How mucus keeps us healthy - Katharina Ribbeck

Çeviri: Nevaz Mescioğlu Gözden geçirme: Can Boysan

If you've got a cold, mucus is hard to miss.

Soğuk algınlığına yakalandıysanız mukusu gözden kaçırmak zordur.

But what is it, and what does it do besides making you miserable?

Peki bu ne ve sizi perişan etmekten başka ne yapıyor?

Your body produces more than a liter of mucus every day,

Vücudunuz her gün bir litreden fazla mukus üretir

and all the wet surfaces of your body that are not covered by skin,

ve vücudunuzun cilt ile kaplı olmayan tüm ıslak yüzeyleri,

like your eyes,

örneğin gözleriniz, burnunuz, ağzınız,

nose,

mouth,

lungs,

akciğerleriniz ve mideniz tabaka ile kaplıdır.

and stomach get a liberal coating.

That's why they're known as mucus membranes.

Bu yüzden mukus zarı olarak bilinirler.

Mucus plays lots of roles in your body.

Mukus, vücudunuzda birçok rol oynar.

It keeps delicate tissues from drying out and cracking,

Hassas dokuların kurumasını ve çatlamasını engeller.

which would expose them to infection.

Bu olmasaydı hassas dokular enfeksiyona maruz kalırdı.

It lubricates your eyes so you can blink.

Gözlerinizi kayganlaştırır, böylece göz kırpabilirsiniz.

It protects your stomach lining from acid.

Mide zarınızı asitten korur.

It neutralizes threats by removing or trapping substances

Sizi hasta edebilecek zararlı maddeleri yok ederek veya hapsederek

that could make you sick.

etkisiz hâle getirir.

And finally, it houses and keeps your body's trillions of bacterial inhabitants,

Son olarak, vücudunuzdaki trilyonlarca bakteri nüfusunu kontrol altında tutar.

your microbiota, under control.

Mucus contains lots of different compounds,

Mukus, proteinler, yağlar ve tuzlar dâhil birçok farklı bileşen içerir.

including proteins, fats, and salts.

But a key component of mucus versatility is a set of proteins called mucins.

Fakat mukus çeşitliliğinin kilit bileşeni, müsin isimli bir dizi proteindir.

Mucins are the primary large molecules in mucus

Müsinler, mukustaki birincil büyük moleküllerdir

and are essential for giving mucus its slippery feel.

ve mukusun kaygan olması için gereklidir.

They belong to a class of proteins called glycoproteins

Glikoprotein isimli bir protein sınıfına aittirler

which are built out of both amino acids and sugars.

ve bu sınıf, hem amino asitlerden hem de şekerlerden oluşur.

In mucin, long chains of sugars are attached to specific amino acids

Müsin içinde uzun şeker zincirleri,

protein temelindeki belirli amino asitlere bağlanır.

in the protein backbone.

The hydrophilic sugar chains help mucin dissolve in your body's watery fluids.

Hidrolik şeker zincirleri, vücudunuzun sulu sıvılarında

müsinin çözülmesine yardımcı olur.

Mucus, which is up to 90% water,

%90'a kadarı su olan mukus, bu şeker zincirleri sayesinde nemli kalır.

stays hydrated thanks to these sugar chains.

Some of these mucins can interact with other mucin molecules

Patojenlere ve diğer istilacılara karşı karmaşık bir bağ oluşturmak için

to create a complex network that establishes a barrier

bazı müsinler, diğer müsin molekülleri ile etkileşime girebilir.

against pathogens and other invaders.

That's why mucus is the body's first line of defense against foreign objects,

Bu yüzden bakteri ve toz gibi yabancı cisimlere karşı

like bacteria and dust.

mukus, vücudun ilk savunma hattıdır.

It's continuously produced to clear them from the respiratory tract,

Jelimsi bir taşıma bandı gibi

solunum yollarından onları temizlemek için sürekli olarak üretilir.

like a slimy conveyor belt.

This keeps bacteria from getting a solid purchase on delicate lung tissue,

Bu, hassas akciğer dokusuna bakterilerin nüfuzunu engeller,

or making it to the blood stream, where they could cause a major infection.

büyük bir enfeksiyona yol açabilecekleri kan akımına ulaşmalarını önler.

Many of those harmful bacteria also cause diseases

Biyofilm denen jelimsi tabakaya dönüştüklerinde

when they cluster into slimy growths called biofilms.

bu zararlı bakterilerin çoğu hastalıklara neden olur.

But mucus contains mucins,

Fakat mukus; müsin, antimikrobiyal peptitler, antikorlar,

antimicrobial peptides,

antibodies,

and even bacteria-hungry viruses called bacteriophages

ve hatta bakteriyofaj denilen bakteri yiyen virüsleri içerir.

that all work together to prevent biofilms from forming.

Hepsi, biyofilmlerin oluşmasını önlemek için birlikte çalışır.

If microbes do become harmful and you get sick,

Eğer mikroplar zararlı olursa ve hastalanırsanız

the body ramps up mucus production to try to quickly flush out the offenders,

vücudunuz mikropları hızlıca temizlemek için mukus üretimini artırır

and the immune system floods your mucus with extra white blood cells.

ve bağışıklık sistemi, mukusa ekstra beyaz kan hücreleri gönderir.

In fact, the greenish mucus often associated with infections

Aslında yeşilimsi mukus genellikle enfeksiyonlarla ilişkilidir.

gets its color from an enzyme produced by those white blood cells.

Rengini, bu beyaz kan hücreleri tarafından üretilen bir enzimden alır.

This multi-pronged approach to bacterial management

Bakteri yönetimine bu çok yönlü yaklaşım,

is one of the main reasons why we're not sick all the time.

her zaman hasta olmamamızın ana sebeplerinden biridir.

Even though mucus protects against the infectious bacteria,

Mukus, enfeksiyöz bakterilere karşı vücudunuzu korusa da

the vast majority of your body's bacterial tenants are not harmful,

vücudunuzdaki bakterilerinin büyük çoğunluğu zararlı değildir

and many are actually beneficial.

hatta çoğu, özellikle de mukustaki bakteriler, aslında faydalıdır.

That's particularly true when they live in mucus,

where they can perform important functions,

Mukusun, vitaminleri sentezlemek, zararlı iltihabı bastırmak

like synthesizing vitamins,

suppressing harmful inflammation,

ve daha zararlı türlerin büyümesini kontrol etmek gibi

and controlling the growth of more harmful species.

önemli işlevleri vardır.

So even though you probably associate mucus with being ill,

Bu yüzden muhtemelen mukusu hasta olmakla ilişkilendirmenize rağmen

it's really helping you stay healthy.

aslında sağlıklı kalmanıza yardım ediyor.

Sure, it might seem gross,

Evet, berbat görünebilir

but can you think of any other substance that can lubricate,

ama kayganlaştırabilen, vücudunuzu temiz tutan,

keep your body clean,

enfeksiyonla savaşan ve bakteri nüfusunu evcilleştirebilen

fight infection,

and domesticate a teeming bacterial population?

başka bir madde düşünebilir misiniz?

Nope, just mucus.

Hayır, yalnızca mukus.