How Life Begins in the Deep Ocean

349,890 views ・ 2012-05-14

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Oğulcan Coşar Gözden geçirme: Can Boysan
00:26
I must look rather strange to you,
0
26160
2268
Size oldukça garip görünüyor olmalıyım,
00:28
all covered in spines,
1
28930
1388
dikenlerle kaplıyım,
00:31
without even a face.
2
31036
1676
bir suratım dahi yok.
00:35
But I've taken many forms during my life.
3
35162
2958
Ancak, hayatım boyunca birçok farklı biçime sahiptim.
00:39
I started out just like you:
4
39489
1834
Hayata tıpkı sizler gibi başladım,
00:42
a tiny egg in a watery world.
5
42585
2415
su kaplı dünya içinde küçük bir yumurta olarak.
00:46
My parents never knew each other.
6
46235
2220
Annem ve babam birbirlerini hiç tanımadılar.
00:48
One moonlit night before a storm,
7
48479
2483
Ayışığının aydınlattığı fırtına öncesi bir gecede,
00:50
thousands of urchins, clams and corals
8
50986
3012
binlerce deniz kestanesi, istiridye ve mercan
00:54
released trillions of sperm and eggs into the open sea.
9
54022
3308
trilyonlarca sperm ve yumurtayı açık denize saldı.
01:08
My father's sperm somehow met my mother's egg,
10
68925
2862
Babamın spermi annemin yumurtasıyla
01:11
and they fused.
11
71811
1458
bir şekilde birleşti.
01:15
Fertilization.
12
75766
1234
Döllenme.
01:17
Instantly, I became an embryo the size of a speck of dust.
13
77570
3576
Aniden, toz lekesi büyüklüğünde bir embriyo oldum.
01:22
After a few hours of drifting,
14
82391
1729
Birkaç saatlik savrulmanın ardından,
01:24
I cleaved in two,
15
84144
1237
önce ikiye bölündüm,
01:26
then four,
16
86004
1189
sonra dörde,
01:27
then eight cells.
17
87217
1178
sonra sekiz hücreye.
01:28
Then so many, I lost count.
18
88815
2143
Sonrasında ise sayamayacağım kadar fazla.
01:32
In less than a day,
19
92434
1324
Bir günden kısa bir sürede,
01:33
I developed a gut and a skeleton.
20
93782
2602
organ ve iskelet gelişimimi tamamladım.
01:37
I became a rocket ship,
21
97153
1945
Uzay gemisi şeklindeki,
01:39
a pluteus larva.
22
99122
1524
pluteus larva'ya dönüştüm.
01:42
I floated through the world of plankton,
23
102895
1952
Planktonlar dünyasında,
01:44
searching for tiny algae to eat.
24
104871
2318
yemek için küçük algler arayarak yüzdüm.
01:50
For weeks, I was surrounded by all kinds of organisms,
25
110331
3226
Haftalarca, etrafım her türden organizmalarla,
01:53
larvae of all sorts.
26
113581
1690
her çeşit larvalarla sarılıydı.
01:57
Most are so different from their adult form
27
117978
2536
Birçoğu, yetişkin formlarından o kadar farklıydı ki
02:00
that biologists have a tough time figuring out who they are.
28
120538
3316
biyologlar ne olduklarını anlamakta zorlandılar.
02:11
Try matching these youngsters to their parents.
29
131567
2699
Bu yavruları ebeveynleriyle eşleştirmeye çalışın.
02:16
This veliger larvae will turn into a snail;
30
136877
2777
Bu veliger larva, salyangoza dönüşecek,
02:20
this zoea, into a crab;
31
140725
2500
bu zoea, bir yengece,
02:23
and this planula, into a clytia jelly.
32
143941
3059
bu planula ise denizanasına dönüşecek.
02:29
Some of my young companions are easier to picture as grown-ups.
33
149841
3516
Bazı yavruların ise yetişkin hallerini tahmin daha etmek kolay.
02:35
These baby jellies, known as ephyrae,
34
155072
2859
Efira olarak bilinen bu yavru denizanaları,
02:37
already resemble their beautiful but deadly parents.
35
157955
3368
şimdiden, zarif ancak ölümcül olan ebeveynlerini andırıyorlar.
02:42
Here in the plankton, there's more than one way
36
162848
2212
Planktonlar arasında, genlerini sonraki nesle
02:45
to get your genes into the next generation.
37
165084
2483
aktarmanın birden fazla yolu vardır.
02:50
Most Medusa jellies make special structures called polyps,
38
170676
4038
Birçok Medusa denizanası, polipler adı verilen
02:54
that simply bud off babies with no need for sex.
39
174738
3415
özel bir bağ ile, çiftleşmeye ihtiyaç duymadan yavrularlar.
03:00
Salps are similar.
40
180123
1184
Benzer şekilde Salpler,
03:02
When food is abundant,
41
182191
1457
besin miktarı bol ise,
03:03
they just clone themselves into long chains.
42
183672
2818
kendilerini uzun zincir halinde klonlarlar.
03:09
The plankton is full of surprises when it comes to sex.
43
189272
3644
Söz konusu çiftleşme olduğunda, planktonlar sürprizlerle doludurlar.
03:14
Meet the hermaphrodites.
44
194640
2008
Hermafroditler ile tanışın.
03:18
These comb jellies and arrow worms
45
198402
2071
Bu ktenoforlar ve kıllıçeneliler
03:20
produce, store and release both sperm and eggs.
46
200497
3110
hem sperm hem de yumurta üretirler, depolarlar ve onları salabilirler.
03:25
They can fertilize themselves,
47
205000
1704
Kendi kendilerini veya başkalarını dölleyebilirler.
03:26
or another.
48
206728
1272
03:32
When you're floating in a vast sea,
49
212223
1972
Açık bir denizde yüzerken,
03:34
with little control over who you may meet,
50
214219
2427
kiminle tanışabileceğiniz konusunda çok az kontrole sahipseniz,
03:37
it can pay to play both sides of the field.
51
217344
2584
çift cinsiyete sahip olmak yararlı olabilir.
03:42
The majority of species here, however, never mate,
52
222079
3034
Buradaki türlerin çoğu, ne yazık ki, asla çiftleşmez
03:45
nor form any sort of lasting bonds.
53
225137
2769
veya kalıcı bir bağ kurmazlar.
03:49
That was my parents' strategy.
54
229464
2023
Tıpkı benim ailem gibi.
03:53
There were so many of us pluteus larvae,
55
233582
2554
O kadar çok pluteus larva var ki
03:56
I just hid in the crowd,
56
236160
1413
akrabalarımın çoğu avlanılırken,
03:57
while most of my kin were devoured.
57
237597
2310
ben kalabalığın arasında saklanıyorum.
04:03
Not all parents leave the survival of their offspring to chance.
58
243705
3494
Bütün ebeveynler yavrularının hayatta kalmasını şansa bırakmaz.
04:08
Some have far fewer young and take much better care of them,
59
248064
3943
Bazılarının çok daha az yavruları vardır ve onlarla çok daha iyi ilgilenirler,
04:12
brooding their precious cargo for days, even months.
60
252031
3574
günlerce, hatta aylarca bu değerli yavrular için kuluçkaya yatarlar.
04:17
This speedy copepod
61
257723
1287
Bu hızlı yüzücü kopepod,
04:19
totes her beautifully packaged eggs for days.
62
259034
2827
güzelce paketlenmiş yumurtalarını günlerdir taşıyor.
04:23
This Phronima crustacean carries her babies on her chest,
63
263808
3401
Bu kabuklu Phronima bebeklerini göğsünde taşır,
04:27
then carefully places them in a gelatinous barrel.
64
267233
3129
sonra bunları dikkatlice jelatinimsi bir fıçıya yerleştirir.
04:38
But the black-eyed squid takes the prize.
65
278303
2451
Fakat ödül kara gözlü kalamara ait.
04:41
She cradles her eggs in long arms for nine months,
66
281291
4156
Dokuz ay boyunca yumurtalarını uzun kollarında taşır,
04:45
the same time it takes to gestate a human infant.
67
285471
3534
insan gebelik süresi ile aynı.
04:52
Eventually, all youngsters have to make it on their own
68
292955
2688
Nihayetinde, tüm gençler bu gelgitli dünyada
04:55
in this drifting world.
69
295667
1698
kendi başının çaresine bakmak zorunda.
05:00
Some will spend their whole lives in the plankton,
70
300554
3500
Bazıları yaşamlarını planktonda geçirecek
05:04
but others, like me, move on.
71
304078
2994
ama diğerleri benim gibi yola devam edecek.
05:10
A few weeks after I was conceived,
72
310450
2278
Hamile olduktan birkaç hafta sonra
05:12
I decided to settle down,
73
312752
1729
yerleşmeye karar verdim
05:15
and metamorphosed into a recognizable urchin.
74
315472
3404
ve şekil almış bir kestaneye dönüştüm.
05:22
So now you know a bit of my story.
75
322597
2189
Artık hikâyemi az buçuk biliyorsun.
05:25
I may just be a slow-moving ball of spines,
76
325675
3447
Yavaşça hareket eden dikenli bir top olabilirim
05:29
but don't let my calm adult exterior fool you.
77
329146
3483
fakat benim sakin görünüşümün seni yanıltmasına izin verme.
05:35
I was a rocket ship.
78
335169
1670
Ben bir uzay gemisiydim.
05:37
I was a wild child.
79
337995
1928
Ben vahşi bir çocuktum.

Original video on YouTube.com
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7