Defining cyberwarfare...in hopes of preventing it - Daniel Garrie

Translator: Ko Ko Oo Reviewer: Sanntint Tint

Wars are a tragic part of our history

စစ်ပွဲတွေဟာ သမိုင်းထဲက ဖြစ်ရပ်ဆိုးတွေပါ။

and will almost certainly be a tragic part of our future.

အနာဂတ်မှာလည်း ဖြစ်ရပ်ဆိုးတွေပဲ ဖြစ်နေဦးမှာပါပဲ။

Since the establishment of the United Nations,

ကုလသမဂ္ဂအဖွဲပြီး တည်ထောင်ပြီးကတည်းက

wars of aggression have been outlawed

ကျူးကျော်စစ်ကို မတရားမှု သတ်မှတ်ပြီး

and multilateral conventions refer to armed conflict

အားပြိုင်မှုတွေကိုတော့ စစ်ပွဲအစား လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ လို့

instead of war.

သတ်မှတ်ပါတယ်။

But the wars of the future

ဒါပေမဲ့ အနာဂတ်စစ်ပွဲတွေဟာ

won't be like the wars of our past.

အတိတ်ကစစ်ပွဲတွေလို မဟုတ်တော့ပါဘူး။

Alongside traditional warfare,

သမရိုးကျ စစ်ပွဲတွေနဲ့အတူ

our future will include cyberwarfare,

ဆိုက်ဘာစစ်ပွဲပါ ပါလာပါပြီ။

remotely fighting our enemies

အဝေးက ရန်သူကို

through the use of a new class of weapons,

ကွန်ပြူတာဗိုင်းရပ်စ်လို လက်နက်အသစ်တွေနဲ့

including computer viruses

တိုက်ခိုက်တာဖြစ်ပြီး

and programs to alter the enemy's ability to operate.

ရန်သူ့ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်ကို ကျဆင်းစေတာဖြစ်ပါတယ်။

And not only is cyberwarfare not covered

ဆိုက်ဘာစစ်ပွဲဟာ လက်ရှိတရားဥပဒေတွေနဲ့

by existing legal frameworks,

ဘောင်မဝင်သလို

but the question of what exactly constitutes cyberwarfare

ဘယ်လိုအရေးယူရမလဲဆိုတာကိုလည်း

is still highly debated.

ငြင်းခုံဆွေးနွေးနေကြတုန်းပါ။

So, how can we deal with cyberwarfare

ဘယ်လိုအဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ရမလဲတောင် မသိသေးတဲ့

if we can't even agree on what it means?

ဆိုက်ဘာစစ်ပွဲကို ဘယ်လိုရင်ဆိုင်ကြမလဲ။

One way forward is to envision situations

လုပ်နိုင်တာတစ်ခုကတော့ နိုင်ငံတကာ ဥပဒေသစ်တစ်ခု

where new international laws may be needed.

ရေးဆွဲရမယ့် အခြေအနေပါပဲ။

Imagine a new kind of assassin,

စဥ်းစားကြည့်ပါဦးဗျာ၊ နိုင်ငံတွင်းမှာတင်

one that could perpetrate a crime

လုပ်ကြံသူတစ်ဦးက

without firing a single shot

သေနတ်တစ်ချက်မှ မဖောက်ပဲ

or even being in the same country.

ဒုစရိုက်မှုကျူးလွန်နိုင်ပါတယ်။

For example, an individual working for the government

ဥပမာ၊ အစိုးရဝန်ထမ်းတစ်ဦးက ကြိုးမဲ့စက်ကလေးသုံးပြီး

uses a wireless device to send a signal

အခြားနိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးရဲ့

to another foreign leader's pacemaker.

နှလုံးနှိုးစက်ကို လှမ်းထိန်းချုပ်မယ်ဗျာ

This device directs the pacemaker to malfunction,

ပြီးတော့ စက်ပျက်အောင်လုပ်လိုက်ပြီး

ultimately resulting in the foreign leader's death.

အဲ့ဒီခေါင်းဆောင် သေသွားမယ်၊ ကိုင်း၊

Would this cyber assassination

ဒါဟာ ဆိုက်ဘာလုပ်ကြံမှုလား၊

constitute an act of war?

စစ်ပွဲတစ်ခု စလိုက်တာလား၊

As a second example,

ဒုတိယ ဥပမာ အနေနဲ့

imagine an allied group of nations

မဟာမိတ်နိုင်ငံ အုပ်စုတစ်ခုက

cooperatively infiltrating the computer systems

ရန်သူ့အနုမြူစစ်သင်္ဘောရဲ့ ကွန်ပျူတာစနစ်ကို

of an enemy nation's nuclear warship.

အကွက်ကျကျဖောက်ထွင်းလိုက်တာကြောင့်

This attack results in a nuclear-powered aircraft carrier

အနုမြူစွမ်းအင်သုံး လေယာဥ်တင်သင်္ဘောကြီး

almost melting down,

အရည်ပျော်မလိုဖြစ်ပြီး

which was stopped just short

စစ်သားနဲ့ အရပ်သား ထောင်ချီပြီး

of killing thousands of soldiers and civilians.

သေကြေကုန်ကြတယ် ဆိုရင်ရော၊

As a defensive measure,

မိမိဘာသာ ကာကွယ်တဲ့အနေနဲ့

the enemy country responds

တစ်ဖက်ကလည်း တန်ပြန်ပြီး

by unleashing a defensive cyberattack

ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုလုပ်တာကြောင့်

that results in the allied nations' power grids going down.

မဟာမိတ်နိုင်ငံတွေရဲ့ မဟာဓာတ်အားလိုင်းပျက်ကာ

Hospitals can no longer treat patients,

ဆေးရုံတွေ ဆေးကုလို့ မရတော့ဘဲ

entire regions without heat or clean water,

သောက်သုံးရေနဲ့ အပူပေးစနစ်တွေပါ ပျက်စီးကုန်တာကြောင့်

all ultimately causing tens of thousands civilian deaths.

အရပ်သားသောင်းချီ သေဆုံးကြရင်ရော၊

The origin of the power failure

ဓာတ်အားလိုင်းပျက်စီးဖို့အတွက်သာ

တန်ပြန်တိုက်ခိုက်ပေမဲ့

was the counterattack,

but the fragile infrastructure,

ပျက်စီးလွယ်တဲ့ အခြေခံအဆောက်အအုံတွေ

feeble cybersecurity,

အားနည်းတဲ့ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးတွေ

and the antiquated state of the power grid

ခေတ်နောက်ကျတဲ့ ဓာတ်အားလိုင်းတွေကြောင့်

all contributed to the deaths of the civilians.

အရပ်သားတွေ သေဆုံးခဲ့ရတာပါ။

Could the country fight back?

ဒီနိုင်ငံက ပြန်တိုက်မှာလား။

Who would they fight?

ဘယ်သူ့ကို တိုက်မှာလဲ။

And would their retaliation be considered an act of war?

လက်စားချေတာကို စစ်တိုက်တယ်လို့ သတ်မှတ်မှာလား။

Do they constitute war crimes against humanity?

စစ်ရာဇဝတ်မှုမြောက်သွားပြီလား။

Who is to be held responsible?

ဘယ်သူ့မှာတာဝန်ရှိတာလဲ။

The computer programmers who wrote the code?

ဒီ Code ကိုရေးတဲ့ Programmer တွေလား၊

The military project manager

ဒီ Code ဖန်တီးတာကို ကြီးကြပ်တဲ့

who oversaw the creation of the code?

စစ်ဘက် စီမံကိန်းမန်နေဂျာလား၊

The commander who hit the button,

ဒီကိစ္စကို ခလုတ်နှိပ်စတင်ခဲ့တဲ့

setting off the event?

စစ်ခေါင်းဆောင်လား၊

The hardware engineer who created the computers,

ဒီလိုတိုက်ခိုက်မှာကို သိသိကြီးနဲ့

knowing that they were intended to enable an attack?

ကွန်ပြူတာကို ဖန်တီးပေးခဲ့တဲ့ အင်ဂျင်နီယာလား၊

Because war has been with us for so long,

စစ်ပွဲတွေကို အမြဲကြုံဖူးနေတဲ့ ကျုပ်တို့တွေမှာ

we have laws to deal with figuring out

တိုက်ပွဲတွေ စစ်ပွဲတွေရဲ့ တာဝန်ရှိသူကို

who should be held accountable

ရှာဖွေဖော်ထုတ်နိုင်မယ့်

for their actions in combat.

ဥပဒေတွေ ရှိပြီးသားပါ။

These legal frameworks aim to contain

ဒီဥပဒေတွေဟာ လူသတ်ပွဲတွေ ထပ်မဖြစ်နိုင်အောင်

and prevent atrocities from being more atrocious.

တားဆီးဖို့ ရည်ရွယ်ပါတယ်။

Commandeering civilian planes

အရပ်ဖက်လေယာဥ်ကို မောင်းနှင်ပြီး

and using them as weapons,

လက်နက်အနေနဲ့ အသုံးချတာ၊

dropping atomic bombs,

အနုမြူဗုံးချတာ၊

the use of gas chambers or poisonous gas in conflict,

ဓာတ်ငွေ့လူသတ်ခန်းတွေ၊ အဆိပ်ငွေ့တွေ သုံးတာ၊

all of these actions, if committed,

စတာတွေကို ကျူးလွန်မိရင်

constitute acts of war and war crimes

နိုင်ငံတကာဥပဒေနဲ့

under customary international law

Hague နိုင်ငံတကာသဘောတူညီချက်အရ

and the Hague conventions.

စစ်ရာဇဝတ်မှု မြောက်ပါတယ်။

Again, the current legal framework stays silent

ထပ်ပြောရရင် လက်ရှိဥပဒေနဲ့ ပြဌာန်းချက်တွေဟာ

on hypothetical questions and countless others

ယခင်မေးခွန်းများစွာအတွက်တော့

because there are no easy answers,

လွယ်ကူတဲ့အဖြေ မရှိတာကြောင့်

and there are only two ways

ဒီမေးခွန်းတွေကိုဖြေဖို့

to make progress on these questions:

နည်းလမ်းနှစ်သွယ်ပဲ ရှိပါတယ်။

peace or new laws.

ငြိမ်းချမ်းရေးလား၊ ဥပဒေသစ်လား၊

So, what hypothetical but plausible scenarios

ဆိုတော့ကာ ဘယ်လို ထူးခြားဖြစ်စဥ်မျိုးကို

can you imagine falling under

သင်ခန့်မှန်းစိတ်ကူးပြီး

the burgeoning definition of cyberwarfare,

ဆိုက်ဘာစစ်ပွဲကို အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်မလဲ။

and how might you design

ဒီလုပ်ရပ်ကို တားဆီးဖို့

an international legal framework

နိုင်ငံတကာ ဥပဒေကို

to deter these activities?

ဘယ်လို ပုံဖော်ရေးဆွဲမလဲ။