A day in the life of a Celtic Druid - Philip Freeman

1,784,812 views ・ 2019-09-17

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Roksana Skrzycka Korekta: Marta Grochowalska
00:07
As the sun rises on a fall morning in 55 BCE,
0
7786
4750
Jest jesienny poranek roku 55 przed naszą erą.
00:12
Camma lays two pigeons on the altar at the center of her village.
1
12536
4550
Camma kładzie dwa gołębie na ołtarzu po środku wioski.
00:17
She offers a prayer to Matrona mother goddess of the Earth,
2
17086
3880
Modli się do Matrony, Bogini Matki,
00:20
and Lugus chief of the gods.
3
20966
2890
a także do Lugusa - zwierzchnika bogów.
00:23
Then, she wrings the birds’ necks
4
23856
1940
Następnie ukręca ptakom szyje,
00:25
and cuts them open to examine their entrails for divine messages.
5
25796
4950
rozcina je i bada wnętrzności, żeby odczytać wiadomości od bogów.
00:30
Camma is a druid.
6
30746
1890
Camma jest druidką,
00:32
This means she conducts religious rites,
7
32636
2410
co znaczy, że odprawia religijne rytuały
00:35
but she also serves as a judge, healer, and scholar,
8
35046
3640
oraz pełni rolę sędzi, uzdrowicielki i uczonej,
00:38
teaching children and mediating conflict between Celtic tribes.
9
38686
4520
nauczając dzieci i pośrednicząc w rozwiązywaniu sporów między plemionami.
00:43
She began her studies as a child,
10
43206
2307
Naukę rozpoczęła jako dziecko,
00:45
memorizing the countless details necessary to perform her many roles,
11
45513
4380
zapamiętując niezliczone informacje niezbędne w pełnieniu różnych ról.
00:49
since the druids’ knowledge is considered too sacred to record in writing.
12
49893
5139
Wiedzę druidzką uważano za zbyt świętą, by ją spisywać.
00:55
Like many druids, she spent years studying in Britain.
13
55032
3541
Tak jak wielu druidów, przez lata uczyła się w Brytanii.
00:58
Now, she is a resident Druid of the Veneti tribe
14
58573
3110
Teraz jest miejscową druidką plemienia Wenetów
01:01
in a small farming village near the western coast of Gaul,
15
61683
3780
w małej wiosce niedaleko zachodniego wybrzeża Galii,
01:05
in what is now France.
16
65463
2200
na terenie dzisiejszej Francji.
01:07
Since returning to Gaul, she has received many offers of marriage–
17
67663
3700
Po powrocie do Galii Camma otrzymała wiele propozycji małżeństwa,
01:11
but she has decided to devote herself to her work, at least for now.
18
71363
4990
ale postanowiła poświęcić się pracy, przynajmniej na razie.
01:16
This morning, the omens are troubling.
19
76355
2270
Tego ranka wróżby są niepokojące.
01:18
They tell of war and strife, as they often have in recent months.
20
78625
4700
Już od kilku miesięcy zapowiadają wojnę i spór.
01:23
A neighboring tribe, the Redones,
21
83325
2156
Sąsiednie plemię, Redonowie,
01:25
have raided their village and stolen cattle in broad daylight twice this fall.
22
85481
5380
już dwa razy tej jesieni najechało jej wioskę i ukradło bydło w biały dzień.
01:30
The children have gathered around to watch her work.
23
90861
3138
Dzieci zebrały się wokół, aby obserwować pracę druidki.
01:33
Camma plays her lyre and sings to them.
24
93999
2590
Camma gra im na lirze i śpiewa.
01:36
She weaves stories of the powerful kings who once ruled their land –
25
96589
4230
Snuje opowieści o potężnych królach, władających niegdyś ich ziemią,
01:40
brave warriors who were slain naked in combat but who will be reborn,
26
100819
4353
o dzielnych wojownikach, którzy polegli w walce, ale odrodzą się,
01:45
as will all the Celts.
27
105172
2500
jak wszyscy Celtowie.
01:47
When the children go off to help in the fields,
28
107672
2310
Gdy dzieci odchodzą do pracy w polu,
01:49
Camma heads across the village to visit an old woman with an eye infection.
29
109982
4680
Camma wybiera się na drugi koniec wioski odwiedzić starą kobietę z infekcją oka.
01:54
On the way to the old woman’s hut,
30
114662
2057
Po drodze do jej chaty
01:56
she passes men salting pigs for the winter food supply
31
116719
3410
mija mężczyzn przygotowujących soloną wieprzowinę na zimę
02:00
and women weaving clothing from dyed wool.
32
120129
3170
i kobiety tkające materiał z farbowanej wełny.
02:03
She delivers a remedy for the injured eye–
33
123299
2470
Przynosi staruszce lekarstwo na chore oko,
02:05
it’s made from mistletoe, a sacred healing plant,
34
125769
2890
sporządzone z jemioły. świętej, uzdrawiającej rośliny,
02:08
but deadly if used incorrectly.
35
128659
2790
która niewłaściwie użyta, może doprowadzić do śmierci.
02:11
From there, Camma visits the chieftain to discuss the omens.
36
131449
3650
Potem Camma składa wizytę wodzowi, z którym omawia wróżby.
02:15
She convinces him to go and talk through their problems with their neighbors.
37
135099
3840
Przekonuje go, aby porozmawiał z sąsiadami o problemach.
02:18
Accompanied by several warriors,
38
138939
1820
W towarzystwie kilku wojowników
02:20
they head through the forest and demand a meeting
39
140759
2420
wyruszają przez las i domagają się spotkania
02:23
outside the Redones’ village walls.
40
143179
2580
pod murami wioski Redonów.
02:25
The Redones’ representatives bring their own druid,
41
145759
2570
Redonowie przyprowadzają swoją druidkę,
02:28
who Camma recognizes from the annual gathering in central Gaul
42
148329
3930
którą Camma zna z dorocznego wiecu w środkowej Galii,
02:32
where head druids are elected.
43
152259
2180
gdzie wybierani są zwierzchnicy druidów.
02:34
The chieftains immediately begin to argue and threaten each other.
44
154439
3790
Wodzowie od razu zaczynają kłócić się i grozić sobie nawzajem.
02:38
Camma steps between the opposing sides to stop them from fighting—
45
158229
4000
Camma staje między przeciwnikami, aby zapobiec walce,
02:42
they must honor her authority.
46
162229
2100
a oni muszą uznać jej autorytet.
02:44
Finally, the Redones agree to pay Camma’s tribe several cattle.
47
164329
4410
W końcu Redonowie zgadzają się zapłacić plemieniu Cammy kilkoma krowami.
02:48
In spite of this resolution, Camma still feels uneasy on the long walk home.
48
168739
5582
Camma jednak nadal odczuwa niepokój podczas długiej drogi do domu.
02:54
As they approach the village walls, a bright streak shoots across the sky—
49
174321
4525
Gdy docierają do wsi, smuga światła przecina niebo,
02:58
another omen, but of what?
50
178846
2889
kolejny znak, ale znak czego?
03:01
Back home, Camma sits among the elders for her evening meal of porridge,
51
181735
4040
Camma zasiada ze starszyzną do kolacji - owsianki,
03:05
a bit of meat, and a cup of wine.
52
185775
2895
porcji mięsa i wina.
03:08
While they were out during the day, an intercepted parchment arrived.
53
188670
4090
Podczas ich nieobecności, nadszedł przechwycony pergamin.
03:12
Camma recognizes the writing immediately.
54
192760
3330
Camma od razu rozpoznaje pismo.
03:16
Although the druids are forbidden from recording their knowledge,
55
196090
3360
Druidzi nie mogą spisywać swojej wiedzy,
03:19
she and many other young druids can read Latin.
56
199450
4120
ale ona zna łacinę jak wielu młodych druidów.
03:23
From the message, she learns that the Romans are drawing closer to their lands.
57
203570
4540
Z wiadomości dowiaduje się, że Rzymianie zbliżają się do ich ziem.
03:28
Some of the elders say that the tribe should flee to the nearby hills and hide,
58
208110
5010
Część starszyzny uważa, że plemię powinno uciec i skryć się na pobliskich wzgórzach.
03:33
but Camma counsels them to trust in the gods and remain in their home.
59
213120
4569
ale Camma radzi, by zaufali bogom i zostali w domach.
03:37
Privately, she has her doubts.
60
217689
2076
W głębi duszy ma wątpliwości.
03:39
Should the Romans reach them, her power to help might be limited.
61
219765
3750
Jeśli Rzymianie nadejdą, jej moc może być ograniczona.
03:43
Unlike the other Celtic tribes,
62
223515
2070
W odróżnieniu od celtyckich plemion,
03:45
Roman legions have no regard for the druids’ sacred role as peacemakers.
63
225585
4550
rzymskie legiony nie uznają uświęconej roli druidów w niesieniu pokoju.
03:50
Before going to bed,
64
230135
1696
Przed pójściem spać
03:51
she observes the course of the planets and consults her charts,
65
231831
3430
obserwuje ruchy planet i przegląda mapy sfer niebieskich,
03:55
trying to make sense of the meteor she saw earlier.
66
235261
3720
próbując poznać znaczenie meteoru, który widziała wcześniej.
03:58
The signs are converging on a larger threat than their neighbors.
67
238981
4780
Znaki wskazują na zagrożenie większe niż sąsiedzi.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7