The tyranny of merit | Michael Sandel

Μετάφραση: Vasilis Fragios Επιμέλεια: Thanasis Zantrimas

Here's a question we should all be asking:

Ορίστε μια ερώτηση που θα έπρεπε να κάνουμε όλοι μας.

What went wrong?

Τι πήγε λάθος;

Not just with the pandemic

Όχι μόνο με την πανδημία,

but with our civic life.

αλλά και με την ζωή μας ως κοινωνία.

What brought us to this polarized, rancorous political moment?

Τι μας οδήγησε σε τέτοια μνησικακία και πόλωση;

In recent decades,

Τις τελευταίες δεκαετίες,

the divide between winners and losers has been deepening,

το χάσμα μεταξύ νικητών και χαμένων βαθαίνει συνεχώς,

poisoning our politics,

δηλητηριάζοντας τον πολιτικό μας λόγο,

setting us apart.

σπέρνοντας τη διχόνοια.

This divide is partly about inequality.

Αυτό το χάσμα βασίζεται σε έναν βαθμό στην ανισότητα,

But it's also about the attitudes toward winning and losing

αλλά και το πώς αντιμετωπίζουμε την νίκη και την ήττα,

that have come with it.

η οποία τη συνοδεύει.

Those who landed on top

Όσοι προσγειώθηκαν στην κορυφή,

came to believe that their success was their own doing,

πίστεψαν πως η επιτυχία τους ήταν δικό τους κατόρθωμα,

a measure of their merit,

μια απόδειξη της αξία τους.

and that those who lost out had no one to blame but themselves.

Και όσοι δεν τα κατάφεραν φταίνε αποκλειστικά οι ίδιοι.

This way of thinking about success

Αυτός ο τρόπος σκέψης γύρω από την επιτυχία

arises from a seemingly attractive principle.

προκύπτει εμφανώς από μια ελκυστική αρχή.

If everyone has an equal chance,

Αν όλοι έχουν ίσες ευκαιρίες,

the winners deserve their winnings.

τότε οι νικητές αξίζουν τις επιτυχίες τους.

This is the heart of the meritocratic ideal.

Αυτή είναι η βάση του ιδεώδους της αξιοκρατίας.

In practice, of course, we fall far short.

Στην πράξη φυσικά, αυτό δεν επαρκεί.

Not everybody has an equal chance to rise.

Δεν έχουν όλοι ίσες ευκαιρίες ανόδου.

Children born to poor families tend to stay poor when they grow up.

Παιδιά άπορων οικογενειών συνήθως παραμένουν άπορα όταν ενηλικιώνονται.

Affluent parents are able to pass their advantages onto their kids.

Οι εύποροι γονείς μπορούν να παρέχουν τα δικά τους προνόμια στα παιδιά τους.

At Ivy League universities, for example,

Στα κορυφαία πανεπιστήμια της ανατολικής ακτής, για παράδειγμα,

there are more students from the top one percent

υπάρχουν περισσότεροι μαθητές από το κορυφαίο 1%

than from the entire bottom half of the country combined.

σε σχέση με ολόκληρο το άλλο μισό της χώρας συνολικά.

But the problem isn't only that we fail to live up

Το πρόβλημα όμως δεν είναι ότι δεν ανταποκρινόμαστε

to the meritocratic principles we proclaim.

στις αξιοκρατικές αρχές που προασπίζουμε.

The ideal itself is flawed.

Το ίδιο το ιδεώδες είναι προβληματικό.

It has a dark side.

Έχει μια σκοτεινή πλευρά.

Meritocracy is corrosive of the common good.

Η αξιοκρατία διαβρώνει το κοινό καλό.

It leads to hubris among the winners

Οδηγεί σε αλαζονεία τους νικητές

and humiliation among those who lose out.

και σε εξευτελισμό όσους δεν τα καταφέρνουν.

It encourages the successful to inhale too deeply of their success,

Ενθαρρύνει τους επιτυχημένους να επαναπαύονται στις δάφνες τους,

to forget the luck and good fortune that helped them on their way.

να ξεχνούν την τύχη και τις ευκαιρίες που τους οδήγησαν έως εδώ.

And it leads them to look down on those less fortunate,

Και τους οδηγεί στην περιφρόνηση των λιγότερο τυχερών,

less credentialed than themselves.

αυτούς που είναι λιγότερο διακεκριμένοι.

This matters for politics.

Αυτό έχει σημασία για την πολιτική.

One of the most potent sources of the populous backlash

Μία από τις πιο ισχυρές πηγές της λαϊκής αντίδρασης

is the sense among many working people that elites look down on them.

είναι η αίσθηση πολλών εργαζομένων πως η ελίτ τους περιφρονεί.

It's a legitimate complaint.

Είναι ένα έγκυρο παράπονο.

Even as globalization brought deepening inequality

Παρότι η παγκοσμιοποίηση προκάλεσε έντονη ανισότητα

and stagnant wages,

και στάσιμους μισθούς,

its proponents offered workers some bracing advice.

οι ακόλουθοί της πρόσφεραν συμβουλές στους εργαζομένους.

"If you want to compete and win in the global economy,

«Αν θέλεις να διαγωνιστείς και να κερδίσεις στην παγκόσμια οικονομία,

go to college."

πήγαινε στο πανεπιστήμιο».

"What you earn depends on what you learn."

«Οι απολαβές σου εξαρτώνται από την εκπαίδευσή σου».

"You can make it if you try."

«Θα τα καταφέρεις εάν προσπαθήσεις».

These elites miss the insult implicit in this advice.

Αυτοί οι προνομιούχοι αγνοούν την προσβολή που υποβόσκει στις συμβουλές.

If you don't go to college,

Αν δεν πας στο πανεπιστήμιο,

if you don't flourish in the new economy,

αν δεν ευδοκιμήσεις στη νέα οικονομία,

your failure is your fault.

τότε η αποτυχία είναι δικό σου φταίξιμο.

That's the implication.

Αυτός είναι ο υπαινιγμός.

It's no wonder many working people turned against meritocratic elites.

Δεν είναι παράλογο που πολλοί εργαζόμενοι

στράφηκαν ενάντια στην ελίτ.

So what should we do?

Επομένως, τι μένει να κάνουμε;

We need to rethink three aspects of our civic life.

Πρέπει να αναθεωρήσουμε τρεις πλευρές της αστικής μας ζωής:

The role of college,

τον ρόλο του πανεπιστημίου, την αξιοπρέπεια της εργασίας

the dignity of work

and the meaning of success.

και τον ορισμό της επιτυχίας.

We should begin by rethinking the role of universities

Ας ξεκινήσουμε αναθεωρώντας τον ρόλο των πανεπιστημίων

as arbiters of opportunity.

ως κριτές των ευκαιριών.

For those of us who spend our days in the company of the credentialed,

Για όλους εμάς που περνάμε τις μέρες μας κοντά στους διακεκριμένους,

it's easy to forget a simple fact:

είναι εύκολο να ξεχάσουμε μια σημαντική πληροφορία:

Most people don't have a four-year college degree.

οι περισσότεροι άνθρωποι δεν κατέχουν πτυχίο πανεπιστημίου.

In fact, nearly two-thirds of Americans don't.

Στην πραγματικότητα, σχεδόν τα 2/3 των Αμερικανών δεν έχουν πτυχίο.

So it is folly to create an economy

Επομένως, είναι απερισκεψία να δημιουργείς μια οικονομία

that makes a university diploma a necessary condition

που καθιστά το πτυχίο πανεπιστημίου απαραίτητη προϋπόθεση

of dignified work and a decent life.

για αξιοπρεπή εργασία και διαβίωση.

Encouraging people to go to college is a good thing.

Είναι καλό να ενθαρρύνεις τους ανθρώπους να σπουδάσουν.

Broadening access for those who can't afford it

Να διευρύνεις την πρόσβαση για όσους δεν έχουν τη δυνατότητα,

is even better.

είναι ακόμη καλύτερο.

But this is not a solution to inequality.

Δεν είναι όμως η λύση στην ανισότητα.

We should focus less on arming people for meritocratic combat,

Πρέπει να εστιάζουμε λιγότερο στην προετοιμασία για αξιοκρατικές μάχες

and focus more on making life better

και περισσότερο στη βελτίωση της ζωής

for people who lack a diploma

για τους ανθρώπους που δεν έχουν πτυχίο,

but who make essential contributions to our society.

αλλά συνεισφέρουν σημαντικά στην κοινωνία μας.

We should renew the dignity of work

Πρέπει να ανανεώσουμε την αξιοπρέπεια στην εργασία

and place it at the center of our politics.

και να την τοποθετήσουμε στο κέντρο της πολιτικής.

We should remember that work is not only about making a living,

Πρέπει να θυμηθούμε πως η εργασία δεν είναι μόνο βιοπορισμός,

it's also about contributing to the common good

αλλά επίσης συνεισφορά στο κοινό καλό

and winning recognition for doing so.

και κοινή αναγνώριση αυτής της πράξης.

Robert F. Kennedy put it well half a century ago.

Ο Ρόμπερτ Κένεντι το έθεσε σωστά πριν από μισό αιώνα.

Fellowship, community, shared patriotism.

Η συντροφικότητα, η κοινότητα, η κοινή αίσθηση πατριωτισμού.

These essential values do not come

Αυτές οι ουσιώδεις αξίες δεν προκύπτουν

from just buying and consuming goods together.

μόνο από το να αγοράζουμε και να καταναλώνουμε αγαθά.

They come from dignified employment,

Προκύπτουν από την αξιοπρεπή εργασία,

at decent pay.

με ικανοποιητικές απολαβές.

The kind of employment that enables us to say,

Το είδος εργασίας που μας βοηθάει να λέμε,

"I helped to build this country.

«Βοήθησα στην οικοδόμηση αυτής της χώρας.

I am a participant in its great public ventures."

Είμαι αρωγός στα περίφημα δημόσια εγχειρήματά της».

This civic sentiment

Αυτό το αίσθημα συνεισφοράς του πολίτη

is largely missing from our public life today.

απουσιάζει σε μεγάλο βαθμό σήμερα από την καθημερινή μας ζωή.

We often assume that the money people make

Συχνά υποθέτουμε πως τα χρήματα που βγάζουν οι άνθρωποι

is the measure of their contribution to the common good.

αποτελούν μέτρο της συνεισφοράς τους προς το κοινό καλό.

But this is a mistake.

Αυτό όμως είναι λάθος.

Martin Luther King Jr. explained why.

Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ εξήγησε τον λόγο.

Reflecting on a strike by sanitation workers

Αναλογιζόμενος την πορεία μιας απεργίας υπαλλήλων καθαριότητας

in Memphis, Tennessee,

στο Μέμφις του Τενεσί,

shortly before he was assassinated,

λίγο πριν δολοφονηθεί,

King said,

ο Κινγκ είπε,

"The person who picks up our garbage is, in the final analysis,

«Ο άνθρωπος που μαζεύει τα σκουπίδια μας

είναι σε τελική ανάλυση

as significant as the physician,

τόσο σημαντικός όσο ένας γιατρός,

for if he doesn't do his job,

γιατί αν δεν κάνει κι αυτός τη δουλειά του,

diseases are rampant.

οι αρρώστιες θα είναι ανεξέλεγκτες.

All labor has dignity."

Κάθε είδους εργασία είναι αξιοπρεπής».

Today's pandemic makes this clear.

H σημερινή πανδημία το κάνει ακόμη πιο ξεκάθαρο.

It reveals how deeply we rely

Φανερώνει πόσο βαθιά στηριζόμαστε

on workers we often overlook.

σε εργαζόμενους που συχνά αγνοούμε.

Delivery workers,

Ταχυμεταφορείς,

maintenance workers,

συντηρητές,

grocery store clerks,

υπαλλήλους σε σούπερ μάρκετ,

warehouse workers,

εργαζόμενους σε αποθήκες,

truckers,

οδηγούς φορτηγών,

nurse assistants,

βοηθούς νοσηλευτές,

childcare workers,

παιδαγωγούς,

home health care providers.

παρόχους κατ' οίκον φροντίδας.

These are not the best-paid or most honored workers.

Αυτοί δεν είναι οι πιο καλοπληρωμένοι ή οι πιο αξιοσέβαστοι εργαζόμενοι.

But now, we see them as essential workers.

Πλέον όμως τους βλέπουμε ως απολύτως απαραίτητους.

This is a moment for a public debate

Αυτή είναι μια στιγμή για μια δημόσια συζήτηση

about how to bring their pay and recognition

για το πώς θα ευθυγραμμίσουμε καλύτερα τις απολαβές και την αναγνώρισή τους

into better alignment with the importance of their work.

με τη σπουδαιότητα της εργασίας τους.

It is also time for a moral, even spiritual, turning,

Είναι επίσης και μια στιγμή ηθικής, ίσως και πνευματικής μεταστροφής,

questioning our meritocratic hubris.

για να αναθεωρήσουμε την αξιοκρατική αλαζονεία μας.

Do I morally deserve the talents that enable me to flourish?

Μου αξίζουν ηθικά τα προνόμια που μου επιτρέπουν να ευδοκιμώ;

Is it my doing

Είναι δικό μου κατόρθωμα

that I live in a society that prizes the talents

να ζω σε μια κοινωνία που επιβραβεύει τις ικανότητες

I happen to have?

που τυχαίνει να έχω;

Or is that my good luck?

Ή μήπως είναι η καλή μου τύχη;

Insisting that my success is my due

Εάν επιμένω ότι η επιτυχία μου οφείλεται σε μένα,

makes it hard to see myself in other people's shoes.

μου είναι δύσκολο να ταυτιστώ με τους άλλους ανθρώπους.

Appreciating the role of luck in life

Το να εκτιμάς τον ρόλο της τύχης στη ζωή

can prompt a certain humility.

μπορεί να επιφέρει κάποια ταπεινότητα.

There but for the accident of birth, or the grace of God,

Εάν δεν ήταν το θαύμα της γέννησης ή η χάρη του Θεού

or the mystery of fate,

ή το μυστήριο της μοίρας,

go I.

δεν θα ήμουν εδώ.

This spirit of humility

Αυτό το πνεύμα ταπεινότητας

is the civic virtue we need now.

είναι η πολιτική αρετή που χρειαζόμαστε τώρα.

It's the beginning of a way back

Είναι η αρχή για μια μεταβολή

from the harsh ethic of success that drives us apart.

από την σκληρή ηθική της επιτυχίας που μας αποξενώνει.

It points us beyond the tyranny of merit

Μας μεταφέρει πέρα από την τυραννία της αξιοκρατίας

to a less rancorous, more generous public life.

σε μια λιγότερο πικρόχολη, πιο γενναιόδωρη αστική ζωή.