What’s that ringing in your ears? - Marc Fagelson

7,030,105 views ・ 2020-08-17

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Korekta: Ola Królikowska
00:07
Arriving home after a long day, you settle in for a quiet evening alone.
0
7101
5467
Po długim dniu kładziesz się w domu, żeby odpocząć.
00:12
But instead of the sound of silence, you hear a constant ringing—
1
12568
4721
Ale zamiast spokojnej ciszy ciągłe słyszysz brzęczenie,
00:17
even though there’s nothing making any noise.
2
17289
3160
choć dookoła panuje całkowity spokój.
00:20
What you’re experiencing is called tinnitus,
3
20449
3231
To, co słyszysz, to szumy uszne.
00:23
the perception of a noise like ringing, buzzing, hissing or clicking
4
23680
5074
Wrażenie dzwonienia, brzęczenia, syczenia albo klikania,
00:28
that occurs without any external source of sound.
5
28754
4000
które nie pochodzi z otoczenia.
00:32
Tinnitus has been bothering humanity since Ancient Babylon,
6
32754
4126
Szumy uszne dręczą ludzkość od czasów starożytnego Babilonu,
00:36
plaguing everyone from Leonardo da Vinci to Charles Darwin.
7
36880
4475
nękając wielu, od Leonarda da Vinci po Karola Darwina.
00:41
Today, roughly one in seven people worldwide
8
41355
3110
Dzisiaj co siódma osoba na świecie
00:44
experiences this auditory sensation.
9
44465
3005
odczuwa to wrażenie akustyczne.
00:47
So where does this persistent sound come from?
10
47470
3610
Skąd się wzięło?
00:51
When you normally hear something, sound waves hit various areas of your ear,
11
51080
5416
Zwykle fale dźwiękowe uderzają w różne obszary ucha,
00:56
creating vibrations that displace fluid inside the cochlea.
12
56496
5618
wytwarzając wibracje płynu w ślimaku.
01:02
If the vibrations are large enough,
13
62114
2150
Jeśli wibracje są wystarczająco duże,
01:04
they elicit a chemical response that transforms them
14
64264
3533
wywołują reakcję chemiczną, która zmienia je
01:07
into bioelectrical signals.
15
67797
2630
w sygnały bioelektryczne.
01:10
These nerve impulses are then relayed through the hearing pathway to the brain,
16
70427
5087
Następnie impulsy są wysyłane ścieżką słuchową do mózgu,
01:15
where they result in the sounds we perceive.
17
75514
3310
gdzie odbieramy je jako dźwięki.
01:18
However, in the vast majority of tinnitus cases,
18
78824
3643
Jednak w większości przypadków szumów usznych
01:22
the nerve signals that produce these mysterious sounds
19
82467
3400
sygnały nerwowe, które je wytwarzają,
01:25
don’t travel through your ear at all.
20
85867
2900
nigdy nie przechodzą przez ucho.
01:28
Instead, they’re generated internally, by your own central nervous system.
21
88767
5731
Tak naprawdę są generowane wewnętrznie przez układ nerwowy.
01:34
Under usual circumstances, these self-produced signals
22
94498
3930
W zwykłych okolicznościach samowytwarzające się sygnały
01:38
are an essential part of hearing.
23
98428
2471
są bardzo istotną częścią słyszenia.
01:40
All mammals demonstrate on-going neural activity
24
100899
3578
Wszystkie ssaki mają drogi słuchowe,
01:44
throughout their hearing pathways.
25
104477
2130
które są aktywne w systemie nerwowym.
01:46
When there are no sounds present,
26
106607
1885
Kiedy nie ma żadnych dźwięków,
01:48
this activity is at a baseline that establishes your neural code
27
108492
4840
ta aktywność ustawia kod neuronowy
01:53
for silence.
28
113332
1640
na tryb ciszy.
01:54
When a sound does appear, this activity changes,
29
114972
3455
Kiedy pojawia się dźwięk, aktywność się zmienia,
01:58
allowing the brain to distinguish between silence and sound.
30
118427
4643
umożliwiając mózgowi rozróżnienie między ciszą a dźwiękiem.
02:03
But the auditory system’s health can affect this background signal.
31
123070
5510
Ale stan zdrowia układu słuchowego może wpływać na ten sygnał “ciszy”.
02:08
Loud noises, diseases, toxins, and even natural aging
32
128580
5275
Głośne hałasy, choroby, toksyny, a nawet naturalne starzenie
02:13
can damage your cochlear cells.
33
133855
2570
mogą uszkodzić komórki włoskowate.
02:16
Some of these may heal in a matter of hours.
34
136425
2943
Niektóre mogą zagoić się w ciągu kilku godzin.
02:19
However, if enough cells die, either over time or all at once,
35
139368
5708
Kiedy jednak komórki zaczynają obumierać, stopniowo albo wszystkie naraz,
02:25
the auditory system becomes less sensitive.
36
145076
4010
układ słuchowy staje się mniej wrażliwy.
02:29
With fewer cochlear cells relaying information,
37
149086
3092
Przy zmniejszonej liczbie komórek włoskowatych
02:32
incoming sounds generate weaker nerve signals.
38
152178
3570
przychodzące dźwięki generują coraz słabsze sygnały nerwowe.
02:35
And many environmental sounds can be lost completely.
39
155748
3976
W rezultacie wiele dźwięków otoczenia można całkowicie stracić.
02:39
To compensate, your brain devotes more energy to monitoring the hearing pathway.
40
159724
5917
Żeby to zrekompensować, mózg uważniej monitoruje ścieżki słuchu.
02:45
Just like you might adjust the knobs of a radio,
41
165641
3350
Tak jak ty możesz regulować gałki radia,
02:48
the brain modifies neural activity while also tweaking the tuning knob
42
168991
4069
mózg może regulować aktywność neuronów,
02:53
to get a clearer signal.
43
173060
3224
żeby uzyskać wyraźniejszy sygnał.
02:56
Increasing this background neural activity is intended to help you process
44
176284
4689
Zwiększenie aktywności neuronowej w tle ma na celu pomóc w przetwarzaniu
03:00
weak auditory inputs.
45
180973
3100
słabych bodźców słuchowych.
03:04
But it can also modify your baseline for silence—
46
184073
3557
Ale może też zmienić linię bazową ciszy,
03:07
such that a lack of sound no longer sounds silent at all.
47
187630
4978
tak że brak dźwięku nie będzie już ciszą.
03:12
This is called subjective tinnitus,
48
192608
2860
Nazywamy to subiektywnym szumem w uszach.
03:15
and it accounts for the vast majority of tinnitus cases.
49
195468
3862
Większość przypadków jest typem subiektywnym.
03:19
Subjective tinnitus is a symptom associated with
50
199330
3040
Subiektywny szum w uszach jest objawem związanym
03:22
practically every known ear disorder,
51
202370
2830
z praktycznie każdą znaną chorobą ucha,
03:25
but it isn’t necessarily a bad thing.
52
205200
2980
ale niekoniecznie jest złą rzeczą.
03:28
While its appearance can be surprising,
53
208180
2193
Chociaż jego objaw może być niepokojący,
03:30
subjective tinnitus has no inherently negative consequences.
54
210373
4560
subiektywny szum w uszach nie ma z natury negatywnych konsekwencji.
03:34
But for some, tinnitus episodes can trigger traumatic memories
55
214933
4624
Ale dla niektórych takie chwile mogą powodować traumatyczne wspomnienia
03:39
or otherwise distressing feelings,
56
219557
2720
albo uczucie niepokoju,
03:42
which increase the sound’s intrusiveness.
57
222277
3206
co zwiększa ich natrętność.
03:45
This psychological loop often leads to what’s known as “bothersome tinnitus,"
58
225483
5205
Ta psychologiczna reakcja często prowadzi do “uciążliwego szumu w uszach”,
03:50
a condition that can exacerbate the symptoms of PTSD, insomnia,
59
230688
5026
stanu, który może zaostrzyć objawy PTSD,
bezsenności, lęku i depresji.
03:55
anxiety, and depression.
60
235714
2610
03:58
There’s no known cure for subjective tinnitus.
61
238324
2969
Na subiektywny szum w uszach nie ma lekarstwa.
04:01
So the most important thing doctors can do
62
241293
2740
Dlatego najważniejszą rzeczą, jaką może zrobić lekarz,
04:04
is help people understand this auditory event,
63
244033
3440
jest pomóc ludziom zrozumieć tę przypadłość
04:07
and develop neutral associations with these often-distressing sounds.
64
247473
5384
i stworzyć neutralne skojarzenia z tymi odgłosami.
04:12
For example, sound therapy uses noises like rain, birdsong, or music
65
252857
6310
Terapia dźwiękiem wykorzystuje relaksujące dźwięki, jak deszcz, śpiew ptaków
czy muzyka, żeby maskować szumy uszne i zmniejszać stres.
04:19
to mask tinnitus and reduce stress.
66
259167
3380
04:22
One form, called informational masking, uses soothing, complex auditory signals
67
262547
6247
Jeden typ terapii, maska informacyjna, wykorzystuje złożone sygnały dźwiękowe,
04:28
that distract the brain from the tinnitus sound.
68
268794
3300
które odwracają uwagę mózgu od szumów usznych.
04:32
Another, called energetic masking,
69
272094
2666
Jeszcze inny typ, maskowanie energetyczne,
04:34
uses sounds with the same frequency as the patient’s tinnitus
70
274760
3970
wykorzystuje dźwięki o tej samej częstotliwości, co szumy uszne pacjenta,
04:38
to occupy the neurons that would otherwise deliver the tinnitus signal.
71
278730
4830
żeby zająć neurony, które dostarczałyby sygnał szumu w uszach.
04:43
Practiced alongside counseling,
72
283560
2347
Te interwencje, połączone z poradnictwem,
04:45
these interventions allow people to re-evaluate
73
285907
3225
pozwalają ludziom na ponowną ocenę
04:49
their relationship with tinnitus.
74
289132
3260
związku z szumami usznymi.
04:52
Losing the sound of silence can be troubling to say the least.
75
292392
3970
Utrata ciszy może niepokoić.
04:56
Tinnitus reveals that your brain is constantly analyzing the world around you,
76
296362
5037
Szumy uszne pokazują, że mózg nieustannie analizuje otaczający świat,
05:01
even as it fails to filter its own internal noise.
77
301399
4080
nawet jeśli zawodzi w usuwaniu własnego wewnętrznego szumu.
05:05
In a sense, experiencing tinnitus
78
305479
2662
W pewnym sensie słuchanie szumu w uszach
05:08
is like eavesdropping on your brain talking to itself—
79
308141
3681
przypomina podsłuchiwanie, jak mózg mówi sam do siebie.
05:11
though it may not be a conversation you want to hear.
80
311822
3046
Chociaż może to być rozmowa, której nie chce się słyszeć.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7