A day in the life of a teenage samurai - Constantine N. Vaporis

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

It’s just after sunrise, and 16-year-old Mori Banshirô

အရုဏ်ကျင်းပြီးစမှာပဲ ၁၆ နှစ်သား Mori Banshirô ဟာ

is already hard at work practicing drills with his long sword.

သူ့ဓားရှည်နဲ့ လေ့ကျင့်ခန်းရေးမှာအလုပ်မှာ ကြိုးစားပြီးနှင့်ပြီ။

Banshirô is an ambitious samurai in training,

Banshirô ဟာ သင်တန်းမှာ ရည်မှန်းချက်ကြီးတဲ့ ဆာမူရိုင်းတစ်ဦးပါ။

and today he must impress his teachers more than ever.

ဒီနေ့တော့ သူ့ဆရာတွေကို ခါတိုင်းထက် ပိုပြီးအထင်ကြီးအောင် လုပ်ရမှာပါ။

Today he’ll make his request to travel to the capital city of Edo

ဒီနေ့ သူဟာ တစ်နှစ်တာ သိုင်းနဲ့ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ လေ့လာမှုတွေအတွက်

for a year of martial and scholarly studies,

မင်းနေပြည်တော် Edo ကို ခရီးထွက်နိုင်ဖို့ ပန်ကြားမှာပါ။

and he needs their support, along with his father’s.

သူဟာ ဖခင်ဖြစ်သူရဲ့ ထောက်ခံမှုနဲ့အတူ ဆရာတွေရဲ့ ထောက်ခံမှု လိုအပ်တယ်။

The year is 1800 in the castle town of Kôchi,

၁၈၀၀ ခုနှစ် ဂျပန်နိုင်ငံTosa ပိုင်နက်ရဲ့

capital of the Tosa domain in Japan.

မင်းနေပြည်တော် Kôchi ရဲ့ခံတပ်မြို့မှာပါ။

The daimyo rules the domain, and about 1,500 samurai retainers serve him.

နယ်စားဟာ ပိုင်နက်ကိုအုပ်ချုပ်ပြီး အမှုထမ်း ဆာမူရိုင်း အစေအပါး ၁၅၀၀ ခန့်ရှိတယ်။

For 200 years, Japan has been at peace,

နှစ် ၂၀၀ တိုင်တိုင် ဂျပန်ဟာ ငြိမ်းချမ်းခဲ့ကာ

and the samurai, once primarily warriors, now play a much wider range of roles—

တစ်ခါက စစ်သည်တွေဖြစ်တဲ့ ဆာမူရိုင်းတွေဟာ အခု အတော် ပိုကျယ်ပြန့်တဲ့ ကဏ္ဍစုံမှာပါတယ်။

they are also government officials,

သူတို့ဟာ အစိုးရ အရာရှိလည်းဖြစ်ကာ

scholars,

ပညာရှင်တွေ၊

teachers,

ကျောင်းဆရာတွေနဲ့

and even masters of the tea ceremony

လက်ဖက်ရည် အခမ်းအနား အကြီးအမှူးတွေ (သို့)

or artists.

ပန်းချီဆရာတွေတောင်ပါ။

To prepare for these diverse responsibilities,

ဒီထွေပြားတဲ့ တာဝန်တွေကို ပြင်ဆင်ဖို့

young samurai like Banshirô study the “twin paths”

Banshirô လို ငယ်ရွယ်တဲ ဆာမူရိုင်းတွေဟာ "လမ်းညီနောင်"ကို လေ့လာကြတယ်။

of literary learning and the martial arts.

စာပေ သင်ယူခြင်းနဲ့ သိုင်းပညာတွေပါ။

At 15, he went through the rites of adulthood and received the daishô—

အသက် ၁၅ နှစ်မှာ သူဟာ လူကြီးဘဝ ထုံးတမ်းဓလေ့တွေကို ကျော်ဖြတ်ပြီး

a pair of swords.

"daishô" ဓားတစ်စုံကို လက်ခံရရှိတယ်။

The long sword is for training and combat,

ဓားအရှည်က လေ့ကျင့်ရေးနဲ့ တိုက်ခိုက်ရေးအတွက်ဆိုပေမဲ့

while the short sword has a sole, solemn purpose—

ဓားအတိုကတော့ တစ်ခုတည်းသော ထုံးတမ်း ရည်ရွယ်ချက်အတွက်ပါ။

to commit ritual suicide, or seppuku,

သူကိုယ်တိုင်၊ သူ့မိသားစု(သို့) သူ့ပဒေသရာဇ်နယ်စားမင်းအတွက်

if he dishonors himself, his family, or the daimyo.

သူ အရှက်ရမိစေရင် ရိုးရာ သတ်သေမှု (သို့) seppuku လုပ်ဖို့ပါ။

Banshirô idolizes the legendary samurai Miyamoto Musashi,

Banshirô က အထင်ကရဖြစ်တဲ့ ဆာမူရိုင်း Miyamoto Musashi ကို လေးစားအားကျတယ်။

a renowned swordsman who lived 150 years earlier.

အရင် နှစ် ၁၅၀ နာမည်ကျော် နေထိုင်ခဲ့တဲ့ နာမည်ကျော် ဓားသမားတစ်ဦးပါ။

But Banshirô doesn’t admire his swordsmanship alone.

ဒါပေမဲ့ Banshirô သူ့ရဲ့ ဓားရေးအတတ် တစ်ခုတည်းကို အားကျတာမဟုတ်ဘူး။

Miyamoto Musashi was also a master calligrapher and painter.

Miyamoto Musashi ဟာလည်း လက်ရေးလှပညာရှင်နဲ့ ပန်းချီဆရာတစ်ဦးပါ။

That’s the real reason Banshirô wants to go to Edo—

ဒါက Edo ကို Banshirô သွားချင်တဲ့ တကယ့် အကြောင်းရင်းပါ။

he secretly wants to be a painter, too.

သူက ပန်းချီဆရာဖြစ်ဖို့လည်း လျှို့ဝှက်စွာ ဆန္ဒရှိခဲ့တယ်။

After finishing his practice at home, he bids his father goodbye

အိမ်မှာ လေ့ကျင့်တာ ပြီးသွားတဲ့အခါ သူက သူအဖေကို နှုတ်ဆက်ပြီး

and walks to school.

ကျောင်းကို လမ်းလျှောက်သွားတယ်။

His father is preparing to accompany the daimyo to the capital.

သူ့အဖေက မင်းနေပြည်တော်ထိ နယ်စားမင်းနဲ့ အတူလိုက်ဖို့ ပြင်ဆင်နေတယ်။

The Tokugawa shogun, head of the Japanese military government,

ဂျပန် စစ်အစိုးရရဲ့ ဦးစီး၊ တိုကူဂါဝါ ရှိုဂွန်ဟာ ဒေသဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်သူတွေကို

requires all the regional rulers to alternate years

နေရပ်ရင်း ပိုင်နက်ထဲက ခံတပ်မြို့နဲ့

between their castle town in the home domain and the capital city.

မင်းနေပြည်တော်ကြားမှာ နှစ်တွေအလိုက် ပြောင်းလဲဖို့ လိုအပ်တယ်။

The costly treks back and forth keep the daimyo subordinate

စရိတ်ကြီးတဲ့ သွားလိုက်ပြန်လိုက် ခရီးကြမ်း တွေက နယ်စားမင်ဒကို လက်အောက်ခံ ဆက်ဖြစ်စေကာ

and prevent them from building up their own military forces

ရှိုဂွန်အစိုးရကကို စိန်ခေါ်ဖို့ ၎င်းတို့ကိုယ်ပိုင် တပ်ဖွဲ့တွေ

to challenge the shogunate.

တည်ဆောက်ခြင်းကနေ တားဆီးထားတယ်။

The daimyo’s wife and children live in the capital full time,

နယ်စားမင်းရဲ့ ဇနီးနဲ့ ကလေးတွေဟာ မင်းနေပြည်တော်မှာ အချိန်ပြည့် နေကြတယ်။

where they serve as hostages to ensure his loyalty.

အဲဒီမှာ သူတို့ဟာ တော်ဝင် မိသားစုကို ကာကွယ်ဖို့ ဓားစာခံတွေအဖြစ် အမှုထမ်းတယ်။

But the practice doesn’t just affect the daimyo—

ဒါပေမဲ့ ဒီအလေ့အထက နယ်စားမင်းကို သက်ရောက်စေတာတင်မက

it determines much of the rhythm of life in Japan.

ဂျပန်က ဘဝရဲ့ လှုပ်ရှားမှု များစွာကိုပါ အဆုံးအဖြစ်ပေးပါတယ်။

Samurai must accompany the daimyo to Edo.

ဆာမူရိုင်းဟာ Edo အထိ နယ်စားမင်းနဲ့ အတူ လိုက်ပါရမယ်။

This year it’s Banshirô’s father’s turn to go,

ဒီနှစ်က Banshirô ရဲ့အဖေ သွားဖို့ အလှည့်ဖြစ်တော့

and Banshirô is desperate to go with him;

Banshirô ဟာ သူ့အဖေနဲ့အတူ သွားဖို့ အသည်းအသန်ဖြစ်နေပေမဲ့

but given that he’s still in training, he’ll need permission

သူက လေ့ကျင့်ရေးမှာပဲ ရှိနေသေးတာကြောင့် သူ့အဖေနဲ့ ပိုင်နက်ကနေ

from both his father and the domain.

ခွင့်ပြုချက်တော့ လိုအပ်လိမ့်မယ်။

At school, Banshirô’s first lesson is in swordfighting.

ကျောင်းမှာ Banshirô ရဲ့ ပထမဆုံး သင်ခန်းစာက ဓားနဲ့ တိုက်ခိုက်ခြင်းပါ

Under his teacher’s stern eye, he pairs up with his classmates

သူ့ဆရာရဲ့ ခက်ထန်တဲ့ မျက်လုံးအောက်မှာ သူ့အတန်းဖော်တွေနဲ့ နှစ်ယောက်တွဲကာ

and goes through the routines he’s been practicing.

သူလေ့ကျင့်နေတဲ့ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်တွေကို လေ့ကျင့်တယ်။

At the end of the lesson, he reminds the instructor of his request to go to Edo.

သင်ခန်းစာ အဆုံးမှာ သူ့ရဲ့ Edo သွားဖို့ ပန်ကြာမှုကို သင်ကြားသူကို သတိပေးခဲ့တယ်။

The instructor cracks his first smile of the day,

သင်ကြားသူက ဒီနေ့ရဲ့ သူ့ရဲ့ ပထမဆုံး အပြုံးပွင့်လာတော့

and Banshirô feels confident he will gain his support.

Banshirô ဟာ သူ့ရဲ့ထောက်ခံမှု ရလိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်သွားတယ်။

Next, Banshirô practices archery, horsemanship, and swimming

နောက်ထပ် Banshirô ဟာ နေ့လယ်ခင်းမှာ သူ့ရဲ့ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ သင်တန်းတွေ မတိုင်ခင်

before his academic courses in the afternoon.

လေးအတတ်၊မြင်းစီးအတတ်နဲ့ ရေကူးတာကို လေ့ကျင့်တယ်။

Courses cover Confucian philosophy, morality, and history.

သင်တန်းတွေက ကွန်ဖြူးရှပ် ဒဿန၊ ကိုယ်ကျင့်နဲ့ ရာဇဝင်တို့ပါဝင်တယ်။

When the instructor calls on him, he has the response on the tip of his tongue,

သင်ကြားသူက သူ့ကိုခေါ်တဲ့အခါ သူဟာ အဖြေကို နှုတ်တက်ရနေတယ်၊

ensuring another supporter for his campaign.

သူ့ရဲ့စည်းရုံးပွဲအတွက် နောက်ထပ် ထောက်ခံသူ သေချာစေဖို့ပါ။

By the end of the day, Banshirô feels confident that his formal request

နောက်ဆုံးမှာတော့ Banshirô ဟာ သူ့တရားဝင် ပန်ကြားမှုကို အတည်ပြုခံရမယ်လို့

will be approved, but the greatest challenge is still ahead of him:

ယုံကြည်စိတ်ရှိသွားပေမဲ့ အကြီးဆုံး စိန်ခေါ်မှုက သူ့ရှေ့မှာ ရှိဆဲပါ။

convincing his father.

သူ့အဖေကို ယုံအောင်ပြောဖို့ပါ။

His father believes the martial arts are more important than the literary arts,

သူ့အဖေက သိုင်းအတတ်တွေဟာ စာပေအတတ် တွေထက် ပိုရေးပါတယ်လို့ ယုံကြည်တာကြောင့်

so Banshirô doesn’t mention his artistic ambitions.

Banshirô ဟာ သူ့ရဲ့ အနုပညာဆိုင်ရာ ရည်ရွယ်ချက်တွေကို ထည့်မပြောဘူး။

Instead, he talks about renowned sword instructors he can train with,

ဒီအစား သူနဲ့လေ့ကျင့်နိုင်တဲ့ နာမည်ကျော် ဓားရေးသင်ပေးသူတွေနဲ့ Kôchi ကို အပြန်

and teaching certifications he can earn to improve his professional prospects

သူ့အသက်မွေးမှု တက်လမ်းတွေ ပိုကောင်းစေဖို့ သူရနိုင်တဲ့ သင်ကြားရေး ထောက်ခံချက်တွေ

back in Kôchi.

အကြောင်း ပြောတယ်။

Then, he makes his final, strongest argument:

ဒီနောက်မှာ သူဟာ သူ့ရဲ့နောက်ဆုံး အပြင်းထန်ဆုံး ဆွေးနွေးချက်ကို လုပ်တယ်။

if he goes this time and succeeds, his father can retire and send him instead

ဒီတစ်ကြိမ် သူသွားပြီး အောင်မြင်ရင် သူ့အဖေ အငြိမ်းစာယူနိုင်ပြီး အနာဂတ်မှာ

in the future.

သူ့အစား စေလွှတ်နိုင်တာပါ။

It’s this last point that finally sells him—

ဒါက နောက်ဆုံး သူ့ကို စွံသွားစေတဲ့ နောက်ဆုံးအချက်ပါ။

Banshirô’s father agrees to take him on his tour of duty.

Banshirô ရဲ့အဖေက သူ့ရဲ့ တာဝန်ခရီးမှာ သူ့ကို ခေါ်သွားဖို့ သဘောတူလိုက်တယ်။

In the bustle of the capital city, Banshirô will finally have the opportunity

မင်းနေပြည်တော်ရဲ့ ပျားပန်းခပ်မှုထဲမှာ Banshirô ဟာ နောက်ဆုံးမှာ ပန်းချီဆရာ

to pursue his secret ambition to become a painter.

ဖြစ်လာဖို့ လျှို့ဝှက် ရည်ရွယ်ချက်ကို လိုက်စားဖို့ အခွင့်အလမ်း ရတော့မှာပါ။