The power of creative constraints - Brandon Rodriguez

Sức mạnh của sự kìm hãm sáng tạo - Brandon Rodriguez

Translator: Anh Nguyen Hoang Kim Reviewer: Duy Anh Nguyễn

Imagine you're asked to invent something new.

Hãy tưởng tượng bạn được yêu cầu để tạo ra một cái gì đó mới.

It could be whatever you want

Đó có thể là bất cứ thứ gì bạn muốn

made from anything you choose

được làm từ bất cứ thứ gì bạn chọn

in any shape or size.

với mọi hình dạng hoặc kích thước.

That kind of creative freedom sounds so liberating, doesn't it?

Kiểu sáng tạo tự do đó nghe thật thoáng phải không ?

Or does it?

Nhưng có thật sự như vậy ?

If you're like most people, you'd probably be paralyzed by this task.

Nếu như phần lớn mọi người, có lẽ bạn sẽ bị tê liệt trước nhiệm vụ này.

Without more guidance, where would you even begin?

Nếu không có thêm chỉ dẫn, bạn sẽ bắt đầu từ đâu ?

As it turns out, boundless freedom isn't always helpful.

Hóa ra, tự do không giới hạn lại không phải lúc nào cũng tốt.

In reality, any project is restricted by many factors,

Thực tế, bất cứ dự án nào cũng bị giới hạn bởi nhiều các yếu tố khác nhau.

such as the cost,

như là giá cả,

what materials you have at your disposal,

hay là vật liệu nào mà bạn được phép sử dụng

and unbreakable laws of physics.

và những định luật vật lý không thể phá vỡ.

These factors are called creative constraints,

Có những yếu tố được gọi là sự kìm hãm sáng tạo

and they're the requirements and limitations

và chúng là những yêu cầu và giới hạn

we have to address in order to accomplish a goal.

mà chúng ta phải giải quyết nhằm đạt được mục đích.

Creative constraints apply across professions,

Sự kìm hãm sáng tạo được áp dụng với tất cả các ngành nghề,

to architects and artists,

từ các kiến trúc sư và nghệ sĩ,

writers,

đến các nhà văn,

engineers,

kĩ sư,

and scientists.

và các nhà khoa học.

In many fields, constraints play a special role

Trong nhiều lĩnh vực, sự kìm hãm đóng một vai trò đặc biệt,

as drivers of discovery and invention.

như là kim chỉ nam cho các khám phá và phát minh.

Trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học,

During the scientific process in particular,

constraints are an essential part of experimental design.

sự kìm hãm đóng vai trò quan trọng trong thiết kế thực nghiệm

For instance, a scientist studying a new virus would consider,

Ví dụ, một nhà khoa học nghiên cứu về một loại vi rút mới sẽ tự hỏi,

"How can I use the tools and techniques at hand

"Làm sao để sử dụng những công cụ và kĩ thuật hiện có

to create an experiment that tells me how this virus infects the body's cells?

để tạo ra thí nghiệm giúp tôi biết cách mà loại vi rút này ảnh hưởng tới các tế bào?

And what are the limits of my knowledge that prevent me

Và các giới hạn kiến thức nào của tôi

ngăn tôi hiểu được về hướng đi của loại vi rút mới này?"

from understanding this new viral pathway?"

In engineering, constraints have us apply our scientific discoveries

Trong khoa học kĩ thuật, sự kìm hãm được áp dụng nhiều trong khám phá khoa học

to invent something new and useful.

để tạo ra nhiều thứ mới và hữu ích.

Take, for example, the landers Viking 1 and 2,

Lấy sự hạ cánh của Viking 1 và 2 làm ví dụ

which relied on thrusters to arrive safely on the surface of Mars.

chúng sử dụng động cơ đấy để hạ cánh an toàn xuống bề mặt Sao Hỏa.

The problem?

Vấn đề là gì?

Those thrusters left foreign chemicals on the ground,

Động cơ này để lại những hóa chất ngoại lai xuống bề mặt,

contaminating soil samples.

và làm ô nhiễm mẫu đất.

So a new constraint was introduced.

Vì vậy một sự kìm hãm mới được sinh ra.

How can we land a probe on Mars

Làm sao để hạ robot xuống Sao Hỏa

without introducing chemicals from Earth?

mà không để lây nhiễm hóa chất ngoại lai từ Trái Đất?

The next Pathfinder mission used an airbag system

Sứ mệnh Pathfinder sau đó đã dùng một hệ thống túi khí

to allow the rover to bounce and roll to a halt

cho phép thiết bị do thám nảy và lăn xuống

without burning contaminating fuel.

mà không đốt loại nhiên liệu gây ô nhiễm.

Years later, we wanted to send a much larger rover: Curiosity.

Nhiều năm sau, chúng ta muốn gửi một thiết bị do thám lớn hơn - Curiosity.

However, it was too large for the airbag design,

Tuy nhiên, nó quá lớn để sử dụng hệ thống túi khí

so another constraint was defined.

vậy nên một sự kìm hãm khác lại ra đời.

How can we land a large rover while still keeping rocket fuel

Làm sao để hạ cánh một thiết bị do thám cỡ lớn mà không để nhiên liệu tàu

away from the Martian soil?

tiếp xúc với bề mặt Sao Hỏa?

In response, engineers had a wild idea.

Để đáp lại, các kĩ sư đã nghĩ ra một ý tưởng điên rồ.

They designed a skycrane.

Họ thiết kế một chiếc cần trục có thể bay.

Similar to the claw machine at toy stores,

Tương tự với máy gắp trong các cửa hàng đồ chơi

it would lower the rover from high above the surface.

nó sẽ hạ thấp tàu con thoi từ trên cao bề mặt.

With each invention, the engineers demonstrated an essential habit

Với mỗi phát minh, các kĩ sư đưa ra bằng chứng cho một thói quen quan trọng

of scientific thinking -

của việc suy nghĩ khoa học -

that solutions must recognize the limitations of current technology

giải pháp phải nhận thấy được giới hạn của công nghệ hiện thời

in order to advance it.

nhằm phát triển nó.

Sometimes this progress is iterative,

Đôi khi, quá trình này được lắp đi lặp lại

as in, "How can I make a better parachute to land my rover?"

như, "Làm sao để tạo một chiếc dù tốt hơn để hạ cánh tàu con thoi?"

And sometimes, it's innovative,

Và đôi khi, chúng có tính chất đổi mới

like how to reach our goal

như làm sao để đạt được mục đích

when the best possible parachute isn't going to work.

khi chiếc dù có lẽ là tốt nhất, lại không thực hiện nhiệm vụ của nó.

In both cases, the constraints guide decision-making

Trong cả hai trường hợp,sự kìm hãm dẫn ta đến với việc lựa chọn

to ensure we reach each objective.

để đảm bảo đạt được mục đích đôi bên.

Here's another Mars problem yet to be solved.

Đây là một vấn đề về Sao Hỏa khác mà vẫn chưa giải đáp được.

Say we want to send astronauts who will need water.

Chúng ta muốn gửi các phi hành gia, những người cần nước.

They'd rely on a filtration system that keeps the water very clean

Họ sẽ dùng một hệ thống lọc giữ cho nước sạch

and enables 100% recovery.

và cho phép hồi phục 100%.

Those are some pretty tough constraints,

Đó là một sự kìm hãm khó khăn,

and we may not have the technology for it now.

và chúng ta vẫn chưa có công nghệ nào có thể giải quyết nó.

But in the process of trying to meet these objectives,

Nhưng trong quá trình cố gắng đạt đươc những mục tiêu này,

we might discover other applications of any inventions that result.

chúng ta có thể sẽ khám phá ra những ứng dụng cho các phát minh khác.

Building an innovative water filtration system

Xây dựng một hệ thống lọc nước tiên tiến

could provide a solution for farmers working in drought-stricken regions,

có thể sẽ đưa ra giải pháp cho những nông dân ở các khu vực bị hạn hán,

or a way to clean municipal water in polluted cities.

hoặc như là một cách để làm sạch nước sinh hoạt ở các thành phố ô nhiễm.

In fact, many scientific advances

Thực tế, nhiều tiến bộ khoa học

have occurred when serendipitous failures in one field

sinh ra nhờ những thất bại tình cờ trong một lĩnh vực

address the constraints of another.

lại là giải pháp cho sự kìm hãm của lĩnh vực khác.

When scientist Alexander Fleming mistakenly contaminated

Khi nhà khoa học Alexander Fleming vô tình làm nhiễm bẩn

a Petri dish in the lab,

một đĩa Petri trong phòng thí nghiệm,

it led to the discovery of the first antibiotic, penicillin.

nó dẫn đến sự phát hiện của kháng sinh đầu tiên, Penicillin.

The same is true of synthetic dye,

Điều tương tự xảy ra với nhuộm tổng hợp,

plastic,

nhựa,

and gunpowder.

và thuốc súng.

All were created mistakenly,

Tất cả đều được vô tình được tạo ra,

but went on to address the constraints of other problems.

nhưng lại là giải pháp để giải quyết vấn đề cho những vấn đề khác.

Understanding constraints guides scientific progress,

Hiểu rõ về sự kìm hãm sẽ hỉ dẫn cho các quá trình nghiên cứu khoa học,

and what's true in science is also true in many other fields.

và điều gì đúng trong khoa học cũng đúng trong các lĩnh vực khác.

Constraints aren't the boundaries of creativity, but the foundation of it.

Sự kìm hãm không phải là biên giới của sự sáng tạo mà là nền tảng cho nó.

Bài học bởi Brandon Rodriguez.

Dẫn chuyện bởi Addison Anderson.

Âm nhạc bởi James Wood.

Hoạt hình bởi CUB Animation.