The historic women’s suffrage march on Washington - Michelle Mehrtens

Translator: Hoàng Trung Lê Reviewer: Ngoc Truong

On March 3, 1913,

Ngày 3 tháng 3 năm 1913,

protesters parted for the woman in white:

người biểu tình nhường lối cho một phụ nữ mặc đồ trắng:

dressed in a flowing cape and sitting astride a white horse,

khoác áo choàng tung bay và ngồi trên một con ngựa trắng,

the activist Inez Milholland was hard to miss.

nhà hoạt động Inez Milholland trông thật nổi bật.

Bà cưỡi ngựa dẫn đầu cuộc biểu tình đòi quyền bầu cử cho phụ nữ

She was riding at the helm of the Women’s Suffrage Parade-

the first mass protest for a woman’s right to vote on a national scale.

- cuộc biểu tình đầu tiên đấu tranh cho vấn đề này

trên quy mô toàn quốc.

After months of strategic planning and controversy,

Sau hàng tháng trời tranh luận và lên kế hoạch chiến lược,

thousands of women gathered in Washington D.C.

hàng ngàn phụ nữ đã tập trung tại Thủ đô Washington D.C.

Here, they called for a constitutional amendment granting them the right to vote.

Tại đây, họ kêu gọi sửa đổi Hiến pháp trao cho phụ nữ quyền bầu cử.

By 1913, women’s rights activists had been campaigning for decades.

Đến năm 1913, những nhà hoạt động nữ quyền đã vận động cho chiến dịch hàng thập kỉ.

As a disenfranchised group,

Không có quyền bầu cử, phụ nữ không có tiếng nói

women had no voice in the laws that affected their– or anyone else’s– lives.

với những điều luật ảnh hưởng đến cuộc sống của họ hay ai khác.

However, they were struggling to secure broader support for political equality.

Họ chật vật để có được sự ủng hộ lớn hơn về bình đẳng chính trị.

They’d achieved no major victories since 1896,

Họ đã không đạt được chiến thắng quan trọng nào từ năm 1896,

when Utah and Idaho enfranchised women.

kể từ bang Utah và Idaho đồng ý cho phụ nữ bầu cử.

That brought the total number of states which recognized a women’s right to vote

Nâng tổng số bang chấp nhận quyền bầu cử của phụ nữ lên bốn.

to four.

Cho đến khi Alice Paul đem đến

A new, media-savvy spirit arrived in the form of Alice Paul.

một tinh thần mới và sự thấu hiểu về truyền thông.

She was inspired by the British suffragettes,

Bà được truyền cảm hứng từ những phụ nữ đòi quyền bầu cử ở Anh,

who went on hunger strikes and endured imprisonment in the early 1900s.

những người đã tuyệt thực và chịu giam từ đầu những năm 1900.

Rather than conduct costly campaigns on a state-by-state basis,

Thay vì tiến hành những chiến dịch tốn kém tại từng bang,

Paul sought the long-lasting impact of a constitutional amendment,

Paul nhắm vào ảnh hưởng lâu dài của Tu chính án Hiến pháp,

điều sẽ bảo vệ cho quyền bầu cử của phụ nữ toàn quốc.

which would protect women’s voting rights nationwide.

As a member of the National American Women Suffrage Association,

Là thành viên của Hiệp hội Quyền bầu cử cho Phụ nữ Hoa Kì,

Paul proposed a massive pageant to whip up support and rejuvenate the movement.

Paul đề xuất một cuộc biểu tình lớn, thu hút sự ủng hộ và làm mới phong trào.

Washington authorities initially rejected her plan-

Ban đầu, chính quyền Washington từ chối kế hoạch của bà

and then tried to relegate the march to side streets.

và cố đưa cuộc tuần hành vào những con phố nhỏ.

But Paul got those decisions overturned

Nhưng Paul đã làm đảo lộn những quyết định đó

and confirmed a parade for the day before the presidential inauguration

và xác nhận cuộc biểu tình sẽ diễn ra trước ngày nhậm chức

của Tổng thống Woodrow Wilson đúng một ngày.

of Woodrow Wilson.

This would maximize media coverage

Điều đó giúp tối ưu việc báo chí đưa tin

and grab the attention of the crowds who would be in town.

và gây được chú ý với quần chúng trong thành phố.

However, in planning the parade,

Nhưng khi lên kế hoạch cho cuộc tuần hành,

Paul mainly focused on appealing to white women from all backgrounds,

Paul chỉ tập trung kêu gọi phụ nữ da trắng,

including those who were racist.

gồm cả những người phân biệt chủng tộc.

She actively discouraged African American activists

Bà chủ động ngăn những nhà hoạt động người Mĩ gốc Phi

and organizations from participating-

và tổ chức của họ tham gia

and stated that those who did so should march in the back.

và tuyên bố những người đó chỉ được diễu hành ở phía sau.

But black women would not be made invisible in a national movement

Nhưng phụ nữ da màu đã không bị quên lãng trong phong trào toàn quốc

they helped shape.

mà họ góp phần hình thành.

On the day of the march,

Vào ngày biểu tình, Ida B. Wells-Barnett,

Ida B. Wells-Barnett,

a ground-breaking investigative journalist and anti-lynching advocate,

một nhà báo điều tra nổi tiếng người ủng hộ bài trừ hành hình,

refused to move to the back and proudly marched under the Illinois banner.

đã từ chối đi phía cuối và diễu hành đầy tự hào dưới lá cờ của bang Illinois.

The co-founder of the NAACP, Mary Church Terrell,

Đồng sáng lập của NAACP, Mary Church Terrell,

joined the parade with the 22 founders of the Delta Sigma Theta Sorority,

đã tham gia tuần hành cùng 22 người sáng lập Hội Nữ sinh Delta Sigma Theta,

an organization created by female students from Howard University.

hiệp hội được thành lập bởi nữ sinh Đại học Howard.

In these ways and more,

Sau tất cả, phụ nữ da màu vẫn tự khẳng định

black women persevered despite deep hostility

bất chấp sự thù địch sâu sắc từ phụ nữ da trắng trong phong trào

from white women in the movement,

và những rủi ro lớn về chính trị cũng như thể chất.

and at great political and physical risk.

Vào ngày tuần hành,

On the day of the parade,

suffragists assembled to create a powerful exhibition.

những người đòi quyền bầu cử tập hợp để phô bày sức mạnh.

The surging sections of the procession included international suffragists,

Bộ phận sôi nổi của đoàn gồm người đòi quyền bầu cử khắp thế giới,

artists, performers and business-owners.

nghệ sĩ, người biểu diễn và chủ doanh nghiệp.

Floats came in the form of golden chariots;

Xe ngựa trở thành chiến xa dát vàng;

an enormous Liberty Bell; and a map of enfranchised countries.

một chiếc Chuông Tự do khổng lồ; và bản đồ những nước ủng hộ phụ nữ bầu cử.

On the steps of the Treasury Building,

Trên bậc thang của tòa Kho bạc,

performers acted out the historical achievements of women to a live orchestra.

dàn giao hưởng tái hiện thành tựu của phụ nữ trong quá khứ.

The marchers carried on even as a mob blocked the route,

Đoàn người vẫn tuần hành bất chấp đám đông chặn đường,

hurling insults and spitting at women,

ném lời thóa mạ, phun nước bọt vào phụ nữ;

tossing cigars, and physically assaulting participants.

ném xì gà và hành hung những người tham gia.

The police did not intervene,

Cảnh sát đã không can thiệp,

and in the end, over 100 women were hospitalized.

cuối cùng, hơn 100 phụ nữ phải nhập viện.

Their mistreatment, widely reported throughout the country,

Sự ngược đãi này được đưa tin rộng rãi trên toàn quốc,

catapulted the parade into the public eye—

thu hút sự quan tâm và đồng cảm của công chúng.

and garnered suffragists greater sympathy.

Những tờ báo quốc gia lên tiếng chỉ trích cảnh sát,

National newspapers lambasted the police,

and Congressional hearings investigated their actions during the parade.

và các buổi điều trần Quốc hội điều tra phản ứng của họ ở buổi tuần hành.

After the protest, the "Women’s Journal" declared,

Sau cuộc biểu tình, tờ Nhật báo Phụ nữ tuyên bố:

“Washington has been disgraced. Equal suffrage has scored a great victory."

"Washington là nỗi hổ thẹn. Đòi quyền bầu cử đã đạt thắng lợi lớn."

In this way,

Theo đó, cuộc biểu tình đã tạo làn sóng ủng hộ quyền bầu cử của phụ nữ

the march initiated a surge of support for women’s voting rights

that endured in the coming years.

tiếp diễn trong nhiều năm tiếp theo.

Suffragists kept up steady pressure on their representatives,

Người đòi quyền bầu cử tiếp tục tạo áp lực với đại diện của họ,

attended rallies, and petitioned the White House.

tham dự mít-tinh, gửi kiến nghị lên Nhà Trắng.

Inez Milholland, the woman on the white horse,

Inez Milholland, người phụ nữ trên con ngựa trắng,

campaigned constantly throughout the United States,

vẫn luôn tham gia các chiến dịch khắp nước Mĩ,

despite suffering from chronic health problems.

dù gặp phải những vấn đề sức khỏe kinh niên.

She did not live to see her efforts come to fruition.

Bà đã không chờ được đến ngày những nỗ lực của mình đạt thành quả.

In 1916,

Năm 1916, bà gục xuống khi đang thuyết trình về quyền bầu cử

she collapsed while giving a suffrage speech and died soon after.

và qua đời ít lâu sau.

According to popular reports,

Theo những nguồn đáng tin cậy,

her last words were,

những lời cuối của bà là:

“Mr. President, how long must women wait for liberty?”

''Ngài Tổng thống, phụ nữ phải đợi bao lâu nữa mới được tự do?''

Though full voting inclusion would take decades,

Dù việc biểu quyết mất vài thập kỉ để thông qua,

in 1920, Congress ratified the 19th amendment,

vào năm 1920, Quốc hội đã thông qua Tu chính án thứ 19,

finally granting women the right to vote.

cuối cùng, trao cho phụ nữ quyền bầu cử.