Why did Phillis Wheatley disappear? - Charita Gainey

Çeviri: Ahmet Ergün Gözden geçirme: Sara Ozturk

In late 1775, the newly appointed General George Washington

1775′in sonunda General George Washington’ın eline

received a poem from one of colonial America’s most famous writers.

Koloni Amerikası’nın en meşhur yazarlarından birinin şiiri geçmişti.

Its verses praised the burgeoning revolution,

Şiirin mısraları; o sırada büyüyen devrimi övüyor,

invoking the goddess of their new nation to aid the general’s righteous cause.

General’e haklı davasında el uzatsın diye yeni uluslarının tanrıçasına yakarıyordu.

But this ode to liberty wasn’t written by some aloof, aristocratic admirer.

Ancak hürriyete adanmış bu övgü devrim yanlısı bir aristokratın değil,

Its author was a young Black woman who’d been enslaved for over a decade.

on yıldan uzun bir süre köle olan siyahi bir genç kadının eseriydi.

The young girl, who’d been renamed Phillis Wheatley,

Sahiplerinin Philis Wheatley adını verdiği bu genç kız

had arrived in the colonies on a slave ship in 1761.

1761′de bir köle gemisiyle kolonilere getirilmişti.

The ship landed in Boston,

Gemi Boston’da karaya çıkmış,

where Susanna and John Wheatley purchased Phillis to work in their house.

Susanna ve John Wheatley de Philis’i evlerinde çalışması için satın almıştı.

However, for reasons that remain unclear, they also taught her to read and write.

Ancak nedendir bilinmez, Philis’e okuma yazma da öğretmişlerdi.

Over the following decade,

Sonraki on yıl içinde Wheatley,

Wheatley became well versed in poetry and religious texts,

şiir ve dini metinler hakkında oldukça bilgili hale gelmiş,

eventually beginning to produce her own poems.

sonunda da kendi şiirlerini yazmaya başlamıştı.

The family published her work in a local newspaper,

Wheatley ailesi Philis’in yazılarını yerel gazeteye gönderdi

and in 1771, her elegy for renowned reverend George Whitefield

ve 1771′de meşhur din adamı George Whitefield’a adadığı ağıt

captured the public’s imagination.

halkın ilgisini çekmeyi başardı.

The poem’s repetitive rhythms, dramatic religious references,

Bu şiirin tekrarlayan ritmi, dinle ilgili dramatik göndermeleri

and soaring spiritual language

ve yüce, ruhani dili

depicted how Whitefield’s sermons “inflame the soul and captivate the mind.”

Whitefield vaazlarının “ruhu coşturuşunu ve aklı cezbedişini” resmetmiştir.

Wheatley ends with an arresting image of life after death,

Wheatley, şiirini ahirete dair ilgi çekici bir imgeyle bitirir,

trusting that divine forces “will re-animate his dust.”

yüce güçlerin Whitefield’ın küllerini yeniden hayata getireceğini öne sürer.

This moving tribute found an audience in both the US and England.

Bu övgü şiiri hem ABD’de hem İngiltere’de okuyucularını buldu

And since the piece was published with a note identifying the author

ve metin, yazarının köle bir kadın olduğunu belirten

as an enslaved woman,

bir notla yayımlandığı için

many readers were as fascinated with the poet as they were with the poem.

okuyucular sadece şiirden değil şairinden de bir o kadar etkilenmişlerdi.

In 1773, Phillis traveled to London,

Philis, 1773′te Londra’ya seyahate gitti

where her collection of “Poems on Various Subjects, Religious and Moral”

ve “Dinden Ahlaka Çeşitli Konuda Şiirler” adlı derlemesi işte orada

became the first book of poetry published by an African-American woman.

bir Afro-Amerikan kadın tarafından yayımlanan ilk şiir kitabı oldu.

It was filled with profound meditations on life, death, and religion,

Kitap, İncil’e ve klasik eserlere yapılan göndermelerin yanı sıra

as well as Biblical and classical references.

hayat, ölüm ve din üstüne derin düşüncelerle doluydu.

In “A Hymn to Humanity,” Wheatley linked these themes to her own creative growth,

“İnsanlığa İlahi” şiirinde kendini yıldızların gülümsediği bir ilham perisi

portraying herself as a muse smiled upon by heavenly bodies.

olarak resmetmiş ve bu temaları yaratıcılığının gelişimine bağlamıştır.

Unsurprisingly, Wheatley had her critics.

Haliyle Wheatley’i eleştirenler çıktı.

Many white Americans believed Black people were incapable

Birçok beyaz Amerikan, siyahilerin fikir ve sanat eserleri

of producing intellectual and creative work.

üretemeyeceğine inanıyordu.

Thomas Jefferson wrote that her writing didn't even deserve to be called poetry,

Thomas Jefferson, Wheatley’nin yazılarına şiir bile denilemeyeceğini öne sürdü.

and others dismissed her as a poor imitation of another well-known poet.

Bazısıysa Wheatley’i başka ünlü bir şairin kötü bir kopyası olarak yadırgadı.

But many readers of the time were enamored with Wheatley's work,

Ancak mühim Avrupalı yazar ve siyasetçileri de kapsayan

including prominent European writers and politicians.

o zamanki geniş bir okur kitlesi Wheatley’in eserlerine aşık olmuştu.

Many modern readers, however,

Günümüz okurları onun eserlerinde

might expect her work to cover a different topic: slavery.

kölelik kavramının ele alındığı beklentisine girebilir.

Wheatley rarely wrote directly about her experiences as an enslaved person.

Ancak Wheatley bir köle olarak yaşadıkları üstüne çok az yazmıştır.

And her poem addressing the topic has been criticized

Bu konudaki şiirleri ise kölelik onu Hristiyanlığa yönelttiği için

for suggesting she was grateful that enslavement led her to Christianity.

minnettar hissedişini ifade ettiğinden eleştiriye tabi tutulmuştur.

But it’s incredibly unlikely Wheatley would have been able to publicly condemn

Ancak Wheatley’in zamanında köleliği açıkça kınaması

slavery without serious consequences.

çok ciddi sonuçlara yol açabilirdi.

And many readers have found a more nuanced critique hidden within her work.

Birçok okuyucu da eserlerinde

daha incelikli bir eleştirinin gizlendiğini fark etti.

For example, Wheatley was a vocal supporter of American independence,

Örneğin Wheatley, Amerikan bağımsızlık mücadelesini açıkça destekliyordu,

writing that her “love of freedom” came from early experiences

yazılarında da “özgürlüğe olan aşkının” bir köle olarak kaçırılıp

of being kidnapped into slavery and separated from her parents.

anne ve babasından zorla ayırılmasından geldiğini belirtmiş.

When disparaging England’s imperial control,

İngiltere’nin emperyal rejimini eleştirdiği zamanlarda ise

she evokes imagery of an “iron chain.”

bir “demir zincir” imgesini kullanır.

And by comparing her lack of freedom to America’s lack of independence,

Kendi özgür olmayışını Amerika’nın bağımsız olmayışıyla kıyaslayarak da

Wheatley subtly laments her own circumstances.

kendi vaziyeti hakkında gizli bir şekilde hayıflanır.

Thankfully, Wheatley secured her freedom after returning from London.

Neyse ki Wheatley, Londra’dan dönünce özgürlüğünü güvenceye alabildi.

The reasons for her emancipation aren't entirely clear,

Nasıl özgürleştiğinin sebepleri tam olarak belli değil,

as there’s no evidence of the Wheatleys freeing other enslaved people.

zira Wheatley’lerin diğer köleleri azat ettiğine dair bir kanıt yok.

However, since Phillis could have remained free in London,

Bununla birlikte Philis, Londra’da zaten özgür kalabileceği için

some believe she bargained to make emancipation a condition of her return.

azat edilmesini geri dönüşünün bir şartı olarak öne sürmüş olma ihtimali de mevcut.

It’s difficult to know exactly what happened,

Hem bu konuda hem de Wheatley’nin hayatının devamında

both here and throughout the rest of Wheatley’s life.

neler yaşandığını tam olarak kestirmek zor.

Her proposal for a second book was never published.

İkinci bir kitap yayımlatma önerisi asla karşılık bulmadı.

In 1778, she married a free Black man named John Peters.

1778′de özgür bir siyahi olan John Peters ile evlendi.

The two are believed to have had three children,

Bu ikilinin üç çocuğu olduğu ve üçünün de

all of whom died in infancy.

bebekken öldüğü düşünülmekte.

Their last child is thought to have died around the same time as Wheatley,

Son çocuklarının Wheatley ile yakın bir zamanda öldüğüne inanılmakta

and the two were buried together in an unmarked grave.

ve ikisi birlikte isimsiz bir mezara gömülmüşler.

While some of Wheatley’s letters survived, she never released an account of her life.

Yazarın bazı mektupları günümüze ulaşsa da kendi hayatını anlattığı bir eseri yok.

So despite her tenure as perhaps the most famous African on the planet,

Dünyadaki en meşhur Afrikalı namına sahip olmasına rağmen

Wheatley’s story has been lost to the ravages of history,

Wheatley’nin hikayesi tıpkı birçok kölenin hikayesi gibi

like those of countless other enslaved peoples.

tarihin acımasız sayfaları arasında kaybolup gitmiş.

But her poetry lives on today—

Ancak şiiri günümüzde dahi yaşamakta

celebrating creative growth and offering spiritual sustenance.

ve hem yaratıcılığın gelişimini kutlamaya hem de ruhu beslemeye devam etmekte.