The historic women’s suffrage march on Washington - Michelle Mehrtens

Tłumaczenie: Agnieszka Fijałkowska Korekta: Ola Królikowska

On March 3, 1913,

3 marca 1913 roku

protesters parted for the woman in white:

protestujący rozstąpili się, przepuszczając kobietę w bieli,

dressed in a flowing cape and sitting astride a white horse,

ubraną w powiewną pelerynę i siedzącą na białym koniu.

the activist Inez Milholland was hard to miss.

Aktywistki Inez Milholland trudno było nie zauważyć.

She was riding at the helm of the Women’s Suffrage Parade-

Jechała na czele parady sufrażystek,

pierwszego masowego protestu na rzecz praw kobiet do głosowania w całym kraju.

the first mass protest for a woman’s right to vote on a national scale.

After months of strategic planning and controversy,

Po miesiącach planowania i sporów

thousands of women gathered in Washington D.C.

tysiące kobiet zebrało się w Waszyngtonie.

Here, they called for a constitutional amendment granting them the right to vote.

Żądały przyjęcia poprawki do konstytucji przyznającej im prawo głosu.

By 1913, women’s rights activists had been campaigning for decades.

W 1913 roku działaczki walczyły o prawa kobiet już od dekad.

As a disenfranchised group,

Jako grupa pozbawiona praw

women had no voice in the laws that affected their– or anyone else’s– lives.

kobiety nie miały głosu w przepisach, które wpływały na ich życie i innych.

However, they were struggling to secure broader support for political equality.

Walczyły o szersze poparcie dla równości politycznej.

They’d achieved no major victories since 1896,

Nie odniosły większych sukcesów od 1896 roku,

when Utah and Idaho enfranchised women.

kiedy w Utah i Idaho kobietom przyznano prawo głosu.

That brought the total number of states which recognized a women’s right to vote

Dzięki temu całkowita liczba stanów, które uznały prawo kobiet do głosowania,

to four.

wzrosła do czterech.

A new, media-savvy spirit arrived in the form of Alice Paul.

Nowy, zorientowany na media duch walki zyskał postać Alice Paul.

She was inspired by the British suffragettes,

Zainspirowały ją brytyjskie sufrażystki,

who went on hunger strikes and endured imprisonment in the early 1900s.

które na początku XX wieku organizowały strajki głodowe i trafiały do więzienia.

Rather than conduct costly campaigns on a state-by-state basis,

Zamiast prowadzić kosztowne kampanie w poszczególnych stanach

Paul sought the long-lasting impact of a constitutional amendment,

Alice chciała wprowadzić konstytucyjną poprawkę,

which would protect women’s voting rights nationwide.

która chroniłaby prawa kobiet do głosowania w całym kraju.

As a member of the National American Women Suffrage Association,

Jako członkini Amerykańskiego Stowarzyszenia Sufrażystek

Paul proposed a massive pageant to whip up support and rejuvenate the movement.

Paul chciała zorganizować ogromną paradę, żeby zebrać poparcie i ożywić ruch.

Washington authorities initially rejected her plan-

Władze Waszyngtonu początkowo odrzuciły jej plan,

and then tried to relegate the march to side streets.

a potem próbowały zepchnąć marsz na boczne ulice.

But Paul got those decisions overturned

Ale Paul obaliła te decyzje

and confirmed a parade for the day before the presidential inauguration

i potwierdziła odbycie się parady

na dzień przed inauguracją prezydenta Woodrowa Wilsona.

of Woodrow Wilson.

This would maximize media coverage

To miało zmaksymalizować zasięg medialny

and grab the attention of the crowds who would be in town.

i przyciągnąć uwagę tłumów przebywających w mieście.

However, in planning the parade,

Jednak planując paradę,

Paul mainly focused on appealing to white women from all backgrounds,

Paul skoncentrowała się na apelu do białych kobiet ze wszystkich środowisk,

including those who were racist.

w tym rasistowskich.

She actively discouraged African American activists

Aktywnie zniechęcała działaczy i organizacje afroamerykańskie

and organizations from participating-

do uczestnictwa i stwierdziła, że ci, którzy chcą dołączyć,

and stated that those who did so should march in the back.

powinni maszerować z tyłu.

But black women would not be made invisible in a national movement

Ale czarne kobiety nie były niewidzialne w ruchu narodowym,

they helped shape.

który pomogły kształtować.

On the day of the march,

W dniu marszu

Ida B. Wells-Barnett,

Ida B. Wells-Barnett,

a ground-breaking investigative journalist and anti-lynching advocate,

wybitna dziennikarka śledcza wstawiająca się za linczowanymi,

refused to move to the back and proudly marched under the Illinois banner.

odmówiła przejścia na tył parady i dumnie maszerowała pod banerem Illinois.

The co-founder of the NAACP, Mary Church Terrell,

Mary Church Terrell, współzałożycielka stowarzyszenia, dołączyła do parady

joined the parade with the 22 founders of the Delta Sigma Theta Sorority,

razem z 22 założycielkami bractwa Delta Sigma Theta,

an organization created by female students from Howard University.

organizacji studentek z Uniwersytetu Howarda.

In these ways and more,

W ten sposób

black women persevered despite deep hostility

czarne kobiety wytrwały mimo głębokiej wrogości

from white women in the movement,

ze strony białych kobiet w ruchu

and at great political and physical risk.

i narażenia na wielkie ryzyko polityczne i fizyczne.

On the day of the parade,

W dniu parady

suffragists assembled to create a powerful exhibition.

sufrażystki zebrały się i stworzyły wielką wystawę.

The surging sections of the procession included international suffragists,

W ogromnym pochodzie maszerowały sufrażystki z innych krajów,

artists, performers and business-owners.

artyści, wykonawcy i właściciele firm.

Floats came in the form of golden chariots;

Rampy przedstawiały złote rydwany,

an enormous Liberty Bell; and a map of enfranchised countries.

ogromny Dzwon Wolności i mapy krajów, gdzie kobiety otrzymały prawo głosu.

On the steps of the Treasury Building,

Pod Budynkiem Skarbu Państwa

performers acted out the historical achievements of women to a live orchestra.

protestujący odgrywali sceny historycznych osiągnięć kobiet z orkiestrą na żywo.

The marchers carried on even as a mob blocked the route,

Maszerujący kontynuowali nawet, kiedy tłum blokował trasę,

hurling insults and spitting at women,

rzucając obelgami, plując na kobiety,

tossing cigars, and physically assaulting participants.

rzucając cygarami i atakując uczestników.

The police did not intervene,

Policja nie interweniowała,

and in the end, over 100 women were hospitalized.

a ostatecznie ponad 100 kobiet zostało hospitalizowanych.

Their mistreatment, widely reported throughout the country,

Nadużycia, szeroko omawiane w krajowych mediach,

catapulted the parade into the public eye—

przyciągnęły uwagę opinii publicznej do parady

and garnered suffragists greater sympathy.

i wzbudziły większą sympatię do sufrażystek.

National newspapers lambasted the police,

Krajowe gazety krytykowały policję,

and Congressional hearings investigated their actions during the parade.

a Kongres przeprowadził śledztwo w sprawie jej działań podczas marszu.

After the protest, the "Women’s Journal" declared,

Po proteście "Women's Journal" oświadczył,

“Washington has been disgraced. Equal suffrage has scored a great victory."

"Waszyngton zhańbiony. Walka o równe prawa zakończona wielkim zwycięstwem".

In this way,

W ten sposób

the march initiated a surge of support for women’s voting rights

marsz wywołał falę poparcia dla praw wyborczych kobiet,

that endured in the coming years.

który trwał wiele lat.

Suffragists kept up steady pressure on their representatives,

Sufrażystki stale wywierały presję na polityków,

attended rallies, and petitioned the White House.

uczestniczyły w wiecach i składały petycje do Białego Domu.

Inez Milholland, the woman on the white horse,

Inez Milholland, kobieta na białym koniu,

campaigned constantly throughout the United States,

nieustannie prowadziła kampanię w całych Stanach Zjednoczonych

despite suffering from chronic health problems.

mimo problemów zdrowotnych.

She did not live to see her efforts come to fruition.

Nie zobaczyła efektów swojej pracy.

In 1916,

W 1916 roku zasłabła, wygłaszając przemówienie,

she collapsed while giving a suffrage speech and died soon after.

i wkrótce zmarła.

According to popular reports,

Zgodnie z pogłoskami

her last words were,

jej ostatnie słowa brzmiały,

“Mr. President, how long must women wait for liberty?”

"Panie Prezydencie, ile kobiety muszą czekać na wolność?”.

Though full voting inclusion would take decades,

Chociaż uzyskanie pełnej równości zajęło dziesięciolecia,

in 1920, Congress ratified the 19th amendment,

w 1920 roku Kongres ratyfikował 19. poprawkę,

finally granting women the right to vote.

przyznając kobietom prawo do głosowania.