Why did Phillis Wheatley disappear? - Charita Gainey

Tłumaczenie: Agnieszka Grabowska Korekta: Ola Królikowska

In late 1775, the newly appointed General George Washington

Pod koniec 1775 roku nowo mianowany generał George Washington

received a poem from one of colonial America’s most famous writers.

otrzymał wiersz od jednego z najbardziej znanych pisarzy kolonialnej Ameryki.

Its verses praised the burgeoning revolution,

Jego wersy wychwalały rodzącą się rewolucję,

invoking the goddess of their new nation to aid the general’s righteous cause.

wzywając boginię ich nowego narodu, żeby wspomogła słuszną sprawę generała.

Jednak ta oda do wolności nie została napisana

But this ode to liberty wasn’t written by some aloof, aristocratic admirer.

przez jakiegoś wyniosłego, arystokratycznego wielbiciela.

Its author was a young Black woman who’d been enslaved for over a decade.

Jej autorką była młoda czarnoskóra kobieta zniewolona od ponad dekady.

The young girl, who’d been renamed Phillis Wheatley,

Młoda dziewczyna, której nadano imię Phillis Wheatley,

had arrived in the colonies on a slave ship in 1761.

przybyła do kolonii na statku z niewolnikami w 1761 roku.

The ship landed in Boston,

Statek dopłynął do Bostonu,

where Susanna and John Wheatley purchased Phillis to work in their house.

gdzie Susanna i John Wheatley kupili Phillis do pracy w ich domu.

However, for reasons that remain unclear, they also taught her to read and write.

Jednak z niejasnych przyczyn nauczyli ją też czytać i pisać.

Over the following decade,

W ciągu następnej dekady

Wheatley became well versed in poetry and religious texts,

Wheatley dobrze poznała poezję i teksty religijne,

eventually beginning to produce her own poems.

a w końcu zaczęła tworzyć własne wiersze.

The family published her work in a local newspaper,

Rodzina opublikowała jej dzieło w lokalnej gazecie

and in 1771, her elegy for renowned reverend George Whitefield

i w 1771 roku jej elegia dla słynnego wielebnego George’a Whitefielda

captured the public’s imagination.

zawładnęła wyobraźnią społeczeństwa.

The poem’s repetitive rhythms, dramatic religious references,

Powtarzające się rytmy wiersza, dramatyczne odniesienia religijne

and soaring spiritual language

i wzniosły język duchowy

depicted how Whitefield’s sermons “inflame the soul and captivate the mind.”

przedstawiały, jak kazania Whitefielda “rozpalają duszę i zniewalają umysł“.

Wheatley ends with an arresting image of life after death,

Wheatley kończy go przejmującym obrazem życia po śmierci,

trusting that divine forces “will re-animate his dust.”

ufając, że boskie siły “ponownie ożywią jego pył“.

This moving tribute found an audience in both the US and England.

Ten poruszający hołd znalazł odbiorców zarówno w USA, jak i w Anglii.

And since the piece was published with a note identifying the author

A ponieważ utwór został opublikowany z notą identyfikującą autorkę

as an enslaved woman,

jako niewolnicę,

many readers were as fascinated with the poet as they were with the poem.

wielu czytelników było równie zafascynowanych poetką, co wierszem.

In 1773, Phillis traveled to London,

W 1773 roku Phillis udała się do Londynu,

gdzie jej zbiór “Wiersze o różnych tematach religijnych i moralnych”

where her collection of “Poems on Various Subjects, Religious and Moral”

became the first book of poetry published by an African-American woman.

stał się pierwszą książką poetycką wydaną przez afroamerykańską kobietę.

It was filled with profound meditations on life, death, and religion,

Był on wypełniony głębokimi rozważaniami na temat życia, śmierci i religii

as well as Biblical and classical references.

oraz pełen biblijnych i klasycznych odniesień.

In “A Hymn to Humanity,” Wheatley linked these themes to her own creative growth,

W ”Hymnie do ludzkości” połączyła ona te tematy z własnym rozwojem twórczym,

portraying herself as a muse smiled upon by heavenly bodies.

przedstawiając siebie jako muzę uśmiechniętą do ciał niebieskich.

Unsurprisingly, Wheatley had her critics.

Jak można się spodziewać, Wheatley miała swoich krytyków.

Many white Americans believed Black people were incapable

Wielu białych Amerykanów wierzyło, że czarnoskórzy ludzie są niezdolni

of producing intellectual and creative work.

do tworzenia intelektualnej i twórczej pracy.

Thomas Jefferson wrote that her writing didn't even deserve to be called poetry,

Thomas Jefferson napisał, że jej teksty nawet nie zasługują na miano poezji,

and others dismissed her as a poor imitation of another well-known poet.

a inni odrzucali ją jako marną imitację innej znanej poetki.

But many readers of the time were enamored with Wheatley's work,

Jednak twórczością Wheatley było zauroczonych wielu ówczesnych czytelników,

including prominent European writers and politicians.

w tym wybitni europejscy pisarze i politycy.

Many modern readers, however,

Wielu współczesnych czytelników mogłoby się jednak spodziewać,

might expect her work to cover a different topic: slavery.

że jej utwory dotyczą innego tematu: niewolnictwa.

Wheatley rarely wrote directly about her experiences as an enslaved person.

Wheatley rzadko pisała bezpośrednio o swoich doświadczeniach jako niewolnicy.

And her poem addressing the topic has been criticized

A jej wiersz poruszający ten temat został skrytykowany za sugerowanie,

for suggesting she was grateful that enslavement led her to Christianity.

że jest wdzięczna, iż zniewolenie doprowadziło ją do chrześcijaństwa.

But it’s incredibly unlikely Wheatley would have been able to publicly condemn

Jest jednak mało prawdopodobne, żeby Wheatley mogła

publicznie potępić niewolnictwo bez poważnych konsekwencji.

slavery without serious consequences.

And many readers have found a more nuanced critique hidden within her work.

Ale wielu czytelników znalazło w jej utworach ukrytą bardziej subtelną krytykę.

For example, Wheatley was a vocal supporter of American independence,

Wheatley pokazała wsparcie dla amerykańskiej niepodległości,

writing that her “love of freedom” came from early experiences

pisząc, że jej “miłość do wolności” wzięła się z wczesnych doświadczeń

of being kidnapped into slavery and separated from her parents.

porwania w niewolę i rozdzielenia z rodzicami.

When disparaging England’s imperial control,

Wypowiadając się lekceważąco o imperialnej kontroli Anglii,

she evokes imagery of an “iron chain.”

przywołuje obraz “żelaznego łańcucha”.

And by comparing her lack of freedom to America’s lack of independence,

A porównując swój brak wolności do braku niezależności Ameryki,

Wheatley subtly laments her own circumstances.

Wheatley subtelnie ubolewa nad własną sytuacją.

Thankfully, Wheatley secured her freedom after returning from London.

Na szczęście Wheatley uzyskała wolność po powrocie z Londynu.

The reasons for her emancipation aren't entirely clear,

Powody jej emancypacji nie są do końca jasne,

as there’s no evidence of the Wheatleys freeing other enslaved people.

bo nie ma dowodów na to, że Wheatleyowie uwalniali innych niewolników.

However, since Phillis could have remained free in London,

Ponieważ jednak Phillis mogła pozostać wolna w Londynie,

some believe she bargained to make emancipation a condition of her return.

niektórzy uważają, że wytargowała swój powrót za emancypację.

It’s difficult to know exactly what happened,

Trudno dokładnie określić, co się stało,

both here and throughout the rest of Wheatley’s life.

i tu, i przez resztę życia Wheatley.

Her proposal for a second book was never published.

Jej propozycja drugiej książki nigdy nie została opublikowana.

In 1778, she married a free Black man named John Peters.

W 1778 roku poślubiła wolnego czarnoskórego Johna Petersa.

The two are believed to have had three children,

Para miała prawdopodobnie troje dzieci.

Wszystkie zmarły w niemowlęctwie.

all of whom died in infancy.

Their last child is thought to have died around the same time as Wheatley,

Uważa się, że ich ostatnie dziecko zmarło w podobnym czasie co Wheatley

and the two were buried together in an unmarked grave.

i oboje zostali pochowani razem w nieoznaczonym grobie.

While some of Wheatley’s letters survived, she never released an account of her life.

Choć część z jej listów przetrwała, Wheatley nigdy nie wydała biografii.

So despite her tenure as perhaps the most famous African on the planet,

Mimo że była prawdopodobnie najsłynniejszą Afrykanką na świecie,

Wheatley’s story has been lost to the ravages of history,

historia Wheatley z upływem czasu się zatarła,

like those of countless other enslaved peoples.

podobnie jak historie wielu innych zniewolonych ludów.

But her poetry lives on today—

Ale jej poezja żyje do dziś,

celebrating creative growth and offering spiritual sustenance.

honorując twórczy rozwój i oferując duchowe wsparcie.