Am I not human? A call for criminal justice reform | Marlon Peterson

96,868 views ・ 2017-06-21

TED


Խնդրում ենք կրկնակի սեղմել ստորև ներկայացված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ տեսանյութը նվագարկելու համար:

Translator: Grigor Janikyan Reviewer: Emma Dovlatyan
00:12
She wrote:
0
12842
1160
Նա գրել է.
00:14
"When I become famous, I will tell everyone
1
14454
2547
“Երբ ես հայտնի դառնամ, ես կպատմեմ բոլորին
00:17
that I know a hero named Marlon Peterson."
2
17025
2134
որ ես գիտեմ մի հերոսի, ում անունն է Մառլոն Պետերսոն”:
00:20
Heroes rarely look like me.
3
20058
1700
Հերոսները հազվադեպ են ինձ նման լինում:
00:22
In fact,
4
22429
1425
Իրականում,
00:23
I'm what garbage looks like.
5
23878
1680
Ես ունեմ այն տեսքը, ինչ աղբը:
00:26
No, not the most appealing way to open a talk
6
26162
2804
Ոչ, սա ամենագրավիչ ձևը չէ խոսքը բացելու
00:28
or start a conversation,
7
28990
1697
կամ խոսակցությունը սկսելու,
00:30
and perhaps you have some questions going through your head about that.
8
30711
3473
և միգուցե դուք ունեք հարցեր այս ամենի վերաբերյալ որոնք պտտվում են Ձեր գլխում:
00:34
Why would this man say such a thing about himself?
9
34208
2374
Ինչու՞ պետք է այս մարդը այսպիսի բաներ ասի իր մասին:
00:36
What does he mean?
10
36606
1473
Ինչ ի նկատի ունի նա:
00:38
How can someone view him as a hero when he sees himself as garbage?
11
38103
4186
Ինչպես կարող է մեկը իրեն հերոս կոչել, երբ նա իրեն աղբի տեղ է դնում:
Ես հավատում եմ, որ մենք ավելի շատ սովորում ենք հարցերից, քան պատասխաններից:
00:43
I believe we learn more from questions than we do from answers.
12
43073
3083
00:46
Because when we're questioning something,
13
46180
2283
Քանզի երբ մենք հարցի տակ ենք դնում մի բան,
00:48
we're invested in taking in some sort of new information,
14
48487
3334
մենք ստանձնում ենք ստանալու նոր տեսակի ինֆորմացիա,
00:51
or grappling with some sort of ignorance that makes us feel uncomfortable.
15
51845
4237
կամ պայքարելու ինչ-որ տեսակի արհամարհանքի դեմ, որը մեզ ստիպում է անհարմար զգալ:
00:56
And that's why I'm here:
16
56106
1706
Ահա դրա համար եմ ես այստեղ.
00:57
to push us to question,
17
57836
1535
մեզ դրդելու հարց տալու,
00:59
even when it makes us uncomfortable.
18
59395
2075
նույնիսկ եթե այն մեզ ստիպում է անհարմար զգալ:
01:02
My parents are from Trinidad and Tobago,
19
62089
2943
Իմ ծնողները Տրինիդադից և Տոբագոյից են,
01:05
the southernmost island in the Caribbean.
20
65056
2213
Կարիբյանի ամենահարավային կղզուց:
01:07
Trinidad is also home to the only acoustic instrument
21
67293
2978
Տրինիդադը նաև միակ ակուստիկ գործիքի ծննդավայրն է,
01:10
invented in the 20th century:
22
70295
1870
որը ստեղծվել է 20-րդ դարում`
01:12
the steel pan.
23
72189
1283
“պողպատյա թավա”:
01:14
Deriving from the African drums
24
74138
2393
Ծագելով Աֆրիկյան հարվածային գործիքներից,
01:16
and evolving from the genius of one of the ghettos in Trinidad,
25
76555
3277
և զարգանալով Տրինիդադի գետտոներից մեկի հանճարներից,
01:19
a city called Laventille,
26
79856
1686
քաղաք որ անվանվում է Լավենտիլ,
01:21
and the disregard of the American military ...
27
81566
2976
և անտեսելով Ամերիկյան ռազմական ներուժը…
01:25
Well, I should tell you,
28
85357
1296
Դե, ես պետք է Ձեզ պատմեմ,
01:26
America, during WWII, had military bases set up in Trinidad,
29
86677
3367
Ամերիկան, II Համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ուներ ռազմակայաններ Տրինիդադում,
01:30
and when the war ended,
30
90068
1421
և երբ պատերազմը ավարտվել է,
01:31
they left the island littered with empty oil drums --
31
91513
3536
նրանք կղզին թողել են դատարկ ձեթի տակառներով աղտոտված -
01:35
their trash.
32
95073
1245
իրենց աղբով:
01:36
So people from Laventille repurposed the old drums left behind
33
96767
4284
Այսպիսով Լավենտիլի մարդիկ հին լքված տակառները վերածեցին
01:41
into the full chromatic scale:
34
101075
2203
ամբողջական քրոմատիկ գամմայի.
01:43
the steel pan.
35
103302
1208
“պողպատյա թավայի”:
01:44
Playing music now from Beethoven to Bob Marley to 50 Cent,
36
104907
4384
Այժմ նվագելով երաժշտություն, սկսած Բեթհովենից Միչև Բոբ Մարլի և Ֆիֆթի Սենթ,
01:49
those people literally made music out of garbage.
37
109315
4238
այդ մարդիկ բառացիորեն ստեղծեցին երաժշտություն աղբից:
01:54
Twelve days before my 20th birthday,
38
114574
2499
Իմ քսանամյակից տասներկու օր առաջ,
01:57
I was arrested for my role in a violent robbery attempt
39
117097
3871
ես ձերբակալվեցի դաժան գողության փորձի մեջ իմ դերի համար
02:00
in lower Manhattan.
40
120992
1212
Ստորին Մանհեթենում:
02:02
While people were sitting in a coffee shop,
41
122821
2196
Մինչ մարդիկ նստած էին սրճարանում,
02:06
four people were shot.
42
126172
1367
չորս հոգու կրակեցին:
02:09
Two were killed.
43
129192
1327
Երկուսը սպանված էին:
02:11
Five of us were arrested.
44
131504
1441
Մեզնից հինգին ձերբակալեցին:
02:14
We were all the products of Trinidad and Tobago.
45
134033
2638
Մենք բոլորս Տրինիդադ և Տոբագոյի արտադրանք էին:
02:16
We were the "bad immigrants,"
46
136695
1909
մենք “վատ ներգաղթյալներ” էինք,
02:18
or the "anchor babies" that Trump and millions of Americans easily malign.
47
138628
4036
կամ “հենարանային երեխաներ” ում Թրամփը և միլիոնավոր Ամերիկացիներ զրպարտում էին:
02:23
I was discarded, like waste material --
48
143715
3066
Ես անտեսված էի, ինչպես թափոնը -
02:26
and justifiably so to many.
49
146805
2204
և ինչպես շատերն էին կարծում` արդարացիորեն:
02:29
I eventually served 10 years, two months and seven days of a prison sentence.
50
149033
4009
Եվ ի վերջո ես դատապարտվեցի 10 տարի, 2 ամիս և 7 օր ազատազարկման:
02:34
I was sentenced to a decade of punishment in a correctional institution.
51
154025
4897
Ինձ դատապարտեցին մեկ տասնամյակ պատժի ուղղիչ գաղութում:
02:39
I was sentenced to irrelevance --
52
159786
2544
Ես դատապարտված էի ավելորդության -
02:42
the opposite of humanity.
53
162354
1643
մարդկության հակառակին:
02:45
Interestingly,
54
165069
1561
Հետաքրքիրն այն է,
02:46
it was during those years in prison that a series of letters redeemed me,
55
166654
5023
որ բանտում գտնվելու այդ տարիներին էր, որ մի շարք նամակներ փրկեցին ինձ,
02:51
helped me move beyond the darkness and the guilt
56
171701
2839
օգնեցին ինձ առաջ շարժվել խավարից և մեղքի զգացումից
02:54
associated with the worst moment of my young life.
57
174564
2888
որը կապված էր իմ երիտասարդության ամենավատ պահի հետ:
02:58
It gave me a sense that I was useful.
58
178025
1850
Այն հնարավորություն տվեց ինձ պիտանի զգալ:
03:00
She was 13 years old.
59
180758
1984
Նա տասներեք տարեկան էր:
03:03
She had wrote that she saw me as a hero.
60
183156
2548
Նա գրում էր, որ ինձ որպես հերոս է տեսնում:
03:06
I remember reading that,
61
186318
1388
Ես հիշում եմ ինձ այդ տողերը կարդալուց
03:07
and I remember crying when I read those words.
62
187730
2727
և հիշում եմ լացելուց, երբ կարդում էի այդ բառերը:
03:11
She was one of over 50 students
63
191234
2444
Նա այն 50-ից ավել աշակերտներից
03:13
and 150 letters that I wrote during a mentoring correspondence program
64
193702
4050
և 150 նամակներից մեկն էր, որ ես գրել էի մենթորության ծրագրի շրջանակներում
03:17
that I co-designed with a friend
65
197776
1610
որ ես ձևավորել էի իմ ընկերոջ հետ
03:19
who was a teacher at a middle school in Brooklyn,
66
199410
2330
ով Բրուկլինի միջնակարգ դպրոցում ուսուցիչ էր
03:21
my hometown.
67
201764
1156
իմ հայրենիքում:
03:22
We called it the Young Scholars Program.
68
202944
2056
մենք այն անվանել էինք Պատանի գիտնականների ծրագիր:
03:25
Every time those young people shared their stories with me,
69
205693
3722
Ամեն անգամ այդ երիտասարները կիսվում էին իրենց պատմություններով,
03:29
their struggles,
70
209439
1607
իրենց պայքարներով,
03:31
every time they drew a picture of their favorite cartoon character
71
211070
3773
ամեն անգամ, երբ նրանք նկարում էին իրենց սիրելի մուլտհերոսին
03:34
and sent it to me,
72
214867
1435
և ուղարկում դրանք ինձ,
03:36
every time they said they depended on my letters or my words of advice,
73
216326
4370
ամեն անգամ, ասում էին, որ սպասում են իմ նամակներին և իմ խորհուրդներին,
03:40
it boosted my sense of worthiness.
74
220720
1899
դա ամրապնդում էր արժանավորությանս զգացումը:
03:43
It gave me a sense of what I could contribute to this planet.
75
223661
3075
Այն տալիս էր ինձ իմաստ, թե ինչով կարող եմ նպաստել այս մոլորակին:
03:47
It transformed my life.
76
227328
1445
Այն ձևափոխեց իմ կյանքը:
03:49
Because of those letters and what they shared with me,
77
229368
2898
Այդ նամակների պատճառով, և այն ամենի, ինչով նրանք կիսվում էին ինձ հետ,
03:52
their stories of teen life,
78
232290
1865
իրենց պատանի կյանքի պատմությունների,
03:54
they gave me the permission,
79
234179
2070
նրանք ինձ տվեցին թույլտվություն,
03:56
they gave me the courage to admit to myself
80
236273
2416
նրանք ինձ տվեցին համարձակություն ինքս ինձ համար ընդունելու
03:58
that there were reasons -- not excuses --
81
238713
2803
որ կային պատճառներ – ոչ արդարացումներ -
04:01
but that there were reasons for that fateful day in October of 1999;
82
241540
4413
բայց կային պատճառներ այդ ճակատագրական օրվա համար 1999թվականի հոկտեմբերին;
04:06
that the trauma associated with living in a community
83
246617
2642
տրավման, որ ասոցացվում է ապրելով հասարակության մեջ
04:09
where guns are easier to get than sneakers;
84
249283
2174
որտեղ ատրճանակներ ավելի հեշտ է ձեռք բերել, քան սպորտային կոշիկներ;
04:12
that the trauma associated with being raped at gunpoint at the age of 14;
85
252612
6019
տրավման, որ ասոցացվում է 14 տարեկանում բռնաբարված լինելու հետ;
04:19
that those are reasons for me
86
259427
2697
որ դրանք էին պատճառները ինձ համար
04:22
why making that decision,
87
262148
1790
այդ որոշումը կայացնելու,
04:23
that fatal decision,
88
263962
1165
այդ ճակատագրական որոշումը,
04:25
was not an unlikely proposition.
89
265151
1964
անհավանական առաջարկ չէր:
04:28
Because those letters mattered so much to me,
90
268012
2707
քանզի այդ նամակները մեծ արժեք ունեին ինձ համար,
04:30
because writing and receiving
91
270743
1408
քանի որ գրելը և ստանալը
04:32
and having that communication with those folks
92
272175
2257
և նրանց հետ կապի մեջ լինելը
04:34
so hugely impacted my life,
93
274456
1499
այդքան մեծ ազդեցություն ունեցան կյանքիս վրա,
04:35
I decided to share the opportunity with some friends of mine
94
275979
2882
և որոշեցի կիսվեմ այդ հնարավորությամբ իմ որոշ ընկերների հետ
04:38
who were also inside with me.
95
278885
1396
ովքեր նույնպես ինձ հետ ներսում էին:
04:40
My friends Bill and Cory and Arocks,
96
280305
1957
Իմ ընկերներ Բիլը, Կորին և Արոկսը,
04:42
all in prison for violent crimes also,
97
282286
2224
ովքեր բոլորը նույնպես բանտում էին դաժան հանցագործությունների համար
04:44
shared their words of wisdom with the young people as well,
98
284534
2804
նույնպես իրենց իմաստության խոսքերով էին կիսվում երիտասարդների հետ
04:47
and received the sense of relevancy in return.
99
287362
2261
և ստանում կարևորության իմաստ դրա դիմաց:
04:50
We are now published writers and youth program innovators
100
290142
3186
Այժմ մենք հրապարակվող գրողներ ենք, երիտասարդական ծրագրի հիմնադիրներ,
04:53
and trauma experts
101
293352
1749
վնասվածքաբանության փորձագետներ
04:55
and gun violence prevention advocates,
102
295125
1869
և զենքով բռնությունների կանխարգելման փաստաբաններ,
04:57
and TED talkers and --
103
297018
1378
TED-ի խոսնակներ և -
04:58
(Laughter)
104
298420
1026
(Ծիծաղ)
04:59
and good daddies.
105
299470
1454
և լավ հայրիկներ:
05:00
That's what I call a positive return of investment.
106
300948
2815
Ահա թե ինչն եմ ես անվանում ներդրման դրական վերադարձ:
05:04
Above all else,
107
304570
1150
Այս ամենից զատ,
05:05
what building that program taught me was that when we sow,
108
305744
3903
ծրագիրը ստեղծելը ինձ սովորեցրեց, որ երբ մենք ցանում ենք,
05:09
when we invest in the humanity of people no matter where they're at,
109
309671
3762
երբ ներդրում ենք ունենում մարդկության մեջ կապ չունի թե որտեղ,
05:13
we can reap amazing rewards.
110
313457
2465
մենք կարող ենք քաղել հրաշալի պարգևներ:
05:16
In this latest era of criminal justice reform,
111
316811
2335
Եվ քրեական արդարադատության բարեփոխումների վերջին շրջանում
05:19
I often question and wonder why --
112
319170
2924
ես հաճախ հարցնում և զարմանում եմ, թե ինչու -
05:22
why is it that so many believe
113
322812
1533
ինչու են այդքան շատերը հավատում
05:24
that only those who have been convicted of nonviolent drug offenses
114
324369
3466
որ միայն նրանք, ովքեր դատապարտվել են ոչ բռնի թմրանյութի իրավախախտման
05:27
merit empathy and recognized humanity?
115
327859
3810
արժանի են համակրանքի և մարդկային ճանաչվելու?
05:32
Criminal justice reform is human justice.
116
332908
2477
քրեական արդարադատության բարեփոխումները մարդկային արդարադատություն է:
05:35
Am I not human?
117
335813
1475
Արդյո՞ք ես մարդ չեմ:
05:38
When we invest in resources that amplify the relevancy of people
118
338700
4478
Երբ մենք ներդնենք մարդկանց կարևորություն արժեքի բարձրացնելու մեջ,
այն համայնքներում ինչպիսիք են Լավենտիլը,
05:43
in communities like Laventille
119
343202
1470
05:44
or parts of Brooklyn or a ghetto near you,
120
344696
2149
կամ Բրուկլինի տարածքներ, կամ ՁԵր կողքին գտնվող գետտոներ,
05:46
we can literally create the communities that we want.
121
346869
2672
մենք բառացիորեն կստեղծենք համայնքներ որ մենք ցանկանում ենք ունենալ:
05:50
We can do better.
122
350044
1379
Մենք կարող ենք ավելին անել:
05:51
We can do better than investing solely in law enforcement as a resource,
123
351447
3588
Մենք կարող ենք անել ավելին, քան միայն ներդնել իրավապահության մեջ ինչպես ռեսուրս
05:55
because they don't give us a sense of relevancy
124
355059
2897
քանզի դրանք մեզ չեն տալիս անհրաժեշտ լինելու զգացողություն
05:57
that is at the core of why so many of us do so many harmful things
125
357980
3550
այդ պատճառով է որ մեզանից շատերը անում են վնասակար բաներ
06:01
in the pursuit of mattering.
126
361554
2672
ընկնելով “պիտանի լինելու” ետևից:
06:05
See, gun violence is just a visible display of a lot of underlying traumas.
127
365176
4049
Տեսնում եք, հրազենային բռնությունը միայն տեսանելի մասն է բազում թաքնված տրավմաների:
06:10
When we invest in the redemptive value of relevancy,
128
370263
3032
Երբ մենք ներդնում ենք ունենում կարևորության արժեքի բարձրացման մեջ,
06:13
we can render a return of both personal responsibility and healing.
129
373319
4392
մենք կարող ենք մատուցել վերադարձ և անձնական պատասխանատվության և բուժման:
06:18
That's the people work I care about,
130
378124
2244
Աշխատող մարդկանց մասին եմ ես հոգ տանում,
06:20
because people work.
131
380392
1432
քանզի մարդիկ աշխատում են:
06:23
Family, I'm asking you to do the hard work,
132
383133
3928
Ընտանիք, ես խնդրում եմ Ձեզ անելու ծանր աշխատանքը,
06:27
the difficult work,
133
387085
1448
դժվարին աշխատանքը,
06:28
the churning work of bestowing undeserved kindness
134
388557
2935
անհանգիստ աշխատանքը շնորհելու անարժան բարություն
06:31
upon those who we can relegate as garbage,
135
391516
2447
բոլոր նրանց, ում կարող ենք աստիճանազրկել մինչև աղբի,
06:33
who we can disregard and discard easily.
136
393987
2168
ում կարող ենք հեշտությամբ անտեսել և մերժել:
06:36
I'm asking myself.
137
396843
1326
Ես ինքս ինձ եմ խնդրում:
06:39
Over the past two months,
138
399330
1920
Վերջին երկու ամիսներին,
06:41
I've lost two friends to gun violence,
139
401274
2094
ես կորցրել եմ երկու ընկեր հրազենային բռնության ժամանակ,
06:43
both innocent bystanders.
140
403961
1698
երկուսն էլ անմեղ ներկաներ էին պարզապես:
06:46
One was caught in a drive-by while walking home.
141
406748
3087
Մեկը սպանվեց տուն քայլելու ճանապարհին:
06:50
The other was sitting in a café while eating breakfast,
142
410920
3113
Մյուսն էլ սրճարանում նստած, նախաճաշելուց,
06:54
while on vacation in Miami.
143
414057
1701
Մայամիում հանգստալիս,
06:57
I'm asking myself to see the redemptive value of relevancy
144
417595
3318
ես ինքս ինձ խնդրում եմ տեսնել փրկիչ արժեքը կարևորության
07:00
in the people that murdered them,
145
420937
1702
մարդկանց մեջ, ովքեր սպանել են նրանց
07:03
because of the hard work of seeing the value in me.
146
423519
2495
ինքս ինձ մեջ արժեքը տեսնելու ծանր աշխատանքի պատճառով:
07:06
I'm pushing us to challenge our own capacity
147
426671
4134
Ես դրդում եմ մեզ մեր ողջ կարևորության սահմաններով
07:10
to fully experience our humanity,
148
430829
2365
մեր ողջ մարդկությունը գործադրել,
07:13
by understanding the full biography
149
433218
1989
հասկանալով ողջ կենսագրությունը
07:15
of people who we can easily choose not to see,
150
435231
3045
մարդկանց ում մենք հեշտության կարող ենք չտեսնելու տալ,
07:19
because heroes are waiting to be recognized,
151
439728
3217
քանզի հերոսները սպասում են ճանաչված լինելուն,
07:22
and music is waiting to be made.
152
442969
1836
և երաժշտությունը սպասվում է ստեղծվելուն:
07:25
Thank you.
153
445656
1268
Շնորհակալություն:
07:26
(Applause)
154
446948
3938
(Ծափահարություններ)
Այս կայքի մասին

Այս կայքը ձեզ կներկայացնի YouTube տեսանյութեր, որոնք օգտակար են անգլերեն սովորելու համար: Դուք կտեսնեք անգլերենի դասեր, որոնք դասավանդում են բարձրակարգ ուսուցիչներ ամբողջ աշխարհից: Կրկնակի սեղմեք յուրաքանչյուր տեսանյութի էջում ցուցադրված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ այնտեղից տեսանյութը նվագարկելու համար: Ենթագրերը պտտվում են տեսանյութի նվագարկման հետ համաժամանակյա: Եթե ունեք որևէ մեկնաբանություն կամ հարցում, խնդրում ենք կապվել մեզ հետ՝ օգտագործելով այս կոնտակտային ձևը:

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7