5 tips to improve your critical thinking - Samantha Agoos

10,169,652 views ・ 2016-03-15

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Patrycja Macyszyn Korekta: Maria Jamrozik
00:11
Every day, a sea of decisions stretches before us.
0
11641
3583
Każdego dnia morze decyzji ciąży nad nami.
00:15
Some are small and unimportant,
1
15224
1835
Cześć z nich jest mała i nieważna,
00:17
but others have a larger impact on our lives.
2
17059
2540
ale pozostałe mają większy wpływ na nasze życie.
00:19
For example, which politician should I vote for?
3
19599
2705
Przykładowo, na którego polityka powinienem głosować?
00:22
Should I try the latest diet craze?
4
22304
2189
Czy powinienem spróbować najnowszej diety cud?
00:24
Or will email make me a millionaire?
5
24493
2923
Czy wiadomość e-mail sprawi, że stanę się milionerem?
00:27
We're bombarded with so many decisions
6
27416
2711
Jesteśmy bombardowani ogromną ilością decyzji do podjęcia,
00:30
that it's impossible to make a perfect choice every time.
7
30127
3578
więc niemożliwym jest by za każdym razem podjąć tą idealną.
00:33
But there are many ways to improve our chances,
8
33705
3052
Jednak jest wiele sposobów by zwiększyć nasze szanse,
00:36
and one particularly effective technique is critical thinking.
9
36757
3824
a jedną szczególnie efektywną techniką jest myślenie krytyczne.
00:40
This is a way of approaching a question
10
40581
1930
Jest to sposób w jaki podchodzimy do pytania
00:42
that allows us to carefully deconstruct a situation,
11
42511
3001
które pozwala nam dokładnie odegrać sytuacje,
00:45
reveal its hidden issues, such as bias and manipulation,
12
45512
3404
odkryć ukryte kwestie takie jak uprzedzenia czy manipulacja,
00:48
and make the best decision.
13
48916
2458
i podjąć najlepszą decyzję.
00:51
If the critical part sounds negative that's because in a way it is.
14
51374
4818
Jeżeli część krytyczna brzmi negatywnie, jest tak bo w pewnym sensie to prawda.
00:56
Rather than choosing an answer because it feels right,
15
56192
2620
Bardziej niż wybranie odpowiedzi, ponieważ wydaje się być poprawna,
00:58
a person who uses critical thinking
16
58812
2149
a osoba, która używa krytyczne myślenie
01:00
subjects all available options to scrutiny and skepticism.
17
60961
4317
poddaje wszystkie dostępne opcje dokładnej analizie i sceptycyzmowi.
01:05
Using the tools at their disposal,
18
65278
1633
Wykorzystując te narzędzia do dyspozycji,
01:06
they'll eliminate everything but the most useful and reliable information.
19
66911
4992
eliminuje wszystko poza najbardziej użyteczną i godną zaufania informacją.
01:11
There are many different ways of approaching critical thinking,
20
71903
3350
Jest wiele różnych sposobów na dostarczenie myślenia krytycznego,
01:15
but here's one five-step process
21
75253
2093
ale tutaj przedstawiam jeden pięciostopniowy proces,
01:17
that may help you solve any number of problems.
22
77346
3774
który może pomóc rozwiązać niezliczoną liczbę problemów.
01:21
One: formulate your question.
23
81120
2786
Pierwsze: sformułuj swoje pytanie.
01:23
In other words, know what you're looking for.
24
83906
2550
Mówiąc inaczej, wiedz czego szukasz.
01:26
This isn't always as straightforward as it sounds.
25
86456
2921
Zwykle nie jest to tak jasne jak się wydaje.
01:29
For example, if you're deciding whether to try out the newest diet craze,
26
89377
3678
Przykładowo, jeżeli decydujesz czy wypróbować nową dietę cud,
01:33
your reasons for doing so may be obscured by other factors,
27
93055
3953
twoje powody by tego dokonać mogą być niejasne przy innych czynnikach,
01:37
like claims that you'll see results in just two weeks.
28
97008
3794
jak zapewnienie, że ujrzysz rezultaty po dwóch tygodniach.
01:40
But if you approach the situation
29
100802
1773
Jednak jeśli zbliżysz się do sytuacji
01:42
with a clear view of what you're actually trying to accomplish by dieting,
30
102575
4294
z jasnym przekazem do czego właściwie zmierzasz poprzez dietę,
01:46
whether that's weight loss,
31
106869
1344
czy utrate wagi,
01:48
better nutrition,
32
108213
1253
lepsze składniki odżywcze,
01:49
or having more energy,
33
109466
1509
czy też posiadanie większej ilości energii,
01:50
that'll equip you to sift through this information critically,
34
110975
3609
wyposaży cię tak, by prześlizgnąć się przez informacje krytyczne,
01:54
find what you're looking for,
35
114584
1415
znaleźć to czego poszukujesz,
01:55
and decide whether the new fad really suits your needs.
36
115999
4578
i zdecydować czy nowy kaprys naprawdę spełnia Twoje zachcianki.
02:00
Two: gather your information.
37
120577
3366
Drugie: zbierz informacje.
02:03
There's lots of it out there,
38
123943
1401
Jest ich wiele,
02:05
so having a clear idea of your question will help you determine what's relevant.
39
125344
3755
więc posiadanie pojęcia o pytaniu pomoże ci zdeterminować co jest istotne.
02:09
If you're trying to decide on a diet to improve your nutrition,
40
129099
3189
Jeżeli próbujesz zdecydować o diecie by poprawić swoje składniki odżywcze,
02:12
you may ask an expert for their advice,
41
132288
2349
możesz zapytać eksperta o radę,
02:14
or seek other people's testimonies.
42
134637
2124
lub poszukać wyznań innych ludzi.
02:16
Information gathering helps you weigh different options,
43
136761
2934
Zbieranie informacji pomaga liczyć się z innymi opcjami,
02:19
moving you closer to a decision that meets your goal.
44
139695
3630
przybliżania cię do decyzji, która spełnia twoje oczekiwania.
02:23
Three: apply the information,
45
143325
2649
Trzecie: zastosuj informacje,
02:25
something you do by asking critical questions.
46
145974
3092
coś co robisz poprzez zadawanie krytycznych pytań.
02:29
Facing a decision, ask yourself, "What concepts are at work?"
47
149066
3783
Stojąc przed podjęciem decyzji, zapytaj siebie: "Jakie są koncepcje w pracy?"
02:32
"What assumptions exist?"
48
152849
1612
"Jakie istnieją założenia?"
02:34
"Is my interpretation of the information logically sound?"
49
154461
4120
"Czy moja interpretacja informacji brzmi logicznie?"
02:38
For example, in an email that promises you millions,
50
158581
3099
Przykładowo w maliu, który obiecuje ci miliony
02:41
you should consider, "What is shaping my approach to this situation?"
51
161680
4238
powinieneś rozważyć, "Jakie jest moje podejście do kształtowania tej sytuacji?
02:45
"Do I assume the sender is telling the truth?"
52
165918
2293
"Czy podejrzewam, że osoba, która to wysłała mówi prawdę?"
02:48
"Based on the evidence, is it logical to assume I'll win any money?"
53
168211
5982
"Bazując na dowodach, czy logicznym jest zakładać, że wygram jakieś pieniądze?"
02:54
Four: consider the implications.
54
174193
2518
Czwarte: rozważ konsekwencje.
02:56
Imagine it's election time,
55
176711
1898
Wyobraź sobie, że jest czas elekcji,
02:58
and you've selected a political candidate based on their promise
56
178609
3217
a ty wybrałeś kandydata bazując na jego obietnicach
03:01
to make it cheaper for drivers to fill up on gas.
57
181826
3085
o zmniejszeniu wydatków kierowców przy tankonwaniu do pełna.
03:04
At first glance, that seems great.
58
184911
1964
W pierwszej chwili brzmi to świetnie.
03:06
But what about the long-term environmental effects?
59
186875
2900
Ale co z długoterminowymi oddziaływaniami na środowisko?
03:09
If gasoline use is less restricted by cost,
60
189775
2806
Jeżeli użycie benzyny jest mniej ograniczone kosztami,
03:12
this could also cause a huge surge in air pollution,
61
192581
3705
mogłoby również powodować ogromny wzrost zanieczyszczenia powietrza,
03:16
an unintended consequence that's important to think about.
62
196286
4314
niechciane konsekwencje, o których należy pomyśleć.
03:20
Five: explore other points of view.
63
200600
3150
Piąte: zbadaj inne punkty widzenia.
03:23
Ask yourself why so many people are drawn
64
203750
2860
Zadaj sobie pytanie, dlaczego tak wielu ludzi do politykli
03:26
to the policies of the opposing political candidate.
65
206610
2893
przyciąga przeciwny kandydat polityczny.
03:29
Even if you disagree with everything that candidate says,
66
209503
2962
Nawet jeżeli nie zgadzasz się ze wszystkim co mówi kandydat,
03:32
exploring the full spectrum of viewpoints
67
212465
2444
badanie całego spektrum stanowiska może wyjaśnić dlaczego niektórzy politycy,
03:34
might explain why some policies that don't seem valid to you appeal to others.
68
214909
5209
którzy wydają się niewartościowi dla ciebie, przemawiają do innych.
03:40
This will allow you to explore alternatives,
69
220118
2748
Pozwoli ci to zbadać alternatywy,
03:42
evaluate your own choices,
70
222866
1507
ocenić twój wybór
03:44
and ultimately help you make more informed decisions.
71
224373
4624
i ostatecznie pomóc w podjęciu bardziej świadomych decyzji.
03:48
This five-step process is just one tool,
72
228997
2719
Ten pięciostopniowy proces jest jednym z narzędzi,
03:51
and it certainly won't eradicate difficult decisions from our lives.
73
231716
3705
i zapewne nie zwalczy trudnych decyzji w waszym życiu.
03:55
But it can help us increase the number of positive choices we make.
74
235421
4759
Jednak może pomóc zwiększyć liczbę pozytywnych decyzji jakie podejmiesz.
04:00
Critical thinking can give us the tools to sift through a sea of information
75
240180
4319
Krytyczne myślenie może dać narzędzia do prześlizgnięcia się przez morze informacji
04:04
and find what we're looking for.
76
244499
1861
by znaleźć to czego szukamy.
04:06
And if enough of us use it,
77
246360
1478
A jeśli odpowiednio dużo nas ich użyje
04:07
it has the power to make the world a more reasonable place.
78
247838
3404
mają one moc by stworzyć świat bardziej rozsądnym miejscem.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7