The journey to Pluto, the farthest world ever explored - Alan Stern

Translator: Mai Chi Reviewer: Hung Tran Phi

On July 4, 2015,

Vào ngày 4 tháng Bảy năm 2015,

a NASA spacecraft called New Horizons was 5 billion kilometers away from Earth.

tàu vũ trụ "New Horizons" của NASA vượt quãng đường năm tỉ cây số từ Trái Đất

It was only 10 days away from Pluto, after flying for 9.5 years,

chỉ còn cách Diêm Vương tinh mười ngày bay sau hành trình 9.5 năm,

when it suddenly dropped out of contact.

bỗng bị mất liên lạc.

But let’s back up a little.

Nhưng hãy ngược thời gian một chút.

As of 1989,

Năm 1989, con người đã gửi thành công tàu vũ trụ

mankind had successfully sent craft to every known planet in the solar system

tới từng hành tinh được biết đến trong hệ mặt trời

except one—Pluto.

ngoại trừ Diêm Vương tinh.

You may have heard that astronomers don’t consider Pluto

Có lẽ ta đã từng nghe rằng Diêm Vương tinh không được xem

or its brethren to be planets.

là một hình hành tinh thuộc hệ Mặt Trời.

However, most planetary scientists still do,

Tuy vậy, nhiều nhà nghiên cứu vẫn xem nó là một hành tinh,

which is why we're using that terminology here.

và vẫn dùng thuật ngữ đó ở đây.

There’s a limited amount we can learn about Pluto from Earth

Ta bị giới hạn trong việc nghiên cứu về Diêm Vương tinh

because it’s so far from us.

vì nó ở rất xa chúng ta.

Pluto, however, is a scientific goldmine.

Dù vậy, đó vẫn là một mỏ vàng của khoa học.

It’s located in a region called the Kuiper Belt,

Diêm Vương Tinh nằm ở khu vực gọi là "Vành đai Kuiper",

home to many small planets,

mái nhà của rất nhiều hành tinh nhỏ,

hundreds of thousands of ancient icy objects,

hàng trăm nghìn những vật thể đóng băng cổ đại,

and trillions of comets.

và hàng triệu triệu sao chổi.

This mysterious region holds clues to the formation of our solar system,

Vành đai bí ẩn này nắm giữ manh mối về sự hình thành hệ Mặt Trời

and it was long, tantalizingly beyond our reach.

và là một thách thức vượt quá tầm với của ta.

Until New Horizons.

Cho đến khi New Horizons cất cánh.

Its objectives: explore Pluto,

Mục tiêu của nó: khám phá Diêm Vương tinh,

collect as much scientific data as possible,

thu thập nhiều dữ liệu nhất có thể về hành tinh này,

transmit it back to Earth,

truyền chúng về Trái Đất,

then explore farther out in the Kuiper Belt.

và khám phá nhiều hơn nữa về vành đai Kuiper.

To achieve this, the New Horizons team outfitted their craft

Để đạt được mục tiêu, đội ngũ tàu New Horizons trang bị cho con tàu

with seven state-of-the-art scientific instruments.

bảy công cụ chuyên biệt hiện đại nhất.

Those included Ralph,

Gồm Ralph, một cặp camera đủ mạnh

a set of cameras powerful enough

to capture features the size of city blocks in Manhattan

để bắt được mọi đặc điểm có kích thước của tòa nhà ở Manhattan

from tens of thousands of kilometers away.

từ cách đó hàng chục nghìn km.

And REX, designed to use radio waves

Và REX, được thiết kế để sử dụng sóng radio

to measure Pluto’s atmospheric pressure and temperature.

để đo áp suất không khí và nhiệt độ của Diêm Vương tinh.

All of the onboard equipment had to be built to be both reliable and lightweight

Tất cả thiết bị trên tàu đều phải được thiết kế vừa chuẩn xác lại vừa nhẹ

because New Horizons had an additional challenge;

vì còn một thách thức nữa cho tàu New Horizons:

it had to reach its target as fast as possible.

nó phải đến nơi trong thời gian nhanh nhất có thể.

Why?

Vì sao?

Around 2020, Pluto will reach a point in its orbit

Vào khoảng năm 2020, Diêm Vương tinh sẽ đến một điểm trên quỹ đạo,

where its atmosphere could freeze.

tại đó, bầu khí quyển của nó có thể sẽ đóng băng.

And due to the tilt of its axis,

Và vì độ nghiêng trục,

more and more of Pluto’s surface is shrouded in darkness every year.

bề mặt Diêm Vương tinh sẽ bị bóng tối che phủ nhiều hơn mỗi năm.

Pluto completes a full orbit once every 248 Earth years,

Nó hoàn thành một vòng quỹ đạo Trái Đất mỗi 248 năm,

so it would be a long wait for the next prime opportunity to visit.

vì thế, sẽ phải đợi rất lâu để có cơ hội tiếp theo ghé thăm nó.

To see how New Horizons got to Pluto in time,

Làm thế nào tàu New Horizons có thể đến kịp Diêm Vương tinh,

let’s jump to its launch.

hãy cùng xem xét quá trình phóng của nó.

Its three rocket stages accelerated New Horizons to such great speeds

Hệ thống ba tên lửa giúp New Horizons đạt tới tốc độ cực nhanh

that it crossed the 400,000 kilometers to the moon in just nine hours.

có thể đi hết 400.000 cây số để đến mặt trăng chỉ trong chín giờ.

About a year later, the craft reached Jupiter

Khoảng một năm sau, nó đã tới sao Mộc

and got what’s called a gravity assist.

và nhận được cái gọi là "hỗ trợ hấp dẫn".

That’s where it flies close enough to the gas giant

Đó là chỗ nó sẽ bay đến đủ gần với hành tinh khí khổng lồ

to receive a gravitational slingshot effect.

để nhận được hiệu ứng tăng tốc hấp dẫn.

New Horizons was then flying at around 50,000 kilometers per hour,

New Horizons, sau đó, bay với tốc độ khoảng 50.000 cây số trên giờ,

as it would for the next eight years to cross the remaining gulf to Pluto.

và sẽ cần tám năm nữa để tới được Diêm Vương tinh.

Going at such an astonishing speed

Di chuyển với tốc độ quá nhanh như thế

meant that slowing down to get into orbit or land

đồng nghĩa với việc giảm tốc để đi vào quỹ đạo hành tinh hay hạ cánh

would’ve been impossible.

là điều không thể.

That’s why New Horizons was on a flyby mission,

Đó là lí do tại sao New Horizons có nhiệm vụ "bay ngang",

where it would get just one chance to scream by Pluto and make its observations.

chỉ có một cơ hội để nó tiếp cận và quan sát Diêm Vương tinh.

Chế độ "bay ngang" sẽ hoàn toàn được tự động hóa,

The flyby would have to be fully automated,

since at that distance, any signals to guide it from Earth

ở khoảng cách đó, bất cứ tín hiệu chỉ dẫn nào từ Trái Đất,

would take 4.5 hours to reach it.

sẽ mất đến 4.5 giờ mới tới nơi.

So the team loaded the ship’s computer with a series of thousands of commands,

Vì thế, đội ngũ chế tạo cài đặt vào hệ thống máy tính của tàu

hàng nghìn lệnh được gọi là lệnh trung tâm,

called the core load,

that would begin to execute when the craft was 6.5 days from Pluto.

bắt đầu thi hành khi con tàu cách Diêm Vương tinh 6.5 ngày bay.

But when New Horizons was just ten days out,

Nhưng khi chỉ còn cách 10 ngày bay,

disaster almost struck.

tai họa ập đến.

Ground control lost contact with the spacecraft.

Trạm kiểm soát mặt đất mất liên lạc với con tàu.

After two nerve-wracking hours, New Horizons came back online,

Sau hai giờ căng thẳng, New Horizons đã được kết nối lại,

but mission control discovered that its main computer had rebooted,

nhưng trung tâm kiểm soát nhận ra rằng hệ thống máy tính của nó đã khởi động lại,

losing the entire core load and other critical data.

làm mất toàn bộ những lệnh trung tâm và những dữ liệu then chốt khác.

Without that, it would soon whizz by Pluto

Không có chúng, nó sẽ sớm tiếp cận Diêm Vương tinh

with virtually nothing to show for the mission.

và gần như chẳng thu thập được gì cho nhiệm vụ.

Alice Bowman, the mission’s Operations Manager,

Alice Bowman, quản lí hoạt động của nhiệm vụ,

led a team for 72 sleepless hours to get the instructions

đã dẫn dắt một đội trong 72 giờ không ngủ

loaded back into New Horizons in time.

để đưa chỉ dẫn tải lại vào tàu New Horizons.

Without room for a single error, she and her team pulled it off,

Không một sai sót, cô và đội của mình đã thành công,

and New Horizons began taking and broadcasting breathtaking images.

và tàu New Horizons bắt đầu chụp và truyền về những hình ảnh lịch sử.

Those observations have revealed a delightfully varied world,

Những quan sát này đã tiết lộ một thế giới đa dạng đầy thú vị,

with ground fogs,

với lớp sương mù gần mặt đất,

high altitude hazes,

những lớp bụi trên cao,

possible clouds,

những đám mây,

canyons,

những hẻm núi,

towering mountains,

những ngọn núi chọc trời,

faults,

các vết nứt,

craters,

miệng núi lửa,

polar caps,

những chỏm địa cực,

glaciers,

những mảng băng hà,

apparent dune fields,

những cồn cát có thể thấy rõ,

suspected ice volcanoes,

những núi lửa bị phủ băng mờ,

evidence for past flowing liquids,

bằng chứng cho thấy dòng chảy của chất lỏng,

and more.

và hơn thế.

One of the most exciting discoveries

Một trong những phát hiện lí thú nhất

is the 1000-kilometer-wide Sputnik Planitia glacier.

là mảng băng hà Sputnik Planitia rộng 1000 km.

Sputnik Planitia is mainly composed of slowly churning frozen nitrogen,

Sputnik Planitia, gần như, cấu thành từ Ni-tơ đóng băng

and we’ve never seen anything like it in our solar system.

và ta chưa từng nhìn thấy thứ gì như vậy trong hệ Mặt Trời.

The exploration of Pluto was a great success,

Khám phá Diêm Vương tinh quả là một bước tiến lớn,

but New Horizons isn’t done yet.

nhưng phi vụ của New Horizons vẫn chưa kết thúc.

On January 1, 2019,

Vào ngày 1 tháng 1 năm 2019,

it’ll break its own record for furthest explored object

nó sẽ phá vỡ kỉ lục của chính mình cho vật thể có hành trình dài nhất

when it visits a Kuiper Belt Object called 2014 MU69,

khi ghé thăm một vật thể thuộc vành đai Kuiper gọi là 2014 MU69,

which is orbiting the sun another billion kilometers farther away than Pluto.

có quỹ đạo cách mặt trời thêm một tỉ km tính từ Diêm Vương tinh.

The world is holding its breath to see what it’ll find there.

Cả thế giới đang hồi hộp dõi theo thứ mà con tàu sẽ tìm thấy ở đó.