Is this the most beautiful building in the world? - Stephanie Honchell Smith

Çeviri: Ali Eren Kayhan Gözden geçirme: Ozay Ozaydin

It’s 1631 in Burhanpur,

Yıl 1631, Burhanpur’da

and Mumtaz Mahal, beloved wife of Mughal Emperor Shah Jahan,

Babür İmparatoru Şah Cihan’ın sevgili eşi Mümtaz Mahal

is giving birth to their 14th child.

14. çocuğunu doğuruyor.

A healthy girl is born, but not without difficulty.

Sağlıklı bir kız doğuyor fakat kolay olmuyor.

Shah Jahan rushes to Mumtaz’s side, but he cannot save her.

Şah Cihan, Mümtaz’ın yanına koşar ama onu kurtaramaz.

Sobbing uncontrollably,

Hıçkıra hıçkıra ağlayan imparator,

the emperor decides to build a tomb worthy of his queen:

kraliçesine yakışır bir mezar inşa etmeye karar verir:

an earthly replica of Paradise to embody their perfect love

mükemmel aşklarını somutlaştırmak ve Babür İmparatorluğu’nun gücünü

and project the power of the Mughal Empire for all time.

sonsuza dek yansıtmak için Cennet’in dünyevi bir kopyası.

Construction of the Taj Mahal began roughly seven months later.

Tac Mahal’in inşaatı yaklaşık yedi ay sonra başladı.

Royal architects worked to bring Shah Jahan’s vision to life

Kraliyet mimarları, hareketli imparatorluk şehri Agra’da

at a site chosen by the emperor in the bustling imperial city of Agra.

imparator tarafından seçilen bir alanda

Şah Cihan’ın vizyonunu hayata geçirmek için çalıştı.

Yamuna nehri kıyısı şimdiden

The Yamuna riverfront was already dotted with exquisite residences,

seçkin konutlar, bahçeler ve anıt mezarlarla bezenmişti.

gardens, and mausoleums.

But when complete, the Taj Mahal would be the most magnificent structure of all.

Ancak tamamlandığında, Tac Mahal tüm yapıların en görkemlisi olacaktır.

In addition to housing Mumtaz’s mausoleum, the plans included a garden, mosque,

Planlar, Mümtaz’ın anıt mezarının yanı sıra bir bahçe, cami, çarşı ve ziyarete

bazaar, and several caravanserais to house visiting merchants and diplomats.

gelen tüccar ve diplomatları barındırmak için birkaç kervansaray içeriyordu.

Together, this complex would seamlessly blend

Birlikte, bu kompleks, Babür mimari başarısının doruk noktası

Persian, Islamic, Indian, and European styles,

olarak Tac Mahal’i kurarak, Fars, İslam, Hint ve Avrupa

establishing the Taj Mahal as the culmination

of Mughal architectural achievement.

tarzlarını kusursuz bir şekilde harmanlayacaktı.

The entire compound was laid out on a geometric grid,

Tüm bina, titizlikle planlanmış iki taraflı simetriyi

incorporating meticulously planned bilateral symmetry.

içeren geometrik bir ızgara üzerine yerleştirildi.

To further establish an atmosphere of balance and harmony,

Bir denge ve uyum atmosferi oluşturmak için mimarlar,

the architects divided the complex into two spheres,

kompleksi manevi ve dünyevi alanları

representing the spiritual and earthly domains.

temsil eden iki alana ayırdı.

Most of the structures were made of brick and red sandstone,

Yapıların çoğu, beyaz mermer desenli tuğla

with white marble accents.

ve kırmızı kumtaşından yapılmıştır.

This was a common motif in Mughal architecture,

Bu, beyazı manevi saflıkla ve kırmızıyı savaşçılar ve

inspired by ancient Indian traditions

kraliyet ailesiyle ilişkilendiren eski Hint geleneklerinden esinlenen

associating white with spiritual purity and red with warriors and royalty.

Babür mimarisinde yaygın olarak kullanılan bir motifti.

But the central mausoleum took more inspiration from the Islamic tradition.

Ancak merkezi anıt mezar, İslami gelenekten daha fazla ilham aldı.

Framed by four minarets,

Dört minare ile çerçevelenen yapının tamamı,

the structure was covered entirely in white marble

400 kilometre uzaktaki taş ocaklarından

from quarries over 400 kilometers away.

çıkarılan beyaz mermerle kaplandı.

Its main dome towered above the skyline,

Ana kubbesi ufuk çizgisinin üzerinde yükseliyordu ve

and those within the cavernous chamber experienced

mağaramsı odanın içindekiler neredeyse 30 saniye süren

an otherworldly echo lasting almost 30 seconds.

başka bir dünyaya ait bir yankıyı deneyimlediler.

Perfecting the Italian stone-working technique, pietra dura,

İtalyan taş işleme tekniği pietra dura’yı mükemmelleştiren zanaatkarlar,

craftsmen used all manner of semi-precious stones to create intricate floral designs

Cennet’in ebedi bahçelerini temsil eden girift çiçek tasarımları yaratmak için

representing the eternal gardens of Paradise.

her türlü yarı değerli taşı kullandılar.

Calligraphers covered the walls with Quranic inscriptions.

Hattatlar duvarları Kuran yazıtlarıyla kapladılar.

And because the Islamic depiction of Paradise has eight gates,

İslami cennet tasvirinde sekiz kapı olduğu için

the mausoleum’s rooms were designed to be octagonal.

anıt mezarın odaları sekizgen olacak şekilde tasarlanmıştır.

The garden in front of the mausoleum was split into four parts

Anıt mezarın önündeki bahçe

in the Persian style,

Pers tarzında dört bölüme ayrılmıştı,

but its flora reflected the Mughals’ nomadic Central Asian heritage.

ancak bitki örtüsü Babürlerin göçebe Orta Asya mirasını yansıtıyordu.

Flowers and trees were carefully selected to add color,

Çarşıda satılmak üzere renk, tatlı koku ve taze meyve

sweet scents, and fresh fruit to be sold in the bazaar.

katmak için çiçekler ve ağaçlar özenle seçildi.

Masons built intersecting walkways, pools, and channels of water

Duvar ustaları, gür yeşilliklerin arasından geçmek için

kesişen yürüyüş yolları, havuzlar ve su kanalları inşa ettiler.

to weave through the lush greenery.

Even before its completion,

Daha tamamlanmadan,

Shah Jahan used the Taj to host the annual commemoration of Mumtaz’s death,

Şah Cihan Tac’ı Mümtaz’ın İlahi Olan’la yeniden birleşmesini kutlayarak

celebrating her reunification with the Divine.

yıllık ölüm anma törenine ev sahipliği yapmak için kullandı.

Directly across the river, Shah Jahan built another sprawling garden

Nehrin tam karşısında Şah Cihan, mozoleyi mükemmel bir şekilde yansıtan

with a central pool that perfectly reflected the mausoleum.

merkezi bir havuza sahip başka bir geniş bahçe inşa etti.

Building this intricate complex took 12 years

Bu karmaşık kompleksin inşası 12 yıl sürdü ve

and employed thousands of skilled craftsmen and artisans,

taş ustalarından duvar ustalarına, pietra dura ve kaligrafi ustalarına kadar

from masons and bricklayers to masters of pietra dura and calligraphy.

binlerce yetenekli zanaatkar ve zanaatkar istihdam etti.

After the Taj was completed in 1643,

Tac 1643′te tamamlandıktan sonra,

Shah Jahan retained some of these craftsmen for routine repairs,

Şah Cihan bu ustalardan bazılarını rutin onarımlar için tuttu ve

and hired Quran reciters, caretakers, and other staff to maintain the complex.

kompleksin bakımı için Kuran okuyucuları, bakıcılar ve diğer personeli tuttu.

He paid these workers by establishing a vast endowment for the Taj—

Bu işçilere, 19. yüzyılın başlarına kadar yürürlükte kalan

a system which remained in place until the early 19th century.

bir sistem olan Tac için geniş bir bağış kurarak ödeme yaptı.

Since its completion, Shah Jahan’s grand memorial has drawn travelers

Şah Cihan’ın büyük anıtı, tamamlandığından beri

dünyanın dört bir yanından gezginleri kendine çekiyor.

from around the world.

And every time a visitor is awed by the mausoleum,

Ne zaman bir ziyaretçi anıt mezardan büyülense,

the emperor’s goal is achieved anew.

imparatorun amacına yeniden ulaşılır.

Unfortunately, after 15 years of presiding over Mumtaz’s memorial,

Ne yazık ki, Mümtaz’ın anıtına 15 yıl başkanlık ettikten sonra

Shah Jahan fell ill and a war of succession broke out between his sons.

Şah Cihan hastalandı ve oğulları arasında bir veraset savaşı çıktı.

While Shah Jahan eventually recovered, his son, Aurangzeb,

Şah Cihan sonunda iyileşirken, oğlu Aurangzeb

had already emerged as the new emperor.

yeni imparator olarak çoktan ortaya çıkmıştı.

For the last eight years of his life,

Hayatının son sekiz yılında Şah Cihan,

Shah Jahan lived under house arrest in Agra’s Fort,

uzakta parıldayan Tac’ı görebildiği

where he could see the Taj glimmering in the distance.

Agra Kalesi’nde ev hapsinde yaşadı.

When he died in 1666, he was buried next to Mumtaz,

1666′da öldüğünde, karısı sonsuza kadar Tac’ın merkezinde kalabilsin diye,

his grave breaking the complex’s symmetry,

mezarı kompleksin simetrisini bozan

so that his wife could remain at the Taj’s center for all eternity.

Mümtaz’ın yanına gömüldü.

This video was made possible with support from Marriott Hotels.

Bu video Marriott otellerin desteğiyle hazırlanmıştır.

Dünya çapında 590′dan fazla otel ve resort ile Marriott otel,

With over 590 hotels and resorts across the globe,

Marriott Hotels celebrates the curiosity that propels us to travel.

bizi seyahat etmeye iten merakı kutluyor.

Check out some of the exciting ways TED-Ed and Marriott are working together

TED-Ed ve Marriott’un birlikte çalıştığı heyecan verici yöntemlerden bazılarına

göz atın ve bir sonraki seyahatiniz için Marriott otelde yer ayırtın.

and book your next journey at Marriott Hotels.