If superpowers were real: Body mass - Joy Lin

1,430,119 views ・ 2013-06-27

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Paulina Kaniewska Korekta: Rysia Wand
00:14
Some superheroes can grow
0
14205
1651
Niektórzy superbohaterowie
00:15
to the size of a building at will.
1
15880
3700
potrafią na zawołanie urosnąć do rozmiarów budynku.
00:19
That's very intimidating!
2
19604
1481
Szczęka opada!
00:21
But a scientist must ask
3
21109
1582
Naukowiec musi zadać tu pytanie:
00:22
where the extra material is coming from.
4
22715
3559
skąd się bierze ta rezerwa materii?
00:26
The Law of Conservation of Mass implies
5
26298
2072
Zgodnie z prawem zachowania masy
00:28
that mass can neither be created
6
28394
2690
masy nie można ani stworzyć,
00:31
nor destroyed,
7
31108
1140
ani unicestwić,
00:32
which means that our hero's mass
8
32272
1646
co znaczy, że nasz bohater
00:33
will not change just because his size changes.
9
33942
3916
nie może przybrać na wadze tylko dlatego, że stał się większy.
00:37
For instance, when we bake a fluffy sponge cake,
10
37882
4330
Weźmy przykład: gdy pieczesz puszysty biszkopt,
00:42
even though the resulting delicious treat
11
42236
1953
chociaż pyszny wypiek
00:44
is much bigger in size than the cake batter
12
44213
2454
jest większy niż wymieszane ciasto,
00:46
that went into the oven,
13
46691
1491
które wylądowało w piekarniku,
00:48
the weight of the cake batter should still equal
14
48206
2596
to masa składników i tak powinna się równać
00:50
the weight of the cake
15
50826
1151
masie gotowego ciasta
powiększonej o wilgoć utraconą w trakcie pieczenia.
00:52
plus the moisture that has evaporated.
16
52001
3670
00:55
In a chemical equation,
17
55695
1259
W równaniach chemicznych
00:56
molecules rearrange to make new compounds,
18
56978
2587
cząsteczki zmieniają konfiguracje i tworzą nowe związki,
00:59
but all the components should still be accounted for.
19
59589
3669
jednak całkowita masa substancji uczestniczących w reakcji się nie zmienia.
01:03
When our hero expands
20
63282
1867
Gdy nasz bohater się rozciąga
01:05
from 6 feet tall
21
65173
1849
i z 180 cm wysokości
01:07
to 18 feet tall,
22
67046
2358
dochodzi do prawie 5,5 metra,
01:09
his height triples.
23
69428
2313
jego wzrost ulega potrojeniu.
01:11
Galileo's Square Cube Law says
24
71765
1904
Według zależności opisanej przez Galileusza
01:13
his weight will be 27
25
73693
2135
jego nowa waga będzie 27-krotnością
01:15
- 3 times 3 times 3 equals 27 -
26
75852
2435
- 3 razy 3 razy 3 równa się 27 -
01:18
times his regular weight
27
78311
1188
jego zwykłej wagi,
01:19
since he has to expand in all three dimensions.
28
79523
3474
bo rozrósł się we wszystkich trzech wymiarach.
01:23
So, when our superhero transforms into a giant,
29
83021
3521
Gdy nasz superbohater staje się olbrzymem,
01:26
we are dealing with two possibilities.
30
86566
2648
mamy do czynienia z jedną z dwóch możliwości.
01:29
Our hero towering at 18 feet
31
89238
2395
Bohater mierzący teraz 5,5 metra
01:31
still only weighs 200 pounds,
32
91657
2864
nadal waży zaledwie 90 kg,
01:34
the original weight in this human form.
33
94545
2425
czyli tyle, ile ważył przedtem.
01:36
Now, option two, our hero weighs 5,400 pounds
34
96994
5108
Albo waży prawie 2,5 tony
01:42
- 200 pounds times 27 equals 5,400 pounds -
35
102126
4428
- 90 kg razy 27 to 2430 kg -
01:46
when he is 18 feet tall,
36
106578
1602
przy wzroście 5,5 m,
01:48
which means he also weighs 5,400 pounds
37
108204
4311
co oznacza, że ważył prawie 2,5 tony
01:52
when he is 6 feet tall.
38
112539
2193
również wcześniej - przy wzroście 180 cm.
01:57
Nobody can get in the same elevator with him
39
117455
1585
Przy każdym wejściu do winy
01:59
without the alarm going off.
40
119064
1759
uruchamia alarm.
02:00
Now, option two seems a little more
41
120847
1860
To drugie wydaje się nieco bardziej
02:02
scientifically plausible,
42
122731
1231
prawdopodobne naukowo,
02:03
but it begs the question,
43
123986
1923
ale o rodzi pytanie,
02:05
how does he ever walk through the park
44
125933
1696
jak daje radę iść przez park,
02:07
without sinking into the ground
45
127653
1221
nie zapadając się w ziemię,
02:08
since the pressure he is exerting on the soil
46
128898
2210
skoro wywiera na podłoże nacisk
02:11
is calculated by his mass
47
131132
1418
równy ilorazowi masy
02:12
divided by the area of the bottom of his feet?
48
132574
3221
podzielonej przez powierzchnię podeszew stóp.
02:15
And what kind of super socks and super shoes
49
135819
2564
I jakie musi mieć superskarpetki i superbuty,
02:18
is he putting on his feet to withstand all the friction
50
138407
3057
skoro wytrzymują tarcie
02:21
that results from dragging his 5,400 pound body
51
141488
3610
kilkutonowego ciała
02:25
against the road when he runs?
52
145122
3503
podczas biegu?
02:28
And can he even run?
53
148649
1654
Czy on w ogóle może biegać?
02:30
And I won't even ask how he finds pants
54
150327
2322
Nie pytam nawet, gdzie znalazł slipy
02:32
flexible enough to withstand the expansion.
55
152673
3043
na tyle elastyczne, że wytrzymują nagłe zmiany gabarytów.
02:41
Now, let's explore the density
56
161180
2146
Przyjrzyjmy się teraz gęstości
02:43
of the two options mentioned above.
57
163350
2482
w obu powyższych scenariuszach.
02:45
Density is defined as mass divided by volume.
58
165856
3027
Gęstość to masa podzielona przez objętość.
02:48
The human body is made out of bones and flesh,
59
168907
2838
Człowiek składa się z ciała i kości,
02:51
which has a relatively set density.
60
171769
2618
których gęstość waha się raczej nieznacznie.
02:54
In option one, if the hero weighs 200 pounds all the time,
61
174411
3223
W pierwszym scenariuszu bohater waży przez cały czas 90 kg,
02:57
then he would be bones and flesh at normal size.
62
177658
3174
zatem jego kości i cała reszta są normalnych rozmiarów.
03:00
When he expands to a bigger size
63
180856
2131
Gdy zmienia się w olbrzyma,
nadal waży 90 kg,
03:03
while still weighing 200 pounds,
64
183011
1633
03:04
he essentially turns himself
65
184668
1815
co sprawia, że staje się
03:06
into a giant, fluffy teddy bear.
66
186507
3496
gigantycznym pluszowym misiem.
03:13
In option two, if the hero weighs
67
193188
2007
W drugim scenariuszu bohater waży
03:15
5,400 pounds all the time,
68
195219
1899
niezmiennie prawie 2,5 tony,
03:17
then he would be bones and flesh at 18 feet
69
197142
3065
zatem ciężar kości i reszty ciała o wadze prawie 2,5 tony
03:20
with 5,400 pounds of weight supported by two legs.
70
200231
3813
przy 5,5 metra wysokości spoczywa na dwóch nogach.
03:24
The weight would be exerted on the leg bones
71
204068
2096
Ciężar ten jest wywierany przy chodzeniu
03:26
at different angles as he moves.
72
206188
1643
na kości nóg pod różnymi kątami.
03:27
Bones, while hard, are not malleable,
73
207855
2304
Kości są twarde, ale nie są z plasteliny,
03:30
meaning they do not bend,
74
210183
1599
więc nie wyginają się,
03:31
so they break easily.
75
211806
2068
za to łatwo je złamać.
03:33
The tendons would also be at risk of tearing.
76
213898
2313
Ścięgnom również grozi zerwanie.
03:36
Tall buildings stay standing
77
216235
1913
Wysokie budynki utrzymują się w pionie
03:38
because they have steel frames
78
218172
1790
tylko dlatego, że mają stalowe ramy
03:39
and do not run and jump around in the jungle.
79
219986
2856
i stoją nieruchomo zamiast biegać i skakać po lesie.
03:42
Our hero, on the other hand,
80
222866
1144
Wystarczy z kolei,
03:44
one landing at a bad angle
81
224034
2780
że nasz bohater źle wyląduje
03:46
and he's down.
82
226838
1793
i już leży.
03:51
Assuming his bodily function is the same as any mammal's,
83
231999
3191
Jeśli jego organizm funkcjonuje jak u każdego innego ssaka,
03:55
his heart would need to pump a large amount of blood
84
235214
2477
serce musi pompować wielkie ilości krwi,
03:57
throughout his body to provide enough oxygen
85
237715
2174
by dostarczyć wystarczająco dużo tlenu
03:59
for him to move 5,400 pounds of body weight around.
86
239913
3187
do dźwigania 5,5 tony żywej wagi.
04:03
This would take tremendous energy,
87
243124
2109
Wymagałoby to ogromnych nakładów energii,
04:05
which he would need to provide
88
245257
1429
a żeby je sobie zapewnić,
04:06
by consuming 27 times 3,000 calories of food every day.
89
246710
4554
nasz bohater musiałby spożywać 27 razy 3 000 kcal dziennie,
04:11
Now, that is roughly 150 Big Macs.
90
251288
3625
czyli mniej więcej tyle, ile zawiera 150 Big Maków.
04:14
27 times 3,000 calculated equals
91
254937
2336
27 razy 3000 równa się
04:17
81,000 calculated slash 550 calories
92
257297
3497
81 000, a 81 000 podzielone przez 550 kcal
04:20
equals 147.
93
260818
1438
równa się 147.
04:22
He wouldn't have time to fight crime
94
262280
1842
Nie miałby kiedy zwalczać przestępczości,
04:24
because he would be eating all the time
95
264146
2254
bo musiałby jeść prawie bez przerwy,
04:26
and working a 9-to-5 job
96
266424
2005
a w międzyczasie pracować na etacie,
04:28
in order to afford all the food he eats.
97
268453
3479
żeby mieć za co kupić jedzenie.
04:31
And what about superheroes
98
271956
939
A co z superbohaterami, którzy zmieniają się w skały albo piasek?
04:32
who can turn their bodies into rocks or sand?
99
272919
2984
04:35
Well, everything on Earth is made out of elements.
100
275927
2644
Otóż wszystko na Ziemi jest zbudowane z pierwiastków.
04:38
And what defines each element
101
278595
1381
Każdy z nich jest określony
przez liczbę protonów w jądrze atomowym.
04:40
is the number of protons in the nucleus.
102
280000
2074
04:42
That is how our periodic table is organized.
103
282098
3352
To liczba protonów określa położenie pierwiastka w tablicy Mendelejewa.
04:45
Hydrogen has one proton,
104
285474
1814
Wodór ma jeden proton,
04:47
helium, two protons,
105
287312
1561
hel - dwa,
04:48
lithium, three protons,
106
288897
1166
lit - trzy
04:50
and so on.
107
290087
1203
i tak dalej.
04:51
The primary component of the most common form
108
291314
2143
Głównym składnikiem pospolitego piasku
04:53
of sand is silicon dioxide.
109
293481
1898
jest kwarc.
04:55
Meanwhile, the human body consists of
110
295403
2229
Tymczasem ciało człowieka składa się
04:57
65% oxygen,
111
297656
1728
w 65% z tlenu,
04:59
18% carbon,
112
299408
1528
w 18% z węgla,
05:00
10% hydrogen,
113
300960
1131
w 10% z wodoru,
05:02
and 7% of various other elements
114
302115
2441
i w 7% z innych pierwiastków,
05:04
including 0.002% of silicon.
115
304580
4226
w tym w 0,002% z krzemu.
05:08
In a chemical reaction,
116
308830
1201
W reakcjach chemicznych
05:10
the elements recombine to make new compounds.
117
310055
2758
pierwiastki łączą się, tworząc nowe związki chemiczne.
05:12
So, where is he getting all this silicon
118
312837
1937
Skąd więc nasz bohater czerpie krzem
05:14
necessary to make the sand?
119
314798
2719
niezbędny do powstania piasku?
05:17
Sure, we can alter elements
120
317541
1529
Można zmienić pierwiastek w inny
05:19
by nuclear fusion or nuclear fission.
121
319094
2780
w wyniku fuzji jądrowej albo rozszczepienia atomu.
05:21
However, nuclear fusion requires so much heat,
122
321898
3127
Problem w tym, że reakcja termojądrowa wymaga tyle ciepła,
05:25
the only natural occurrence of this process is in stars.
123
325049
3762
że w warunkach naturalnych proces ten zachodzi tylko w gwiazdach.
05:28
In order to utilize fusion in a short amount of time,
124
328835
2705
Aby do niej doprowadzić w krótkim czasie,
05:31
the temperature of the area
125
331564
1401
temperatura miejsca fuzji
05:32
needs to be hotter than the Sun.
126
332989
2472
musiałaby być wyższa niż ta na Słońcu.
05:35
Every innocent bystander will be burned to a crisp.
127
335485
4264
Każdy naoczny świadek zostałby spalony na wiór.
05:41
Rapid nuclear fission is not any better
128
341302
2741
Szybkie rozszczepienie atomu nie jest wcale lepsze,
05:44
since it often results in many radioactive particles.
129
344067
3217
bo zwykle w jego wyniku powstają cząstki promieniotwórcze.
05:47
Our hero would become
130
347308
1174
Nasz bohater stałby się
05:48
a walking, talking nuclear power plant,
131
348506
3015
elektrownią atomową w ludzkiej skórze,
05:51
ultimately harming every person he tries to save.
132
351545
3602
szkodzącą wszystkim, których próbuje ocalić.
05:55
And do you really want the heat of the Sun
133
355171
2563
Czy ktokolwiek chciałby mieć w sobie
05:57
or a radioactive nuclear plant inside of your body?
134
357758
4265
palący żar Słońca lub radioaktywną elektrownię atomową?
06:06
Now, which superpower physics lesson
135
366899
2471
Którą z supermocy
06:09
will you explore next?
136
369394
2445
chcesz się zająć teraz na naszej lekcji fizyki?
06:11
Shifting body size and content,
137
371863
4053
Zmianą wielkości i składu ciała
06:15
super speed,
138
375940
1313
superszybkością,
06:17
flight,
139
377277
1835
lataniem,
06:19
super strength,
140
379136
2941
supersiłą,
06:22
immortality,
141
382101
2301
nieśmiertelnością,
06:24
and
142
384426
1850
a może
06:26
invisibility.
143
386300
2670
niewidzialnością?
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7