How pigeons took over the world - Elizabeth Carlen and Joanna Moles

638,775 views ・ 2022-03-15

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: Ozay Ozaydin
00:06
It’s the morning of June 12th, 1944
0
6753
2544
12 Haziran 1944 sabahı
00:09
and a pigeon named Paddy is making an epic 368 kilometer journey.
1
9297
4463
ve Paddy adındaki güvercin
368 kilometrelik destansı bir yolculuk yapıyor.
00:13
He manages to dodge Nazi falcons then beats on through stormy weather,
2
13760
4421
Nazi şahinlerini atlatmayı başarıyor ve sonra fırtınalı bir havadan geçiyor,
00:18
flying an average of 79 kilometers per hour for almost five hours straight.
3
18181
4713
neredeyse beş saat boyunca saatte ortalama 79 kilometre uçuyor.
00:23
Paddy’s carrying the first news of the D-Day invasion back to England.
4
23186
4421
Paddy, D-Günü saldırısının ilk haberlerini İngiltere’ye geri taşıyor.
00:27
He wins a medal for gallantry for this accomplishment.
5
27899
3211
Bu başarısından dolayı kahramanlık madalyası kazanıyor.
00:31
Paddy was one of around 250,000 pigeons
6
31736
3462
Paddy, İkinci Dünya Savaşı sırasında
00:35
used by the British during World War II to speedily transport secret messages.
7
35198
5589
gizli mesajları hızlıca taşımak için
İngilizler tarafından kullanılan 250.000 güvercinden biriydi.
00:40
In fact, pigeon delivery systems are ancient human practices.
8
40787
4170
Güvercin postası aslında çok eski bir uygulamadır.
00:45
Seeing their meat as a protein source
9
45458
1918
Etlerini bir protein kaynağı
00:47
and their nitrogen-rich poop as the perfect fertilizer,
10
47376
3087
ve azot yönünden zengin dışkılarını mükemmel gübre olarak gören
00:50
humans brought pigeons into captivity as far back as 10,000 years ago.
11
50463
4880
insanlar 10.000 yıl kadar önce güvercinleri tutsak etmiştir.
00:55
We then tapped into other traits.
12
55676
2420
Sonra da diğer özelliklerinden faydalandık.
00:58
Pigeons are naturally speedy and possess a powerful homing instinct
13
58346
4254
Güvercinler doğuştan hızlıdır
ve uzun mesafeler kat edip
01:02
that drives them to navigate long distances
14
62600
2294
“ev” kabul ettikleri konuma geri dönmelerini sağlayan
01:04
back to the location they consider “home.”
15
64894
2753
güçlü yön bulma sezgileri vardır.
01:07
So we began developing pigeon posts and breeding and training them for racing.
16
67647
4504
Bu yüzden güvercinleri posta olarak kullanmaya,
yarış için onları eğitmeye ve yetiştirmeye başladık.
01:12
In a hobby called “pigeon fancying,”
17
72151
2336
“Güvercin süsleme” denen bir hobide
01:14
people selected for traits like head plumage
18
74487
2252
insanlar baş tüyü
01:16
and fabulously feathered feet.
19
76739
2169
ve müthiş tüylü ayaklar gibi özellikleri seçiyor.
01:19
As we carried pigeons around the world, they escaped or were released,
20
79200
4338
Güvercinleri tüm dünyaya taşırken ya kaçtılar ya da serbest bırakıldılar,
01:23
forming the wild urban flocks we're familiar with today.
21
83538
3003
bugün yakından tanıdığımız yabani ve kentli sürüleri oluşturdular.
01:27
Pigeons are now one of the most abundant, widespread species on the planet,
22
87125
3920
Güvercinler şu anda gezegendeki en bol ve yaygın türlerden biri
01:31
managing to thrive in chaotic cities.
23
91045
2461
ve kaotik şehirlerde büyümeyi başarıyorlar.
01:33
They owe their success to an ideal combination of traits,
24
93840
3461
Başarılarını bazı ideal özelliklerin birleşimine borçlular,
01:37
including some that were accentuated by humans.
25
97301
2878
bazıları insanlar tarafından önemle vurgulanıyor.
01:40
Unlike birds that nest on the ground or in trees,
26
100555
2794
Yere veya ağaca yuva yapan kuşların aksine
01:43
pigeons were originally cliff-dwellers.
27
103349
2920
güvercinler aslında uçurumlarda yaşardı.
01:46
City buildings mimic their natural habitat.
28
106269
2878
Şehirdeki binalar da doğal yaşam alanlarına benziyor
01:49
And pigeons set a notoriously low bar when it comes to homemaking.
29
109355
4213
ve güvercinler mevzu yuva yapımına geldiğinde çıtayı baya düşürüyorlar.
01:53
Add some sticks to any window ledge or highway overpass
30
113860
3211
Herhangi bir pencere kenarına veya üst geçide birkaç çubuk ekledin mi
01:57
and it's a great spot to raise babies.
31
117071
2586
al sana bebek büyütmek için harika bir yer.
01:59
This unfussiness allows them to live in environments
32
119907
2711
Bu rahatlık, daha özel türlerin yaşayamayacağı çevrelerde
02:02
where more specialized species can’t.
33
122618
2461
yaşayabilmelerine olanak tanıyor.
02:05
As generalists, pigeons take advantage of urban food waste.
34
125621
4380
Güvercinler şehrin yemek artığından da faydalanıyorlar.
02:10
With an organ in their throats called a crop,
35
130001
2377
Boğazlarında kursak denen bir organ ile
02:12
they can gorge themselves when food is available and store some for later.
36
132378
4087
yemek olduğunda tıkınıp sonrası için yiyecek depolayabiliyorlar.
02:17
They provide “crop milk” to their young instead of having to fetch them live food.
37
137133
4671
Canlı yemle beslemek yerine yavrularına “kursak sütü” veriyorlar.
02:22
Chicks grow quickly with this fat and protein-rich meal.
38
142013
3545
Yavrular, bu yağlı ve protein bakımından zengin öğünle hızla büyüyorlar.
02:25
If conditions are right, pigeons breed year-round
39
145558
3128
Koşullar sağlandığında güvercinler tüm yıl boyunca yavruluyorlar
02:28
and produce new offspring every six weeks.
40
148686
2961
ve her altı haftada bir yeni yavru dünyaya getiriyorlar.
02:31
They actually have higher breeding rates in cities
41
151647
2753
Aslına bakılırsa yemek ve barınmanın bolluğundan dolayı
02:34
because of the abundance of food and shelter.
42
154400
2294
şehirlerde daha yüksek üreme oranına sahipler.
02:37
These booming populations attract predators.
43
157111
3378
Bu artan nüfus, avcıları da çekiyor.
02:40
New York City is home to a million pigeons,
44
160489
2545
New York bir milyon güvercine ev sahipliği yapıyor,
02:43
which support large populations of raptors.
45
163034
3044
bu da büyük yırtıcı kuş nüfusunu destekliyor.
Ama güvercinlerin hızlı uçuşa yatkınlıkları
02:46
But pigeons’ aptitude for swift flight,
46
166078
1919
02:47
further exploited by being bred for racing,
47
167997
2252
yarışlar için yetiştirilmek üzere kullanılmıştır,
02:50
means they’re made for high speed chases.
48
170249
2878
bu da hızlı takipler için yaratıldıkları anlamına geliyor.
02:53
Compared to barn owls, which are a similar size,
49
173127
2711
Benzer boyutlara sahip peçeli baykuşlara kıyasla
02:55
pigeon wing bones are thicker and more curved,
50
175838
2419
güvercinlerin kanat kemikleri daha kalın ve kavislidir,
02:58
providing extra space for muscle mass.
51
178257
2127
bu da kas kütlesi için ekstra alan sağlıyor.
03:00
They can reach speeds of 125 kilometers per hour.
52
180760
3712
Saatte 125 kilometrelik hızlara ulaşabilirler.
03:04
And their large flocks ensure safety in numbers and more eyes on the lookout.
53
184472
4629
Geniş sürüleri de sayıca güven ve gözetleme için daha fazla göz sağlar.
03:09
While pigeons play a starring role in urban wildlife,
54
189894
3003
Güvercinler şehrin vahşi yaşamında baş rolü oynasa da
03:12
we’re not always enthusiastic neighbors.
55
192897
2586
her zaman coşkulu komşular değiliz.
03:15
In 1966, New York’s parks commissioner coined the term “rats with wings”
56
195858
5089
1966′da New York’un park müdürü “kanatlı sıçanlar” terimini türetti
03:20
and it stuck.
57
200947
1001
ve öyle de kaldı.
03:22
Indeed, their poop,
58
202323
1460
Aslen gübre olarak değer verdiğimiz dışkıları
03:23
which we originally cherished as fertilizer, presents a unique problem.
59
203783
4212
aslında benzersiz bir sorun yaratıyor.
03:27
Just one pigeon can leave behind 11 kilograms of acidic excrement per year,
60
207995
5130
Sadece bir güvercin arkasında yılda 11 kilogram asidik dışkı bırakabilir,
03:33
which, in the United States, scales to about $1.1 billion
61
213125
3963
bu da ABD’deki yapı hasarında
03:37
in structural damage annually.
62
217088
2335
neredeyse yıllık 1.1 milyar dolara mal oluyor.
03:39
Though incidents of infection are rare,
63
219966
2043
Enfeksiyon vakaları nadir olsa da
03:42
this poop can host fungi that are harmful to people if inhaled.
64
222009
3379
bu dışkı solunduğunda insanlara zararlı olan bir mantara ev sahipliği yapabilir.
03:45
They may be numerous, noisy and a little too keen on your lunch,
65
225930
3628
Sayıca çok, gürültülü ve öğle yemeğinize biraz fazla hevesli olabilirler
03:49
but the pigeons that swirl around us
66
229558
1919
ama etrafımızda dönen bu güvercinler
03:51
are evidence of an ancient, ongoing relationship.
67
231477
3420
eski fakat halen devam eden bir ilişkinin kanıtı.
03:55
Their rise to world domination has been a collaborative effort.
68
235189
3879
Dünya hakimiyetine yükselişleri ortak bir çabanın ürünü.
03:59
For better or for worse, we did this to ourselves.
69
239068
3003
İyisiyle kötüsüyle bunu kendimize biz yaptık.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7