Amanda Bennett: We need a heroic narrative for death

Μετάφραση: Miriela Patrikiadou Επιμέλεια: Chryssa Takahashi

So I'd like you to come back with me

Θα ήθελα να γυρίσετε πίσω μαζί μου,

just for a few minutes

μόνο για λίγα λεπτά,

to a dark night in China,

σε μια σκοτεινή νύχτα στην Κίνα,

the night I met my husband.

τη νύχτα που γνώρισα το σύζυγό μου.

It was a city so long ago that it was still called

Έχει περάσει τόσο καιρός, που την πόλη την έλεγαν ακόμη

Peking.

Πεκίνο.

So I went to a party.

Πήγα λοιπόν σε ένα πάρτι.

I sat down next to a stout, middle-aged man

Κάθισα δίπλα σε έναν σωματώδη άντρα μέσης ηλικίας

with owl glasses and a bow tie,

που φορούσε γυαλιά με χοντρούς φακούς και παπιγιόν,

and he turned out to be a Fulbright scholar,

ο οποίος αποδείχτηκε πως ήταν υπότροφος του ιδρύματος Φούλμπραϊτ

there in China specifically to study

και βρισκόταν στην Κίνα για να μελετήσει

Sino-Soviet relations.

τις σχέσεις Κίνας-Σοβιετικής Ένωσης.

What a gift it was to the eager,

Αυτό ήταν μεγάλο δώρο για μια ανυπόμονη, νεαρή,

young foreign correspondent that I was then.

ξένη ανταποκρίτρια, όπως ήμουν εγώ εκείνη την εποχή.

I'd pump him for information,

Του αντλούσα πληροφορίες

I'm mentally scribbling notes

και έκανα νοητικές σημειώσεις

for the stories I plan to write.

για τις ιστορίες που σκόπευα να γράψω.

I talk to him for hours.

Του μίλησα για ώρες.

Only months later,

Μόνο μερικούς μήνες αργότερα,

I discover who he really was.

ανακάλυψα ποιος ήταν στην πραγματικότητα.

He was the China representative

Ήταν ο αντιπρόσωπος στην Κίνα

for the American Soybean Association.

της Αμερικάνικης Ένωσης Σόγιας.

"I don't understand. Soybeans?

«Δεν καταλαβαίνω. Σόγια;

You told me you were a Fulbright scholar."

Μου είπες πως ήσουν υπότροφος του Φούλμπραϊτ.»

"Well, how long would you have talked to me

«Ε, για πόση ώρα θα μου μιλούσες

if I told you we're in soybeans?"

αν σου είχα πει πως ασχολούμαι με τη σόγια;»

(Laughter)

(Γέλια)

I said, "You jerk."

Είπα, «Κόπανε!»

Only jerk wasn't the word I used.

Μόνο που «κόπανος» δεν ήταν η λέξη που χρησιμοποίησα.

I said, "You could've gotten me fired."

Είπα, «Θα μπορούσα να είχα απολυθεί εξαιτίας σου.»

And he said, "Let's get married."

Και μου είπε, «Έλα να παντρευτούμε.»

(Laughter)

(Γέλια)

"Travel the world and have lots of kids."

«Να ταξιδέψουμε τον κόσμο και να κάνουμε πολλά παιδιά.»

So we did.

Και αυτό κάναμε.

(Laughter)

(Γέλια)

(Applause)

(Χειροκρότημα)

And what an alive man Terence Bryan Foley

Τι ζωντανός άνθρωπος που αποδείχτηκε πως ήταν

turned out to be.

ο Τέρενς Μπράιαν Φόλεϊ!

He was a Chinese scholar

Έκανε κινέζικες σπουδές

who later, in his 60s,

και στα εξήντα του,

got a Ph.D. in Chinese history.

πήρε διδακτορικό στην κινέζικη ιστορία.

He spoke six languages,

Μιλούσε έξι γλώσσες,

he played 15 musical instruments,

έπαιζε 15 μουσικά όργανα,

he was a licensed pilot,

είχε άδεια πιλότου,

he had once been a San Francisco cable car operator,

κάποτε ήταν οδηγός τραμ στο Σαν Φρανσίσκο,

he was an expert in swine nutrition,

ήταν ειδικός στη διατροφή των χοίρων,

dairy cattle, Dixieland jazz, film noir,

στα γαλακτοκομικά, στη Dixieland τζαζ, στα φιλμ νουάρ

and we did travel the country, and the world,

και πράγματι ταξιδέψαμε σε ολόκληρη τη χώρα και τον κόσμο

and we did have a lot of kids.

και κάναμε πολλά παιδιά.

We followed my job, and it seemed like

Πηγαίναμε όπου μας πήγαινε η δουλειά μου

there was nothing that we couldn't do.

και φαινόταν πως δεν υπήρχε κάτι που δεν μπορούσαμε να κάνουμε.

So when we found the cancer,

Έτσι, όταν ανακαλύψαμε τον καρκίνο,

it doesn't seem strange to us at all

δεν μας φάνηκε παράξενο

that without saying a word to each other,

πως χωρίς να πούμε λέξη ο ένας στον άλλο,

we believed that,

πιστέψαμε πως,

if we were smart enough

αν ήμασταν αρκετά έξυπνοι,

and strong enough and brave enough,

αρκετά δυνατοί, και αρκετά γενναίοι

and we worked hard enough,

και εργαζόμασταν αρκετά σκληρά,

we could keep him from dying ever.

θα μπορούσαμε να αποφύγουμε το θάνατο για πάντα.

And for years, it seemed like we were succeeding.

Και για πολλά χρόνια, φαινόταν πως τα είχαμε καταφέρει.

The surgeon emerged from the surgery.

Ο χειρουργός βγήκε από το χειρουργείο.

What'd he say? He said what surgeons always say:

Τι είπε; Αυτό που λένε πάντα οι χειρουργοί:

"We got it all."

«Τον αφαιρέσαμε όλο.»

Then there was a setback when the pathologists

Μετά τα πράγματα πήγαν ανάποδα όταν οι παθολόγοι

looked at the kidney cancer closely.

κοίταξαν το νεφρό με τον καρκίνο προσεκτικά.

It turned out to be a rare,

Αποδείχτηκε πως ήταν ένας σπάνιος,

exceedingly aggressive type,

εξαιρετικά επιθετικός τύπος,

with a diagnosis that was almost universally fatal

και η διάγνωση ήταν πως σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις

in several weeks at most.

οδηγούσε στο θάνατο μέσα σε λίγες εβδομάδες.

And yet, he did not die.

Παρ' όλα αυτά, δεν πέθανε.

Mysteriously, he lived on.

Μυστηριωδώς, συνέχισε να ζει.

He coached Little League for our son.

Έγινε προπονητής του μπέιζμπολ στην παιδική ομάδα του γιου μας.

He built a playhouse for our daughter.

Έχτισε ένα σπιτάκι για να παίζει η κόρη μας,

And meanwhile, I'm burying myself in the Internet

και εγώ, στο μεταξύ, έχω χωθεί στο διαδίκτυο

looking for specialists.

και ψάχνω για ειδικούς.

I'm looking for a cure.

Ψάχνω για θεραπεία.

So a year goes by

Έτσι πέρασε ένας χρόνος

before the cancer, as cancers do,

μέχρι να γίνει αυτό που γίνεται με τους καρκίνους,

reappears,

δηλαδή, να επανεμφανιστεί

and with it comes another death sentence,

και με αυτόν να έρθει άλλη μια θανατική ποινή,

this time nine months.

αυτή τη φορά σε εννέα μήνες.

So we try another treatment, aggressive, nasty.

Δοκιμάσαμε μια άλλη αγωγή, επιθετική, άσχημη.

It makes him so sick, he has to quit it,

Τον αρρωσταίνει τόσο πολύ που πρέπει να τη σταματήσει,

yet still he lives on.

αλλά παρ' όλα αυτά, συνεχίζει να ζει.

Then another year goes by.

Ύστερα, περνάει άλλος ένας χρόνος.

Two years go by.

Περνούν άλλα δύο χρόνια.

More specialists.

Περισσότεροι ειδικοί.

We take the kids to Italy.

Πηγαίνουμε τα παιδιά στην Ιταλία.

We take the kids to Australia.

Πηγαίνουμε τα παιδιά στην Αυστραλία.

And then more years pass,

Περνάνε και άλλα χρόνια

and the cancer begins to grow.

και ο καρκίνος αρχίζει να μεγαλώνει.

This time, there's new treatments on the horizon.

Αυτή τη φορά υπάρχουν νέες αγωγές διαθέσιμες.

They're exotic. They're experimental.

Aσυνήθιστες. Πειραματικές.

They're going to attack the cancer in new ways.

Θα επιτεθούν στον καρκίνο με νέους τρόπους.

So he enters a clinical trial, and it works.

Έτσι, παίρνει μέρος σε μία κλινική δοκιμή και έχει αποτέλεσμα.

The cancer begins to shrink,

Ο καρκίνος αρχίζει να συρρικνώνεται

and for the third time,

και για τρίτη φορά,

we've dodged death.

ξεφύγαμε από τον θάνατο.

So now I ask you,

Έτσι, σας ρωτώ,

how do I feel

πώς νομίζετε πως αισθάνομαι

when the time finally comes

όταν τελικά έρχεται η ώρα

and there's another dark night,

και είναι άλλη μια σκοτεινή νύχτα,

sometime between midnight and 2 a.m.?

κάπου ανάμεσα στα μεσάνυχτα και στις δύο τα ξημερώματα;

This time it's on the intensive care ward

Αυτή τη φορά είμαστε στην εντατική μονάδα

when a twentysomething resident

και ένας γιατρός, λίγο παραπάνω από είκοσι ετών,

that I've never met before

τον οποίο βλέπω πρώτη φορά,

tells me that Terence is dying,

μου λέει πως ο Τέρενς πεθαίνει,

perhaps tonight.

ίσως και απόψε.

So what do I say when he says,

Τι να του έλεγα όταν μου είπε,

"What do you want me to do?"

«Τι θέλετε να κάνω;»

There's another drug out there.

Υπάρχει ένα άλλο φάρμακο εκεί έξω.

It's newer. It's more powerful.

Είναι καινούργιο. Είναι πιο δυνατό.

He started it just two weeks ago.

Το ξεκίνησε μόλις πριν δύο εβδομάδες.

Perhaps there's still hope ahead.

Μπορεί να υπάρχει ακόμα ελπίδα.

So what do I say?

Τι του λέω;

I say, "Keep him alive if you can."

Του λέω, «Κράτα τον ζωντανό, αν μπορείς.»

And Terence died six days later.

Ο Τέρενς πέθανε έξι μέρες αργότερα.

So we fought, we struggled, we triumphed.

Αγωνιστήκαμε, παλέψαμε, θριαμβεύσαμε.

It was an exhilarating fight,

Ήταν ένας συναρπαστικός αγώνας

and I'd repeat the fight today

και θα τον επαναλάμβανα και σήμερα,

without a moment's hesitation.

χωρίς να διστάσω ούτε λεπτό.

We fought together, we lived together.

Αγωνιστήκαμε μαζί, ζήσαμε μαζί.

It turned what could have been

Αυτά που θα μπορούσαν να είναι

seven of the grimmest years of our life

τα επτά χειρότερα χρόνια της ζωής μας,

into seven of the most glorious.

έγιναν τα επτά πιο υπέροχα.

It was also an expensive fight.

Ήταν, επίσης, ένας ακριβός αγώνας.

It was the kind of fight and the kind of choices

Ήταν αυτού του είδους αγώνας και αυτού του είδους επιλογές

that everyone here agrees

οι οποίες, όπως θα συμφωνήσουν όλοι εδώ,

pump up the cost of end-of-life care,

ανεβάζουν το κόστος της φροντίδας για τους ασθενείς με ανίατες ασθένειες,

and of healthcare for all of us.

και της υγειονομικής περίθαλψης για όλους μας.

And for me, for us,

Και εγώ, εμείς,

we pushed the fight right over the edge,

δώσαμε τον αγώνα μέχρι τα όρια,

and I never got the chance to say to him

και δεν μου δόθηκε ποτέ η ευκαιρία να του πω

what I say to him now almost every day:

αυτό που του λέω τώρα σχεδόν καθημερινά:

"Hey, buddy, it was a hell of a ride."

«Ε, φιλαράκι μου. Ήταν φοβερή η διαδρομή.»

We never got the chance to say goodbye.

Δεν μας δόθηκε ποτέ η ευκαιρία να αποχαιρετιστούμε.

We never thought it was the end.

Ποτέ δεν σκεφτήκαμε πως αυτό ήταν το τέλος.

We always had hope.

Είχαμε πάντα ελπίδα.

So what do we make of all of this?

Οπότε, τι συμπεραίνουμε από όλα αυτά;

Being a journalist, after Terence died,

Καθώς ήμουν δημοσιογράφος, όταν πέθανε ο Τέρενς,

I wrote a book, "The Cost Of Hope."

έγραψα ένα βιβλίο, «Το κόστος της ελπίδας.»

I wrote it because I wanted to know

Το έγραψα επειδή ήθελα να μάθω

why I did what I did,

γιατί έκανα αυτά που έκανα,

why he did what he did,

γιατί έκανε αυτά που έκανε,

why everyone around us did what they did.

γιατί όλοι γύρω μας κάνουν αυτά που κάνουν.

And what did I discover?

Και τι ανακάλυψα;

Well, one of the things I discovered is that

Ένα από τα πράγματα που ανακάλυψα

experts think that one answer to

είναι πως οι ειδικοί πιστεύουν πως μια απάντηση

what I did at the end was a piece of paper,

σε αυτό που έκανα στο τέλος, ήταν ένα κομμάτι χαρτί,

the advance directive,

η οδηγία εκ των προτέρων, που βοηθάει τις οικογένειες

to help families get past the seemingly irrational choices.

να ξεπεράσουν τις φαινομενικά παράλογες επιλογές.

Yet I had that piece of paper.

Παρ' όλα αυτά, εγώ είχα αυτό το χαρτί.

We both did.

Και οι δύο το είχαμε.

And they were readily available.

Τα είχαμε φτιάξει από πριν.

I had them right at hand.

Τα είχα στα χέρια μου.

Both of them said the same thing:

Και τα δύο έλεγαν το ίδιο πράγμα:

Do nothing if there is no further hope.

«Μην κάνετε τίποτα αν δεν υπάρχει άλλη ελπίδα.»

I knew Terence's wishes

Γνώριζα τις επιθυμίες του Τέρενς το ίδιο ξεκάθαρα

as clearly and as surely as I knew my own.

και με την ίδια βεβαιότητα που γνώριζα και τις δικές μου.

Yet we never got to no further hope.

Παρ' όλα αυτά, δεν φτάσαμε ποτέ στο σημείο να μην έχουμε ελπίδα.

Even with that clear-cut paper in our hands,

Ακόμα και με αυτό το σαφέστατο χαρτί στα χέρια μας,

we just kept redefining hope.

συνεχίσαμε να επαναπροσδιορίζουμε την ελπίδα.

I believed I could keep him from dying,

Πίστευα πως θα μπορούσα να συνεχίσω να αποτρέπω το θάνατό του

and I'd be embarrassed to say that if I hadn't seen

και θα ντρεπόμουν να το πω αυτό, αν δεν είχα δει τόσους πολλούς ανθρώπους

so many people and have talked to so many people

και δεν είχα μιλήσει με τόσους πολλούς ανθρώπους

who have felt exactly the same way.

που αισθανόντουσαν ακριβώς το ίδιο.

Right up until days before his death,

Μόλις λίγες μέρες πριν πεθάνει,

I felt strongly

αισθανόμουν με πολύ δυνατό,

and powerfully, and, you might say, irrationally,

έντονο, ακόμα και με παράλογο τρόπο,

that I could keep him from dying ever.

πως θα μπορούσα για πάντα να τον αποτρέψω από το να πεθάνει.

Now, what do the experts call this?

Πώς το ονομάζουν αυτό οι ειδικοί;

They say it's denial.

Το ονομάζουν άρνηση.

It's a strong word, isn't it?

Είναι δυνατή λέξη, έτσι δεν είναι;

Yet I will tell you that denial

Παρ' όλα αυτά, θα σας πω πως η άρνηση

isn't even close to a strong enough word

είναι μια λέξη που δεν μπορεί ούτε στο περίπου να περιγράψει

to describe what those of us

αυτά που περνάμε όσοι από εμάς

facing the death of our loved ones go through.

ερχόμαστε αντιμέτωποι με τον θάνατο ενός αγαπημένου μας προσώπου.

And I hear the medical professionals say,

Ακούω τους διάφορους ειδικούς να λένε,

"Well, we'd like to do such-and-such,

«Λοιπόν, θα θέλαμε να κάνουμε αυτό και αυτό,

but the family's in denial.

αλλά η οικογένεια βρίσκεται σε άρνηση.

The family won't listen to reason.

Η οικογένεια δεν ακούει τη λογική.

They're in denial.

Βρίσκεται σε άρνηση.

How can they insist on this treatment at the end?

Πώς μπορούν να επιμένουν σε αυτή τη θεραπεία τώρα στο τέλος;

It's so clear, yet they're in denial."

Είναι τόσο ξεκάθαρο, αλλά ακόμα βρίσκονται σε άρνηση.»

Now, I think this maybe isn't

Νομίζω πως αυτός μάλλον δεν είναι

a very useful way of thinking.

ένας ιδιαίτερα χρήσιμος τρόπος σκέψης

It's not just families either.

Αλλά αυτό δεν αφορά μόνο τις οικογένειες.

The medical professionals too,

Αφορά και τους γιατρούς.

you out there, you're in denial too.

Εσείς εκεί έξω, και εσείς βρίσκεστε σε άρνηση.

You want to help. You want to fix.

Θέλετε να βοηθήσετε. Θέλετε να διορθώσετε.

You want to do.

Θέλετε να κάνετε.

You've succeeded in everything you've done,

Έχετε επιτύχει σε ό,τι έχετε κάνει,

and having a patient die,

και το να πεθάνει ένας ασθενής σας,

well, that must feel like failure.

σας κάνει να αισθάνεστε αποτυχημένοι.

I saw it firsthand.

Το διαπίστωσα από πρώτο χέρι.

Just days before Terence died,

Λίγες μέρες πριν πεθάνει ο Τέρενς,

his oncologist said,

ο ογκολόγος του είπε,

"Tell Terence that better days are just ahead."

«Πες στον Τέρενς πως έρχονται καλύτερες μέρες.»

Days before he died.

Λίγες μέρες πριν πεθάνει.

Yet Ira Byock,

Παρ' όλα αυτά, ο Άιρα Μπάιοκ,

the director of palliative medicine at Dartmouth

ο διευθυντής της παρηγορητικής ιατρικής στο Ντάρτμουθ είπε,

said, "You know, the best doctor in the world

«Ξέρετε, ο καλύτερος γιατρός του κόσμου,

has never succeeded in making anyone immortal."

δεν κατόρθωσε ποτέ να κάνει κάποιον αθάνατο.»

So what the experts call "denial," I call "hope,"

Αυτό που οι ειδικοί αποκαλούν «άρνηση», εγώ το αποκαλώ «ελπίδα»,

and I'd like to borrow a phrase

και θα ήθελα να δανειστώ μια φράση

from my friends in software design.

από τους φίλους μου που σχεδιάζουν λογισμικά.

You just redefine denial and hope,

Aπλώς επαναπροσδιορίζεις την άρνηση και την ελπίδα,

and it becomes a feature of being human.

και γίνονται χαρακτηριστικά του ανθρώπου.

It's not a bug.

Δεν είναι σφάλμα του προγράμματος.

It's a feature.

Είναι χαρακτηριστικό.

(Laughter)

(Γέλια)

So we need to think more constructively

Πρέπει να συλλογιστούμε πιο δημιουργικά

about this very common, very profound

πάνω σε αυτά τα πολύ κοινά, πολύ βαθιά

and very powerful human emotion.

και πολύ δυνατά ανθρώπινα συναισθήματα.

It's part of the human condition,

Αποτελούν κομμάτι της ανθρώπινης κατάστασης

and yet our system and our thinking

και παρ' όλα αυτά, το σύστημά μας και ο τρόπος που σκεφτόμαστε,

isn't built to accommodate it.

δεν είναι κατασκευασμένα για να τα περιλάβουν.

So Terence told me a story on that long-ago night,

Ο Τέρενς μου είπε μια ιστορία εκείνη τη νύχτα, πριν από πολύ καιρό,

and I believed it.

και την πίστεψα.

Maybe I wanted to believe it.

Μπορεί να ήθελα να την πιστέψω.

And during Terence's illness, I, we,

Και κατά τη διάρκεια της ασθένειας του Τέρενς, ήθελα,

we wanted to believe the story

θέλαμε να πιστέψουμε

of our fight together too.

και την ιστορία του κοινού μας αγώνα.

Giving up the fight -- for that's how it felt,

Το να εγκαταλείψουμε τον αγώνα -- γιατί έτσι το αισθανόμασταν,

it felt like giving up --

σαν να εγκαταλείπαμε --

meant giving up not only his life

σήμαινε να εγκαταλείψουμε, όχι μόνο τη ζωή του,

but also our story,

αλλά και την ιστορία μας,

our story of us as fighters,

την ιστορία μας ως αγωνιστές,

the story of us as invincible,

την ιστορία μας ως ανίκητοι,

and for the doctors, the story of themselves

και για τους γιατρούς, την ιστορία τους

as healers.

ως θεραπευτές.

So what do we need?

Οπότε τι χρειαζόμαστε;

Maybe we don't need a new piece of paper.

Μπορεί να μη χρειαζόμαστε ένα καινούργιο χαρτί.

Maybe we need a new story,

Μπορεί να χρειαζόμαστε μια καινούργια ιστορία.

not a story about giving up the fight

Όχι μια ιστορία σχετικά με το πώς εγκαταλείπουμε τον αγώνα,

or of hopelessness,

ή μια ιστορία για το πώς εγκαταλείπουμε την ελπίδα,

but rather a story of victory and triumph,

αλλά μια ιστορία νίκης και θριάμβου,

of a valiant battle and, eventually,

μιας γενναίας μάχης και πιθανώς,

a graceful retreat,

μιας αξιοπρεπούς υποχώρησης.

a story that acknowledges

Μια ιστορία που θα αναγνωρίζει

that not even the greatest general defeats every foe,

πως ακόμα και ο πιο σπουδαίος στρατηγός δεν μπορεί να νικήσει κάθε εχθρό,

that no doctor has ever succeeded

και πως κανένας γιατρός δεν κατάφερε

in making anyone immortal,

να κάνει κανέναν αθάνατο,

and that no wife, no matter how hard she tried,

και πως καμία σύζυγος, ανεξάρτητα από το πόσο σκληρά προσπάθησε,

has ever stopped even the bravest,

δεν κατόρθωσε να εμποδίσει ούτε τον πιο γενναίο,

wittiest and most maddeningly lovable husband

αστείο και τρελά αξιαγάπητο σύζυγο από το να πεθάνει,

from dying when it was his time to go.

όταν είχε έρθει η ώρα του να φύγει.

People did mention hospice,

Κάποιοι άνθρωποι μου είχαν αναφέρει την παρηγορητική φροντίδα,

but I wouldn't listen.

αλλά δεν τους άκουγα.

Hospice was for people who were dying,

Η παρηγορητική φροντίδα ήταν για τους ανθρώπους που πεθαίνουν

and Terence wasn't dying.

και ο Τέρενς δεν πέθαινε.

As a result, he spent just four days in hospice,

Ως αποτέλεσμα, περάσαμε μόνο τέσσερις μέρες στην παρηγορητική φροντίδα

which I'm sure, as you all know,

και είμαι σίγουρη, όπως όλοι γνωρίζετε,

is a pretty typical outcome,

πως είναι ένα τυπικό αποτέλεσμα,

and we never said goodbye

και δεν αποχαιρετιστήκαμε ποτέ

because we were unprepared for the end.

επειδή δεν είχαμε προετοιμαστεί για το τέλος.

We have a noble path to curing the disease,

Υπάρχει ένας αξιοπρεπής δρόμος προς τη θεραπεία της ασθένειας

patients and doctors alike,

τόσο για τους ασθενείς όσο και για τους γιατρούς,

but there doesn't seem to be

αλλά δεν φαίνεται να υπάρχει

a noble path to dying.

ένας αξιοπρεπής δρόμος προς το θάνατο.

Dying is seen as failing,

Ο θάνατος μοιάζει με αποτυχία,

and we had a heroic narrative

και είχαμε μια ηρωική αφήγηση

for fighting together,

για τον κοινό μας αγώνα,

but we didn't have a heroic narrative for letting go.

αλλά δεν είχαμε μια ηρωική αφήγηση για την ώρα που θα αφεθούμε.

So maybe we need a narrative

Ίσως λοιπόν χρειαζόμαστε μια αφήγηση

for acknowledging the end, and for saying goodbye,

για να αναγνωρίσουμε το τέλος και για να αποχαιρετιστούμε

and maybe our new story will be

και ίσως η νέα μας ιστορία να είναι

about a hero's fight, and a hero's goodbye.

για τον αγώνα ενός ήρωα και τον αποχαιρετισμό ενός ήρωα,

Terence loved poetry,

Ο Τέρενς αγαπούσε την ποίηση

and the Greek poet Constantine Cavafy

και ο έλληνας ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης

is one of my favorite poets.

είναι ένας από τους αγαπημένους μου ποιητές.

So I'll give you a couple lines from him.

Έτσι θα σας πω μερικούς στίχους του.

This is a poem about Mark Antony.

Αυτό είναι ένα ποίημα για τον Μάρκο Αντώνιο.

You know Mark Antony, the conquering hero,

Γνωρίζετε τον Μάρκο Αντώνιο, τον ηρωικό κατακτητή,

Cleopatra's guy?

τον φίλο της Κλεοπάτρας;

Actually, one of Cleopatra's guys.

Για την ακρίβεια, έναν από τους φίλους της Κλεοπάτρας.

And he's been a pretty good general.

Ήταν πολύ καλός στρατηγός.

He's won all the fights,

Είχε νικήσει όλους τους αγώνες,

he's eluded all the people that are out to get him,

είχε διαφύγει από όλους όσους ήθελαν να τον πιάσουν,

and yet this time, finally,

αλλά τούτη τη φορά,

he's come to the city of Alexandria

έφτασε στην Αλεξάνδρεια

and realized he's lost.

και συνειδητοποίησε πως είχε χάσει.

The people are leaving. They're playing instruments.

Οι άνθρωποι έφευγαν. Έπαιζαν μουσικά όργανα.

They're singing.

Τραγουδούσαν.

And suddenly he knows he's been defeated.

Και ξαφνικά κατάλαβε πως έχει ηττηθεί.

And he suddenly knows

Και ξαφνικά ξέρει

he's been deserted by the gods,

πως τον έχουν εγκαταλείψει οι θεοί,

and it's time to let go.

και πως ήρθε η ώρα να φύγει.

And the poet tells him what to do.

Και ο ποιητής του λέει τι να κάνει.

He tells him how to say a noble goodbye,

Του λέει πώς να να πει ένα αξιοπρεπές αντίο,

a goodbye that's fit for a hero.

ένα αντίο αντάξιο ενός ήρωα.

"As if long-prepared,

«Σαν έτοιμος από καιρό,

as if courageous,

σα θαρραλέος,

as it becomes you

σαν που ταιριάζει σε

who were worthy of such a city,

που αξιώθηκες μια τέτοια πόλι,

approach the window with a firm step,

πλησίασε σταθερά προς το παράθυρο,

and with emotion,

κι άκουσε με συγκίνησιν,

but not with the entreaties

αλλ' όχι με των δειλών τα παρακάλια

or the complaints of a coward,

και παράπονα

as a last enjoyment,

ως τελευταία απόλαυσι

listen to the sounds,

τους ήχους,

the exquisite instruments of the musical troops,

τα εξαίσια όργανα του μυστικού θιάσου,

and bid her farewell,

και αποχαιρέτα την,

the Alexandria you are losing."

την Αλεξάνδρεια που χάνεις.»

That's a goodbye for a man who was larger than life,

Αυτός είναι ένας αποχαιρετισμός για ένα σπουδαίο άντρα,

a goodbye for a man

ένας αποχαιρετισμός για έναν άντρα

for whom anything,

για τον οποίο τα πάντα,

well, almost anything,

ή, σχεδόν τα πάντα,

was possible,

ήταν δυνατά,

a goodbye for a man who kept hope alive.

ένας αποχαιρετισμός για έναν άντρα που κράτησε την ελπίδα ζωντανή.

And isn't that what we're missing?

Και αυτό δεν είναι που μας λείπει;

How can we learn that people's decisions

Πώς μπορούμε να μάθουμε πως οι αποφάσεις

about their loved ones

που παίρνουν οι άνθρωποι για τους αγαπημένους τους

are often based strongly, powerfully,

συχνά βασίζονται δυνατά,

many times irrationally,

και μερικές φορές παράλογα,

on the slimmest of hopes?

πάνω στις πιο αμυδρές ελπίδες;

The overwhelming presence of hope

Η κυριαρχική παρουσία της ελπίδας,

isn't denial.

δεν είναι άρνηση.

It's part of our DNA as humans,

Είναι μέρος του DNA του ανθρώπου

and maybe it's time our healthcare system --

και ίσως ήρθε η ώρα για το σύστημα υγείας,

doctors, patients, insurance companies, us,

τους γιατρούς, τους ασθενείς, τις ασφαλιστικές εταιρίες, εμάς,

started accounting for the power of that hope.

να αρχίσουμε να υπολογίζουμε τη δύναμη αυτής της ελπίδας.

Hope isn't a bug.

Η ελπίδα δεν είναι σφάλμα του προγράμματος.

It's a feature.

Είναι ένα χαρακτηριστικό.

Thank you.

Σας ευχαριστώ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)