If superpowers were real: Body mass - Joy Lin

Süper güçler gerçek olsaydı: Vücut kütlesi - Joy Lin

Çeviri: Eren Gokce Gözden geçirme: Sancak Gülgen

Some superheroes can grow

Bazı süper kahramanlar

to the size of a building at will.

istediklerinde bir bina büyüklüğüne erişebilirler.

That's very intimidating!

Bu çok korkutucu!

But a scientist must ask

Ama bir bilim insanı

where the extra material is coming from.

fazladan materyalin nereden geldiğini sormalı.

The Law of Conservation of Mass implies

Kütlenin Korunumu Yasası,

that mass can neither be created

kütlenin ne yaratılabileceğini,

ne de yok edilebileceğini söyler,

nor destroyed,

which means that our hero's mass

bunun anlamı kahramanımızın

will not change just because his size changes.

büyüklüğünün değişmesi illa ki kütlesini değiştirmeyecek.

For instance, when we bake a fluffy sponge cake,

Örneğin, pofuduk sünger kek pişirdiğimizde,

even though the resulting delicious treat

ortaya çıkan güzel ziyafet

is much bigger in size than the cake batter

fırına giren kek hamurundan

that went into the oven,

çok daha büyük olsa da,

the weight of the cake batter should still equal

kek hamurunun ağırlığı hâlâ

the weight of the cake

kekin ağırlığı

plus the moisture that has evaporated.

ile buharlaşan nemin toplamıdır.

In a chemical equation,

Kimyasal bir denklemde

molecules rearrange to make new compounds,

moleküller yeni bileşikler meydana getirmek için yeniden düzene girerler,

but all the components should still be accounted for.

ama bütün bileşenler yine de hesaba katılmalıdır.

When our hero expands

Kahramanımız

from 6 feet tall

1,83 m uzunluktan

to 18 feet tall,

5,49 m uzunluğa eriştiğinde,

his height triples.

boyu üç kat artmış olur.

Galileo's Square Cube Law says

Galileo Kare Küp Kanununa göre

his weight will be 27

ağırlığı normal ağırlığının

- 3 times 3 times 3 equals 27 -

- 3 çarpı 3 çarpı 3, eşittir 27 -

times his regular weight

27 katı olacaktır,

since he has to expand in all three dimensions.

çünkü üç yöne de genişlemesi gerekiyor.

So, when our superhero transforms into a giant,

Yani süper kahramanımız bir deve dönüştüğünde,

we are dealing with two possibilities.

iki olasılıkla uğraşıyoruz.

Our hero towering at 18 feet

5,4m ulaşan kahramanımız

still only weighs 200 pounds,

hâlâ sadece 90,72 kg ağırlığındadır,

the original weight in this human form.

yani insan şeklindeyken olan orijinal ağırlığında.

Now, option two, our hero weighs 5,400 pounds

İkinci seçenek ise, kahramanımız 5.4m boyundayken

- 200 pounds times 27 equals 5,400 pounds -

-90,72 çarpı 27, eşittir 2.449 kg -

when he is 18 feet tall,

2.449 kg ağırlığındadır,

which means he also weighs 5,400 pounds

bu da boyu 1,8m olsa bile

when he is 6 feet tall.

2,449 kg ağırlığında olduğu anlamındadır.

Nobody can get in the same elevator with him

Hiç kimse alarm çalmadan onunla

without the alarm going off.

aynı asansöre binemez.

Now, option two seems a little more

İkinci seçenek bilimsel olarak

scientifically plausible,

biraz daha akla yatkın,

but it begs the question,

ama bir soruyu akla getiriyor;

how does he ever walk through the park

yere gömülmeden bir parkta

without sinking into the ground

nasıl yürüyebilecek?

since the pressure he is exerting on the soil

Çünkü toprağa yaptığı basınç,

is calculated by his mass

kütlesinin ayaklarının altındaki

divided by the area of the bottom of his feet?

alana bölümüyle hesaplanıyor.

And what kind of super socks and super shoes

Koştuğunda 2.449 kg ağırlığındaki

is he putting on his feet to withstand all the friction

vücudunu yolda sürüklemesinden kaynaklanan

that results from dragging his 5,400 pound body

sürtünmeye karşı ne tür bir süper çorap

against the road when he runs?

ve süper ayakkabı giyecek?

And can he even run?

Peki sahiden koşabilecek mi?

And I won't even ask how he finds pants

Genişlemeye dayanacak kadar esnek

flexible enough to withstand the expansion.

bir külot nasıl bulacağını sormuyorum bile.

Now, let's explore the density

Şimdi yukarıda bahsedilen iki seçeneğin

of the two options mentioned above.

yoğunluğuna bakalım.

Density is defined as mass divided by volume.

Yoğunluk, hacmin kütleye bölünmesi olarak tanımlanır.

The human body is made out of bones and flesh,

İnsan bedeni et ve kemikten ibarettir,

which has a relatively set density.

ki nispeten yoğunluğu bellidir.

In option one, if the hero weighs 200 pounds all the time,

Birinci seçenekte, eğer kahramanın ağırlığı hep 90kg olursa,

then he would be bones and flesh at normal size.

normal büyüklüğünde et ve kemik olacaktır.

When he expands to a bigger size

Daha büyük olduğunda ise,

while still weighing 200 pounds,

hâlâ 90 kg ağırlığa sahipse

he essentially turns himself

esasen kendini büyük, kabarık

into a giant, fluffy teddy bear.

bir oyuncak ayıya çevirmiş olacak.

In option two, if the hero weighs

İkinci seçenekte eğer kahramanın

5,400 pounds all the time,

ağırlığı hep 2.449 kg olursa,

then he would be bones and flesh at 18 feet

o zaman iki ayağı üstünde duran

with 5,400 pounds of weight supported by two legs.

2.449 kg ağırlığında 5,4m'lik bir et ve kemik olur.

The weight would be exerted on the leg bones

Ağırlık, hareket ettiği sırada

bacak kemiklerine farklı açılardan gelecek.

at different angles as he moves.

Bones, while hard, are not malleable,

Kemikler serttir, esnek değildir,

meaning they do not bend,

yani bükülmezler,

so they break easily.

bu yüzden de kolayca kırılırlar.

The tendons would also be at risk of tearing.

Aynı zamanda kirişleri yırtma riski de var.

Tall buildings stay standing

Yüksek binalar ayakta dururlar,

because they have steel frames

çünkü çelik iskeletleri vardır

and do not run and jump around in the jungle.

ve ormanda koşup zıplamazlar.

Our hero, on the other hand,

Diğer yandan, kahramanımız

one landing at a bad angle

eğer kötü bir açıyla inerse

and he's down.

yere kapaklanır.

Assuming his bodily function is the same as any mammal's,

Vücut fonksiyonlarının diğer memeliler gibi olduğunu varsayarsak,

his heart would need to pump a large amount of blood

kalbi 2.449 kg vücut ağırlığını

throughout his body to provide enough oxygen

taşımak için gerekli oksijeni sağlamak üzere

for him to move 5,400 pounds of body weight around.

büyük miktarda kan pompalamak zorunda kalacaktır.

This would take tremendous energy,

Bu inanılmaz bir enerji gerektirir,

which he would need to provide

ki bunu günde 27 kere 3.000 kalori

by consuming 27 times 3,000 calories of food every day.

yiyecek tüketerek sağlaması gerekir.

Now, that is roughly 150 Big Macs.

Bu ise kabaca 150 Big Mac'tir.

27 times 3,000 calculated equals

27 çarpı 3.000, eşittir 81.000'dir,

81,000 calculated slash 550 calories

onu da 550 kaloriye bölünce

equals 147.

147 çıkar.

He wouldn't have time to fight crime

Suçla savaşmaya zamanı kalmaz,

because he would be eating all the time

çünkü sürekli yemek yiyecek

and working a 9-to-5 job

ve yediği bütün yiyecekleri alabilmek için

in order to afford all the food he eats.

9-5 arası bir işte çalışacaktır.

And what about superheroes

Peki vücutlarını

who can turn their bodies into rocks or sand?

kayaya veya kuma çevirebilen süper kahramanlar?

Well, everything on Earth is made out of elements.

Dünyadaki her şey elementlerden yapılmıştır.

And what defines each element

Her elementi tanımlayan şey,

çekirdekteki proton sayılarıdır.

is the number of protons in the nucleus.

That is how our periodic table is organized.

Periyodik tablomuz bu şekilde düzenlenmiştir.

Hydrogen has one proton,

Hidrojende bir proton,

helium, two protons,

helyumda iki proton,

lithium, three protons,

lityumda üç proton vardır

and so on.

ve bu şekilde devam eder.

The primary component of the most common form

Kumun en yaygın şeklinin ana bileşeni

of sand is silicon dioxide.

silisyum dioksittir.

Meanwhile, the human body consists of

Bu arada insan vücudu

65% oxygen,

yüzde 65 oksijen,

18% carbon,

yüzde 18 karbon,

10% hydrogen,

yüzde 10 hidrojen

and 7% of various other elements

ve yüzde 7 diğer elementleri içerir,

including 0.002% of silicon.

yüzde 0,002 silisyum da dâhil.

In a chemical reaction,

Bir kimyasal reaksiyonda

elementler yeni bileşenler meydana getirmek üzere tekrar bir araya gelir.

the elements recombine to make new compounds.

So, where is he getting all this silicon

Peki kahraman kumu meydana getirmek için

necessary to make the sand?

gerekli bütün o silisyumu nasıl buluyor?

Sure, we can alter elements

Elbette elementleri

by nuclear fusion or nuclear fission.

nükleer füzyon veya nükleer fisyonla değiştirebiliriz.

However, nuclear fusion requires so much heat,

Ancak nükleer füzyon çok fazla ısı gerektirir,

the only natural occurrence of this process is in stars.

bu yalnızca yıldızlarda doğal bir şekilde olan bir süreçtir.

In order to utilize fusion in a short amount of time,

Füzyonun çok kısa bir sürede olması için

the temperature of the area

alanın sıcaklığının

needs to be hotter than the Sun.

güneşten daha sıcak olması gerekir.

Every innocent bystander will be burned to a crisp.

Her masum izleyici yanıp kül olacaktır.

Rapid nuclear fission is not any better

Hızlı nükleer fisyon daha iyi değildir,

since it often results in many radioactive particles.

çünkü çoğu kez pek çok radyoaktif parçacık ile sonuçlanır.

Our hero would become

Kahramanımız yürüyen,

a walking, talking nuclear power plant,

konuşan bir nükleer güç santralına dönecektir,

ultimately harming every person he tries to save.

sonunda kurtarmaya çalıştığı herkese zarar verecektir.

And do you really want the heat of the Sun

Gerçekten vücudunuzun içinde

or a radioactive nuclear plant inside of your body?

güneşin sıcaklığını veya radyoaktif nükleer santral istiyor musunuz?

Now, which superpower physics lesson

Şimdi bundan sonra hangi süper güç

will you explore next?

fizik dersini keşfedeceksiniz?

Shifting body size and content,

Beden büyüklüğünü ve hacmini değiştirme,

super speed,

süper hız,

flight,

uçma,

super strength,

süper kuvvet,

immortality,

ölümsüzlük

and

ve

invisibility.

görünmezlik.