The journey to Pluto, the farthest world ever explored - Alan Stern

Çeviri: Eren Gokce Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi

On July 4, 2015,

4 Temmuz 2015'te Yeni Ufuklar (New Horizons )

a NASA spacecraft called New Horizons was 5 billion kilometers away from Earth.

adı verilen bir NASA uzay gemisi Dünya'dan 5 milyar km ötedeydi.

It was only 10 days away from Pluto, after flying for 9.5 years,

9,5 sene uçtuktan sonra, birden iletişimi kesilmeden önce

when it suddenly dropped out of contact.

Plüton'dan yalnızca 10 gün uzaklıktaydı.

But let’s back up a little.

Ama biraz geriye gidelim.

As of 1989,

1989 itibarıyla,

mankind had successfully sent craft to every known planet in the solar system

insanoğlu güneş sisteminde bilinen bütün gezegenlere uzay gemisi gönderdi,

except one—Pluto.

biri hariç—Plüton.

You may have heard that astronomers don’t consider Pluto

Gök bilimcilerin Plüton veya yanındaki gök cisimlerini

or its brethren to be planets.

gezegen olarak düşünmediğini duymuşsunuzdur.

However, most planetary scientists still do,

Ancak çoğu gezegen bilimci hâlâ gezegen olduklarını düşünüyor,

which is why we're using that terminology here.

bu yüzden bu terminolojiyi burada kullanıyoruz.

There’s a limited amount we can learn about Pluto from Earth

Dünya'da Plüton hakkında pek az şey öğrenebiliriz,

because it’s so far from us.

çünkü bizden çok uzakta.

Pluto, however, is a scientific goldmine.

Ancak Plüton bilimsel bir altın madenidir.

It’s located in a region called the Kuiper Belt,

Kuiper Kuşağı denen bir alanda bulunuyor,

home to many small planets,

burası birçok küçük gezegen,

hundreds of thousands of ancient icy objects,

yüz binlerce eski buzul cisim

and trillions of comets.

ve trilyonlarca kuyruklu yıldız barındıyor.

This mysterious region holds clues to the formation of our solar system,

Güneş sistemimizin oluşumu hakkında ipuçları içeren bu gizemli bölge

and it was long, tantalizingly beyond our reach.

çok uzun ve oldukça ulaşılmazdır.

Until New Horizons.

Ta ki Yeni Ufuklar'a kadar.

Its objectives: explore Pluto,

Amacı: Plüton'u keşfet,

collect as much scientific data as possible,

mümkün olduğu kadar bilimsel veri topla,

transmit it back to Earth,

onları Dünya'ya aktar,

then explore farther out in the Kuiper Belt.

sonra Kuiper Kuşağı'nın uzaklarını keşfet.

To achieve this, the New Horizons team outfitted their craft

Buna ulaşmak için Yeni Ufuklar ekibi uzay gemilerini

with seven state-of-the-art scientific instruments.

yedi son model bilimsel ekipmanla donattı.

Those included Ralph,

Buna Ralph da dâhil,

a set of cameras powerful enough

on binlerce km öteden

to capture features the size of city blocks in Manhattan

Manhattan'daki şehir bloklarının büyüklüğündeki özellikleri

from tens of thousands of kilometers away.

gösterecek kadar güçlü kamera setleri.

And REX, designed to use radio waves

Ve Plüton'un atmosfer basıncı ve sıcaklığını ölçmek için

to measure Pluto’s atmospheric pressure and temperature.

radyo dalgaları kullanmak üzere tasarlanmış olan REX.

All of the onboard equipment had to be built to be both reliable and lightweight

Tüm iç ekipmanlar hem güvenilir, hem de hafif olmak üzere yapıldı,

because New Horizons had an additional challenge;

çünkü Yeni Ufuklar'ın ek bir sorunu vardı;

it had to reach its target as fast as possible.

hedefine en kısa zamanda ulaşmak zorundaydı.

Why?

Neden?

Around 2020, Pluto will reach a point in its orbit

2020 civarında, Plüton yörüngesinde atmosferinin donabileceği

where its atmosphere could freeze.

bir noktaya erişecek.

And due to the tilt of its axis,

Ve eksenindeki eğim yüzünden,

more and more of Pluto’s surface is shrouded in darkness every year.

Plüton'un yüzeyinde daha fazla yer her sene daha fazla karanlığa gömülüyor.

Pluto completes a full orbit once every 248 Earth years,

Plüton her 248 Dünya senesinde bir tam yörüngesini tamamlar,

so it would be a long wait for the next prime opportunity to visit.

yani ziyaret etmek için bir sonraki büyük imkân uzun zaman sonra doğacak.

To see how New Horizons got to Pluto in time,

Yeni Ufuklar'ın zamanında Plüton'a ulaştığını görmek için

let’s jump to its launch.

fırlatılmasına bakalım.

Its three rocket stages accelerated New Horizons to such great speeds

Üç roket aşaması Yeni Ufuklar'ı öylesine büyük hızlara çıkardı ki

that it crossed the 400,000 kilometers to the moon in just nine hours.

Ay'a 400.000 kilometreyi sadece dokuz saatte aldı.

About a year later, the craft reached Jupiter

Yaklaşık bir yıl sonra, uzay gemisi Jüpiter'e ulaştı

and got what’s called a gravity assist.

ve yer çekimi yardımı aldı.

That’s where it flies close enough to the gas giant

Burada yer çekimsel sapan efekti almak için

to receive a gravitational slingshot effect.

gaz devine yakın uçar.

New Horizons was then flying at around 50,000 kilometers per hour,

Yeni Ufuklar, sekiz sene Plüton'a kalan boşluğu geçmek için

as it would for the next eight years to cross the remaining gulf to Pluto.

saatte yaklaşık 50.000 kilometre ile uçacaktı.

Going at such an astonishing speed

Böylesine şaşırtıcı bir hızla gitmek,

meant that slowing down to get into orbit or land

bir yörüngeye veya yere inmek üzere yavaşlamanın

would’ve been impossible.

imkânsız olduğu anlamına gelir.

That’s why New Horizons was on a flyby mission,

Bu sebeple Yeni Ufuklar alçaktan uçma görevindeydi,

where it would get just one chance to scream by Pluto and make its observations.

böylece sadece bir kez Plüton'a yaklaşıp araştırma yapma şansı olacaktı.

The flyby would have to be fully automated,

Alçaktan uçuş tam otomatik olacaktı,

since at that distance, any signals to guide it from Earth

çünkü o mesafede Dünya'dan herhangi bir sinyali yönlendirmek

would take 4.5 hours to reach it.

4,5 saat alır.

So the team loaded the ship’s computer with a series of thousands of commands,

Bu yüzden ekip ana yük adı verilen binlerce komut serisini

called the core load,

geminin bilgisayarına yükledi,

that would begin to execute when the craft was 6.5 days from Pluto.

ki bu gemi Plüton'a 6,5 gün uzaklıktayken işlemeye başlayacaktı.

But when New Horizons was just ten days out,

Ancak Yeni Ufuklar sadece on gün uzaklıktayken

disaster almost struck.

neredeyse bir felaket olacaktı.

Ground control lost contact with the spacecraft.

Yer kontrolü uzay gemisi ile bağlantıyı kaybetti.

After two nerve-wracking hours, New Horizons came back online,

İki sinir bozucu saatten sonra, Yeni Ufuklar tekrar bağlantı kurdu

but mission control discovered that its main computer had rebooted,

ama görev kontrol ana bilgisayarın tekrar yüklenerek

losing the entire core load and other critical data.

tüm ana yük ve diğer kritik verisini kaybettiğini anladı.

Without that, it would soon whizz by Pluto

Bu olmadan çok geçmeden Plüton tarafından savrularak

with virtually nothing to show for the mission.

göreve dair göstermek için hiçbir şey kalmazdı.

Alice Bowman, the mission’s Operations Manager,

Görevin Operasyon Müdürü Alice Bowman

led a team for 72 sleepless hours to get the instructions

Yeni Ufuklar'a yönergelerin tekrar yüklenmesi için

loaded back into New Horizons in time.

ekibe 72 saat uykusuz liderlik etti.

Without room for a single error, she and her team pulled it off,

Tek bir hataya yer olmadan o ve ekibi işi başardı

and New Horizons began taking and broadcasting breathtaking images.

ve Yeni Ufuklar nefes kesici resimler çekmeye ve yayınlamaya başladı.

Those observations have revealed a delightfully varied world,

Bu gözlemler çok renkli bir dünyayı ortaya çıkardı,

with ground fogs,

yerdeki sisler,

high altitude hazes,

yüksek irtifadaki puslar,

possible clouds,

muhtemel bulutlar,

canyons,

kanyonlar,

towering mountains,

yükselen dağlar,

faults,

faylar,

craters,

kraterler,

polar caps,

kutup tepeleri,

glaciers,

buzullar,

apparent dune fields,

görünen kumluk alanlar,

suspected ice volcanoes,

şüphelenilen buz volkanları,

evidence for past flowing liquids,

geçmişte akan akışkanlara dair kanıtlar

and more.

ve daha fazlası.

One of the most exciting discoveries

En heyecan verici keşiflerden biri

is the 1000-kilometer-wide Sputnik Planitia glacier.

1000 km genişliğindeki Sputnik Planitia buzuludur.

Sputnik Planitia is mainly composed of slowly churning frozen nitrogen,

Sputnik Planitia büyük oranda yavaşça karışan donmuş nitrojenden oluşmuştur

and we’ve never seen anything like it in our solar system.

ve bunun gibi bir şeyi daha önce güneş sisteminde görmedik.

The exploration of Pluto was a great success,

Plüton'un keşfi büyük bir başarıydı

but New Horizons isn’t done yet.

ama Yeni Ufuklar görevi henüz bitmedi.

On January 1, 2019,

1 Ocak 2019'da

it’ll break its own record for furthest explored object

Plüton'dan bir milyar km daha uzaktan güneşin etrafında dönen

when it visits a Kuiper Belt Object called 2014 MU69,

2014 MU69 adı verilen Kuiper Kuşağı Objesi'ni ziyaret ettiğinde,

which is orbiting the sun another billion kilometers farther away than Pluto.

en uzakta keşfedilen obje olarak kendi rekorunu kıracak.

The world is holding its breath to see what it’ll find there.

Orada ne bulacağını görmek için dünya nefesini tutuyor.