Could you live on the moon? - Alex Gendler

Çeviri: Cihan Ekmekçi Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

You roll out of bed and leap eight meters across your underground habitat.

Yatağınızdan kalkıp olduğunuz yerden sekiz metre ileriye atılıyorsunuz.

The greywater from your sink drains into a small greenhouse

Musluktan akan gri su bitkilerinizi büyüten

where your vegetables grow.

küçük bir seraya doğru akıyor.

After suiting up,

Giysinizi giydikten sonra,

you head through a transport chute to inspect the generator.

jeneratörü kontrol etmek için ulaşım tüpüne doğru gidiyorsunuz.

Outside, it’s pitch black - just as it’s been for the last 12 days.

Dışarısı zifiri karanlık, tıpkı son 12 gün olduğu gibi.

This isn’t some post-apocalyptic scenario; it’s just another day of life on the moon.

Bu felaket sonrası senaryosu değil, ayda geçen sıradan bir gün.

And with the European Space Agency’s idea

Avrupa Uzay Ajansı'nın 2020 yılına kadar

to establish a functioning "moon camp" by the 2020s,

bir uydu üssü inşa etme düşüncesi

that day may be closer than we think.

sandığımızdan çok daha erken gerçekleşebilir.

Of course, living on the moon won’t be easy.

Tabii ki Ay'da yaşamak kolay olmayacak.

The camp envisioned is not so much a village as an inhabited research base

Öngörülen kamp Antarktika'dakilere benzeyen

similar to those in places like Antarctica.

kurulu araştırma üslerinden çok da farklı değil.

But there are far greater obstacles to living on the moon than just cold weather.

Ancak Ay'da yaşamın zorlukları soğuk havadan çok daha ciddi.

The biggest is cosmic radiation.

En önemlisi kozmik radyasyon.

Unlike the Earth, the moon has no atmosphere and no magnetic field.

Dünya'nın aksine, Ay'da ne atmosfer, ne de manyetik alan var.

A person on its surface can receive over 400 times the maximum safe dosage

Ay'ın yüzeyindeki bir kişi, ağır iyon radyasyonu azami güvenli sınırının

of heavy ion radiation,

400 katından fazlasına maruz kalabilir,

enough to be fatal within ten hours, even in a spacesuit.

uzay giysisi içinde dahi bu zehirlenme, 10 saat içinde hayati tehlike teşkil eder.

The first step would likely involve robots

İlk adım muhtemelen robotların yanı sıra

and 3D printers constructing covered habitats from lunar soil,

Ay'ın toprağından kapalı alanlar yaratmaya yarayan 3B yazıcılar dâhil etmek

or building shelters inside caves

veya Ay'ın volkanlı geçmişinden kalan

formed by lava tubes from the moon’s volcanic past.

lava tüpleri sonucu oluşmuş mağaraların içine sığınak yapmak olur.

But what would the inhabitants live on?

Peki yaşayanlar ne ile beslenecek?

Supplies would need to be transported from Earth at first.

Tedariklerin önce Dünya'dan ulaştırılması gerek.

Growing plants requires greenhouse soil and air rich in carbon dioxide,

Büyüyen ekinler için sera toprağı ve bol karbondioksitli hava lazım,

a gas that’s rare on the moon,

bu da Ay'da nadir bir gaz,

but could be synthesized from recycled materials.

ancak geri dönüşümlü materyallerden sentezlenebilir.

A water treatment plant could be supplied by ice mined from the polar regions

Ay'ın yüzeyinin iki metre altına inebilen özel amaçlı bir alet kullanarak

using a specialized drill that can bore two meters beneath the lunar surface.

kutup bölgelerinden alınacak buzla bir su tesisi inşa edilebilir.

Friendly bacteria and viruses necessary to the human microbiome and immune system

İnsan mikrobiyomu ve bağışıklık sistemi için gerekli dost bakteri ve virüslerin de

would also have to be imported or synthesized on site.

Dünya'dan getirilmesi veya sahada sentezlenmesi gerek.

And lunar inhabitants would have to exercise for hours a day

Kemik ve kas kütlelerini korumak için

to maintain bone and muscle mass.

Ay'da yaşayanların her gün saatlerce spor yapması lazım.

That’s because the moon’s gravity is just one-sixth that of the Earth,

Çünkü Ay'ın yer çekimi Dünya'dakinin yalnızca altıda biri

and the everyday strain of working against gravity

ve her gün yer çekimine karşı hareket ediyor olmak

is part of what keeps our bodies healthy.

beden sağlığımızı koruyan şeylerden biri.

It might seem strange to go to all this trouble

Daha önce gittiğimiz ölü bir kayaya üs inşa etmek için

to build a base on a dead rock we’ve already visited.

tüm bu zorluklara katlanmak tuhaf gelebilir.

But NASA’s Apollo missions only explored small portions of the moon.

Ancak NASA'nın Apollo misyonları Ay'ın yalnızca küçük kısımlarını keşfetti.

We’ve made many discoveries since then,

O zamandan beri çok sayıda keşif yaptık,

such as ice near the poles and particles of solar wind gases

tarihi milyarlarca yıla dayanan kutuplar yakınındaki buz

that date back billions of years.

ve güneş fırtınası gazları gibi.

They collectively show that the moon has much more to teach us

Bunların hepsi Ay'ın bize güneş sistemimiz hakkında

about the history of our solar system.

öğretecek çok daha fazla şeyi olduğunu gösteriyor.

A radio telescope on its far side could observe the cosmos,

Uzak kısmına yerleştirilecek bir radyo teleskopu

shielded from the Earth’s electromagnetic interference.

Dünya'nın manyetik etkisinden korunan kozmosları gözlemleyebilir.

And the lunar surface is rich in minerals, like silicon, aluminum, and magnesium,

Ay'ın yüzeyi silikon, alüminyum ve magnezyum yönünden zengin olduğu için

creating great economic potential for mining.

madencilik için ekonomik bir potansiyele sahip.

But the biggest benefit of the moon camp may not lie on the moon but beyond it.

Uydu üssünün en büyük faydası ise Ay'ın kendinde değil, ötesinde yatıyor.

With the nearest possibly habitable world light-years away,

Yaşanabilecek en yakın gezegen ışık yılları uzaklıkta

and the International Space Station to be retired in about a decade,

ve Uluslararası Uzay İstasyonu on yıl içinde görevine son verecek,

a moon base would be our first foothold

gezegenler arası bir tür olma yolunda

towards becoming an interplanetary species.

Ay ayak basacağımız ilk yer olabilir.

And proposals such as the Deep Space Gateway

Derin Uzay Geçidi projesi gibi teklifler

envision launching future missions from lunar orbit.

Ay'ın yörüngesinde gelecekte misyonlar gerçekleşebileceğini gösteriyor.

The smaller gravitational pull would require less fuel to overcome,

Daha az yer çekimi kuvveti daha az yakıt gerektireceği için

allowing for larger ships and more cargo.

daha büyük araçlara ve daha fazla kargoya olanak sağlayacak.

Meanwhile, the base on the surface could serve as a testing ground

Bu esnada yüzeydeki üs de gelecekteki uzay faaliyetleri için

for future space operations,

deneme laboratuvarı görevi üstlenecek,

a refueling station,

hem yakıt yenileme istasyonu,

and a supply depot all in one.

hem de tedarik deposu olacak.

With Europe, Russia, China, and the US expressing interest in the project,

Avrupa, Rusya, Çin ve ABD bu projeye ilgililer,

the moon camp may come to involve

Ay üssü yalnızca büyük devletlerin değil,

the space agencies of all major nations, as well as private companies.

özel şirketlerin de uzay merkezlerine ev sahipliği yapabilir.

Within a few decades,

Birkaç on yıl içinde,

the moon may be bustling with mining operations,

Ay maden faaliyetleri,

research stations,

araştırma istasyonları

and tourist routes

ve hatta yörüngede bir uzay limanından

alongside a construction yard under an orbiting space port.

turistlerin görebileceği bir inşaat alanına ev sahipliği yapabilir.

We may have already visited the moon,

Ay'ı daha önce ziyaret etmiş olabiliriz

but now we’re closer than ever to making it part of humanity’s home.

ama onu insanoğlunun evinin bir parçası yapmaya hiç bu kadar yakın olmamıştık.