How couples can sustain a strong sexual connection for a lifetime | Emily Nagoski

Translator: Razaw S. Bor Reviewer: Daban Q. Jaff

I'm sitting in a bar with a couple of friends --

لەگەڵ دوو هاوڕێ لە باڕەکە دانیشتووم --

literally, a couple, married couple.

بە دیاریکراوی، جووتێکی خێزاندار.

They're the parents of two young children,

باوانی دوو منداڵی بچووک،

seven academic degrees between them,

لە ‌حەوت پلەی زانستی هاوبەش بوون،

big nerds, really nice people but very sleep-deprived.

زانستخواز، کەسی باش، بەڵام بێبەش لە سەرجێی.

And they ask me the question I get asked more than any other question.

و پرسیارێکیان لێ کردم کە لە هەر پرسیارێکیتر زیاتر ئاڕاستەم دەکرێت.

They go, "So, Emily,

وتیان، "ئینجا ئیمێڵی،

how do couples, you know, sustain a strong sexual connection

چۆن هاوسەرەکان بەردەوامی بە پەیوەندییەکی بەهێزی سێکسی دەدەن

over multiple decades?"

بە درێژای دەیەها ساڵ؟"

I'm a sex educator, which is why my friends ask me questions like this,

من شارەزایەکی بواری پەروەردەی سێکسیم، بۆیە هاوڕێکانم پرسیاری ئاوا دەکەن،

and I am also a big nerd like my friends.

و منیش زانست خوازم وەک ئەوان.

I love science, which is why I can give them something like an answer.

پەیوەستم بە زانست بۆیە دەتوانم وەڵامێکیان پێ بدەم.

Research actually has pretty solid evidence

لێکۆڵینەوەکان بەڵگەی پتەو بە دەستەوە دەدەن

that couples who sustain strong sexual connections

کە ئەو هاوسەرانەی بەردەوامی بە پەیوەندییەکی بەهێزی

over multiple decades

سێکسی دەدەن بە درێژای دەیەها ساڵ

have two things in common.

لە دوو شتدا هاوبەشن.

Before I can tell my friends what those two things are,

پێش ئەوەی ئەو دوو شتە بە هاوڕێکانم بڵێم،

I have to tell them a few things that they are not.

پێویستە ئەو چەند شتانەیان پێ بڵێم کە لێی هاوبەش نین.

These are not couples who have sex very often.

ئەوانەی بەردەوام سێکس دەکەن هاوسەر نین.

Almost none of us have sex very often.

زۆربەشمان بەردەوام سێکسمان نییە.

We are busy.

ئێمە سەرقاڵین.

They are also not couples who necessarily have wild, adventurous sex.

هاوسەرەکان پێویست ناکات سێکسێکی کێویانە یان سەرکێشانەیان هەبێت.

One recent study actually found

لێکۆڵینەوەیەکی نوێ دەریخستووە

that the couples who are most strongly predicted

کەوا ئەو هاوسەرانەی زۆر پێش چاون

to have strong sexual and relationship satisfaction,

کە پەیوەندیەکی بەهێزی سێکسی و قایلکەریان هەبێت،

the best predictor of that

باشترین پێشبینی

is not what kind of sex they have

ئەوە نییە کە چ جۆرێک لە سێکسیان هەیە

or how often or where they have it

یان چەند جار یاخود لە کوێ

but whether they cuddle after sex.

بەڵکو ئایا لە دوای سێکس یەکتر دەگرنە باوەش.

And they are not necessarily couples

و ئەوەش پێویست نییە کە دوو هاوسەر

who constantly can't wait to keep their hands off each other.

نەتوانن پێش لە بەرکەوتنی هەمیشەی بگرن.

Some of them are.

هەندێکیان وان.

They experience what the researchers call "spontaneous desire,"

ئەزموونی ئەوە دەکەن کە لێکۆڵەرەکان پێی دەڵێن "خواستی خۆڕسک،"

that just sort of seems to appear out of the blue.

کە دیارە بەبێ پێشبینی دەردەکەوێت.

Erika Moen, the cartoonist who illustrated my book,

ئێریکا مۆین، وێنەکێشی کاریکاتێر لە کتێبەکەم،

draws spontaneous desire as a lightning bolt to the genitals --

خواستی خۆڕسکی وەک هەورە بروسکە بۆ ئەندامی زاوزێ کێشاوە--

kaboom! -- you just want it out of the blue.

کابوم (دەنگ)! -- دەستبەجێ و لەخۆوە دەتەوێت.

That is absolutely one normal, healthy way to experience sexual desire.

لە ڕاستیدا، ڕێگەیەکی سروشتی و تەندروستە بۆ هەست کردن بە ئارەزووی سێکسی.

But there's another healthy way to experience sexual desire.

بەڵام ڕێگەی تری تەندروست هەیە بۆ هەست کردن بە ئارەزووی سێکسی.

It's called "responsive desire."

پێی دەڵێن "خواستی وەڵامدەر".

Where spontaneous desire seems to emerge in anticipation of pleasure,

کاتێک خواستی خۆڕسک وەک چاوەڕوان کردنی خۆشی دەردەکەوێت،

responsive desire emerges in response to pleasure.

خواستی وەڵامدەر وەک وەڵامدانەوەی خۆشی وایە.

There's a sex therapist in New Jersey named Christine Hyde,

لە نیو جێرسی، پەرایزکاری سێکسی بە ناوی کریستین هاید" هەیە،

who taught me this great metaphor she uses with her clients.

کە ئەو مێتافۆرەی لەگەڵ نەخۆشەکانی بەکاری دەهێنێت، فێری کردم.

She says, imagine that your best friend invites you to a party.

وتی، وای دابنێ باشترین هاوڕێت بۆ ئاهەنگێک بانگهێشتت دەکات.

You say yes because it's your best friend and a party.

چونکە ئەو باشترین هاوڕێتە و ئاهەنگیشە ، دەڵێیت بەڵێ.

But then, as the date approaches, you start thinking,

بەڵام كاتێک ژوانەکە نزیک دەبێتەوە، بیر دەکەیتەوە،

"Aw, there's going to be all this traffic.

"ئۆو، قەرەباڵغی ترافیک دەبێت.

We have to find child care.

دەبێ چاودێر بۆ منداڵەکان بدۆزینەوە.

Am I really going to want to put my party clothes on

ئایا دەمەوێت جلی ئاهەنگ بپۆشم

and get there at the end of the week?"

و لە کۆتایی هەفتەدا بچم بۆ ئەوێ؟"

But you put on your party clothes and you show up to the party,

بەڵام جلی ئاهەنگ لەبەر دەکەیت و دەچیت،

and what happens?

و چی ڕوودەدات؟

You have a good time at the party.

کاتێکی باش بەسەر دەبەیت لە ئاهەنگەکە.

If you are having fun at the party,

ئەگەر چێژ لە ئاهەنگەکە ببینیت،

you are doing it right.

کەوایە کارە ڕاستەکەت کردووە.

When it comes to a sexual connection, it's the same thing.

هەمان شت دروستە بۆ پەیوەندیەکی سێکسی.

You put on your party clothes,

جلی ئاهەنگت دەپۆشیت،

you set up the child care,

چاودێر بۆ منداڵەکان دادەنێیت،

you put your body in the bed,

جەستەت دەخەیتە سەر جێگا،

you let your skin touch your partner's skin

ڕێگە دەدەی پێستت بەر پێستی هاوسەرەکەت بکەوێت

and allow your body to wake up and remember,

و ڕێگە بدە جەستەت ڕابێت و لە هزرتدا بێت،

"Oh, right! I like this.

"ئۆ، بەڵێ! ئەمەم بەدڵە.

I like this person!"

ئەم کەسەم بەدڵە!"

That's responsive desire,

ئەمە خواستی وەڵامدەرە،

and it is key to understanding the couples who sustain a strong sexual connection

کلیلی تێگەیشتنە لەو ھاوسەرانەی بەردەوامی بە پەیوەندییەکی بەھێزی سێکسی دەدەن

over the long term,

بەدرێژایی ماوەیەکی زۆر،

because -- and this is the part where I tell my friends

هەر بۆیە ئەمە ئەم بەشەیە کە بە ھاوڕێکانم دەڵێم

the two characteristics of the couples who do sustain a strong sexual connection --

دوو خاسیەتی ئەو ھاوسەرانەی کە بەردەوامی بە پەیوەندییەکی بەھێزی سێکسی دەدەن --

one, they have a strong friendship at the foundation of their relationship.

یەکەم پەیوەندییەکی ھاوڕێیەتی بەھێزیان ھەیە وەک بنچینەیی پەیوەندییەکەیان.

Specifically, they have strong trust.

بەتایبەتی متمانەیەکی بەھێز لە نێوانیاندا.

Relationship researcher and therapist,

لێکۆڵەری پەیوەندی و پەرایزکار،

developer of emotionally focused therapy,

گەشەپێدەری چارەسەری سۆزداری،

Sue Johnson,

سوو جۆنسن،

boils trust down to this question:

متمانە لەو پرسیارەدا کورت دەکاتەوە:

Are you there for me?

ئایا بۆ من لێرەی؟

Especially, are you emotionally present and available for me?

بە تایبەتی، ئایا بەسۆزەوە ئامادەیت و بۆ من لێرەیت؟

Friends are there for each other.

ھاوڕێکان بۆ یەک ئامادەن .

One.

ژمارە یەک.

The second characteristic is that they prioritize sex.

دووەم خاسیەت ئەوەیە ئەوان سێکس دەکەنە پێشەنگ.

They decide that it matters for their relationship.

بڕیار دەدەن کە ئەوە گرنگە بۆ پەیوەندییەکەیان.

They choose to set aside all the other things that they could be doing --

بڕیار دەدەن ھەموو ئەو شتانەی سەرقاڵیان دەکەن بەلاوەیان بنێن --

the children they could be raising and the jobs they could be going to,

وەک پەردوەردە کردنی منداڵ و سەرقاڵ بوون بە کار،

the other family members to pay attention to,

و گرینگیدان بە تاکەکانی تری خێزان،

the other friends they might want to hang out with.

و ھاوڕێیانە کە دەیانەوێ پێکەوە بڕۆنە دەرەوە.

God forbid they just want to watch some television or go to sleep.

نەک بۆ ئەوەی سەیری تەلەفزیۆن بکەن یان بخەون نا خوانەکا.

Stop doing all that stuff and create a protected space

بوەستە لە کردنی ھەموو ئەمانە بۆشاییەکی پارێزراو دروست بکە

where all you're going to do is put your body in the bed

ھەموو ئەوەیی دەیکەیت دانانی جەستەتە لەسەر جێگەکە

and let your skin touch your partner's skin.

و ڕێبدە پێستت بەر پێستی ھاوسەرەکەت بکەوێت.

So that's it:

ئینجا ئەمە ھەموویەتی:

best friends,

باشترین ھاوڕێ،

prioritize sex.

سێکس کردن بە پێشەنگ.

So I said this to my friends in the bar.

ئینجا ئەمەم لە باڕەکە بە ھاوڕێکانم وت.

I was like, best friends, prioritize sex, I told them about the party,

پێم وتن دەربارەی باشترین ھاوڕێ، سێکس کردن بە پێشەنگ، دەربارەی ئاھەنگەکە،

I said you put your skin next to your partner's skin.

پێم وتن با جەستەیان بەریەک بکەوێت.

And one of the partners I was talking to goes, "Aaagh."

یەکێک لە جووتەکە کە قسەم بۆ دەکردن وتی، "ئاھ."

(Laughter)

(پێکەنین)

And I was like, "OK, so, there's your problem."

و وتم "باشە ،ئینجا ئەمە کێشەکەی تۆیە."

(Laughter)

(پێکەنین)

The difficulty was not that they did not want to go to the party, necessarily.

کێشەکە ئەوە نەبوو نەیانەوێت بچنە ئاھەنگەکە.

If the difficulty is just a lack of spontaneous desire for party,

ئەگەر کێشە نەبوونی خواستی خۆڕسک بێت بۆ ئاهەنگەکە،

you know what to do:

دەزانی چی دەکەیت:

you put on your party clothes and show up for the party.

جلی ئاھەنگ دەپۆشیت ودەچیت.

If you're having fun at the party, you're doing it right.

ئەگەر چێژی لێ ببینیت، ئەوا کارە ڕاستەکە دەکەیت.

Their difficulty was that this was a party

کێشەکە ئەوەبوو کە لەو ئاھەنگە

where she didn't love what there was available to eat,

کچەکە حەزی بە خواردنی پێشکەشکراو نەدەکرد،

the music was not her favorite music,

مۆسقاکە دڵخوازی ئەو نەبوو،

and she wasn't totally sure she felt great about her relationships with people

ودڵنیاش نەبوو کە چێژ لە پەیوەندی لەگەڵ خەڵکەکانی

who were at the party.

ناو ئاھەنگەکە دەبینێت.

And this happens all the time:

ئەمەش ھەموو کات ڕوودەدات:

nice people who love each other come to dread sex.

خەڵکی باش کە یەکیان خۆشدەوێت دەگەنە قۆناغی تۆقین لە سێکس.

These couples, if they seek sex therapy,

ئەم ھاوسەرانە ئەگەر بەدوایی چارەسەر بگەڕێن،

the therapist might have them stand up

پەرایزکار هەڵیان دەستێنێت

and put as much distance between their bodies as they need

بە پێی پێویست جەستەیان لیک دوردەخاتەوە

in order to feel comfortable,

تا هەست بە ئاسودەیی بکەن،

and the less interested partner will make 20 feet of space.

و ئەو کەسەی خواستی کەمترە بیست پێ لێی دوور دەکەوێتەوە.

And the really difficult part is that space is not empty.

و بەشە قورسەکە ئەوەیە ئەم بۆشاییە بەتاڵ نییە.

It is crowded with weeks or months or more

بەڵکو پڕە بە هەفتە و مانگ و زیاتر

of the, "You're not listening to me,"

لە، "تۆ گوێم لێ ناگریت،"

and "I don't know what's wrong with me but your criticism isn't helping,"

و "نازانم کێشەم چییە بەڵام ڕەخنەی تۆ یارمەتیدەر نییە،"

and, "If you loved me, you would," and, "You're not there for me."

و، "ئەگەر خۆشت بویستبام وات دەکرد،" و "تۆ بۆ من لێرەنیت."

Years, maybe, of all these difficult feelings.

هەموو ئەم هەستە دژوارانە ساڵەها بەردەوام دەبن.

In the book, I use this really silly metaphor

لە کتێبەکەمدا، میتافۆرێکی زۆر سادەم بەکارهێناوە

of difficult feelings as sleepy hedgehogs

بۆ هەستە سەختەکان کە وەک ژیشکە خەوتووەکانن

that you are fostering until you can find a way to set them free

دەیان گرێتە خۆ تاکو ڕێگەیەک دەدۆزیەوە بۆ ئازاد کردنیان

by turning toward them with kindness and compassion.

بە ڕێگەی مامەڵەکردنی میهرەبانی و بەزەیی.

And the couples who struggle to maintain a strong sexual connection,

ئەو هاوسەرانەی تێدەکۆشن بۆ پارێزگاری کردن لەپەیوەندیەکی بەهێزی سێکسی،

the distance between them is crowded with these sleepy hedgehogs.

دووری نێوانیان پڕە لەم ژیشکە خەوتوانە.

And it happens in any relationship that lasts long enough.

ڕوو دەدات لە هەر پەیوەندێک کە بۆماوەیەکی درێژ بەردەوام بێت.

You, too, are fostering a prickle of sleepy hedgehogs

تۆش هەروەها ،ژمارەیەک لەو ژیشکە دڕکاوییە خەوتوانە دەگریەخۆ

between you and your certain special someone.

لە نیوان خۆت و ئەو کەسەی خۆشت دەوێت.

The difference between couples who sustain a strong sexual connection

جیاوازی لە نیوان ئەو هاوسەرانەی کە بەردەوامن لە پەیوەندی بەهێزی سێکسی

and the ones who don't

و ئەوانەی واناکەن

is not that they don't experience these difficult hurt feelings,

ئەوە نییە کە ئەم هەستە سەختانە ئەزموون ناکەن،

it's that they turn towards those difficult feelings

بەڵکو مامەڵە لەگەڵ ئەم هەستە سەختانە

with kindness and compassion

بە میهرەبانی و بەزەیی دەکەن

so that they can set them free

کەوایە دەتوانن ئازادیان بکەن

and find their way back to each other.

و رێگەی گەڕانەوە بۆ لای یەکتر بدۆزنەوە.

So my friends in the bar are faced with the question under the question,

ئینجا هاوڕێکانم لە باڕەکە ڕوبەڕووی پرسیارێکی تر بوونەوە،

not, "How do we sustain a strong connection?"

نەک، "چۆن بەردەوامی بدەین بە پەیوەندیەکی بەهێز؟"

but, "How do we find our way back to it?"

بەڵکو، "چۆن ڕێگەی گەڕانەوە بۆ لای یەک بدۆزینەوە؟"

And, yes, there is science to answer this question,

و بەڵێ، زانست هەیە وەڵامی ئەم پرسیارە دەداتەوە،

but in 25 years as a sex educator,

بەڵام ٢٥ ساڵ لە شارەزای پەروەردەی سێکسی،

one thing I have learned is sometimes, Emily,

شتێک فێربووبم ئەوەیە، ئیمێڵی، هەندێک جار،

less science,

کەمتر زانستیانەیە،

more hedgehogs.

ژیشکی زیاترە.

So I told them about me.

پێم وتن دەربارەی خۆم.

I spent many months writing a book about the science of women's sexual well-being.

چەندین مانگم بە نوسینی کتێبی زانستی تەندروستی سێکسی ئافرەت بەڕێکرد.

I was thinking about sex all day, every day,

بیرم لای سێکس بوو بە درێژای ڕۆژ، و هەموو ڕۆژ،

and I was so stressed by the project that I had zero -- zero! -- interest

و ئەوەندە پەستانی دەروونی پرۆژەکەم لەسەر بوو!

in actually having any sex.

کە ئارەزووی سێکسم سفڕ بوو.

And then I spent months traveling all over,

و دوای چەندین مانگ لە گەشت کردن بە جیهان،

talking with anyone who would listen

قسەم لەگەڵ هەر کەسێک دەکرد گوێی بۆ گرتبام

about the science of women's sexual well-being.

دەربارەی زانستی تەندروستی سێکسی ئافرەت.

And by the time I got home, you know,

و بە تێپەڕ بوونی کات گەڕامەوە ماڵەوە،

I'd show up for the party, put my body in the bed,

چوومە ئاهەنگەکە و جەستەمم خستە سەر جێگاکە،

let my skin touch my partner's skin,

پێستم بەر پێستی هاوسەرەکەم کەوت،

and I was so exhausted and overwhelmed I would just cry and fall asleep.

زۆر شەکەت و ماندوو بووم دەستم دەکرد بەگریان و دەخەوتم .

And the months of isolation fostered fear and loneliness

چەندین مانگ لە گۆشەگیری کە هەستی ترس و تەنیایی

and frustration.

و بێورەیی لە خۆگرتن .

So many hedgehogs.

ژمارەیەکی زۆر لە ژیشک .

My best friend, this person I love and admire,

باشترین هاوڕێم ئەو کەسەی خۆشم دەویست و سەرسامی بووم،

felt a million miles away.

هەستم دەکرد ملیۆنێک میل لیمەوە دوورە .

But ...

بەڵام ...

he was still there for me.

هێشتا ئامادە بوو بۆم.

No matter how many difficult feelings there were,

گرنگ نییە چەند هەستی سەخت هەبوو،

he turned toward them with kindness and compassion.

بە میهرەبانی و بە زەییەوە مامەڵەی لەگەڵ دەکردن.

He never turned away.

هەرگیز جێی نەهێشتم .

And what was the second characteristic

خاسێتی دووەم چی بوو

of couples who sustain a strong sexual connection?

لەوهاوسەرانەی بەردەوامن لە پەیوەندی ؟

They prioritize sex.

سێکس دەکەنە پێشەنگ.

They decide that it matters for their relationship,

بڕیار دەدەن کە ئەمە گرنگە بۆ پەیوەندییەکەیان،

that they do what it takes to find their way back to the connection.

ئەمە دەکەن کە پێویستە بۆدۆزینەوەی ڕێگەی گەڕانەوە بۆلای یەکتر.

I told my friends what sex therapist and researcher Peggy Kleinplatz says.

بە هاورێکەم وت کە پەرایزکاری سێکس و لێکۆڵەر پێجی کڵاینپلاتز" وادەڵێت."

She asks: What kind of sex is worth wanting?

پرسیاری کرد: چ جۆرە سێکسێک شایەنی ویستنە ؟

My partner and I looked at the quality of our connection

ئێمە سەیری چۆنیەتی پەیوەندیەکمان کرد

and what it brought to our lives,

چی هێناوەتە ناو ژیانمان،

and we looked at the family of sleepy hedgehogs

و سەیری خێزانی ژیشکە خەوتوەکانمان کرد

I had introduced into our home.

کە هێناومەتە ماڵەکەمان.

And we decided it was worth it.

و بڕیارماندا کە ئەوە شایەنیەتی.

We decided -- we chose -- to do what it took to find our way,

بڕیارماندا، هەڵمانبژارد، کە ئەوە بکەین کە پێویستە بۆ گەڕانەوە بۆ لای یەکتر،

turning towards each of those sleepy hedgehogs,

و ڕووبەڕووی هەر یەک لەو ژیشکە خەوتووانە ببینەوە،

those difficult hurt feelings,

ئەو هەستە سەخت و بە ئازارانە،

with kindness and compassion

بە میهرەبانی و بەزەیی

and setting them free so that we could find our way back

و ئازادییان بکەین و ڕێگەی گەرانەوە بۆ لای یەکتر بدۆزینەوە

to the connection that mattered for our relationship.

بۆ ئەم پێک بەستنەی کە پێویستە بۆ پەیوەندیەکەمان.

This is not the story we are usually told

ئەمە چیڕۆکێک نییە کە بەردەوام بیگێڕینەوە

about how sexual desire works in long-term relationships.

دەربارەی چۆنیەتی بەردەوام بوونی ئارەزووی سێکسی پەیوەندییە درێژەکان.

But I can think of nothing more romantic,

بەڵام ناتوانم شتێکی ڕۆمانسیتر بڵێم،

nothing sexier,

شتێکی سێکسیتر،

than being chosen as a priority

جگە لە هەڵبژاردن وەک پێشەنگێک

because that connection matters enough,

چونکە ئەم پێکبەستنە زۆر گرنگە،

even after I introduced all of these difficult feelings into our relationship.

هەتا دوای هێنانی ئەم هەستە سەختانە بۆ پەیوەندیەکەمان.

How do you sustain a strong sexual connection over the long term?

چۆن بەردەوامی دەدەی بە پەیوەندیەکی بەهێزی سێکسی بۆ ماوەیەکی درێژ؟

You look into the eyes of your best friend,

سەیری چاوی باشترین هاوڕێت دەکەیت،

and you keep choosing to find your way back.

و بەردەوام دەبن لە هەڵبژاردنی ڕێگەی گەڕانەوە بۆ لای یەکتر.

Thank you.

سوپاستان دەکەم.

(Applause)

(چەپڵە ڵێدان)