What causes constipation? - Heba Shaheed

4,017,950 views ・ 2018-05-07

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Dagmara Platuska Korekta: Ola Królikowska
00:06
Visiting the bathroom is part of the daily human experience.
0
6881
3422
Chodzenie do łazienki to element naszej codzienności,
00:10
But occasionally, constipation strikes,
1
10303
2559
ale czasami dostajemy zatwardzenia.
00:12
a condition that causes a backup in your digestive system.
2
12862
3552
W układzie pokarmowym tworzy się korek.
00:16
The food you eat can take several days to exit your body.
3
16414
3497
Czasem jedzenie jest wydalane dopiero po kilku dniach.
00:19
And for many, constipation can become chronic,
4
19911
2752
W wielu przypadkach zatwardzenie jest przewlekłe.
00:22
meaning regularly passing lumpy hard stools accompanied by straining.
5
22663
4659
Oznacza to zwykle twarde stolce, niełatwe do wydalenia.
00:27
What's behind this unsettling phenomenon?
6
27322
3110
Jak to wygląda od środka?
00:30
Constipation arises in the colon, also known as the large intestine.
7
30432
4769
Zatwardzenie zaczyna się w okrężnicy, czyli jelicie grubym.
00:35
This muscular organ is split into four sections:
8
35201
3413
Ten umięśniony organ składa się z czterech części:
00:38
the ascending,
9
38614
919
wstępnicy,
00:39
transverse,
10
39533
830
poprzecznicy,
00:40
descending,
11
40363
882
zstępnicy
00:41
and sigmoid colon,
12
41245
2069
i esicy
00:43
which connects with the rectum and anus.
13
43314
2270
połączonej z odbytnicą i odbytem.
00:45
The small intestine delivers stool
14
45584
2030
Jelito cienkie transportuje stolec,
00:47
consisting of ingested food, bile, and digestive juices
15
47614
4469
składający się z połkniętego jedzenia, żółci i soków trawiennych,
00:52
to the large intestine.
16
52083
2010
do jelita grubego.
00:54
As this stool moves through the colon,
17
54093
1891
W trakcie wędrówki przez jelito grube
00:55
the organ siphons off most of the water it contains,
18
55984
3550
wyciągana jest większość wody ze stolca
00:59
transforming it from liquid to solid.
19
59534
3171
i zmienia on postać z płynnej w stałą.
01:02
The longer this transmission takes,
20
62705
1989
Im dłużej trwa ta wędrówka,
01:04
the more reabsorption occurs, resulting in increasingly solid stool.
21
64694
5700
tym stolec jest twardszy i zawiera mniej płynu.
01:10
Once it reaches the sigmoid colon,
22
70394
2119
Kiedy stolec dochodzi do esicy,
01:12
a final bout of reabsorption occurs before it enters the rectum,
23
72513
4092
odbywa się ostatni etap utraty wody przed trafieniem do odbytnicy,
01:16
distending its walls and telling the internal anal sphincter to relax.
24
76605
4980
co powoduje rozpychanie jej ścianek i wywołuje rozluźnienie zwieracza.
01:21
This is the point where you can usually decide whether to physically expel
25
81585
3530
W tym momencie decydujesz, czy idziesz do toalety,
01:25
or retain the stool.
26
85115
1870
czy się wstrzymujesz.
01:26
That’s regulated by the pelvic floor muscles,
27
86985
2420
Regulują to mięśnie przepony miednicy,
01:29
particularly the puborectalis
28
89405
2580
szczególnie dźwigacz
01:31
and external anal sphincter.
29
91985
2173
i zewnętrzny zwieracz odbytu.
01:34
The puborectalis forms a sling-like formation around the rectum
30
94158
4228
Dźwigacz przypomina procę wokół odbytnicy,
01:38
called the anorectal angle.
31
98386
2097
nazywaną kątem anorektalnym.
01:40
And when you voluntarily relax your external anal sphincter,
32
100483
3573
Kiedy świadomie rozluźniamy zewnętrzny zwieracz,
01:44
the stool is finally expelled.
33
104056
2471
stolec wydostaje się na zewnątrz.
01:46
When you’re constipated, however,
34
106527
1629
Kiedy mamy zaparcie,
01:48
a desire to visit the bathroom isn't enough to coax your body into action.
35
108156
4661
chęć wizyty w toalecie nie jest wystarczająco silna.
01:52
Usually there's two factors behind this problem:
36
112817
3197
Zwykle przyczyniają się do tego dwa czynniki.
01:56
the stool’s slow movement through the colon
37
116014
2564
Powolny ruch stolca przez jelito grube
01:58
and/or pelvic floor dysfunction.
38
118578
2570
oraz/lub zaburzenia funkcjonowania przepony miednicy.
02:01
In the first, stool moves excessively slowly through the intestines,
39
121148
4419
W pierwszym przypadku stolec przesuwa się przez jelita bardzo powoli,
02:05
causing over-absorption of liquid, which makes the stool dry and hard.
40
125567
4810
powodując utratę płynu, przez co stolec staje się suchy i twardy.
02:10
With pelvic floor dysfunction,
41
130377
1501
Przy problemie z przeponą miednicy
02:11
stool becomes difficult to eliminate from the rectum
42
131878
2920
trudno wydalić stolec
02:14
because of tightened pelvic floor muscles, or due to a pelvic organ prolapse,
43
134798
5621
z powodu ściśniętych mięśni przepony albo zapadniętych organów,
02:20
usually through childbirth or aging.
44
140419
3679
najczęściej wskutek porodu albo starzenia się.
02:24
Both of these problems make the anorectal angle more acute
45
144098
3500
Oba te problemy sprawiają, że kąt anorektalny jest zbyt ostry,
02:27
and it becomes difficult to expel waste.
46
147598
3590
przez co trudniej jest wydalić kał.
02:31
To identify constipation precisely,
47
151188
2190
W celu dokładnego rozpoznania zatwardzenia
02:33
researchers have developed metrics, such as the Bristol Stool Chart.
48
153378
3941
naukowcy opracowali bristolską skalę uformowania stolca.
02:37
Most people who look at that chart
49
157319
1950
Większość ludzi, patrząc na tę skalę,
02:39
will be able to tell they’ve experienced constipation before.
50
159269
3311
stwierdzi, że miała kiedyś zaparcie.
02:42
When you’re on the toilet, you should ideally be in a squatting position.
51
162580
4060
Siedząc na toalecie, najlepiej być w pozycji kucznej.
02:46
With your buttocks firmly on the toilet seat,
52
166640
2210
Opierając mocno pośladki na toalecie,
02:48
you can elevate your feet on a stool
53
168850
2311
postawcie nogi na stołku
02:51
and lean forwards with a straight back,
54
171161
2460
i nachylcie się do przodu, zachowując proste plecy.
02:53
which straightens the anorectal angle and eases the passage of waste.
55
173621
4529
Dzięki temu kąt anorektalny będzie mniejszy, a wydalanie łatwiejsze.
02:58
Going a day without a bowel movement isn’t necessarily cause for alarm.
56
178150
4011
Dzień bez wizyty w toalecie to nie powód do paniki.
03:02
But if you are experiencing chronic constipation,
57
182161
2911
Jednak przy przewlekłych zaparciach
03:05
simple dietary and lifestyle changes,
58
185072
2501
proste zmiany w diecie i stylu życia,
03:07
like fibrous vegetables,
59
187573
1519
jak spożywanie warzyw,
03:09
regular exercise,
60
189092
1269
regularne ćwiczenia,
03:10
abdominal massage,
61
190361
1261
masaż brzucha
03:11
and 6 to 8 cups of water per day
62
191622
2530
czy od 6 do 8 szklanek wody dziennie,
03:14
may help restore your daily trip to the toilet.
63
194152
3049
mogą przywrócić regularne wizyty w toalecie.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7