Gyotaku: The ancient Japanese art of printing fish - K. Erica Dodge

Translator: Andrea McDonough Reviewer: Jessica Ruby

Çeviri: Onur Kurtuluş Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

How big was that fish you caught?

Yakaladığınız balık ne kadar büyüktü?

This big?

Bu kadar mı?

This big?

Bu kadar?

This big?

Yoksa bu kadar?

Without photographic evidence,

Fotoğrafik bir kanıt olmadan

there's nothing that proves you caught a whopper,

ne kadar büyük bir balık yakaladığınızı kanıtlayamazsınız.

and that's been true since the dawn of fishing.

Ve bu, balıkçılığın başlangıcından beri böyleydi.

In fact, hundreds of years ago,

Aslında bundan yüzlerce yıl önce,

long before photography could capture the moment,

fotoğrafın, anı yakalamasından çok daha önce

Japanese fishermen invented their own way

Japon balıkçılar, önemli avlarının kaydını tutmak için

to record trophy catches.

bir yöntem geliştirdiler.

They called it Gyotaku.

Ve buna Gyotaku dediler.

Gyotaku is the ancient art of printing fish

Gyotaku, günümüz kameralarının öncesinde yakalanan önemli avların

that originated in Japan

as a way to record trophy catches

kaydını tutmak için Japonya'da ortaya çıkmış antik bir balık baskı sanatıdır.

prior to the modern day camera.

Gyo means fish

Gyo, balık demektir,

and taku means impression.

Taku ise baskı.

There are several different stories about

Gyotaku'nun nasıl ortaya çıktığı ile ilgili birkaç farklı hikâye var.

how Gyotaku came about,

but it basically started with fishermen

Ama temel olarak, balıkçıların 100 yıl kadar önce yakaladığı balıkların

needing a way to record the species and size

of the fish they caught over 100 years ago.

türlerinin ve boyutlarının kaydını tutması için başlamıştır.

Fishermen took paper, ink, and brushes

Balıkçılar; kağıt, mürekkep ve fırça alarak denize açıldılar.

out to sea with them.

They told stories of great adventures at sea.

Denizlerdeki muhteşem maceralarını anlattılar.

Since the Japanese revered certain fish,

Japonlar, bazı balıklara saygı gösterdiği için

the fishermen would take a rubbing from these fish

balıkçılar, o balıkların baskısını alıp ardından serbest bıraktılar.

and release them.

To make the rubbing,

İz almak için, zehirli olmayan sumi-e mürekkebini kullandılar

they would paint the fish with non-toxic sumi-e ink

and print them on rice paper.

ve baskılarını, pirinç kağıtlarına yaptılar.

This way they could be released

Bu sayede serbest bırakılabilir ya da temizlenip pazarda satılabilirlerdi.

or cleaned and sold at market.

The first prints like this were for records only

İlk baskılar bunlar gibiydi, sadece kayıt içindi.

with no extra details.

Hiçbir ekstra detay yoktu.

It wasn't until the mid 1800's

Gözler ve diğer ince detaylar, 1800'lerin ortalarından sonra baskılara eklenmişti.

that they began painting eye details

and other embellishments onto the prints.

One famous nobleman, Lord Sakai, was an avid fisherman,

Ünlü bir asilzade olan Lord Sakai, hırslı bir balıkçıydı.

and, when he made a large catch,

Büyük bir balık yakaladığında bu anı saklamayı severdi.

he wanted to preserve the memory

of the large, red sea bream.

To do so, he commissioned a fisherman to print his catch.

Bu yüzden yakaladığı balıkların baskısını alması için bir balıkçı görevlendirdi.

After this, many fisherman would bring

Bunu duyan birçok balıkçı Gyotaku baskılarını Lord Sakai'a getirdi.

their Gyotaku prints to Lord Sakai,

and if he liked their work,

Lord da baskılarını beğendiklerini yanına aldı.

he would hire them to print for him.

Many prints hung in the palace during the Edo period.

Edo dönemi boyunca sarayın duvarlarında birçok baskı asılıydı.

After this period, Gyotaku was not as popular

Bu dönemden sonra Gyotaku, popülerliğini kaybetmeye başladı.

and began to fade away.

Today, Gyotaku has become a popular art form,

Günümüzde Gyotaku birçok kişinin sevdiği popüler bir sanat haline geldi.

enjoyed by many.

And the prints are said to bring good luck to the fishermen.

Baskıların, balıkçılara şans getirdiği söylenirdi.

But the art form is quite different than it used to be.

Ama sanat formu, geçmişteki halinden oldukça farklıydı.

Most artists today learn on their own by trial and error.

Günümüzde sanatçıların birçoğu deneme yanılma ile öğreniyor.

Before the artist begins to print,

Sanatçıların baskıya başlamadan önce balığı baskıya hazırlaması gerekir.

the fish needs to be prepared for printing.

First, the artist places the fish

Sanatçı ilk olarak balığı oyulmuş yüzeye yerleştirir.

on a hollowed out surface.

Then the artist spreads the fins out

Sonrasında ise balığın yüzgeçlerini ayırıp tahtaya sabitleyerek kurumaya bırakır.

and pins them down on the board to dry.

They then clean the fish with water.

Ardından da balığı temiz su ile temizler.

When it comes time to print,

Baskı için kullanılan iki farklı yöntem vardır.

there are two different methods.

The indirect method begins with pasting moist fabric or paper

Dolaylı yöntem, nemli kumaş ya da kağıdın pirinç hamuru kullanılarak

onto the fish using rice paste.

balığa yapıştırılmasıyla başlar.

Then, the artist uses a tompo,

Sonrasında ise bir tompo ya da ipeğe sarılmış bir top pamuğa emdirdiği

or a cotton ball covered in silk,

to put ink on the fabric or paper to produce the print.

mürekkep yardımıyla, kumaş ya da kağıda baskıyı çıkarmaya başlar.

This method requires more skill

Bu yöntem ustalık gerektirir.

and great care needs to be taken

Ve kağıdı, balığın üzerinden çekerken çok dikkatli olmak gerekir.

when pulling the paper off the fish

so the paper doesn't tear.

Yoksa kopabilir.

In the direct method,

Direkt yöntemde ise sanatçı, direkt olarak balığı boyar.

the artist paints directly on the fish,

and then gently presses the moist fabric or paper into the fish.

Sonrasında ise nemlendirilmiş kumaşı ya da kağıdı, balığın üstüne yavaşça bastırır.

With both of these methods,

Hangi yöntemle yapılırsa yapılsın iki baskı hiçbir zaman aynı olmaz.

no two prints are exactly alike,

but both reveal dramatic images of the fish.

Sadece balığın etkileyici görüntüsünü yansıtırlar.

For the final touch,

Son dokunuş olarak da sanatçı,

the artist uses a chop, or a stamp,

eserini imzalamak için bir iz ya da mühür kullanır.

and signs their work,

and can hold it up to say,

"Balık tam olarak da bu kadardı." demek için havaya kaldırır.

"The fish was exactly this big!"