Mating frenzies, sperm hoards, and brood raids: The life of a fire ant queen - Walter R. Tschinkel

5,228,050 views ・ 2020-01-16

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Miraç Şendil Gözden geçirme: Can Boysan
00:07
It’s June, just after a heavy rainfall,
0
7052
3520
Haziran ayı, yoğun bir yağmurun hemen sonrası
00:10
and the sky is filling with creatures we wouldn’t normally expect to find there.
1
10572
5792
ve gökyüzü normalde pek rastlamadığımız varlıklarla dolu.
00:16
At first glance, this might be a disturbing sight.
2
16364
3080
İlk bakışta biraz rahatsız edici gözükebilir.
00:19
But for the lucky males and females of Solenopsis invicta,
3
19444
4481
Fakat Solenopsis invicta'nın, diğer adıyla ateş karıncasının
00:23
otherwise known as fire ants, it’s a day of romance.
4
23925
5152
talihli erkek ve dişileri için romantizm günü.
00:29
This is the nuptial flight,
5
29077
1930
Bu bir gerdek uçuşu,
00:31
when thousands of reproduction-capable male and female ants,
6
31007
3918
kanatlı denen ve üreme yeteneğine sahip binlerce erkek ve dişi karınca,
00:34
called alates, take wing for the first and last time.
7
34925
4567
ilk ve son kez kanatlanıyor.
00:39
But even for successful males who manage to avoid winged predators,
8
39492
4540
Ama kanatlı avcılardan kurtulan başarılı erkekler için bile
00:44
this mating frenzy will prove lethal.
9
44032
3165
bu çiftleşme çılgınlığı ölümcül olacak.
00:47
And for a successfully mated female, her work is only beginning.
10
47197
5344
Çiftleşmeyi başarmış dişilerin işi ise daha yeni başlıyor.
00:52
Having secured a lifetime supply of sperm from her departed mate,
11
52541
4528
Ayrıldığı eşinden ömür boyu sperm temini sağladıktan sonra,
00:57
our new queen must now single-handedly start an entire colony.
12
57069
4978
yeni kraliçemiz şimdi tek başına yekpare bir koloni kurmalı.
01:02
Descending to the ground,
13
62047
1450
Yere inip
01:03
she searches for a suitable spot to build her nest.
14
63497
3177
yuvasını kurabilecek uygun bir yer arıyor.
01:06
Ideally, she can find somewhere with loose, easy-to-dig soil—
15
66674
4194
Tercihen, insanların çoktan bozduğu araziler gibi
01:10
like farmland already disturbed by human activity.
16
70868
3748
yumuşak, kazması kolay ve topraklı bir yer bulabilir.
01:14
Once she finds the perfect spot, she breaks off her wings—
17
74616
4248
Uygun yeri bulduğunda
kraliyet statüsünü oluşturan koçanları üretmek için kanatlarını koparacak.
01:18
creating the stubs that establish her royal status.
18
78864
4052
01:22
Then, she starts digging a descending tunnel ending in a chamber.
19
82916
5040
Sonra, sonunda bir oda olacak şekilde aşağı doğru kazmaya başlar.
01:27
Here the queen begins laying her eggs, about ten per day,
20
87956
4381
Kraliçe günde yaklaşık on yumurtasını buraya bırakır
01:32
and the first larvae hatch within a week.
21
92337
3370
ve bir hafta içinde ilk larvalar çıkar.
01:35
Over the next three weeks,
22
95707
1533
Sonraki üç hafta boyunca
01:37
the new queen relies on a separate batch of unfertilized eggs
23
97240
4500
kraliçe, hem kendisini hem de yavrularını beslemek için
01:41
to nourish both herself and her brood,
24
101740
2757
döllenmemiş olan yumurtalardan medet umar,
01:44
losing half her body weight in the process.
25
104497
3323
bu süreçte kilosu yarı yarıya düşer.
01:47
Thankfully, after about 20 days,
26
107820
2440
Neyse ki yaklaşık 20 gün sonra
01:50
these larvae grow into the first generation of workers,
27
110260
4030
bu larvalar ilk işçi grubunu oluşturur,
01:54
ready to forage for food and sustain their shrunken queen.
28
114290
4320
yemek aramaya ve sıska kalmış kraliçelerini doyurmaya hazırlardır.
01:58
Her daughters will have to work quickly though—
29
118610
2397
Fakat kızları ellerini çabuk tutmalıdır --
02:01
returning their mother to good health is urgent.
30
121007
3213
annelerini acilen sağlığa kavuşturmaları gerekir.
02:04
In the surrounding area,
31
124220
1560
Yakın çevrelerinde,
02:05
dozens of neighboring queens are building their own ant armies.
32
125780
4871
düzinelerce komşu kraliçe, kendi karınca ordularını kuruyorlar.
02:10
These colonies have peacefully coexisted so far,
33
130651
3450
Bu koloniler bu zamana kadar barış içinde yaşadı
02:14
but once workers appear,
34
134101
2104
fakat işçiler ortaya çıktığında,
02:16
a phenomenon known as brood-raiding begins.
35
136205
3870
kuluçka baskını adı verilen hadise de başlar.
02:20
Workers from nests up to several meters away
36
140075
3194
Birkaç metre uzaklıkta olan yuvalardaki işçiler,
02:23
begin to steal offspring from our queen.
37
143269
2786
kraliçemizden yavrularını çalmaya başlar.
02:26
Our colony retaliates,
38
146055
1850
Kolonimiz misilleme yapsa da,
02:27
but new waves of raiders from even further away
39
147905
3330
daha uzakta olan işgalciler bile
02:31
overwhelm the workers.
40
151235
2000
işçileri zorlamaya başlar.
02:33
Within hours, the raiders have taken our queen’s entire brood supply
41
153235
4631
Saatler içinde, işgalciler kraliçemizin tüm yavru kaynağını
02:37
to the largest nearby nest—
42
157866
2210
yakındaki en büyük yuvaya götürmüş olur
02:40
and the queen’s surviving daughters abandon her.
43
160076
4069
ve kraliçenin hayatta kalan kızları onu terk eder.
02:44
Chasing her last chance of survival,
44
164145
2265
Kraliçe, son şansını kovalayarak
02:46
the queen follows the raiding trail to the winning nest.
45
166410
3745
galip gelen işgalcilerin yuvasına gider.
02:50
She fends off other losing queens and the defending nest’s workers,
46
170155
4637
Kaybeden diğer kraliçeleri ve savunucu karıncaları yerinden edip
02:54
fighting her way to the top of the brood pile.
47
174792
3221
yavru yığınının tepesine yerleşmeye çalışır.
02:58
Her daughters help their mother succeed where other queens fail—
48
178013
3859
Kızları, annelerinin galip gelmesine yardım eder
03:01
defeating the reigning monarch, and usurping the brood pile.
49
181872
4100
birlikte, saltanat hükümdarını yener ve yavru yığınını gasp ederler.
03:05
Eventually, all the remaining challengers fail,
50
185972
2658
Sonunda, kalan tüm savaşçılar kaybeder,
03:08
until only one queen— and one brood pile— remains.
51
188630
4632
ta ki sadece tek bir kraliçe ve yavru yığını kalana dek.
03:13
Now presiding over several hundred workers in the neighborhood’s largest nest,
52
193262
5204
Artık çevredeki en büyük yuvasında
yüzlerce işçiye hükmeden galip kraliçemiz, en önemli hedefine odaklanır:
03:18
our victorious queen begins aiding her colony in its primary goal:
53
198466
4817
03:23
reproduction.
54
203283
1480
üremeye.
03:24
For the next several years, the colony only produces sterile workers.
55
204763
5243
Sonraki birkaç sene boyunca, koloni yalnızca kısır işçi üretir.
03:30
But once their population exceeds about 23,000,
56
210006
3990
Fakat nüfusları yaklaşık 23 bini geçtiğinde
03:33
it changes course.
57
213996
1679
plan değişir.
03:35
From now on, every spring,
58
215675
2047
Artık her baharda,
03:37
the colony will produce fertile alate males and females.
59
217722
3970
koloni, doğurgan ve kanatlı dişi ve erkekler üretecek.
03:41
The colony spawns these larger ants throughout the early summer,
60
221692
4183
Bu büyük karıncalar yazın başlarında doğar
03:45
and returns to worker production in the fall.
61
225875
3091
ve sonbaharda işçi üretimine geri dönerler.
03:48
After heavy rainfalls, these alates take to the skies,
62
228966
3826
Şiddetli yağışlardan sonra, bu kanatlılar göklere çıkar
03:52
and spread their queen’s genes up to a couple hundred meters downwind.
63
232792
4990
ve kraliçelerinin genlerini birkaç yüz metreye kadar rüzgara doğru yayar.
03:57
But to contribute to this annual mating frenzy,
64
237782
3340
Fakat bu çiftleşme çılgınlığına katkıda bulunmak için
04:01
the colony must continue to thrive as one massive super-organism.
65
241122
4914
koloni büyük bir süper organizma olarak gelişmeye devam etmelidir.
04:06
Every day, younger ants feed the queen and tend to the brood,
66
246036
4090
Genç karıncalar her gün kraliçeyi besler ve yavrularla ilgilenir,
04:10
while older workers forage for food and defend the nest.
67
250126
4185
bu sırada işçiler de yemek toplar ve yuvayı savunur.
04:14
When intruders strike,
68
254311
1594
İşgalciler saldırdığında
04:15
these older warriors fend them off using poisonous venom.
69
255905
4182
bu yaşlı savaşçılar zehirleriyle onları uzaklaştırır.
04:20
After rainfalls, the colony comes together,
70
260087
2572
Yağmur sonrası koloni toplanır,
04:22
using the wet dirt to expand their nest.
71
262659
3408
yuvalarını genişletmek için ıslak toprağı kullanırlar.
04:26
And when a disastrous flood drowns their home,
72
266067
2820
Sel sırasında evlerini su bastığında da
04:28
the sisters band together into a massive living raft—
73
268887
4070
kardeşler, kraliçelerini güvende tutarak
04:32
carrying their queen to safety.
74
272957
2665
bir araya gelip canlı bir kayığa dönüşürler.
04:35
But no matter how resilient,
75
275622
1625
Ama ne kadar dirençli olsalar da
04:37
the life of a colony must come to an end.
76
277247
2987
her koloninin bir sonu vardır.
04:40
After about 8 years, our queen runs out of sperm
77
280234
3351
Yaklaşık sekiz sene sonra, kraliçemizin spermi biter
04:43
and can no longer replace dying workers.
78
283585
3401
ve ölen işçileri yenileyemez.
04:46
The nest’s population dwindles, and eventually,
79
286986
2640
Yuvanın nüfusu azalır
04:49
they’re taken over by a neighboring colony.
80
289626
2770
ve sonunda komşu bir koloni tarafından ele geçirilir.
04:52
Our queen’s reign is over, but her genetic legacy lives on.
81
292396
4640
Kraliçemizin hükmü sona erer ancak genetik mirası adını yaşatır.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7