ပြီး "ရှင် မာရသွန်တစ်ဝက် ပြေးပွဲထဲ ပါသင့်တယ်၊

In your wheelchair. And, oh yeah, it's in 10 weeks."

ဘီးတပ်ကုလားထိုင်နဲ့ ပေါ့။ ဒါနဲ့ အဲဒါ့အတွက် ၁၀ ပတ်ပဲ အချိန်ရှိတယ်" ပြောလိုက်တယ်။

And I thought in my mind, "You're crazy." I didn't have a workout plan.

ကျွန်တော် တွေးမိတာက "သူဟာ အရူးမပဲ"။ လေ့ကျင့်ရေး အစီအစဉ် ဘာမှ မရှိတဲ့ဟာ။

I didn't have any way of knowing how fast I needed to go

ပြီးတော့ အဲဒီတုန်းက ကျွန်တော် ပါဝင်ရမယ့် ခရီး ဘယ်လောက် ရှည်လျားမှန်း၊

or how far I was supposed to go.

ကိုယ့် သွားရမယ့် ပြေးနှုန်းကိုလည်း မသိခဲ့ဘူး။

ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်ဟာ စကြိုးစားတော့တယ်၊

But I simply got to work,

ကိုယ်လုပ်သမျှ လေ့ကျင့်ခန်းကို နေ့တိုင်း စာရင်းလုပ် စစ်ကြည့်နေခဲ့တယ်၊

and I started tracking every workout, every day,

and I simply wanted to be as good as or as fast as I was the prior day.

ကျွန်တော်ဟာ အရင်တစ်နေ့ကလိုပဲ ကောင်းဖို့ ပြေးနှုန်းမြန်ဖို့ကိုသာ ကြိုးပမ်းခဲ့တယ်။

​နောက်ဆုံးမှာတော့ ကျွန်တော်ဟာ ကိုယ့်အတွက် ပျမ်းမျှကို ရှာတွေ့ခဲ့လို့

And in the end I really created that average for myself

အဲဒါကို အခြေခံပြီး အတတ်နိုင်ဆုံး ကြိုးစားလေ့ကျင့်ခဲ့တယ်။

and I tried to build on that as much as I could.

ကျွန်တော်ဟာ အဲဒီပြေးပြိုင်ပွဲကို ကျွန်တော့ ပျမ်းမျှဖြင့် အချိန်မီ အဆုံးသတ်နိုင်ပြီး

Well, I finished that race right in time with what my average should have been,

အဲဒီလို ပြိုင်ဖို့ အားထုတ်နေစဉ် တချိန်မှာ

and somewhere along the way

I kind of closed the door on who I once was.

အရင်တုန်းက ဖြစ်ခဲ့ဘူးတဲ့ ကျွန်တော်ဆိုတာရဲ့ တံခါးကို ပိတ်လိုက်နိုင်ခဲ့တယ်။

အရင်တုန်းက ရှိခဲ့ဘူးတဲ့ ကျွန်တော်ဆိုသူဟာ၊

That person who I was before

and all those things I thought I was able to do really didn't matter.

ပြီးတော့ ကျွန်တော် လုပ်နိုင်တယ်လို့ ယူဆ ခဲ့တဲ့ အရာတွေ ဘာမှ အရေးမကြီးကြတော့ဘူး။

In fact, walking again really didn't matter.

တကယ်တော့ ပြန်ပြီး လမ်းလျှောက်နိုင်ရေး တောင် အရေးမကြီးတော့ဘူး။

It became much less of a goal for me in terms of where I was going to go.

ကိုယ်သွားရမယ့် နေရာကို သိထားတဲ့ နောက်မှ အဲဒါ ကျွန်တော့ ပန်းတိုင် မဟုတ်နိုင်လို့ပါ။

And besides, like, you guys are so slow when you walk.

အဲဒါ့အပြင်၊ ခင်ဗျားတို့ လမ်းလျှောက်တာ သိပ်ကို နှေးတယ်ဗျာ။

In crowds like this, it is so difficult.

ဒီမှာ လူအုပ်ကြီးထဲမှာဆို ဘယ်လွယ်မလဲ။

"ဘေးကို ရှောင်ကြပါ၊ ကျွန်တော်တို့ကို လမ်းပေးကြပါ’ အော်ဟစ်ရလိမ့်မယ်။

I'm like, "Get out of the way. We're going places."

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

And all I wanted to do was go fast.

ကျွန်တော် တစ်ခုတည်း လိုချင်ခဲ့တာက အမြန်သွားဖို့ပါ။

And so I did what I thought I should do.

အဲဒီတော့ ကျွန်တော်ဟာ လုပ်သင့်တာကို လုပ်ခဲ့တယ်။

I started researching wheelchair racing.

ဘီးတပ်ကုလားထိုင် အပြေးပြိုင်ပွဲ အကြောင်း လေ့လာခဲ့တယ်။

And I went online and I found the best of the best,

အွန်လိုင်း ဝင်ကြည့်တော့ အကောင်းဆုံး သူတွေကို တွေ့ခဲ့တယ်။

I learned their technique, I learned about the equipment,

သူတို့ရဲ့ စနစ်တွေ၊ သူတို့ရဲ့ စက်ပစ္စည်းတွေကို လေ့လာခဲ့တယ်။

and I was lucky to have a coach that offered me a way to get started.

ကံကောင်းချင်တော့ ဘယ်လို စတင်ရမှာကို သင်ပေးမယ့် နည်းပြဆရာလည်း ရှိခဲ့တယ်။

And after talking with him

သူနဲ့ စကားပြောပြီးတဲ့ နောက်မှာ

and having him help me get those things underway,

လိုအပ်တာတွေ အားလုံးကို ရရှိဖို့ ကူညီပေးရန် မေတ္တာရပ်ခံပြီး

ထွက်ခါနီးမှာ သူက၊ "2017 Chicago Marathon မှာ ပါဝင်သင့်တယ်"လို့ ပြောလိုက်တယ်။

as I was leaving, he says, "You know, you should do the 2017 Chicago Marathon."

သူက နည်းပြဆရာဆိုတော့ ကျွန်တော ငြင်းဆိုခွင့် မရှိဘူးလေ။

And he's the coach, I can't tell him no.

အဲဒီလို လမ်းညွှန်ချက်နဲ့ ကျွန်တော် အိမ်ပြန်သွားပြီး၊ စကြိုးစားတော့တယ်၊

So with that guidance, I went back home, and I got to work,

အရင်တုန်းက ပုံစံမျိုးလိုပါပဲ။

much like in the prior way.

ကျွန်တော်ဟာ ဆက်ပြီး လေ့လာခဲ့ပေမဲ့၊ လိုအပ်တဲ့ သင်ခန်းစာကို ရထားနှင့်ပါပြီ။

And I continued researching, but I had learned my lesson.

I was really careful not to compare

ကျွန်တော် တကယ့်ကို သတိထားခဲ့ရတဲ့ အချက်က

with how accomplished those people on the internet were

အင်တာနက်ထဲက လူတွေ ဘယ်လောက် တော်ကြတယ်၊

သူတို့ရဲ့ ပြေးနှုန်း ဘယ်လောက် မြန်တယ် စသဖြင့် နှိုင်းယှဉ်မကြည့်ဖို့ကိုပါ။

and how fast they were,

because if I had, I probably never would have continued

နို့မဟုတ်ရင် နှိုင်းယှဉ်မိခဲ့ရင် ကျွန်တော်ဟာ

going through with it.

ဆက်ပြီး အားထုတ် ကြိုးပမ်းနိုင်ခဲ့မှာ မဟုတ်လို့ပါ။

Well, the weekend of the race arrived,

ဒါနဲ့ ပြိုင်ပွဲနေ့ရက် ရောက်လာပါပြီ၊

and it was just like going to college for the first time.

အဲဒါဟာ ကောလိပ်ကျောင်းကို ပထမဦးဆုံး တက်ရလသိုပါပဲ။

You're dumped off,

ကိုယ်က လမ်းဘေး တစ်နေရာမှာ၊

there's a whole bunch of people around you,

လူတွေ ပတ်ပတ်လည် ဝိုင်းလျက် ရှိနေကြတယ်၊

you don't really know very many of them,

လူတွေ ဘယ်လောက်များမှန်းကို ခန့်မှန်းဖို့ မလွယ်ဘူး။

somebody's got the cool stereo and the cool TV

တချို့ဆီမှာ အပျံစား စတီရီယိုစနစ်၊ ရုပ်သံစက်နဲ့၊

and they're smart and they're pretty and they're cute and they're handsome

သူတို့ ကြည့်ရတာ သားနားလိုက်တာ၊ စမတ်ကျပြီး တော်လိုက်ကြတာ၊

and you don't know if you really belong.

အဲဒါ ကိုယ့်နေရာမှ ဟုတ်ရဲ့လား။

အဲဒီအချိန်မှာ တစ်ယောက်ယောက်က "ဟေ့၊ တစ်ခုခု သွားစားကြမယ်" ခေါ်လိုက်တယ်။

But then somebody says, "Hey, let's go get food."

And all of a sudden, that friend group happens

ဒါနဲ့ ရုတ်တရက်ဆိုသလို မိတ်ဆွေ အုပ်စုသစ် ပေါ်လာပြီး

and you start to settle in.

ကိုယ်လည်း နေရာဝင်ယူလိုက်တယ်။

Well, that weekend of the race,

အဲဒီပြိုင်ပွဲ ကျင်းပခဲ့တဲ့ စနေတနင်္ဂနွေမှာ

we had a meeting called the Wheelers Meeting,

ကျွန်တော်တို့ ဘီးတပ်ကုလားထိုင် အစည်းအဝေး ဆိုတာကို ကျင်ပခဲ့ကြတယ်၊

and there were 60 wheelchairs in that room the night before the race.

ပြိုင်ပွဲမတိုင်မီ ညမှာ အခန်းထဲတွင် ဘီးတပ်ကုလားထိုင် ၆၀ ခန့် ရှိခဲ့တယ်။

And wouldn't you know it,

ခင်ဗျားတို့ သိချင်မှသိနိုင်ကြတာက၊

all of the people that I had been researching were there,

ကျွန်တော် လေ့လာခဲ့တဲ့ လူတွေ အားလုံး အဲဒီမှာ ရှိနေခဲ့ကြတယ်

the best in the world.

There must have been over 50 Paralympic medals in the room that day.

ကမ္ဘာပေါ်က အတော်ဆုံးသူတွေပါ။

အဲဒီညမှာ အဲဒီမှာ Paralympic ဆုတံဆိပ်ရှင် ၅၀ ကျော် ရှိခဲ့ကြတယ်။

And I felt pretty small and I fell back into that trap of comparing myself.

ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သိပ်သေးသလို ခံစားမိပြီး နှိုင်းယှဉ်မှု ထောင်ချောက်ထဲ ကျသွားသေးတယ်။

ကျွန်တော် လေ့ကျင့်စဉ် ရေးမှတ်ခဲ့တဲ့ ကျွန်တော့ ပျမ်းမျှက

I knew that my averages that I had been tracking during my workouts

were over 90 seconds slower per mile than theirs.

သူတို့ဟာနဲ့စာရင် တစ်မိုင်မှာ စက္ကန့် ၉၀ နှေးတာ သိခဲ့လို့ပါ။

အဲဒီမှာ ကျွန်တော် သိသူဆိုလို့ နည်းပြဆရာ တစ်ဦးတည်းပါ။

And the coach was the only one there that I knew,

သူဟာ ကျွန်တော်ရဲ့ စိုးရိမ်မှုနေတာကို ခံစားမိလို့ ကျွန်တော့ဆီ လာပြီး

and he reached out and noticed something, and I think he sensed my anxiety,

and he invited me to get food with his team.

သူအဖွဲ့အတူ လာစားဖို့ ဖိတ်ကြားခဲ့တယ်။

အဲဒီနောက်မှာ အားလုံး အဆင်ပြေ ချောမောလာခဲ့တယ်။

And with that, everything settled down.

အဲဒီသူတွေဟာ ကျွန်တော့ ပျမ်းမျှကို ဘယ်လိုမှ ဂရုမစိုက်ကြတာ ချက်ချင်း နားလည်မိလိုက်ပြီး

I realized really quick that they didn't care about my average, surely,

ကျွန်တော်ကလည်း သူတို့ရဲ့ ပျမ်းမျှကို မေ့ပစ်လိုက်တယ်။

and I had forgotten about theirs.

အဲဒါရဲ့ နောက်တစ်နေ့တွင်၊

Well that next day,

I finished the race about 45 minutes after the person that won it.

ကျွန်တော်ဟာ ပြိုင်ပွဲကို ဗိုလ်စွဲခဲ့သူထက် ၄၅ မိနစ် နောက်ကျ ပြီးဆုံးခဲ့တယ်။

ဒါပေမဲ့ နီးနီးကပ်ကပ် သိရှိခဲ့လိုက်ရတဲ့ အဲဒီမိတ်ဆွေသစ်တွေကို နှုတ်ဆက်ချိန်မှာ၊

But as I was leaving, those new friends, who are very close today,

challenged me to stay involved

အဲဒါမျိုးထဲ ဆက်ပြီး ပါဝင်သွားဖို့ စိန်ခေါ်သလို ခံစားလိုက်ရပြီး

and to keep working through different races and competitions.

ပြိုင်ပွဲ အမျိုးမျိုးထဲ ပါဝင်သွားရင်း ဆက်ပြီး လေ့ကျင့်မယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။

ကျွန်တော် သိနားလည်သလို ဆက်အားထုတ်ဖို့ အိမ်ကို ပြန်သွားပြီး အလုပ်တွေများနေခဲ့တယ်။

And so I did what I knew how. I went home, and I got busy.

Now, as you can imagine, being in a wheelchair,

ဘီးတပ်ကုလားထိုင်ထဲ ထိုင်နေရတာကို စိတ်ကူးကြည့်ရင်

let alone training for a marathon in a wheelchair,

ဘီးတပ်ကုလားထိုင်ဖြင့် မာရသွန်အတွက် တစ်ယောက်တည်း လေ့ကျင့်ရတာဟာ

is a pretty lonely thing.

တော်တော့ကို အထီးကျန် အဖြစ်မျိုးလို့ ထင်စရာပါ။

I have an incredible group of friends

ကျွန်တော့ဆီမှာ အံ့အားသင့်ဖွယ် မိတ်ဆွေ အုပ်စုကြီး ရှိနေတယ်၊

that will ride bikes with me and keep track of pace and help me out.

ကျွန်တော်နဲ့အတူ စက်ဘီးစီးပြီး ကျွန်တော့ ပြေးနှုန်းကို ရေးမှတ်ပေးကြမယ့် သူတွေပါ။

But in the end, it's still five to six days a week,

ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် အပတ်စဉ် ငါးရက် ခြောက်ရက်ကြာ

it's 50 to 60 miles of effort, and it's a lot of alone time.

မိုင် ၅၀-၆၀ အထိ လေ့ကျင့်မှု အများစုကို တစ်ယောက်တည်း လုပ်ရတာပါ။

And for the most part,

အချိန်အများစု အဲဒီလို အခြေအနေမျိုးထဲမှာ

you really have nothing to rely on but yourself in those times.

ကိုယ်ကလွဲလို့ အားကိုးစရာ ဆိုလို့ ဘယ်သူမှ မရှိပါဘူး။

It's my average, and I'm trying to get better little by little.

အဲဒါဟာ ကျွန်တော့ ပျမ်းမျှပါ၊ နည်းနည်းစီ မြှင့်တင်ဖို့ ကျွန်တော် အားထုတ်နေတာပါ။

ဒါနဲ့ ဒီဆောင်းဦးမှာ ကျွန်တော် ချီကာဂိုကို တတိယ အကြိမ် ရောက်ဖြစ်ခဲ့တယ်။

Well, this fall I was in Chicago for the third time.

It was my seventh marathon,

အဲဒါ ခုနစ်ကြိမ်မြောက် မာရသွန်ပြိုင်ပွဲ ဖြစ်ခဲ့တယ်။

and just like going back to college for your junior year,

ကောလိပ်ရဲ့ ပထမနှစ်တွေမှာ ပြန်တက်ရသလိုပါပဲ၊

you're anticipating catching up with friends

မိတ်ဆွေဟောင်းတွေနဲ့ ပြန်တွေ့ရမှာကို စောင့်မျှော်နေရင်း

and getting excited about rolling right back into things.

အရာတွေအားလုံး သူနေရာနဲ့သူ ပြန်ဖြစ်ဖို့ စိတ်လှုပ်ရှားစွာ စဉ်းစားနေတဲ့ အချိန်ပါ။

Well, I attended the same pre-race meeting and the same pre-race meal

အရင်တုန်းကလိုပဲ ပြိိုင်ပွဲ အစည်းအဝေး တက် ပြီး ပြိုင်ပွဲအကြို ထမင်းစားပွဲထဲ ပါရင်း

and caught up with those friends.

မိတ်ဆွေတွေနဲ့ ပြန်ပြီး ဆုံတွေ့ခဲ့ပါတယ်။

And we lined up for the race,

ပြီးတော့ အားလုံး ပြိုင်ပွဲ အတွက် တန်းစီးလိုက်ကြတယ်၊

and right at the start, my average kicked in,

စစချင်းမှာ ကျွန်တော့ ပျှမ်းမျှနဲ့ ပြေးနိုင်ပြီ၊

and before long I caught up with some of those friends

and was able to keep pace with them and push together.

ခုနက မိတ်ဆွေတွေကို လက်လှမ်းမှီလာပြီး

သူတို့နဲ့အတူ အရှိန်ကို ထိန်းနိုင်ခဲ့ပြီး သူတို့နဲ့အတူ ပြေးနေနိုင်ခဲ့တယ်။

But it wasn't long before I faded.

It just happened, and I found myself all alone again

ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော် ပျောက်သွားတာ သိပ်မကြာလိုက်ပါဘူး။

ကိုယ်တစ်ယောက်တည်း ကျန်ရစ်ခဲ့ရစ်ခဲ့တာ သတိထားမိလို့

with really nothing to rely on other than what I had worked so hard to be at.

ကိုယ် တချိန်လုံး အားထုတ်ကြိုးပမ်းခဲ့တာက လွဲလို့ အားကိုးစရာ ဘာမှ မရှိခဲ့ဘူး။

အဲဒါနဲ့ ခရီးတစ်ဝက်လောက်မှာ ကျွန်တော်တို့ လေကို မျက်နှာပြုပြီး ပြိုင်လာရချိန်တွင်

But we turned into the wind at the halfway point,

and my average became a strong advantage,

ကျွန်တော့ ပျှမ်းမျှဟာ အားသာချက်ဖြစ်လာတယ်၊

and it wasn't long before I caught some of those friends

မကြာမီမှာပဲ ကျွန်တော်ဟာ ခုနက မိတ်ဆွေအချို့ကို မှီလိုက်ပြီး

and passed them all the way to the finish.

သူတို့အားလုံးကို ကျော်တက်ရင်း ပန်းတိုင်ဆီကို သွားနိုင်ခဲ့တယ်။

And while I didn't set a personal record that day,

ကျွန်တော်ဟာ အဲဒီနေ့မှာ ကိုယ့်အတွက် စံချိန်သစ်ကို မတင်နိုင်ခဲ့ပေမဲ့၊

I did finish 30 seconds per mile faster than my prior Chicago times

အရင်တုန်းက ချိကာဂို နှုန်းထက် တစ်မိုင်ကို စက္ကန့် ၃၀ ပိုမြန်ပြီး ပြေးနိုင်ခဲ့လို့

and just left myself pretty excited.

ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် အတော့ကို စိတ်လှုပ်ရှားနေခဲ့တယ်။

And so this is me. This is my average.

အဲဒါက ကျွန်တော်ပါ။ ဒါက ကျွန်တော့ ပျမ်းမျှပါ။

Seventy-five days from today, I'll be in Boston for my second time.

ခုနစ်ဆယ့်ငါးရက် အကြာမှာ ကျွန်တော်ဟာ ဘော်စတွန်ကို ဒုတိယအကြိမ် သွားမှာပါ။

I'm super excited about that.

အဲဒါ့ကြောင့် ကျွန်တော်ဟာ အထူးကို စိတ်လှုပ်ရှားနေတယ်။

ဒါပေမဲ့ ခင်ဗျားတို့ သိစေချင်တာက ဒါဟာ ပြိုင်ပွဲသက်သက် မဟုတ်တာကိုပါ။

But keep in mind, this isn't really just about racing.

I'm working really hard every day to be better in so many other ways,

ကျွန်တော်ဟာ နေ့စဉ် အားထုတ်ကြိုးပမ်းနေတာက ဖက်စုံမှ ပိုကောင်းလာဖို့၊

ပိုကောင်းတဲ့ မိဘ၊ ခင်ပွန်း၊ နည်းပြ၊ မိတ်ဆွေ၊ ပုဂ္ဂိုလ် ဖြစ်လာဖို့ အတွက်ပါ။

a better parent, a better husband, a better coach, teammate, friend, person.

ခင်ဗျားတို့ ဒီမှာ ကောင်းကောင်း မြင်နေရသလို

And I promise you, even though what you see here is very visible

ကျွန်တော် ရင်ဆိုင်ရတဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေကို ခန့်မှန်းရနိုင်သလို၊

in terms of the challenges that I face,

ဒီမှာရှိနေတဲ့ လူတိုင်းဟာ တိုက်ပွဲ ဝင်နေရတာ တစ်ခုခုရှိမှာပါ၊

everybody here has something that they're fighting,

and it may be visible, it may not be,

အဲဒါဟာ မြင်ရတာမျိုး မြင်မရတာမျိုး ဖြစ်နိုင်တယ်။

but please, take some time and focus on you instead of others,

အချိန်နည်းနည်းယူပြီး အခြားသူတွေအစား ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်ကို အာရုံစိုက်ကြမယ်ဆိုရင်

and I bet you can win those challenges

ခင်ဗျားတို့ အဲဒီစိန်ခေါ်မှုတွေကို အနိုင်ယူနိုင်လို့ ကြီးမားတဲ့

and really start accomplishing so many great things.

အရာတွေ​ အများအပြားကို အောင်ပွဲခံနိုင်ကြမှာ ကျွန်တော် ကိန်းသေ ပြောနိုင်ပါတယ်။

Thank you.

(Applause)

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(လက်ခုပ်သံများ)