The science of skin - Emma Bryce

1,936,011 views ・ 2018-03-12

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Doğancan Çapık Gözden geçirme: Figen Ergürbüz
00:07
Between you and the rest of the world lies an interface
0
7266
3162
Dünyanın geri kalanı ile aranızda
00:10
that makes up 16% of your physical weight.
1
10428
3009
fiziksel kilonuzun %16'sını oluşturan bir arayüz var.
00:13
This is your skin, the largest organ in your body:
2
13437
3650
Bu sizin cildiniz, vücudunuzdaki en büyük organ:
00:17
laid out flat, it would cover close to 1.7 square meters of ground.
3
17087
5381
Düz bir şekilde ortaya koyulduğunda, 1,7 metrekareye yakın bir alanı kaplar.
00:22
Its purpose may seem obvious— to keep our insides in.
4
22468
4059
Amacı açık görünebilir - iç kısımlarımızı korumak.
00:26
But a look beyond the surface
5
26527
1790
Ancak görünenin ötesine bakıldığında,
00:28
reveals that it plays a surprising number of roles in our lives.
6
28317
3860
hayatımızda hayret verici sayıda rol oynadığı ortaya çıkar
00:32
First, the basics.
7
32177
1801
İlk olarak, temel özellikler.
00:33
Skin is the foundation of the integumentary system,
8
33978
3579
Deri, örtü sisteminin temelidir,
00:37
which also incorporates your hair, nails, and specialized glands and nerves.
9
37557
6601
ayrıca bu sistem, cilt, saç, tırnak, özel bezler ve sinirleri de içerir.
00:44
Made up of three layers,
10
44158
1630
Üç katmandan oluşur,
00:45
the epidermis,
11
45788
1160
epidermis
00:46
dermis,
12
46948
1049
dermis (alt deri),
00:47
and hypodermis,
13
47997
1232
hipodermis,
00:49
skin’s thickness varies from 0.5 millimeters at its thinnest
14
49229
4509
Cildin kalınlığı 0,5 mm'lik en ince bölgeden,
00:53
and up to four millimeters at its thickest.
15
53738
3281
en kalını kısmı olan dört milimetreye kadar değişir.
00:57
It also carries out three key functions:
16
57019
2770
Ayrıca üç temel işlevi yerine getirir:
00:59
protecting,
17
59789
957
korumak,
01:00
regulating,
18
60746
968
düzenlemek,
01:01
and sensing the world beyond its limits.
19
61714
3054
ve dünyayı sınırlarının ötesinde hissetmek.
01:04
On a daily basis, its huge surface processes hundreds, if not thousands,
20
64768
4811
Günlük bazda, devasa yüzeyi , Merkel hücreleri olarak adlandırılan
01:09
of physical sensations,
21
69579
2168
büyük, basınca duyarlı
01:11
relying mostly on large, pressure-sensitive skin components
22
71747
3999
cilt bileşenlerine dayanan binlerce olmasa bile,
01:15
called Merkel cells.
23
75746
2213
yüzlerce fiziksel duyumdan oluşur.
01:17
In your fingertips alone,
24
77959
1672
Sadece parmaklarınızın ucunda
01:19
there are 750 Merkel cells per each square-centimeter of skin,
25
79631
4968
derinin her santimetrekaresinde 750 Merkel hücresi vardır.
01:24
coupled with over 2,500 receptors that give you your sense of touch.
26
84599
5110
bu da size dokunma hissi veren 2.500'ün üzerinde reseptöre bağlıdır.
01:29
This surface is also the body’s first major line of defense.
27
89709
4329
Bu yüzey aynı zamanda vücudun ilk büyük savunma hattıdır.
01:34
Without it, you’d be a soggy mass of tissue and fluids,
28
94038
4311
Eğer o olmasaydı, çamur gibi bir doku ve sıvı yığını olurdunuz
01:38
fatally exposed to the elements.
29
98349
2710
ve ölümcül unsurlara maruz kalırdınız.
01:41
Skin effectively seals off your insides
30
101059
3282
Cilt etkili bir şekilde vücudunuzun iç kısımlarını korur
01:44
and also absorbs pressure and shock
31
104341
2695
ve aynı zamanda dermal tabakasının
01:47
with flexible collagen that makes up most of its dermal layer.
32
107036
4084
önemli bir kısmını oluşturan esnek kolajen ile basıncı ve darbeyi emer.
01:51
The epidermis is made up mainly of skin cells called keratinocytes
33
111120
4671
Epidermis, esas olarak keratinosit denilen cilt hücrelerinden oluşur
01:55
that are completely replaced every four weeks.
34
115791
3021
ve her dört haftada bir tamamen değiştirilir.
01:58
As new cells form at the base of the epidermis, older ones are pushed up.
35
118812
5259
Epidermisin tabanında yeni hücreler oluşunca daha yaşlı olanlar yukarı itilir.
02:04
When these cells move upwards,
36
124071
2251
Bu hücreler yukarı doğru hareket ettiğinde
02:06
they’re filled with a hardened protein called keratin.
37
126322
3669
keratin adı verilen sertleştirilmiş bir proteinle doldurulurlar.
02:09
Once they reach the surface,
38
129991
1520
Yüzeye ulaştıklarında,
02:11
they form a tightly-overlapping, waterproof layer
39
131511
3750
mikropların sızmasını zorlaştıran
02:15
that’s difficult for invading microbes to breach.
40
135261
3511
sıkıca üst üste gelerek sağlam ve su geçirmez bir tabaka oluştururlar.
02:18
Any harmful microbes that make it into the epidermis
41
138772
3092
Epidermisi aşmayı başarabilen zararlı mikroplar,
02:21
will encounter Langerhans cells.
42
141864
2468
Langerhans hücreleriyle karşılaşır.
02:24
This group of protective skin cells detects invaders
43
144332
3804
Bu koruyucu cilt hücresi grubu istilacıları tespit eder
02:28
and communicates their presence to resident immune system T-cells,
44
148136
4649
ve onların varlığını yerleşik bağışıklık sistemi T hücrelerine iletir,
02:32
which react by launching an immune response.
45
152785
3387
onlar da bağışıklık tepkisi başlatarak tepki verir.
02:36
A crucial feature of this immune defense
46
156172
2666
Bu bağışıklık savunmasının hayati bir özelliği
02:38
is the several thousand species of microorganisms
47
158838
3497
birkaç bin mikroorganizma türünün
02:42
that inhabit the planes,
48
162335
1360
cildimizin yüzeyinde,
02:43
folds,
49
163695
999
kıvrımında,
02:44
and crevices of your skin.
50
164694
2391
çatlaklarında yaşamasıdır.
02:47
These microbes, which include bacteria and fungi,
51
167085
2938
Bakteri ve mantarların da içinde bulunduğu bu mikroplar,
02:50
thrive in the sebum,
52
170023
1552
sebumda gelişirler,
02:51
an oily substance that’s secreted onto the skin’s surface
53
171575
3400
sebum, dermisin içine yerleştirilmiş yağ bezleri tarafından
02:54
by sebaceous glands nestled inside the dermis.
54
174975
3620
cildin yüzeyine salgılanan yağlı bir maddedir.
02:58
These skin microbes keep the immune system in a state of constant surveillance,
55
178595
5001
Bu cilt mikropları bağışıklık sistemini sürekli gözetim altında tutar ve vücudun
03:03
ensuring that it’s ready to react if the body really is at risk.
56
183596
5051
gerçekten risk altında olması durumunda tepki vermeye hazır olmasını sağlar.
03:08
Beyond this protective role,
57
188647
1650
Bu koruyucu rolün ötesinde, cildiniz
03:10
your skin is also a sensory organ that helps regulate your body’s temperature,
58
190297
4909
aynı zamanda vücut sıcaklığını düzenlemeye yardımcı olan duyusal bir organdır
03:15
two roles that are closely interlinked.
59
195206
2710
ve bu iki rol birbiriyle yakından bağlantılıdır.
03:17
Nerves detect whether your skin is warm or cold
60
197916
3350
Sinirler cildinizin sıcak mı soğuk mu olduğunu tespit eder
03:21
and communicate that information to your brain.
61
201266
2860
ve bu bilgiyi beyninize iletir.
03:24
In return, the brain instructs localized blood vessels
62
204126
3201
Buna karşılık, beyin vücut çok ısınmışsa
03:27
to either expand if the body is too warm,
63
207327
2620
lokalize kan damarlarının genişlemesini ister,
03:29
releasing heat from the blood through the skin,
64
209947
2479
kan yoluyla ısı ciltten salıverilir
03:32
or to constrict if the body is cold, which retains heat.
65
212426
4511
veya vücut soğuk ise kan damarları daralır ve ısı korunur.
03:36
At any given time, up to 25% of the body's blood is circulating through the dermis,
66
216937
5390
Herhangi bir zamanda, vücudun kanının %25 kadarı dermisten dolaşarak
03:42
making this process extremely efficient.
67
222327
2940
bu işlemi son derece verimli hâle getirir.
03:45
Under warm conditions,
68
225267
1371
Sıcak koşullar altında,
03:46
the skin’s sweat glands will secrete sweat via ducts onto the surface,
69
226638
4619
cildin ter bezleri geçiş bölgelerinden yüzeye ter salgılar
03:51
transferring heat out of the body.
70
231257
2192
ve vücuttan ısı transferini gerçekleştirir.
03:53
Hair can also be stimulated to conserve or release body warmth.
71
233449
4869
Kıllar da vücut ısısını korumak veya bırakmak için uyarılabilir.
03:58
The average human has 5 million hair follicles
72
238318
3122
Ortalama bir insan vücudunun tamamında
04:01
embedded everywhere on the body
73
241440
2056
5 milyon kıl kökü vardır,
04:03
except the palms of your hands and soles of your feet.
74
243496
3209
elinizin avuç içi ve ayak tabanlarınız hariç.
04:06
Ninety to 150,000 of those are on your scalp,
75
246705
3580
90.000-150.000 arası kafa derisindedir
04:10
where they help shield the large surface area of your head
76
250285
3221
ve başınızın geniş yüzey alanını fiziksel hasar ve güneş yanığından
04:13
from physical damage and sunburn.
77
253506
2920
korumak için yardımcı olurlar.
04:16
When you're cold, tiny muscles called arrector pilli
78
256426
3362
Üşüdüğünüzde, "arrector pili" denilen küçük kas grupları
04:19
cause hair to stand upright across the body.
79
259788
3588
kılların vücudun her yerinde dimdik durmasına neden olur.
04:23
That’s the phenomenon known as goosebumps and it traps body heat close to your skin.
80
263376
5641
Bu durum, "goosebumps" olarak bilinir ve ısının cildinizde tutunmasını sağlar.
04:29
Skin’s vast surface isn’t just a shield;
81
269017
2631
Cildin geniş yüzeyi sadece bir kalkan değildir;
04:31
it also enables us to interact and connect with the world.
82
271648
3768
aynı zamanda dünyayla etkileşim kurmamızı ve bağlantı kurmamızı sağlar.
04:35
Its multifunctional layer cools us down and keeps us warm.
83
275416
3881
Çok işlevli tabakası bizi serinletir ve bizi sıcak tutar.
04:39
The integumentary system may be many things,
84
279297
2973
Örtü sistemi pek çok şey olabilir,
04:42
but it’s certainly more than skin deep.
85
282270
2467
fakat kesinlikle dış görünüşten çok daha fazlasıdır.

Original video on YouTube.com
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7