Could you live on the moon? - Alex Gendler

Translator: Ngoc Truong Reviewer: Lam Nguyen

You roll out of bed and leap eight meters across your underground habitat.

Bạn lăn khỏi giường và nhảy tám mét khỏi nơi ở dưới lòng đất của bạn.

The greywater from your sink drains into a small greenhouse

Nước thải từ bồn rửa của bạn chảy vào một nhà kính

where your vegetables grow.

nơi bạn trồng rau xanh.

After suiting up,

Sau khi ăn mặc chỉn chu,

you head through a transport chute to inspect the generator.

bạn di chuyển theo một ống nhỏ để tới kiểm tra máy phát điện.

Outside, it’s pitch black - just as it’s been for the last 12 days.

Ngoài kia, trời tối như mực, cũng như với 12 ngày trước đây.

This isn’t some post-apocalyptic scenario; it’s just another day of life on the moon.

Đây chẳng phải viễn cảnh sau khải huyền, chỉ là một ngày trên mặt trăng thôi.

And with the European Space Agency’s idea

Và với ý tưởng từ Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA)

to establish a functioning "moon camp" by the 2020s,

để thiết lâp một trạm tiền tiêu trên mặt trăng đến những năm 2020,

that day may be closer than we think.

ngày đó có lẽ gần hơn ta tưởng.

Of course, living on the moon won’t be easy.

Tất nhiên, sống trên mặt trăng sẽ không dễ.

The camp envisioned is not so much a village as an inhabited research base

Doanh trại đó không hẳn như ngôi làng, nhưng là một trung tâm nghiên cứu

similar to those in places like Antarctica.

giống những cái ở Nam Cực.

But there are far greater obstacles to living on the moon than just cold weather.

Nhưng còn những trở ngại lớn hơn ngoài thời tiết lạnh trên mặt trăng.

The biggest is cosmic radiation.

Trở ngại lớn nhất là bức xạ vũ trụ.

Unlike the Earth, the moon has no atmosphere and no magnetic field.

Không giống Trái Đất, mặt trăng không có khí quyển và từ trường.

A person on its surface can receive over 400 times the maximum safe dosage

Một người trên bề mặt nó có thể nhận vào hơn 400 lần liều lượng an toàn tối đa

of heavy ion radiation,

bức xạ ion nặng,

enough to be fatal within ten hours, even in a spacesuit.

đủ để chết người trong 10 tiếng, ngay cả trong đồ vũ trụ.

The first step would likely involve robots

Bước đầu tiên có thể sẽ cần đến robot

and 3D printers constructing covered habitats from lunar soil,

và máy in 3D tạo dựng những nơi bị che lấp ở mặt trăng,

or building shelters inside caves

hay dựng những chỗ ẩn náu trong hang

formed by lava tubes from the moon’s volcanic past.

được tạo từ những ống nham thạch trong quá khứ của mặt trăng.

But what would the inhabitants live on?

Nhưng mọi người sẽ sống ở đâu?

Supplies would need to be transported from Earth at first.

Đồ tiếp tế sẽ cần được vận chuyển từ Trái Đất thời gian đầu.

Growing plants requires greenhouse soil and air rich in carbon dioxide,

Thực vật sống cần đất nhà kính và không khí giàu carbon dioxit,

a gas that’s rare on the moon,

một loại khí hiếm hoi ở mặt trăng,

but could be synthesized from recycled materials.

nhưng có thể được tổng hợp từ những nguyên liệu tái chế.

A water treatment plant could be supplied by ice mined from the polar regions

Một cơ sở tái chế nước có thể được tiếp tế từ đá đào từ những khu địa cực

using a specialized drill that can bore two meters beneath the lunar surface.

dùng một mũi khoan có thể đào tận hai mét dưới lòng đất mặt trăng.

Friendly bacteria and viruses necessary to the human microbiome and immune system

Vi khuẩn và virus thân thiện cần thiết cho quần xã vi sinh và miễn dịch con người

would also have to be imported or synthesized on site.

cũng sẽ cần được chuyển đến hoặc tổng hợp tại chỗ.

And lunar inhabitants would have to exercise for hours a day

Và những cư dân mặt trăng phải tập thể dục hàng giờ một ngày

to maintain bone and muscle mass.

để duy trì khối lượng xương và cơ bắp.

That’s because the moon’s gravity is just one-sixth that of the Earth,

Đó là vì trọng lực mặt trăng chỉ là một phần sáu của Trái Đất,

and the everyday strain of working against gravity

và việc phải vận động chống lại trọng lực Trái Đất

is part of what keeps our bodies healthy.

là một phần giúp cơ thể ta khỏe mạnh.

It might seem strange to go to all this trouble

Thật kỳ lạ khi phải trải qua nhiều thứ rắc rối này

to build a base on a dead rock we’ve already visited.

để xây dựng căn cứ trên một hòn đá chết ta đã từng ghé thăm.

But NASA’s Apollo missions only explored small portions of the moon.

Nhưng những nhiệm vụ Apollo của NASA chỉ khám phá những phần nhỏ của mặt trăng.

We’ve made many discoveries since then,

Ta đã có nhiều khám phá hơn từ đó,

such as ice near the poles and particles of solar wind gases

như việc có băng tại cực và dấu vết của các phần tử gió mặt trời

that date back billions of years.

từ hàng tỉ năm trước.

They collectively show that the moon has much more to teach us

Chúng cho thấy mặt trăng còn nhiều thứ để dạy chúng ta

about the history of our solar system.

về lịch sử của hệ mặt trời.

A radio telescope on its far side could observe the cosmos,

Một kính hiển vi vô tuyến ở một cực của nó có thể quan sát vũ trụ,

shielded from the Earth’s electromagnetic interference.

do nó đã được che chắn khỏi nhiễu do từ trường Trái Đất gây nên.

And the lunar surface is rich in minerals, like silicon, aluminum, and magnesium,

Và bề mặt mặt trăng giàu chất khoáng, như silicon, nhôm, và magiê,

creating great economic potential for mining.

tạo tiềm năng kinh tế lớn cho việc khai mỏ.

But the biggest benefit of the moon camp may not lie on the moon but beyond it.

Nhưng lợi ích lớn nhất của trại mặt trăng không nằm trên, mà ở ngoài, mặt trăng.

With the nearest possibly habitable world light-years away,

Với việc một hành tinh có môi trường sống tốt nhất cách ta vài năm ánh sáng,

and the International Space Station to be retired in about a decade,

và Trạm Vũ trụ Quốc tế sắp ngừng hoạt động trong khoảng một thập kỉ nữa,

a moon base would be our first foothold

một căn cứ mặt trăng sẽ là chỗ dừng đầu tiên của ta

towards becoming an interplanetary species.

đến việc trở thành một sinh vật xuyên hành tinh.

And proposals such as the Deep Space Gateway

Và những dự án như Deep Space Gateway

envision launching future missions from lunar orbit.

cho phép thực hiện các nhiệm vụ tương lai từ quỹ đạo mặt trăng.

The smaller gravitational pull would require less fuel to overcome,

Lực hấp dẫn nhỏ hơn sẽ cần ít năng lượng để phóng tàu hơn,

allowing for larger ships and more cargo.

cho phép những con tàu lớn hơn và nhiều hàng hóa hơn được vận chuyển.

Meanwhile, the base on the surface could serve as a testing ground

Trong lúc đó, căn cứ mặt đất có thể cùng lúc làm khu thí nghiệm

for future space operations,

cho những chiến dịch vũ trụ tương lai,

a refueling station,

một trạm tiếp nhiên liệu,

and a supply depot all in one.

và một kho tiếp tế.

With Europe, Russia, China, and the US expressing interest in the project,

Với châu Âu, Nga, Trung Quốc, và Mỹ thể hiện sự quan tâm với dự án,

the moon camp may come to involve

căn cứ mặt trăng có thể sẽ bao gồm

the space agencies of all major nations, as well as private companies.

cơ quan vũ trụ của những quốc gia lớn, cũng như những công ty riêng.

Within a few decades,

Trong vài thập kỉ,

the moon may be bustling with mining operations,

mặt trăng sẽ có thể tấp nập với những dự án đào mỏ,

research stations,

trạm nghiên cứu,

and tourist routes

và tuyến du lịch,

alongside a construction yard under an orbiting space port.

cùng một khu công xưởng lắp ráp trên một trạm vũ trụ di động.

We may have already visited the moon,

Ta có thể đã từng thăm mặt trăng,

but now we’re closer than ever to making it part of humanity’s home.

nhưng giờ ta còn gần hơn với việc biến nó thành ngôi nhà của nhân loại.