Is space trying to kill us? - Ron Shaneyfelt

Translator: Andrea McDonough Reviewer: Jessica Ruby

Çeviri: Ezgisu Karakaya Gözden geçirme: Gözde Alpçetin

There are still lots of things about space

Uzay hakkında cevaplamamızın belki de

that we may never be able to answer,

hiçbir zaman mümkün olmayacağı şeyler var.

like is time travel possible?

Mesela zaman yolculuğu mümkün mü?

Or are aliens living somewhere else in the Milky Way?

Ya da Samanyolu’nda bir yerde yaşayan uzaylılar var mı?

But there is one thing I believe about space:

Ama uzay hakkında inandığım bir şey var:

Space is trying to kill me.

Uzay, beni öldürmeye çalışıyor.

Space isn't out to get me personally.

Bizzat benimle derdi yok.

It's also trying to kill you and everybody else.

Ayrıca sizi ve diğer herkesi de öldürmeye çalışıyor.

Think about it.

Bunu bir düşünün.

Space doesn't naturally have what we need to survive

Oraya gittiğimizde hayatta kalmak için

ihtiyacımız olacak şeylere doğal yollardan sahip değiliz:

when we travel there:

no air,

havasız,

it's too hot

çok sıcak

or too cold,

ya da çok soğuk,

no ozone to protect us from those nasty UV rays, either.

bizi pis UV ışınlarından koruyacak ozon da yok.

This all sounds bad,

Bunların hepsi kulağa kötü geliyor

but what can space really do to me

ama ben Dünya'da kalırsam

if I stay on Earth?

bana ne yapabilir ki?

What we need to understand is that objects in space

Anlamamız gereken şey uzaydaki cisimler

can cause people to think their days are numbered,

insanların, günlerinin sayılı olduğunu düşünmesine neden olabilir.

even when there are events on Earth

Dünya'da uzaydaki bir şeyden önce

that can hurt or kill us

bizi yaralayabilecek ya da öldürebilecek

before something from space does.

olaylar yaşanmasına rağmen.

So, what are the odds that one of these objects

Yani bu cisimlerden birinin yaşam süremiz boyunca

will really affect Earth

Dünya'yı,

and you

sizi

and me

ya da beni

in our lifetime?

etkileme ihtimali ne?

Well, we can take what we know about the universe

Bunu anlamaya çalışmak için

to try and figure that out.

evren hakkında bildiklerimizi ele alabiliriz.

You might have heard stories

Dünya'ya çarpan asteroitler hakkında hikayeler duymuş olabilirsiniz.

about asteroids hitting the Earth.

That would be pretty bad.

Bu, oldukça kötü olmalı.

Scientists think asteroids might have killed off

Bilim insanları asteroitlerin

dinozorların çoğunu öldürmüş olabileceğini düşünüyor.

most of the dinosaurs.

Sounds like something we should worry about, right?

Endişelenmemiz gereken bir şey gibi, değil mi?

Well, astronomers can now watch asteroids in space

Artık gökbilimciler uzaydaki asteroitleri izleyebilir

and see them coming using complex computer models

ve karmaşık bilgisayar modelleriyle gelişlerini görerek

to predict the deadly rock's path.

ölümcül kayanın yolunu tahmin edebilir.

For a while, the reported odds

Bir süre, raporlarda Apophis asteroitinin 2036'da Dünya'ya çarpma ihtimali

that asteroid Apophis would strike Earth in 2036

were once 1 in 625.

625'te 1 olarak belirlendi.

But, after updating their data,

Ama verilerin güncellenmesinden sonra

astronomers now say the chances are extremely low.

artık gökbilimciler ihtimallerin oldukça düşük olduğunu söylüyor.

Okay, what about the sun?

Tamam, peki ya Güneş?

Hollywood movies like to pick on our sun

Hollywood filmleri Güneş'le uğraşmaktan;

by showing Earth destroyed by solar flares

Dünya'nın Güneş patlamasıyla mahvolmasını

or the sun dying out,

ya da Güneş'in tükenip Dünya'nın donmasını göstermekten hoşlanıyor.

which would cause Earth to freeze.

Astronomers predict our sun contains enough gas

Gökbilimciler, Güneş'in 3 ile 5 milyar yıl daha

to make energy for another 3 to 5 billion years.

enerji üretecek kadar gaz içerdiğini tahmin ediyor.

So, in 3 to 5 billion years,

Yani 3 ile 5 milyar yıl içinde

eğer insanlar hala dünyada olursa

if people still exist on Earth,

they'll have to deal with that.

bununla uğraşmaları gerekecek.

But today, well, we're safe.

Ama şu anda güvendeyiz.

Sometimes the sun does shoot flares at Earth,

Bazen Güneş'ten Dünya'ya yüklü parçacıklar gelir.

but the magnetic fields surrounding our planet

Ama gezegenimizi saran manyetik alanlar

blocks most of that radiation.

radyasyonun çoğunu engeller.

The radiation that does get through

Geçen radyasyonlar ise

creates things like the Aurora Borealis.

"Kutup ışıkları" gibi şeyler oluşturur.

Gigantic solar flares can mess with our satellites

Devasa Güneş patlamaları

uydularımızı ya da elektrik ekipmanlarımızı karıştırabilir.

and electrical equipment,

but the chances of it killing you are pretty slim.

Ama sizi öldürme ihtimalleri oldukça zayıftır.

Okay, what about that supermassive black hole

Tamam, peki ya galaksimizin ortasındaki

in the middle of our galaxy?

süper kütleli kara delik?

What happens to Earth,

Dünya'yı

and us,

ve bizi,

when it pulls us in?

hepimizi içine çektiğinde ne olacak?

After all, it is supermassive.

Ne de olsa oldukça büyük.

Nope, not going to happen.

Hayır, bu olmayacak.

That's one big object that can't bother us.

Bu, bizi endişelendirmeyen koca bir cisim.

How can we be so sure?

Nasıl bu kadar emin olabiliriz?

Our solar system is on the edge of the Milky Way

Güneş sistemimiz Samanyolu'nun kenarındayken

while the nearest supermassive black hole

en yakın süper kütleli kara delik

is about 26,000 light years from Earth.

Dünya'dan 26.000 ışık yılı uzakta.

That means we aren't on that black hole's menu.

Bu, kara deliğin menüsünde olmadığımız anlamına geliyor.

So, you still think space objects are trying to kill you

Şimdiye kadar söylediklerimden sonra

hâlâ uzay cisimlerinin sizi öldürmeye çalıştığını düşünüyor musunuz?

even after what I've told you so far?

I think I've even convinced myself

Bence kendimi bile ikna ettim.

that odds are really good

Uzay ve oradaki cisimler her şeye rağmen beni öldürmeyecek.

that space and the objects up there

won't kill me after all.

But I'll probably keep looking up

Ama muhtemelen bakınmaya devam edeceğim.

just to make sure nothing is headed my way.

Sadece yoluma hiçbir şeyin çıkmayacağından emin olmak için.