To overcome challenges, stop comparing yourself to others | Dean Furness

Transcriber: Joseph Geni Reviewer: Joanna Pietrulewicz

Translator: Stefan Mitikj Reviewer: ALEKSANDAR MITEVSKI

It seems we have been measured almost all of our lives,

Изгледа дека нѐ мерат скоро цел наш живот,

when we are infants, with our height and our weight,

кога сме новороденчиња, со нашата висина и тежина,

and as we grew it became our speed and our strength.

и како што растевме тоа стана нашата брзина и сила.

And even in school there are test scores

Дури и во училиште има тестови

and today with our salaries and job performance.

и денес со нашите плати и перформансот на работа.

It seems as if those personal averages are almost always used

Се чини дека тие лични просеци скоро секогаш се користат

to measure where we are in comparison to our peers.

да се измери каде сме во споредба со врсниците.

And I think we should look at that a little differently.

И мислам дека треба да го гледаме тоа на поинаков начин.

That personal average is just that, it's something very personal

Дека личниот просек е само тоа, нешто многу лично

and it's for you,

и е само за вас,

and I think if you focus on that and work to build that,

и мислам дека ако се фокусирате на тоа и го градите тоа,

you can really start to accomplish some really amazing things.

можете да почнете да направите неверојатни нешта.

This idea started for me on a December evening in 2011.

Оваа идеја ми дојде едно декемвриско попладне во 2011.

I had just stepped outside to do our evening chores

Само што излегов надвор да ги завршам обврските -

to feed our horses.

да ги нахранам нашите коњи.

I hopped into our tractor,

Се качив на тракторот,

and a few minutes later,

и неколку минути подоцна,

a five foot tall, 700-pound bale of hay fell from the loader,

кит од сено висок 1.5 метри, тежок 317 кг падна од натоварувачот,

crushing me in the seat of the tractor

газејќи ме во седиштето на тракторот

and in the process shattering my T5 and T6 vertebrae.

и во исто време кршејќи ги моите Т5 и Т6 пршлени.

I didn't lose consciousness,

Не изгубив свест,

but I felt this buzz throughout my body, and I knew what had happened right away.

но почувствував зуење низ телото, и веднаш знаев што се случи.

My hands were reaching for my legs,

Рацете ми посегнаа кон нозете,

but my legs didn't recognize anything touching them.

но моите нозе не препознаа дека нешто ги допира.

And in fact, I couldn't feel anything from the center of my chest down.

Всушност, не можев да почувствувам ништо од центарот на градите па надолу.

So there I was, about 100 feet from the house,

Се наоѓав на околу 30 метри од куќата,

with my arms wrapped around the steering the wheel,

со рацете залепени на воланот

trying to hold myself up, waiting for help.

пробував да се задржам горе, чекајќи помош.

And unlike what you see in TV and the movies,

И спротивно на тоа во филмовите и на ТВ,

as much as I tried to get the dogs to go to the house and get help --

колку и да се трудев да ги натерам кучињата да побараат помош --

(Laughter)

(Смеа)

they just stared at me.

тие само ме зјапаа.

Well, 45 minutes later, my wife came home,

Па, 45 минути подоцна, жена ми дојде дома,

and I heard her step out of the house

и ја чув како излегува од дома,

and, like, normal, if I needed help, "Hey, do you need help?"

и ме праша дали ми треба помош, „Еј, дали ти треба помош?“

And I said, "Yes."

И јас реков, „Да.“

And there was a brief pause and then I heard her yell,

И имаше кратка пауза и тогаш ја чув како вика,

"Do you need 9/11 help?"

„Ти треба брза помош?“

And again I yelled, "Yes."

И пак, викнав „Да.“

Well, not long after I was enjoying my very first helicopter ride

Па, малку подоцна уживав во своето прво возење со хеликоптер

all the way to the hospital.

на пат до болницата.

Now, the injury wasn't very dramatic or graphic.

Но, повредата не беше драматична или графичка.

I simply broke a bone or two.

Едноставно скршив коска или две.

And in the process, I was told I'd probably never walk again.

И во тој процес, ми кажаа дека веројатно нема повторно да проодам.

It became very normal for me to use a rope to sit up in bed,

Стана многу нормално за мене да користам јаже за да станам од кревет

because my abdominal muscles no longer work.

затоа што абдоминалните мускули не ми работеа.

Or to use a board to slide out of bed into a wheelchair,

Или да користам даска за да седнам од кревет во количка,

or to even wait for people to reach things for me.

или да чекам луѓе да дофатат работи за мене.

Everything that I had learned and had known about my height

Сѐ што имав научено и знаев за мојата висина

and my strength and my balance and my mobility was blown away.

и мојата сила, баланс и мобилност го снема.

My entire personal average had been reset.

Мојот целосен личен просек се ресетира.

Now you could be sure in those days I was being measured more than ever,

Можете да бидете сигурни дека тие денови ме мереа повеќе од кога било,

by the doctors and nurses for sure

секако, од доктори и сестри,

but maybe more so in my own mind,

но дури и повеќе од мојот ум,

and I found myself comparing

и почнав да споредувам

what I thought I was going to be able to do going forward

што мислев дека ќе можам отсега да правам

with what I once was able to do.

со тоа што некогаш го можев.

And I became pretty frustrated.

И се чувствував исфрустрирано.

It took some very consistent prodding from my wife, who kept saying,

Требаше боцкање од жена ми

"Get your eyes up," before I could get moving forward.

велејќи „Отвори ги очите,“ пред да се движам напред.

And I soon realized that I almost had to forget about the person I was before

И сфатив дека требаше да ја заборавам личноста која бев пред ова,

and the things I was able to do before.

и работите кои можев да ги правам пред ова.

I almost had to pretend it was never me.

Требаше да се преправам дека не постојам.

And I'm afraid if I had not made that realization,

И се исплашив, дека ако не го сфатев тоа,

my frustration would have turned into something much harder to recover from.

мојата фрустрација ќе се претвореше во нешто за кое потешко ќе се оправав.

Now, luckily, a few weeks later,

Сега, за среќа, неколку недели подоцна,

I was transferred to a specialty spinal cord rehab hospital

Ме префрлија во специјална болница за рехабилитација на 'рбет

about 10 hours from home, and wouldn't you know,

околу 10 часа оддалечена од дома и неочекувано,

the first day of rehab and the first session

првиот ден но и првата сесија

we had something called fit class,

се одржа т.н фит час

and a group of us broke into teams

и група од нас се распредели во тимови

to see which team could do the most reps in the weight machine.

да видиме кој тим може да направи најмногу сетови на машината за тежина.

Now, we've all been there, haven't been to the gym in a year or two.

Па, барем многумина од нас не биле во теретана година или две.

Neither had I.

Ни јас не сум бил.

And so what do you do?

И што треба да правиш?

You try to do what you did a couple of years ago,

Го пробуваш истото од пред неколку години,

and you do a couple of sets.

и правиш неколку сета.

And then what do you do? A couple more.

И тогаш што правиш? Уште неколку.

And you're feeling even better, so you do more.

И се чувствуваш подобро, па правиш повеќе.

And the next two weeks you complain to your family about how sore you are.

И следните две недели се жалиш на семејството во какви болки си.

(Laughter)

(Смеа)

Well, my team went all out and we won, we won big,

Па, мојот тим успеа да победи, победивме одлично,

and for the next three days I could not straighten my arms,

и следните три дена не можев да ги испратам рацете,

which isn't that big a deal except when you're in a wheelchair

што не е многу важно освен кога си во инвалидска количка,

and that's really what you have to use to get around.

и само тоа ти дозволува да се движиш наоколу.

And that proved to be a very important lesson for me.

И тоа излезе дека е многу важна лекција за мене.

It was one thing that I couldn't compare myself to myself,

Тоа беше една од работите со кои не можев да се споредам себеси,

but even around people in the same situation in that hospital,

но дури и со луѓе во истата ситуација во болницата,

I found that I couldn't try to keep pace or set pace with them as well,

сфатив дека не можам да одржам чекор ниту пак да го започнам истиот,

and I was left with really only one choice

и останав со едниствениот избор -

and that was to focus on who I was at that point in time

да се фокусирам на тоа кој бев во таа точка во времето

with where I needed to go and to get back to who I needed to be.

и што требаше да правам за да се вратам на кој требаше да бидам.

For the next six weeks, for seven to eight hours a day,

Следните шест недели, седум до осум часа во денот,

that's what I did.

само тоа го правев.

I built little by little,

Градев малку по малку,

and, as you might expect,

и, како што можеш да очекуваш,

when you're recovering from a spinal cord injury,

кога се опоравуваш од повреда на 'рбетот,

you're going to have a bad day.

ќе имаш лош ден.

You might have a few in a row.

Дури и неколку по ред.

What I found out is that good and bad really didn't have a lot of meaning

Тоа што го сфатив е дека доброто и лошото немаат големо значење

unless I had the context of knowing what my average was.

без да знам кој ми беше просекот.

It was really up to me to decide if something was bad or good

Требаше јас да одлучам дали нешто беше добро или лошо

based on where I was at that point in time,

според тоа каде бев во таа точка од времето,

and it was in my control to determine if it really was a bad day.

и беше во моја контрола да одлучам дали навистина беше лош ден.

In fact, it was my decision on whether or not I could stop

Всушност, беше моја одлука дали да ги запрам

a streak of bad days.

или не лошите денови.

And what I found during that time away from home

И што сфатив додека бев отсутен од дома

is I never had a bad day, even with everything going on.

е дека никогаш немав лош ден дури со сѐ што се случуваше околу мене.

There were parts of my day that were certainly not as pleasant

Имаше делови од денот кои не беа пријатни

as they could be,

колку што можеа да бидат,

but it was never an entirely bad day.

но никогаш не беше цел ден лош.

So I'm guessing that all of you have been through a meeting

Па претпоставувам дека секој од вас бил на состанок

that probably didn't go very well,

кој веројатно не завршил добро,

or a commute that wasn't as great as you would like it,

или патување кое не било толку добро колку очекувањата,

or even burned dinner at night.

или дури и загорена вечера.

Did those things really ruin your entire day?

Дали тие работи навистина ви го уништиле денот?

What I found in those scenarios is the quicker you move on to what's next,

Што открив во тие сценарија е дека колку побрзо преминете на следното,

the quicker you can start attacking things.

толку побрзо можете да ги напаѓате работите.

And by moving on to next as fast as possible,

И со преминување на следното колку што можете побрзо,

you shrink the time you spend in those bad scenarios

го намалувате времето поминато во тие лоши сценарија

and it gives more time for the good.

и тоа ви дава повеќе време за добрите.

And, as a result, the good outweighs the bad,

И, како резултат, доброто го надминува лошото,

your average increases and that's just how the math works.

вашиот просек се зголемува и така работи математиката.

It didn't matter to me if I'd spent the morning

Не ми беше важно дали ми поминало утрото

really struggling with my medication,

во борба со лековите,

or at lunch my legs being very spastic,

или ако нозете ми биле спастични на ручек,

or even if I had fallen out of my wheelchair.

дури и дали сум паднал од количката.

Ask my wife. It happens quite often.

Прашајте ја жена ми, често се случува.

She's here.

Таа е тука.

They were just small parts of my day and small parts of my average.

Тоа беа само мали делови од денот и мали делови од просекот.

And so, in the months and years that followed,

Па, во следните месеци и години,

I continued to try to attack things in that way,

продолжив да пробувам да ги напаѓам работите на тој начин,

and before I knew it I was being presented with some pretty incredible challenges,

и набргу пред мене се наоѓаа навистина неверојатни предизвици

like completing a marathon in a wheelchair.

како завршување на маратон во инвалидска количка.

In early 2016, I met my physical therapist,

Во рана 2016, се запознав со мојот терапевт,

and after a few really grueling sessions, she must have sensed something,

и по неколку изморувачки сесии, таа мора да почувствувала нешто,

because she pulled me aside and said, "You know, you should do a half marathon.

затоа што ме тргна настрана и рече, „Знаеш, треба да се тркаш во полумаратон.

In your wheelchair. And, oh yeah, it's in 10 weeks."

Во твојата количка. И, да, за 10 недели е.“

And I thought in my mind, "You're crazy." I didn't have a workout plan.

И си помислив, „Ти си луда.“ Немам план за вежбање.

I didn't have any way of knowing how fast I needed to go

Не ни знаев колку брзо треба да одам

or how far I was supposed to go.

или колку далеку треба да одам.

But I simply got to work,

Но, сепак почнав да работам

and I started tracking every workout, every day,

и ја темпирав секоја вежба, секој ден,

and I simply wanted to be as good as or as fast as I was the prior day.

и едноставно сакав да бидам толку добар или толку брз како претходниот ден.

And in the end I really created that average for myself

И на крајот навистина создадов мој личен просек

and I tried to build on that as much as I could.

и пробав да го надоградувам колку можев повеќе.

Well, I finished that race right in time with what my average should have been,

Па, ја завршив таа трка на време, со тоа што требаше да биде мојот просек

and somewhere along the way

и некаде за време на истата

I kind of closed the door on who I once was.

јас ја затворив вратата на тој кој некогаш бев.

That person who I was before

Личноста која бев порано

and all those things I thought I was able to do really didn't matter.

и сите тие работи што мислев дека можам да ги направам не беа важни.

In fact, walking again really didn't matter.

Всушност, повторното одење не беше важно.

It became much less of a goal for me in terms of where I was going to go.

Тоа стана помала цел за мене во однос на тоа каде сакав да одам.

And besides, like, you guys are so slow when you walk.

И плус, вие сте многу бавни кога одите.

In crowds like this, it is so difficult.

Во гужва како оваа, навистина е тешко.

I'm like, "Get out of the way. We're going places."

Велам „Тргнете се од патот. Одиме на места.“

(Laughter)

(Смеа)

And all I wanted to do was go fast.

Сѐ што сакав беше да одам брзо.

And so I did what I thought I should do.

И го направив тоа што мислев дека треба.

I started researching wheelchair racing.

Почнав да истражувам тркање со количка.

And I went online and I found the best of the best,

Отидов онлајн и ги најдов најдобрите од најдобрите,

I learned their technique, I learned about the equipment,

ја научив нивната техника, научив за опремата,

and I was lucky to have a coach that offered me a way to get started.

и имав среќа да имам тренер кој ми овозможи пат да започнам.

And after talking with him

По зборував со него

and having him help me get those things underway,

и откако тој ми помогна да ги започнам тие работи,

as I was leaving, he says, "You know, you should do the 2017 Chicago Marathon."

одејќи си, ми кажа „Знаеш, треба да се обидеш на 2017 Маратонот во Чикаго.“

And he's the coach, I can't tell him no.

И тој е тренерот, не можам да му кажам не.

So with that guidance, I went back home, and I got to work,

Па со тоа менторство, се вратив дома, почнав да работам,

much like in the prior way.

исто како претходно.

And I continued researching, but I had learned my lesson.

Продолжив да истражувам, но си ја научив лекцијата.

I was really careful not to compare

Бве внимателен да не споредувам

with how accomplished those people on the internet were

со тоа колку успешни беа тие луѓе на интернет

and how fast they were,

и колку брзи беа,

because if I had, I probably never would have continued

затоа што ако го направев тоа, веројатно немаше

going through with it.

да продолжам со истото.

Well, the weekend of the race arrived,

Па, викендот за трката дојде,

and it was just like going to college for the first time.

и беше слично на започнување со факултет за прв пат.

You're dumped off,

Те фрлаат на едно место,

there's a whole bunch of people around you,

има група на луѓе околу тебе,

you don't really know very many of them,

навистина не знаеш многу од нив,

somebody's got the cool stereo and the cool TV

некој има добар систем за музика и добар ТВ

and they're smart and they're pretty and they're cute and they're handsome

и тие се паметни и убави и слатки и згодни

and you don't know if you really belong.

и не знаеш дали навистина припаѓаш.

But then somebody says, "Hey, let's go get food."

Но тогаш некој ќе каже, „Хеј, ајде да јадеме.“

And all of a sudden, that friend group happens

И наеднаш, таа група на пријатели се појавува

and you start to settle in.

и почнуваш да се прилагодуваш.

Well, that weekend of the race,

Па, тој викенд на трката,

we had a meeting called the Wheelers Meeting,

имавме митинг наречен „Митинг на Тркалата“

and there were 60 wheelchairs in that room the night before the race.

и имаше 60 колички во таа соба ноќта пред трката.

And wouldn't you know it,

И пред да сфатам,

all of the people that I had been researching were there,

сите што ги истражував беа таму,

the best in the world.

најдобрите во светот.

There must have been over 50 Paralympic medals in the room that day.

Имаше преку 50 паралимписки медали во таа соба тој ден.

And I felt pretty small and I fell back into that trap of comparing myself.

Се чувствував мал и влегов во таа стапица на споредување на себеси.

I knew that my averages that I had been tracking during my workouts

Знаев дека просеците што ги мерев за време на вежбите,

were over 90 seconds slower per mile than theirs.

беа преку 90 секунди побавни за 1 милја од нивните.

And the coach was the only one there that I knew,

И тренерот беше единствениот таму што го знаев,

and he reached out and noticed something, and I think he sensed my anxiety,

и тој ми пријде и забележа нешто, мислам дека беше мојата анксиозност,

and he invited me to get food with his team.

и ме покани да јадам со неговиот тим.

And with that, everything settled down.

И така, сѐ си дојде на свое место.

I realized really quick that they didn't care about my average, surely,

Набргу сфатив дека тие не се грижеа за мојот просек, и најверојатно

and I had forgotten about theirs.

јас имав заборавено за нивниот.

Well that next day,

Па, следниот ден,

I finished the race about 45 minutes after the person that won it.

Ја завршив трката околу 45 минути по личноста која победи.

But as I was leaving, those new friends, who are very close today,

Но како што си одев, тие нови пријатели, кои ми се блиски и денес,

challenged me to stay involved

ме предизвикаа да останам,

and to keep working through different races and competitions.

и да се приклучувам на трки и натпревари.

And so I did what I knew how. I went home, and I got busy.

И го направив тоа што го знаев, се вратив дома и се зафатив.

Now, as you can imagine, being in a wheelchair,

Па, како што можете да замислите, тоа што сум во количка,

let alone training for a marathon in a wheelchair,

па и тренинзите за маратон во количка,

is a pretty lonely thing.

се многу осамени работи.

I have an incredible group of friends

Имам неверојатна група пријатели

that will ride bikes with me and keep track of pace and help me out.

кои возат велосипед со мене, мерат темпо и ми помагаат.

But in the end, it's still five to six days a week,

Но на крај, сепак тоа е пет до шест дена во неделата

it's 50 to 60 miles of effort, and it's a lot of alone time.

и 50 до 60 милји труд, и е многу време во осаменост.

And for the most part,

И во најголем дел,

you really have nothing to rely on but yourself in those times.

немаш на што да се потпреш освен на себе во тие времиња.

It's my average, and I'm trying to get better little by little.

Тоа е мој просек, и се трудам да се подобрам чекор по чекор.

Well, this fall I was in Chicago for the third time.

Па, оваа есен бев во Чикаго по трет пат.

It was my seventh marathon,

Тоа беше мојот седми маратон

and just like going back to college for your junior year,

и беше исто како на третата година од факултет,

you're anticipating catching up with friends

очекуваш среќавање на стари пријатели

and getting excited about rolling right back into things.

и се радуваш за враќање на исртите работи.

Well, I attended the same pre-race meeting and the same pre-race meal

Па, учествував на истиот митинг пред трка и на истиот оброк пред трка,

and caught up with those friends.

и се сретнав со тие пријатели.

And we lined up for the race,

И се наместивме за трката,

and right at the start, my average kicked in,

и на самиот почеток, мојот просек се вклучи,

and before long I caught up with some of those friends

и набргу ги стигнав некои од тие пријатели

and was able to keep pace with them and push together.

и одржав темпо со нив и се „буткавме“ заедно.

But it wasn't long before I faded.

Но и набргу се изморив.

It just happened, and I found myself all alone again

Едноставно се случи, и се почувствував пак осамен

with really nothing to rely on other than what I had worked so hard to be at.

со ништо за потпирање освен тоа што се трудев да го постигнам.

But we turned into the wind at the halfway point,

Се свртивме спроти ветрот на половина пат,

and my average became a strong advantage,

и мојот просек стана силна предност,

and it wasn't long before I caught some of those friends

и набргу ги престигнав тие пријатели

and passed them all the way to the finish.

и ги претркав сѐ до крајот.

And while I didn't set a personal record that day,

И иако не направив личен рекорд тој ден,

I did finish 30 seconds per mile faster than my prior Chicago times

завршив 30 секунди за 1 милја побрзо од порано во Чикаго,

and just left myself pretty excited.

и останав многу возбуден.

And so this is me. This is my average.

И тоа сум јас. Ова е мојот просек.

Seventy-five days from today, I'll be in Boston for my second time.

75 дена од денес, ќе бидам во Бостон по втор пат.

I'm super excited about that.

Навистина се радувам за тоа.

But keep in mind, this isn't really just about racing.

Но запаметете, не се работи само за тркање.

I'm working really hard every day to be better in so many other ways,

Напорно работам секој ден да бидам подобар во многу други нешта,

a better parent, a better husband, a better coach, teammate, friend, person.

подобар родител, подобар маж, тренер, сотимјанин, пријател, човек.

And I promise you, even though what you see here is very visible

И ви ветувам, иако тоа што го гледате е многу видливо

in terms of the challenges that I face,

во однос на предизвиците со кои се соочувам,

everybody here has something that they're fighting,

секој тука има нешто со кое се бори,

and it may be visible, it may not be,

и можно да е видливо, може да не е,

but please, take some time and focus on you instead of others,

но ве молам, одвоите време и фокусирајте се на себе наместо на други,

and I bet you can win those challenges

и се обложувам дека ќе ги победите тие предизвици

and really start accomplishing so many great things.

и ќе успеете во многу други неверојатни нешта.

Thank you.

Ви благодарам.

(Applause)

(Аплауз)