How to see with sound - Jacques S. Abramowicz

395,618 views ・ 2021-04-01

TED-Ed


โปรดดับเบิลคลิกที่คำบรรยายภาษาอังกฤษด้านล่างเพื่อเล่นวิดีโอ

Translator: Thanaporn Aramthaweethong Reviewer: Thitiporn Ratanapojnard
00:06
In a pitch-black cave, bats can’t see much.
0
6746
3208
ในถ้ำที่มืดสนิท ค้างคาวมองเห็นได้ไม่มากนัก
00:09
But even with their eyes shut,
1
9954
1750
แต่ถึงแม้ว่าตาของพวกมันจะปิดอยู่
00:11
they can navigate rocky topography at incredible speeds.
2
11704
4125
พวกมันสามารถบินโฉบไปมาผ่านชะง่อนหิน ด้วยความเร็วอันน่าเหลือเชื่อ
00:15
This is because a bat’s flight isn’t just guided by its eyes,
3
15829
3500
นี่เป็นเพราะค้างคาวบินโดยไม่ได้ใช้ ดวงตาของมันนำทาง
00:19
but rather, by its ears.
4
19329
2084
แต่ใช้หูของมันต่างหาก
00:21
It may seem impossible to see with sound,
5
21413
3125
มันอาจจะดูเป็นไปไม่ได้ ที่จะมองเห็นด้วยเสียง
00:24
but bats, naval officers, and doctors do it all the time,
6
24538
4416
แต่ค้างคาว ทหารเรือ และแพทย์ ทำแบบนั้นตลอด
00:28
using the unique properties of ultrasound.
7
28954
3000
โดยใช้คุณลักษณะเฉพาะของคลื่นอัลตราซาวด์
00:32
All sound is created when molecules in the air, water,
8
32787
4167
เสียงทุกเสียงถูกสร้างขึ้น เมื่อโมเลกุลในอากาศ น้ำ
00:36
or any other medium vibrate in a pulsing wave.
9
36954
3750
หรือตัวกลางอื่น ๆ สั่นเป็นจังหวะคลื่น
00:40
The distance between each peak determines the wave’s frequency,
10
40704
3333
ระยะทางระหว่างสันคลื่นแต่ละจุด บ่งชี้ถึงความถี่ของคลื่น
00:44
measured as cycles per second, or hertz.
11
44037
3625
โดยมีหน่วยเป็นรอบต่อวินาที หรือเฮิรตซ์
00:47
This means that over the same amount of time,
12
47662
2500
หมายความว่า ในระยะเวลาเท่ากัน
00:50
a high frequency wave will complete more cycles than a low frequency one.
13
50162
4959
คลื่นความถี่สูงจะมีครบจำนวนรอบ มากกว่าคลื่นความถี่ต่ำ
00:55
This is especially true of ultrasound,
14
55121
2958
คลื่นอัลตราซาวด์ก็เป็นเช่นนี้
00:58
which includes any sound wave exceeding 20,000 cycles per second.
15
58079
4833
ม้นประกอบไปด้วยคลื่นเสียง ที่มีความถี่มากกว่า 20,000 รอบต่อวินาที
01:03
Humans can't hear or produce sounds with such high frequencies,
16
63912
4501
มนุษย์ไม่สามารถได้ยินหรือ เปล่งเสียงที่มีความที่สูงขนาดนั้น
01:08
but our flying friend can.
17
68413
2625
แต่เพื่อนบินได้ของเราทำได้
01:11
When it’s too dark to see, he emits an ultrasound wave with tall peaks.
18
71038
5625
เมื่อรอบตัวมืดมิดจนมองไม่เห็น ค้างคาวจะ ปล่อยคลื่นอัลตราซาวด์ที่มีสันคลื่นสูง
01:16
Since the wave cycles are happening so quickly,
19
76663
2958
ด้วยความที่รอบคลื่นเกิดไวมาก ๆ
01:19
wave after wave rapidly bounces off nearby surfaces.
20
79621
4458
คลื่นแล้วคลื่นเล่าต่างสะท้อนออกจาก พื้นผิวใกล้เคียงอย่างรวดเร็ว
01:24
Each wave’s tall peak hits every nook and cranny,
21
84079
3709
แต่ละสันคลื่นไปกระทบกับ ทุก ๆ ซอกหินและรอยแตก
01:27
producing an echo that carries a lot of information.
22
87788
3750
ทำให้เกิดเสียงสะท้อนที่ สามารถส่งข้อมูลได้มากมาย
01:31
By sensing the nuances in this chain of echoes,
23
91538
3750
ด้วยการรับรู้ถึงคลื่นเสียงสะท้อน ที่แตกต่างกันเพียงเล็กน้อย
01:35
our bat can create an internal map of its environment.
24
95288
4083
ค้างคาวสามารถสร้างแผนที่ ของสภาพแวดล้อมรอบตัวมันในใจ
01:40
This is how bats use sound to see,
25
100079
2584
นี่คือวิธีที่ค้างคาวใช้เสียงในการมองเห็น
01:42
and the process inspired humans to try and do the same.
26
102663
3833
และกระบวนการนี้บันดาลใจให้ มนุษย์พยายามที่จะทำแบบเดียวกัน
01:46
In World War One, French scientists sent ultrasound beams into the ocean
27
106496
5333
ในสงครามโลกครั้งที่ 1 นักวิทยาศาสตร์ชาว ฝรั่งเศสส่งสัญญาณอัลตราซาวด์ลงไปในมหาสมุทร
01:51
to detect nearby enemy submarines.
28
111829
2917
เพื่อสืบหาเรือดำน้ำของ ศัตรูที่อยู่ใกล้เคียง
01:54
This early form of SONAR was a huge success,
29
114746
3625
โซนาร์ในรูปแบบแรกเริ่มนี้ นับเป็นความสำเร็จมหาศาล
01:58
in large part because sound waves travel even faster through mediums
30
118371
4083
ซึ่งเป็นเพราะคลื่นเสียง เคลื่อนที่ได้เร็วยิ่งกว่าในตัวกลาง
02:02
with more tightly packed molecules, like water.
31
122454
3542
ที่มีโมเลกุลอยู่หนาแน่น เช่น น้ำ
02:05
In the 1950s, medical professionals began to experiment with this technique
32
125996
4750
ในช่วงทศวรรษ 1950 ผู้เชี่ยวชาญด้านการแพทย์ ได้ริเริ่มทดลองเทคนิคนี้
02:10
as a non-invasive way to see inside a patient’s body.
33
130746
4083
ซึ่งเป็นวิธีที่ปลอดภัยที่ทำให้ มองเห็นภายในร่างกายของผู้ป่วย
02:14
Today, ultrasound imaging is used to evaluate organ damage,
34
134829
4334
ทุกวันนี้ การตรวจอัลตราซาวน์ถูกใช้ เพื่อประเมินความเสียหายต่ออวัยวะต่าง ๆ
02:19
measure tissue thickness, and detect gallbladder stones, tumors,
35
139163
4166
วัดความหนาของเนื้อเยื่อ และตรวจจับนิ่วในถุงน้ำดี เนื้องอก
02:23
and blood clots.
36
143329
1209
และลิ่มเลือด
02:24
But to explore how this tool works in practice,
37
144954
3167
หากเราจะดูว่าเครื่องมือนี้ทำงานอย่างไร
02:28
let’s consider its most well-known use— the fetal ultrasound.
38
148121
4417
มาพิจารณาการใช้งานที่รู้จักกันมากที่สุด การตรวจอัลตราซาวด์ทารกในครรภ์กันเถอะ
02:33
First, the skin is covered with conductive gel.
39
153371
2958
อันดับแรก ผิวหนังจะถูกชโลมด้วยเจลนำคลื่น
02:36
Since sound waves lose speed and clarity when traveling through air,
40
156329
4000
เนื่องจากคลื่นเสียงสูญเสียความเร็ว และความชัดเจนเมื่อเคลื่อนที่ผ่านอากาศ
02:40
this gooey substance ensures an airtight seal
41
160329
3042
เจลเหนียวนี้จะเป็นตัวกั้น ไม่ให้อากาศผ่านเข้าออก
02:43
between the body and the wand emitting ultrasound waves.
42
163371
4208
ระหว่างร่างกายและหัวอัลตราซาวด์ ที่ปล่อยคลื่นอัลตราซาวด์ออกมา
02:47
Then the machine operator begins sending ultrasound beams into the body.
43
167579
4959
จากนั้น ผู้ตรวจจะเริ่มปล่อยสัญญาณ อัลตราซาวด์เข้าไปในร่างกาย
02:52
The waves pass through liquids like urine, blood, and amniotic fluid
44
172538
4166
คลื่นจะผ่านของเหลว เช่น ปัสสาวะ เลือด และน้ำคร่ำ
02:56
without creating any echoes.
45
176704
2084
โดยไม่ทำให้เกิดคลื่นสะท้อน
02:58
But when a wave encounters a solid structure, it bounces back.
46
178788
4666
แต่เมื่อคลื่นไปกระทบกับของแข็ง มันจะสะท้อนกลับ
03:03
This echo is rendered as a dot on the imaging screen.
47
183454
3917
คลื่นสะท้อนนี้จะถูกถอดรหัส และแสดงเป็นจุดบนหน้าจอ
03:07
Objects like bones reflect the most waves,
48
187996
2792
วัตถุอย่างเช่น กระดูก จะสะท้อนคลื่นกลับมากที่สุด
03:10
appearing as tightly packed dots forming bright white shapes.
49
190788
4083
เกิดจุดหลายจุดที่รวมกันอย่างหนาแน่น กลายเป็นรูปทรงสีขาวสว่าง
03:15
Less dense objects appear in fainter shades of gray,
50
195413
3541
วัตถุที่หนาแน่นน้อยกว่า จะแสดงผลเป็นโทนสีเทาจาง ๆ
03:18
slowly creating an image of the fetus’s internal organs.
51
198954
4167
ซึ่งค่อย ๆ ทำให้เกิดภาพของ อวัยวะภายในของทารกในครรภ์
03:23
To get a complete picture,
52
203663
1541
ในการจะได้รูปภาพที่สมบูรณ์
03:25
waves need to reach different depths in the patient’s body,
53
205204
3500
คลื่นต้องลงไปถึงความลึก ที่ต่างกันของอวัยวะในร่างกายของผู้ป่วย
03:28
bypassing some tissues while echoing off others.
54
208704
3917
บ้างก็เดินทางผ่านเนื้อเยื่อ บ้างก็สะท้อนกลับ
03:32
Since longer, low frequency waves actually penetrate deeper
55
212621
4125
เนื่องจากคลื่นที่ยาวและมีความถี่ต่ำ สามารถผ่านทะลุลงไปได้ลึกมากกว่า
03:36
than short, high frequency ones,
56
216746
2000
คลื่นที่สั้นและมีความถี่สูง
03:38
multiple frequencies are often used together
57
218746
3167
คลื่นหลายความถี่จึงมักถูกใช้ร่วมกัน
03:41
and composited into a life-like image.
58
221913
3416
และประกอบกันเป็นรูปภาพเสมือนจริง
03:45
The operator can then zoom in and focus on different areas.
59
225329
4000
ผู้ทำสามารถขยาย และโฟกัสภาพบริเวณต่าง ๆ
03:49
And since ultrasound machines send and receive cascades of waves in real time,
60
229329
5709
และเนื่องจากเครื่องอัลตราซาวน์ ส่งและรับคลื่นที่ต่อเนื่องในเวลาเดียวกัน
03:55
the machine can even visualize movement.
61
235038
2916
จึงสามารถมองเห็นการเคลื่อนไหวได้
03:58
The waves used for medical ultrasound range from 2 million to 10 million hertz—
62
238746
5458
คลื่นที่ใช้ในการทำอัลตราซาวด์ทางการแพทย์ มีความถี่ตั้งแต่ 2 ถึง 10 ล้านเฮิรตซ์
04:04
over a hundred times higher than human ears can hear.
63
244204
3625
ซึ่งมากกว่าความสามารถในการได้ยิน ของหูมนุษย์กว่าร้อยเท่า
04:08
These incredibly high frequencies create detailed images
64
248329
3917
คลื่นความถี่ที่สูงเหลือเชื่อเหล่านี้ สร้างรูปภาพออกมาอย่างละเอียด
04:12
that allow doctors to diagnose the smallest developmental deviations
65
252246
4333
ทำให้แพทย์สามารถวินิจฉัย ความผิดปกติที่เล็กที่สุดของการเจริญเติบโต
04:16
in the brain, heart, spine, and more.
66
256579
3042
ในสมอง หัวใจ กระดูกสันหลัง และอวัยวะอื่น ๆ ได้
04:20
Even outside of pre-natal care,
67
260204
2292
นอกเหนือจากการดูแลช่วงตั้งครรภ์
04:22
medical ultrasound has huge advantages over similar technologies.
68
262496
4375
อัลตราซาวด์ที่ใช้ในทางการแพทย์มีประโยชน์ มากมายกว่าเทคโนโลยีที่คล้ายคลึงกัน
04:26
Unlike radiation-based imaging or invasive surgical procedures,
69
266871
4583
ที่แตกต่างจากการถ่ายภาพรังสี หรือการผ่าตัดที่ก่อให้เกิดอันตราย
04:31
ultrasound has no known negative side effects when used properly.
70
271454
4167
คืออัลตราซาวด์ไม่มีผลข้างเคียงที่เป็น อันตรายเมื่อถูกใช้อย่างเหมาะสม
04:35
At very high levels, the heat caused by ultrasound waves
71
275621
4042
คลื่นอัลตราซาวน์ระดับที่สูงมาก ๆ ความร้อนจากคลื่น
04:39
can damage sensitive tissues,
72
279663
1916
สามารถทำลายเนื้อเยื่อที่ไวต่อสิ่งกระตุ้น
04:41
but technicians typically use the lowest levels possible.
73
281579
3834
แต่ผู้ตรวจมักจะใช้อัลตราซาวด์ ในระดับที่น้อยที่สุดเท่าที่เป็นไปได้
04:45
And since modern ultrasound machines can be small and portable,
74
285413
3791
และเนื่องจากเครื่องอัลตราซาวด์ ในปัจจุบันมีขนาดเล็กและพกพาได้
04:49
doctors can use them in the field—
75
289204
2209
แพทย์สามารถใช้มันในสถานการณ์จริง
04:51
allowing them to see clearly in any medical emergency.
76
291413
3708
ทำให้มองเห็นได้ชัดเจนในภาวะฉุกเฉิน
เกี่ยวกับเว็บไซต์นี้

ไซต์นี้จะแนะนำคุณเกี่ยวกับวิดีโอ YouTube ที่เป็นประโยชน์สำหรับการเรียนรู้ภาษาอังกฤษ คุณจะได้เห็นบทเรียนภาษาอังกฤษที่สอนโดยอาจารย์ชั้นนำจากทั่วโลก ดับเบิลคลิกที่คำบรรยายภาษาอังกฤษที่แสดงในแต่ละหน้าของวิดีโอเพื่อเล่นวิดีโอจากที่นั่น คำบรรยายเลื่อนซิงค์กับการเล่นวิดีโอ หากคุณมีความคิดเห็นหรือคำขอใด ๆ โปรดติดต่อเราโดยใช้แบบฟอร์มการติดต่อนี้

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7