Football physics: The "impossible" free kick - Erez Garty

Translator: Nghia Dang Reviewer: KHOI PHAM

In 1997, in a game between France and Brazil,

Năm 1997, trong một trận đấu giữa Brazil và Pháp,

a young Brazilian player named Roberto Carlos

một cầu thủ trẻ người Braxin Roberto Carlos

set up for a 35 meter free kick.

đã thực hiện một cú sút phạt thành bàn ở khoảng cách 35m.

With no direct line to the goal,

Vì không có đường bay thẳng vào gôn

Carlos decided to attempt the seemingly impossible.

nên Carlos quyết định thực hiện điều dường như không tưởng này.

His kick sent the ball flying wide of the players,

Cú sút của anh đưa quả bóng bay vòng qua các cầu thủ hàng rào

but just before going out of bounds, it hooked to the left

nhưng ngay khi chuẩn bị ra ngoài, nó ngoặt sang bên trái

and soared into the goal.

và liệng vào khung thành

According to Newton's first law of motion,

Theo định luật 1 về chuyển động của Newton

an object will move in the same direction and velocity

một vật thể sẽ giữ nguyên hướng và vận tốc

until a force is applied on it.

cho đến khi có lực tác dụng lên nó

When Carlos kicked the ball, he gave it direction and velocity,

Khi Carlos sút bóng, anh tạo cho nó hướng di chuyển và vận tốc

but what force made the ball swerve

nhưng lực nào ngoặt quả bóng đi

and score one of the most magnificent goals in the history of the sport?

và tạo ra một trong những bàn thắng đẹp nhất trong lịch sử bóng đá

The trick was in the spin.

Câu trả lời là sự xoáy.

Carlos placed his kick at the lower right corner of the ball,

Carlos đá vào góc phải dưới của quả bóng,

sending it high and to the right, but also rotating around its axis.

làm nó bay lên cao và về bên phải đồng thời cũng quay quanh trục của nó.

The ball started its flight in an apparently direct route,

Qủa bóng bắt đầu bay theo một đường dường như là thẳng

with air flowing on both sides and slowing it down.

với luồng không khí ở cả hai phía làm nó chậm lại

On one side, the air moved in the opposite direction to the ball's spin,

Một bên, luồng không khí chạy ngược chiều với vòng xoáy của quả bóng,

causing increased pressure,

làm tăng áp lực,

while on the other side, the air moved in the same direction as the spin,

nhưng ở bên kia, luồng không khí di chuyển cùng chiều với vòng xoáy,

creating an area of lower pressure.

tạo ra một không gian áp lực thấp hơn.

That difference made the ball curve towards the lower pressure zone.

Sự chênh lệch đó đá khiến quả bóng hướng về phía có áp lực thấp hơn.

This phenomenon is called the Magnus effect.

Hiện tượng này là hiệu ứng Magnus

This type of kick, often referred to as a banana kick,

Kiểu đá này, thường được gọi là kiểu trái chuối

is attempted regularly,

thường được thực hiện rất nhiều,

and it is one of the elements that makes the beautiful game beautiful.

và là một trong những điều làm trận đấu trở nên hấp dẫn hơn.

But curving the ball with the precision needed

Nhưng, lái quả bóng với sự chính xác cần thiết

to both bend around the wall and back into the goal is difficult.

để bay vòng qua hàng rào và bay trở lại gôn là rất khó.

Too high and it soars over the goal.

Nếu đá quá cao, nó bay vút ra ngoài

Too low and it hits the ground before curving.

Quá thấp, nó chạm đất trước khi bay vòng.

Too wide and it never reaches the goal.

Quá rộng, nó không thể vươn tới gôn.

Not wide enough and the defenders intercept it.

Quá hẹp và hậu vệ sẽ cản được nó.

Too slow and it hooks too early, or not at all.

Quá chậm, nó cong quá sớm hoặc không kịp cong.

Too fast and it hooks too late.

Quá nhanh, nó cong quá muộn.

The same physics make it possible

Vật lý học khả thi hóa việc thực hiện

to score another apparently impossible goal,

một bàn thắng khác thoạt nhìn tưởng như là không thể:

an unassisted corner kick.

phạt góc.

The Magnus effect was first documented by Sir Isaac Newton

Hiệu ứng Magnus được chứng minh bởi ngài Issac Newton

after he noticed it while playing a game of tennis back in 1670.

sau khi ông ấy để ý khi đang chơi tennis năm 1670

It also applies to golf balls, frisbees and baseballs.

Nó cũng đúng với gôn, dĩa hay bóng chày.

In every case, the same thing happens.

Ở mỗi trường hợp, mọi việc xảy ra như nhau

The ball's spin creates a pressure differential in the surrounding air flow

Quả bóng xoáy tạo ra sự chênh lệch áp lực của các luồng khí quanh nó

that curves it in the direction of the spin.

và bẻ cong đường đi của nó theo chiều của vòng xoáy

And here's a question.

Và câu hỏi ở đây là

Could you theoretically kick a ball hard enough

về mặt lý thuyết, liệu bạn có thể sút bóng đủ mạnh

to make it boomerang all the way around back to you?

để nó vòng lại ngay chỗ bạn không?

Sadly, no.

Tiếc thay, không thể

Even if the ball didn't disintegrate on impact,

Thậm chí nếu quả bóng không bị ảnh hưởng,

or hit any obstacles,

hay bị ngăn cản,

as the air slowed it,

khi không khí làm chậm quả bóng

the angle of its deflection would increase,

góc chệch sẽ tăng dần

causing it to spiral into smaller and smaller circles

làm bóng bay theo những vòng tròn nhỏ dần

until finally stopping.

cho tới khi dừng hằn.

And just to get that spiral,

Và để làm được điều đó

you'd have to make the ball spin over 15 times faster

bạn phải đá bóng quay nhanh gấp 15 lần

than Carlos's immortal kick.

cú sút huyền thoại của Carlos

So good luck with that.

Vậy nên, chúc may mắn.