How to write descriptively - Nalo Hopkinson

Jak pisać powieści, które nabierają życia - Nalo Hopkinson

Tłumaczenie: Marta Konieczna Korekta: Rysia Wand

We read fiction for many reasons.

Czytamy powieści z wielu powodów.

To be entertained,

Dla rozrywki,

to find out who done it,

aby się dowiedzieć, kto zabił,

to travel to strange, new planets,

aby polecieć na obce planety,

to be scared,

by się przestraszyć,

to laugh,

to cry,

śmiać,

płakać,

to think,

pomyśleć,

to feel,

poczuć.

to be so absorbed that for a while we forget where we are.

Wciągnąć się tak, żeby na chwilę zapomnieć, gdzie jesteśmy.

So, how about writing fiction?

A co z tworzeniem powieści?

How do you suck your readers into your stories?

Jak wciągnąć czytelników w historie?

With an exciting plot? Maybe.

Ekscytującą fabułą? Może.

Fascinating characters? Probably.

Fascynującymi postaciami? Prawdopodobnie.

Beautiful language? Perhaps.

Pięknym językiem? Możliwe.

"Billie's legs are noodles. The ends of her hair are poison needles.

"Billie ma nogi jak makaron, jej włosy są jak zatrute igły,

Her tongue is a bristly sponge, and her eyes are bags of bleach."

język to szorstka gąbka, a oczy są pełne wybielacza".

Did that description almost make you feel as queasy as Billie?

Czy ten opis sprawił, że poczułeś się tak słabo jak Billie?

We grasp that Billie's legs aren't actually noodles.

Wiemy, że tak naprawdę nie ma nóg miękkich jak makaron.

To Billie, they feel as limp as cooked noodles.

Tylko Billie czuje, że są jak rozgotowane kluski.

It's an implied comparison, a metaphor.

To ukryte porównanie, metafora.

So, why not simply write it like this?

Dlaczego nie napisać po prostu:

"Billie feels nauseated and weak."

"Było jej niedobrze i czuła się słabo"?

Chances are the second description wasn't as vivid to you as the first.

Po prostu, drugi opis nie jest tak chwytliwy, jak ten pierwszy.

The point of fiction is to cast a spell,

Fikcja literacka ma nas zauroczyć,

a momentary illusion that you are living in the world of the story.

dać wrażenie, że żyjemy w świecie powieści.

Fiction engages the senses,

Literatura angażuje wszystkie zmysły,

helps us create vivid mental simulacra

pomaga wykreować prawdziwe psychiczne doznania,

of the experiences the characters are having.

których doświadczyli bohaterowie.

Stage and screen engage some of our senses directly.

Teatr i kino angażują niektóre z naszych zmysłów bezpośrednio.

We see and hear the interactions of the characters and the setting.

Widzimy i słyszymy interakcje między bohaterami i ich otoczeniem.

But with prose fiction,

Ale przy czytaniu powieści

all you have is static symbols on a contrasting background.

widzimy tylko nieruchome symbole na kontrastującym tle.

If you describe the story in matter of fact, non-tactile language,

Jeśli historia jest opisana mało porywającym językiem,

the spell risks being a weak one.

będziemy słabo zauroczeni.

Your reader may not get much beyond interpreting the squiggles.

Czytelniczka nie posuną się poza rozszyfrowanie zawijasów.

She will understand what Billie feels like,

Dowie się, jak się czuła Billie,

but she won't feel what Billie feels.

ale nie poczuje tego samego.

She'll be reading, not immersed in the world of the story,

Będzie czytać bez zanurzenia w świecie tej opowieści,

discovering the truths of Billie's life at the same time that Billie herself does.

nie będzie odkrywać prawdy o życiu Billie, równocześnie z bohaterką.

Fiction plays with our senses:

Fikcja literacka działa na nasze zmysły:

taste,

smak,

smell,

zapach,

touch,

dotyk,

hearing,

słuch,

sight,

wzrok,

and the sense of motion.

oraz poczucie ruchu.

It also plays with our ability to abstract and make complex associations.

Wpływa także na myślenie abstrakcyjne i tworzenie złożonych powiązań.

Look at the following sentence.

Spójrzcie na to zdanie:

"The world was ghost-quiet,

"Świat spowijała upiorna cisza,

except for the crack of sails and the burbling of water against hull."

nie licząc łopotu żagli i plusku fal uderzających o kadłub".

The words, "quiet," "crack," and "burbling,"

Słowa "cisza", "łopot" i "plusk"

engage the sense of hearing.

angażują zmysł słuchu.

Notice that Buckell doesn't use the generic word sound.

Buckell nie używa ogólnych opisów dźwięku.

Each word he chooses evokes a particular quality of sound.

Każde wybrane słowo dotyczy konkretnych właściwości dźwięku.

Then, like an artist laying on washes of color

Jak artysta z paletą farb,

to give the sense of texture to a painting,

chcący nadać wyraz swojemu obrazowi,

he adds anoter layer, motion, "the crack of sails,"

dodaje kolejną warstwę, ruch: "łopot żagli",

and touch, "the burbling of water against hull."

oraz dotyk: "plusk fal uderzających o kadłub".

Finally, he gives us an abstract connection

Wreszcie, używa abstrakcyjnego połączenia,

by linking the word quiet with the word ghost.

wiążąc słowo cisza ze słowem upiór.

Not "quiet as a ghost,"

Nie "cichy jak upiór",

which would put a distancing layer of simile

dystansujące porównanie

between the reader and the experience.

pomiędzy czytelnikiem a doświadczeniem.

Instead, Buckell creates the metaphor "ghost-quiet"

Zamiast tego tworzy zwrot: "upiorna cisza",

for an implied, rather than overt, comparison.

jako pośrednie a nie jawne porównanie.

Writers are always told to avoid cliches

Pisarzom każe się unikać szablonów,

because there's very little engagement for the reader in an overused image,

bo czytelnik słabo się angażuje przy wytartych frazesach,

such as "red as a rose."

takich jak: "czerwony jak róża".

But give them,

Zamiast tego:

"Love...began on a beach.

"Miłość... zaczęła się na plaży.

It began that day when Jacob saw Anette in her stewed-cherry dress,"

Tego dnia, gdy Jacob zobaczył Anette w sukience w kolorze duszonych wiśni",

and their brains engage in the absorbing task

umysł czytelnika podejmuje absorbujące wyzwanie,

of figuring out what a stewed-cherry dress is like.

wyobrażając sobie, jak wygląda sukienka w kolorze duszonych wiśni.

Suddenly, they're on a beach about to fall in love.

Nagle sami są na plaży, żeby zaraz się zakochać.

They're experiencing the story at both a visceral and a conceptual level,

Przeżywają historię zarówno wewnętrznie, jak i na poziomie konceptualnym,

meeting the writer halfway in the imaginative play

Spotykając autora w połowie drogi tej gry wyobraźni,

of creating a dynamic world of the senses.

tworząc dynamiczny świat zmysłów.

So when you write, use well-chosen words

Pisząc, waż swoje słowa,

to engage sound, sight, taste, touch, smell, and movement.

angażuj dźwięk, wzrok, smak, dotyk, zapach oraz ruch.

Then create unexpected connotations among your story elements,

Twórz niespodziewane powiązania między elementami historii,

and set your readers' brushfire imaginations alight.

i pomóż rozpalić wyobraźnię czytelników.