The journey to Pluto, the farthest world ever explored - Alan Stern

Tłumaczenie: Marta Konieczna Korekta: Barbara Guzik

On July 4, 2015,

4 lipca 2015 roku

a NASA spacecraft called New Horizons was 5 billion kilometers away from Earth.

New Horizons, sonda NASA, znalazła się pięć miliardów kilometrów od Ziemi.

It was only 10 days away from Pluto, after flying for 9.5 years,

Po locie trwającym 9,5 roku była zaledwie o 10 dni drogi od Plutona,

when it suddenly dropped out of contact.

gdy nagle utraciliśmy z nią kontakt.

But let’s back up a little.

Cofnijmy się najpierw w czasie.

As of 1989,

Do roku 1989

mankind had successfully sent craft to every known planet in the solar system

ludzkość zdołała wysłać sondy do każdej znanej planety naszego układu

except one—Pluto.

oprócz jednej - Plutona.

You may have heard that astronomers don’t consider Pluto

Zapewne słyszeliście, że astronomowie nie uznają Plutona

or its brethren to be planets.

ani jego pobratymców za planety.

However, most planetary scientists still do,

Jednak wielu badaczy planet wciąż go tak określa,

which is why we're using that terminology here.

dlatego będziemy stosowali tę terminologię.

There’s a limited amount we can learn about Pluto from Earth

Z Ziemi możemy się dowiedzieć o Plutonie bardzo niewiele,

because it’s so far from us.

ponieważ jest tak daleko.

Pluto, however, is a scientific goldmine.

A jednak to naukowa kopalnia wiedzy.

It’s located in a region called the Kuiper Belt,

Znajduje się w obszarze zwanym Pasem Kuipera,

home to many small planets,

będącym domem wielu małych planet,

hundreds of thousands of ancient icy objects,

setek tysięcy starych lodowych obiektów

and trillions of comets.

i biliardów komet.

This mysterious region holds clues to the formation of our solar system,

Ten tajemniczy obszar kryje w sobie tajemnicę powstania Układu Słonecznego,

and it was long, tantalizingly beyond our reach.

długo znajdował się poza naszym zasięgiem.

Until New Horizons.

Aż do sondy New Horizons.

Its objectives: explore Pluto,

Jej celem było zbadanie Plutona,

collect as much scientific data as possible,

zebranie jak najwięcej danych,

transmit it back to Earth,

transmisja z powrotem na Ziemię,

then explore farther out in the Kuiper Belt.

i dalsza eksploracja Pasa Kuipera.

To achieve this, the New Horizons team outfitted their craft

Żeby to osiągnąć, zespół New Horizons wyposażył sondę

with seven state-of-the-art scientific instruments.

w siedem najnowocześniejszych instrumentów badawczych.

Those included Ralph,

W tym w Ralpha,

a set of cameras powerful enough

zestaw kamer na tyle mocnych,

to capture features the size of city blocks in Manhattan

żeby uwiecznić obiekty wielkości budynków na Manhattanie

from tens of thousands of kilometers away.

z odległości dziesiątek tysięcy kilometrów.

And REX, designed to use radio waves

REX za pomocą fal radiowych

to measure Pluto’s atmospheric pressure and temperature.

miał zmierzyć ciśnienie atmosferyczne i temperaturę Plutona.

All of the onboard equipment had to be built to be both reliable and lightweight

Całe wyposażenie musiało być niezawodne i lekkie,

because New Horizons had an additional challenge;

ponieważ przed sondą stało dodatkowe wyzwanie:

it had to reach its target as fast as possible.

musiała jak najszybciej dotrzeć do celu.

Why?

Dlaczego?

Around 2020, Pluto will reach a point in its orbit

Około roku 2020 Pluton osiągnie taki punkt swojej orbity,

where its atmosphere could freeze.

w którym atmosfera może zamarznąć.

And due to the tilt of its axis,

A z powodu nachylenia jego osi,

more and more of Pluto’s surface is shrouded in darkness every year.

z roku na rok coraz więcej powierzchni Plutona skrywa mrok.

Pluto completes a full orbit once every 248 Earth years,

Pluton dokonuje pełnego obrotu raz na 248 ziemskich lat,

so it would be a long wait for the next prime opportunity to visit.

trzeba długo czekać na kolejną dogodną okazję do odwiedzin.

To see how New Horizons got to Pluto in time,

Żeby zobaczyć, jak New Horizons dotrze na czas do Plutona,

let’s jump to its launch.

przenieśmy się do momentu startu.

Its three rocket stages accelerated New Horizons to such great speeds

Trzy człony rakietowe przyśpieszyły New Horizons do tak ogromnej prędkości,

that it crossed the 400,000 kilometers to the moon in just nine hours.

że 400 000 kilometrów dzielące nas od Księżyca pokonała w zaledwie 9 godzin.

About a year later, the craft reached Jupiter

Około rok później dotarła do Jowisza,

and got what’s called a gravity assist.

i skorzystała tam z tak zwanej asysty grawitacyjnej.

That’s where it flies close enough to the gas giant

Dzieje się to, kiedy przelatując w pobliżu gazowego giganta,

to receive a gravitational slingshot effect.

dzięki jego polu grawitacyjnemu zyskuje dodatkową prędkość.

New Horizons was then flying at around 50,000 kilometers per hour,

New Horizons leciała wtedy z prędkością 50 000 kilometrów na godzinę

as it would for the next eight years to cross the remaining gulf to Pluto.

i tę prędkość utrzymała przez kolejne osiem lat lotu do Plutona.

Going at such an astonishing speed

Lecąc z tak niesamowitą prędkością,

meant that slowing down to get into orbit or land

nie była w stanie zwolnić, więc znalezienie się na orbicie

lub lądowanie było niemożliwe.

would’ve been impossible.

That’s why New Horizons was on a flyby mission,

To dlatego New Horizons miało tylko misję przelotową,

where it would get just one chance to scream by Pluto and make its observations.

z jedną jedyną szansą, żeby pędząc koło Plutona, poczynić obserwacje.

The flyby would have to be fully automated,

Przelot musiał być całkowicie zautomatyzowany,

since at that distance, any signals to guide it from Earth

bo z tej odległości wszelkie rozkazy z Ziemi

would take 4.5 hours to reach it.

docierałyby aż 4,5 godziny.

So the team loaded the ship’s computer with a series of thousands of commands,

Zespół naszpikował komputer pokładowy sondy tysiącami poleceń,

called the core load,

był to tak zwany główny plik wykonywalny.

that would begin to execute when the craft was 6.5 days from Pluto.

Miał być uruchomiony, gdy sonda znajdzie się o 6,5 dnia od Plutona.

But when New Horizons was just ten days out,

Ale gdy New Horizons była zaledwie 10 dni od celu

disaster almost struck.

omal nie doszło do katastrofy.

Ground control lost contact with the spacecraft.

Kontrola naziemna straciła kontakt z sondą.

After two nerve-wracking hours, New Horizons came back online,

Po dwóch nerwowych godzinach sonda wróciła do życia,

but mission control discovered that its main computer had rebooted,

ale kontrola misji odkryła, że główny komputer zresetował się,

losing the entire core load and other critical data.

tracąc cały plik wykonywalny oraz kluczowe dane.

Without that, it would soon whizz by Pluto

Bez nich szybko prześmignęłaby koło Plutona,

with virtually nothing to show for the mission.

nie zbierając absolutnie żadnych danych z misji.

Alice Bowman, the mission’s Operations Manager,

Alice Bowman, kierownik operacyjny misji,

led a team for 72 sleepless hours to get the instructions

kierowała zespołem przez bezsenne 72 godziny, żeby odzyskać instrukcje

loaded back into New Horizons in time.

i załadować je na czas do sondy.

Without room for a single error, she and her team pulled it off,

Bez miejsca na pomyłkę, wraz zespołem dali radę.

and New Horizons began taking and broadcasting breathtaking images.

New Horizons zaczęła robić i wysyłać zapierające dech zdjęcia.

Those observations have revealed a delightfully varied world,

Odkryły one zachwycająco zróżnicowany świat,

with ground fogs,

z przygruntową mgłą,

high altitude hazes,

oparami na dużych wysokościach,

possible clouds,

być może z chmurami,

canyons,

kanionami,

towering mountains,

wzniosłymi górami,

faults,

uskokami,

craters,

kraterami,

polar caps,

czapami polarnymi,

glaciers,

lodowcami,

apparent dune fields,

widocznymi wydmami,

suspected ice volcanoes,

możliwymi wulkanami lodowymi,

evidence for past flowing liquids,

śladami po płynącej tu kiedyś substancji w stanie ciekłym

and more.

i wiele więcej.

One of the most exciting discoveries

Jednym z najbardziej ekscytujących odkryć

is the 1000-kilometer-wide Sputnik Planitia glacier.

jest szeroka na 1000 kilometrów lodowa równina Sputnik.

Sputnik Planitia is mainly composed of slowly churning frozen nitrogen,

Składa się ona głównie z powoli kłębiącego się ciekłego azotu.

and we’ve never seen anything like it in our solar system.

Do tej pory nie widzieliśmy niczego podobnego w Układzie Słonecznym.

The exploration of Pluto was a great success,

Badanie Plutona było wielkim osiągnięciem,

but New Horizons isn’t done yet.

ale New Horizons jeszcze nie skończyła.

On January 1, 2019,

1 stycznia 2019 roku

it’ll break its own record for furthest explored object

pobije własny rekord zbadania najdalszego obiektu,

when it visits a Kuiper Belt Object called 2014 MU69,

odwiedzając obiekt z Pasa Kuipera zwany 2014 MU69,

which is orbiting the sun another billion kilometers farther away than Pluto.

który okrąża Słońce o kolejny miliard kilometrów dalej niż Pluton.

The world is holding its breath to see what it’ll find there.

Świat wstrzymuje oddech, czekając na to, co tam odkryjemy.