Bird migration, a perilous journey - Alyssa Klavans

Migracja ptaków - niebezpieczna podróż - Alyssa Klavans

254,549 views

2013-09-17 ・ TED-Ed


New videos

Bird migration, a perilous journey - Alyssa Klavans

Migracja ptaków - niebezpieczna podróż - Alyssa Klavans

254,549 views ・ 2013-09-17

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Marta Konieczna Korekta: Rysia Wand
00:06
Each spring, nature lovers eagerly greet the signs
0
6366
3198
Każdej wiosny miłośnicy przyrody cieszą się,
00:09
that winter is finally coming to an end.
1
9564
2586
że zima wreszcie się skończyła.
00:12
As the days grow warmer,
2
12150
1099
Dni robią się cieplejsze,
00:13
the flowers and trees start to bloom,
3
13249
2084
kwiaty i drzewa rozkwitają.
00:15
and the world comes alive
4
15333
1207
Świat budzi się do życia
00:16
with the melodious call of birds
5
16540
1636
przy melodii śpiewu ptaków,
00:18
in search of a new mate.
6
18176
1921
poszukujących partnera.
00:20
But where have these enchanting sounds
7
20097
1687
Gdzie kryły się te czarujące dźwięki
00:21
been hiding all winter?
8
21784
2049
przez całą zimę?
00:23
For almost 200 species of song birds,
9
23833
2510
Prawie 200 gatunków ptaków śpiewających
00:26
their winters have been spent
10
26343
1177
spędza zimę
00:27
down in the tropical climates
11
27520
1461
w tropikach
00:28
of Central and South America.
12
28981
2543
w Środkowej i Południowej Ameryce.
00:31
While this may sound ideal,
13
31524
1439
Choć brzmi to wspaniale,
00:32
it involves one of the most perilous journeys
14
32963
2174
wiąże się z tym niezwykle niebezpieczna podróż,
00:35
known in the entire animal kingdom.
15
35137
2984
znana w całym królestwie zwierząt.
00:38
This journey is called migration,
16
38121
2111
Jest to migracja.
00:40
and for song birds,
17
40232
1029
Ptaki śpiewające
00:41
this can involve travelling somewhere
18
41261
1859
podróżują nieraz
00:43
between a few hundred to almost 7,000 miles
19
43120
2452
od kilkuset do kilkunastu tysięcy km
00:45
in a period of several weeks
20
45572
1606
w czasie od kilku tygodni
00:47
to four months.
21
47178
1583
do czterech miesięcy.
00:48
Birds spend weeks preparing
22
48761
1276
Ptaki przygotowują się tygodniami
00:50
for the intense journey
23
50037
1330
do wyczerpującej podróży,
00:51
by gorging on large quantities of food,
24
51367
1983
pochłaniając ogromne ilości pożywienia.
00:53
sometimes doubling their weight
25
53350
1518
Czasem przed wyruszeniem zwiększają dwukrotnie wagę.
00:54
prior to departure.
26
54868
1806
Czasem przed wyruszeniem zwiększają dwukrotnie wagę.
00:56
While flying, birds can lose
27
56674
1494
Podczas lotu mogą tracić
00:58
almost one percent of their body weight an hour,
28
58168
2699
nawet 1% wagi w ciągu godziny.
01:00
so packing on the pounds is crucial to their survival.
29
60867
3591
Przybieranie na wadze jest kluczowe dla przeżycia.
01:04
However, more than the physical stress,
30
64458
2042
Jednak bardziej niż z fizycznym wyczerpaniem,
01:06
migrating birds are now facing
31
66500
1751
migrujące ptaki muszą dziś mierzyć się
01:08
a new source of hardship:
32
68251
1679
z nowym utrudnieniem:
01:09
landscape change.
33
69930
1699
zmianą krajobrazu
01:11
Just imagine you're the one
34
71629
1630
Wyobraźcie sobie,
01:13
getting ready to take a trip.
35
73259
1509
że wyruszacie na wycieczkę.
01:14
You've packed the car
36
74768
1030
Spakowaliście do samochodu
01:15
with everything you think you need,
37
75798
1632
wszystko, co niezbędne,
01:17
fueled up the tank,
38
77430
917
zatankowaliście,
01:18
eaten a huge breakfast,
39
78347
1290
zjedliście spore śniadanie
01:19
and hit the road.
40
79637
1421
i ruszyliście w drogę.
01:21
You've taken this journey before.
41
81058
1868
Znacie już tę trasę.
01:22
You know all your favorite rest stops
42
82926
1638
Macie ulubione miejsca postojowe,
01:24
and little back-alley diners to grab a bite.
43
84564
2620
małe restauracyjki, żeby coś przekąsić.
01:27
Everything is planned out.
44
87184
1914
Wszystko jest zaplanowane.
01:29
But just as your fuel gauge starts
45
89098
1805
Kiedy jednak licznik paliwa
01:30
dipping into the red zone,
46
90903
1333
zaczyna zbliżać się do zera
01:32
you pass by what should have been a gas station,
47
92236
2214
mijacie coś, co kiedyś było stacją,
01:34
except it's closed.
48
94450
1670
a teraz jest zamknięte.
01:36
"Not a problem," you think,
49
96120
1335
"Nie ma problemu", myślicie,
01:37
"The next one can't be too far away."
50
97455
2286
"Następna nie może być daleko".
01:39
But then that next station never appears.
51
99741
2688
Ale następną stacja nie pojawia się.
01:42
Unfortunately, as you continue on your route,
52
102429
2569
Niestety, jedziecie coraz dalej
01:44
the reality of the situation starts to set in.
53
104998
2818
i dociera do was realizm sytuacji.
01:47
More and more stations are closed
54
107816
1849
Kolejne stacje są zamknięte
01:49
or just erased from your map.
55
109665
1846
lub po prostu wymazane z mapy.
01:51
All of a sudden, your routine trip
56
111511
1989
Nagle zwykła wycieczka
01:53
has become a desperate search
57
113500
1588
przemienia się w desperackie poszukiwanie
01:55
just to find somewhere safe to rest
58
115088
2084
bezpiecznego miejsca odpoczynku
01:57
and refuel for the night.
59
117172
1844
i możliwości zatankowania przed nocą.
01:59
This scenario has become the reality
60
119662
1969
Ten scenariusz stał się rzeczywistością
02:01
for the majority of migrating song birds
61
121631
2259
dla większości migrujących ptaków
02:03
as human land development continues unchecked.
62
123890
2935
przez niekontrolowane zmiany krajobrazu przez człowieka.
02:06
Humans are altering important stop-over sites
63
126825
2497
Ludzie zmieniają istotne miejsca odpoczynku,
02:09
that birds have been using for generations.
64
129322
2665
z których ptaki korzystały od pokoleń.
02:11
As migrators pass over the continent,
65
131987
2498
Przemierzając cały kontynent,
02:14
they run a gauntlet of dangers,
66
134485
1411
natrafiają na liczne niebezpieczeństwa:
02:15
including pesticide ingestion in rural farmlands,
67
135896
3005
zatrucie pestycydami na terenach rolniczych,
02:18
habitat loss in suburban developments,
68
138901
2291
zniszczenie środowiska przez rozwój przedmieść
02:21
as well as disorientation from light pollution,
69
141192
2713
lub dezorientacja z powodu zanieczyszczenia świetlnego.
02:23
and even structure collision
70
143905
1459
Często zderzają się z wysokimi, szklanymi budynkami.
02:25
with tall, reflective glass buildings in cities.
71
145364
3336
Często zderzają się z wysokimi, szklanymi budynkami.
02:28
Of the estimated 20 billion individual birds
72
148700
2759
Z około 20 miliardów osobników,
02:31
that comprise the fall population,
73
151459
2276
które stanowią jesienną populację
02:33
only about half will return
74
153735
1826
wróci jedynie połowa,
02:35
to breed the following spring.
75
155561
1826
by wiosną wydać na świat potomstwo.
02:37
Almost one billion of these deaths
76
157387
1826
Prawie miliard z nich
02:39
are attributed just to building collisions.
77
159213
2958
zginie przez zderzenie z budynkami.
02:42
With such astounding yearly losses,
78
162171
1838
Tak ogromna liczba ginących ptaków
02:44
humans risk more than just the loss
79
164009
1794
to nie tylko ryzyko utraty
02:45
of the beautiful colors and songs of birds,
80
165803
2681
pięknych gatunków i ich ptasich pieśni.
02:48
they also play an important role in the ecosystem.
81
168484
2995
Ptaki pełnią ważną rolę w ekosystemie.
02:51
Birds help with insect control,
82
171479
2028
Kontrolują liczbę owadów,
02:53
pollination,
83
173507
1019
zapylają kwiaty,
02:54
and disbursing seeds throughout the landscape.
84
174526
2088
rozsiewają nasiona po okolicy.
02:56
Without birds, the natural world
85
176614
2346
Bez ptaków świat stałby się zupełnie innym miejscem.
02:58
would be a very different place.
86
178960
1303
Bez ptaków świat stałby się zupełnie innym miejscem.
03:00
Although birds face an on-going threat
87
180263
2136
Chociaż stawiają czoła niebezpieczeństwom
03:02
from human land development,
88
182399
1442
ze strony ludzi i zmian krajobrazu,
03:03
there are actions that we can all take to help.
89
183841
2475
są sposoby, by im pomóc.
03:06
Many countries and local governements
90
186316
1397
Wiele krajów i samorządów
03:07
have already passed important laws
91
187713
1713
już wprowadziło ważne prawa,
03:09
that restrict the use of poisonous pesticides.
92
189426
2829
które ograniczają użycie trujących pestycydów.
03:12
By using more natural, plant-based products,
93
192255
2327
Stosując naturalne, roślinne produkty
03:14
we can maintain our farms and gardens
94
194582
1975
możemy dbać o nasze farmy i ogrody
03:16
without the dangerous side effects.
95
196557
2085
bez niebezpiecznych efektów ubocznych.
03:18
In addition, as our global populations continue to grow
96
198642
3111
Liczba ludzi na ziemi będzie rosła,
03:21
and people need places to call home,
97
201753
2105
będą potrzebowali nowych domów.
03:23
green spaces can offer both bird habitat
98
203858
2304
Zielone obszary mogą być zarówno środowiskiem ptaków
03:26
as well as a peaceful and natural place
99
206162
2259
jak i spokojnym, naturalnym miejscem
03:28
for us to enjoy.
100
208421
1245
dla ludzi.
03:30
Small changes at home
101
210404
1016
Małe zmiany w domu
03:31
can also make a huge difference.
102
211420
1996
mogą sprawić wielką różnicę.
03:33
By hanging up feeders
103
213416
999
Zawieszając karmniki
03:34
and building bird houses in outdoor areas,
104
214415
2539
i budując domki dla ptaków
03:36
we can provide much-needed food and safety
105
216954
1993
możemy zapewnić im bezpieczeństwo i jedzenie
03:38
during long migrations.
106
218947
1878
na czas długich migracji.
03:41
Turning out lights in suburban
107
221594
1561
Wyłączenie świateł
03:43
and urban environments
108
223155
839
03:43
can also help birds
109
223994
1086
na przedmieściach i w miastach
także może pomóc ptakom,
03:45
that look for stars to navigate.
110
225080
2216
które używają gwiazd do nawigacji.
03:47
With our help, these sky travellers
111
227296
2035
Z naszą pomocą, podniebni podróżnicy
03:49
can reach their destination safely,
112
229331
2052
mogą dotrzeć bezpiecznie do celu
03:51
and hopefully keep returning year after year.
113
231383
3253
i, przy odrobinie szczęścia, wracać rok po roku.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7