What causes constipation? - Heba Shaheed

4,085,708 views ・ 2018-05-07

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Gözde Zülal Solak Gözden geçirme: Figen Ergürbüz
00:06
Visiting the bathroom is part of the daily human experience.
0
6881
3422
Tuvaleti ziyaret etmek, insanların günlük tecrübelerinin bir parçasıdır.
00:10
But occasionally, constipation strikes,
1
10303
2559
Fakat arada bir, sindirim sistemimizde
00:12
a condition that causes a backup in your digestive system.
2
12862
3552
bir sıkışıklığa neden olan kabızlık gelip çatar.
00:16
The food you eat can take several days to exit your body.
3
16414
3497
Yediğiniz yemeğin vücudunuzdan çıkması, birkaç gün sürebilir.
00:19
And for many, constipation can become chronic,
4
19911
2752
Çoğu insan için de kabızlık, yani düzenli olarak
00:22
meaning regularly passing lumpy hard stools accompanied by straining.
5
22663
4659
zorlanmayla birlikte yumrulu, sert dışkı dönemleri geçirmek kronikleşebilir.
00:27
What's behind this unsettling phenomenon?
6
27322
3110
Peki bu rahatsızlık verici olgunun ardında ne var?
00:30
Constipation arises in the colon, also known as the large intestine.
7
30432
4769
Kabızlık, kalın bağırsak olarak da bilinen kolonda ortaya çıkar.
00:35
This muscular organ is split into four sections:
8
35201
3413
Bu kaslı organ, dört bölüme ayrılır:
00:38
the ascending,
9
38614
919
yükselen,
00:39
transverse,
10
39533
830
çapraz,
00:40
descending,
11
40363
882
alçalan,
00:41
and sigmoid colon,
12
41245
2069
rektum ve anüs ile
00:43
which connects with the rectum and anus.
13
43314
2270
bağlantılı olan sigmoid kolon.
00:45
The small intestine delivers stool
14
45584
2030
İnce bağırsak kalın bağırsağa
00:47
consisting of ingested food, bile, and digestive juices
15
47614
4469
sindirilmiş yemek, safra ve mide özsuyunu içeren
00:52
to the large intestine.
16
52083
2010
dışkıyı gönderir.
00:54
As this stool moves through the colon,
17
54093
1891
Bu dışkı kolonda hareket ettikçe
00:55
the organ siphons off most of the water it contains,
18
55984
3550
organ, dışkıdaki suyun çoğunu emerek,
00:59
transforming it from liquid to solid.
19
59534
3171
dışkıyı sıvıdan katıya dönüştürür.
01:02
The longer this transmission takes,
20
62705
1989
Bu dönüşüm ne kadar uzun sürerse,
01:04
the more reabsorption occurs, resulting in increasingly solid stool.
21
64694
5700
o kadar fazla geri emilim olur, bu da katı dışkının artmasıyla sonuçlanır.
01:10
Once it reaches the sigmoid colon,
22
70394
2119
Dışkı sigmoid kolona ulaştığında,
01:12
a final bout of reabsorption occurs before it enters the rectum,
23
72513
4092
rektuma girmeden önce son geri emilim nöbeti gerçekleşir ve
01:16
distending its walls and telling the internal anal sphincter to relax.
24
76605
4980
rektumun duvarlarını şişirip, iç anüs büzücü kaslara rahatlamasını söyler.
01:21
This is the point where you can usually decide whether to physically expel
25
81585
3530
Genelde fiziksel olarak dışkıyı çıkarma veya tutma kararı aldığınız an
01:25
or retain the stool.
26
85115
1870
bu andır.
01:26
That’s regulated by the pelvic floor muscles,
27
86985
2420
Bunu pelvik taban kasları,
01:29
particularly the puborectalis
28
89405
2580
özellikle puborektalis
01:31
and external anal sphincter.
29
91985
2173
ve dış anüs büzücü kaslar düzenler.
01:34
The puborectalis forms a sling-like formation around the rectum
30
94158
4228
Puborektalis, anorektal açı adı verilen, rektum çevresindeki
01:38
called the anorectal angle.
31
98386
2097
şeride benzeyen bir yapı oluşturur.
01:40
And when you voluntarily relax your external anal sphincter,
32
100483
3573
Dış anüs büzücü kaslarınızı gönüllü olarak rahatlattığınız zaman,
01:44
the stool is finally expelled.
33
104056
2471
dışkı nihayetinde çıkar.
01:46
When you’re constipated, however,
34
106527
1629
Ancak kabız olduğunuzda,
01:48
a desire to visit the bathroom isn't enough to coax your body into action.
35
108156
4661
vücudunuzu harekete ikna etmek için, tuvalet ziyareti yeterli değildir.
01:52
Usually there's two factors behind this problem:
36
112817
3197
Bu sorunun ardında genelde iki faktör vardır:
01:56
the stool’s slow movement through the colon
37
116014
2564
dışkının kolon boyunca yavaş hareket etmesi
01:58
and/or pelvic floor dysfunction.
38
118578
2570
ve/veya pelvik taban fonksiyon bozukluğu.
02:01
In the first, stool moves excessively slowly through the intestines,
39
121148
4419
Birincisinde dışkı, bağırsaklarda fazla yavaş hareket eder
02:05
causing over-absorption of liquid, which makes the stool dry and hard.
40
125567
4810
ve sıvının fazla emilmesine neden olarak, dışkıyı kuru ve sert hâle getirir.
02:10
With pelvic floor dysfunction,
41
130377
1501
Pelvik taban fonksiyon bozukluğunda,
02:11
stool becomes difficult to eliminate from the rectum
42
131878
2920
sıkışmış pelvik taban kasları veya
02:14
because of tightened pelvic floor muscles, or due to a pelvic organ prolapse,
43
134798
5621
genelde doğumda veya yaşlanmada görülen pelvik organ sarkması nedeniyle,
02:20
usually through childbirth or aging.
44
140419
3679
dışkının rektumdan çıkarılması zor bir hâl alır.
02:24
Both of these problems make the anorectal angle more acute
45
144098
3500
Her iki problem de anorektal açıyı daha dar hâle getirir
02:27
and it becomes difficult to expel waste.
46
147598
3590
ve atığı çıkarmak da zorlaşır.
02:31
To identify constipation precisely,
47
151188
2190
Kabızlığı tam olarak tanımlamak için
02:33
researchers have developed metrics, such as the Bristol Stool Chart.
48
153378
3941
araştırmacılar, Bristol Dışkı Skalası gibi ölçüler geliştirdiler.
02:37
Most people who look at that chart
49
157319
1950
Bu skalaya bakan çoğu insan,
02:39
will be able to tell they’ve experienced constipation before.
50
159269
3311
daha önce kabızlık yaşadığını söyleyebilecekler.
02:42
When you’re on the toilet, you should ideally be in a squatting position.
51
162580
4060
Tuvaletteyken, ideal olarak çömelme pozisyonunda olmalısınız.
02:46
With your buttocks firmly on the toilet seat,
52
166640
2210
Tuvalet oturağına sağlam şekilde otururken,
02:48
you can elevate your feet on a stool
53
168850
2311
ayaklarınızı bir tabureyle yükseltebilir
02:51
and lean forwards with a straight back,
54
171161
2460
ve sırtınız düzken öne doğru eğilebilirsiniz,
02:53
which straightens the anorectal angle and eases the passage of waste.
55
173621
4529
bu, anorektal açıyı düzleştirir ve dışkının geçişini kolaylaştırır.
02:58
Going a day without a bowel movement isn’t necessarily cause for alarm.
56
178150
4011
Bağırsak hareketliliği olmadan bir gün geçirmek, alarm durumu olmayabilir.
03:02
But if you are experiencing chronic constipation,
57
182161
2911
Fakat kronik kabızlık yaşıyorsanız,
03:05
simple dietary and lifestyle changes,
58
185072
2501
lifli sebzeler, düzenli egzersiz,
03:07
like fibrous vegetables,
59
187573
1519
karın masajı
03:09
regular exercise,
60
189092
1269
ve bir gün için
03:10
abdominal massage,
61
190361
1261
6 ila 8 bardak su gibi
03:11
and 6 to 8 cups of water per day
62
191622
2530
basit beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleri,
03:14
may help restore your daily trip to the toilet.
63
194152
3049
günlük tuvalet seyahatlerinizi düzeltmenizde yardımcı olabilir.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7