Why is this painting so shocking? - Iseult Gillespie

839,870 views ・ 2019-04-30

TED-Ed


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung
00:06
On April 26th, 1937,
0
6684
2964
၁၉၃၇ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၆ ရက်နေ့မှာ
00:09
Fascist forces bombed the Basque village of Guernica in Northern Spain.
1
9648
6091
ဖက်ဆစ်တပ်တွေက စပိန်မြောက်ပိုင်းက Basque ရှိ Guernica ရွာကို ဗုံးကြဲခဲ့တယ်။
00:15
It was one of the worst civilian casualties of the Spanish Civil War,
2
15739
3588
ဒါက ဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတစနစ်နဲ့ General Franco ရဲ့ ဖက်ဆစ်တွေကြား ဆင်နွှဲခဲ့တဲ့
00:19
waged between the democratic republic and General Franco’s fascist contingent.
3
19327
5278
စပိန်ပြည်တွင်းစစ်မှာ အဆိုးရွားဆုံး အရပ်သား အသေအပျောက်တွေထဲက တစ်ခုပါ။
00:24
For Pablo Picasso, the tragedy sparked a frenzied period of work
4
24605
4172
Pablo Picasso အတွက် ဒီအဖြစ်ဆိုးက “Guernica” လို့ လိုက်ဖက်စွာ
00:28
in which he produced a massive anti-war mural,
5
28777
3048
ခေါင်းစဉ်တပ်ထားတဲ့ စစ်ဆန့်ကျင်ရေး ပန်းချီကားကြီးကို ဖန်တီးတဲ့
00:31
aptly titled "Guernica."
6
31825
2589
သွေးရူးသွေးတန်း ကာလကို အစပျိုးပေးခဲ့တယ်။
00:34
The painting is a powerful work of historical documentation
7
34414
3892
ဒီပန်းချီကားက သမိုင်းဝင်စာတမ်းပြုစုမှုနဲ့ နိုင်ငံရေးဆန္ဒပြမှုရဲ့
00:38
and political protest.
8
38306
2644
အစွမ်းထက်တဲ့ လက်ရာပါ။
00:40
But while Picasso’s artistic motivations are clear,
9
40950
3022
ဒါပေမဲ့ ပီကာဆိုရဲ့ အနုပညာ လှုံ့ဆော်မှုတွေက ရှင်းနေပေမဲ့
00:43
the symbolism of the painting can be as confusing and chaotic as war itself.
10
43972
5217
ပန်းချီကားရဲ့ သင်္ကေတသရုပ်ဖော်မှုက စစ်ပွဲလို ရှုပ်ထွေးကာ ဖရိုဖရဲဖြစ်နိုင်တယ်။
00:49
How can we make sense of this overwhelming image,
11
49189
3045
ဒီပြင်းထန်တဲ့ ရုပ်ပုံကို ကျွန်ုပ်တို့ ဘယ်လို နားလည်နိုင်လဲ။
00:52
and what exactly makes it a masterpiece of anti-war art?
12
52234
4943
ဘာက ဒါကို စစ်ဆန့်ကျင်ရေး အနုပညာ လက်ရာတစ်ခုအဖြစ် အတိအကျဖြစ်စေတာလဲ။
00:57
The painting’s monumental canvas is disorienting from the start,
13
57177
4504
ပန်းချီကားရဲ့ ဧရာမ ပတ္တူစဟာ Picasso ရှေ့ဆောင်ခဲ့တဲ့ စိတ္တဇဆန်တဲ့
01:01
rendered in the abstracted Cubist style Picasso pioneered.
14
61681
4944
ကျူဗစ် ပုံစံဖြစ်စေတာနဲ့ အစကတည်းကကို စိတ်ရှုပ်စရာပါ။
01:06
Cubism deliberately emphasized the two-dimensionality of the canvas
15
66625
4227
ကျူဗစ်ဇင်က ပန်းချီဆွဲတဲ့ အရာဝတ္ထုတွေကို ပြားချပ်စေရင်း ပတ္တူစရဲ့
01:10
by flattening the objects being painted.
16
70852
2619
နှစ်ဘက်မြင်ကို တမင် အလေးပေးဖော်ပြတယ်။
01:13
This afforded viewers multiple
17
73471
2012
ဒါက ကြည့်သူတွေကို တူညီတဲ့ အရာဝတ္ထုအပေါ်
01:15
and often impossible perspectives on the same object;
18
75483
3825
များပြားပြီး မကြာခဏ မဖြစ်နိုင်တဲ့ ရှုထောင့်တွေကို ပေးတယ်။
01:19
a technique considered shocking even in Picasso’s domestic scenes.
19
79308
4272
Picasso ရဲ့ ပြည်တွင်းမြင်ကွင်းတွေမှာတောင် ထိတ်လန့်ဖွယ် နည်းပညာတစ်ခုလို့ ယူဆကြတယ်။
01:23
But in this context,
20
83580
1551
ဒါပေမဲ့ ဒီအခြေအနေမှာတော့
01:25
the style offers a profoundly overwhelming view
21
85131
3140
ပုံစံက အကြမ်းဖက်မှု၊ ဖျက်ဆီးမှုနဲ့ အသေအပျောက်များဆိုင်ရာ
01:28
of violence, destruction, and casualties.
22
88271
3924
ပြင်းထန်တဲ့ အမြင်ကို ပေးတယ်။
01:32
Multiple perspectives only compound the horror on display–
23
92195
3484
ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အချည်းနှီး ရှာဖွေမှုတစ်ခုအနားက ဘေးဘောင်တဝိုက်မှာ
01:35
sending the eyes hurtling around the frame in a futile hunt for peace.
24
95679
5108
နာကျင်နေတဲ့ မျက်လုံးတွေပို့ရင်း ရှုထောင့် အစုံက ပြတဲ့ ထိတ်လန့်မှုကိုပဲပေါင်းစပ်တယ်။
01:40
On the far left, a woman holding her dead child releases a scream;
25
100787
5120
ဘယ်ဘက်အစွန်မှာ ကလေးအသေကို ချီထားတဲ့ အမျိုးသမီးတစ်ယောက်က အော်သံတစ်ခု ထွက်တယ်။
01:45
her eyes sliding down her face in the shape of tears
26
105907
3728
သူ့ မျက်လုံးတွေက မျက်ရည်သဏ္ဍာန်ထဲမှာ မျက်နှာကို လျှိုသွင်းကာ
01:49
and her head bending back unnaturally to echo her baby’s.
27
109635
4938
ကလေးရဲ့ အသံကို ပဲ့တင်ထပ်ဖို့ ခေါင်းကို သဘာဝမကျစွာ နောက်ကို လှန်ထားတယ်။
01:54
There is the statue of a soldier present below,
28
114573
3098
အောက်မှာ စစ်သားရုပ်တု ပြထားပေမဲ့
01:57
but he is unable to defend the woman and child.
29
117671
2791
သူက အမျိုးသမီးနဲ့ ကလေးကို မကာကွယ်နိုင်ဘူး။
02:00
Instead his broken body lies in pieces,
30
120462
3491
ကျိုးပဲ့နေတဲ့ ခန္ဓာကိုယ်က အပိုင်းပိုင်းပြတ်တောက်နေတာအစား
02:03
his arm clutching a splintered sword in a signal of utmost defeat.
31
123953
5138
သူ့လက်မောင်းက အဆုံးစွန် အရှုံးရဲ့လက္ခဏာမှာ ပဲ့ထွက်နေတဲ့ ဓားရှည်ကို ဆုပ်ကိုင်ထားတယ်။
02:09
The tip of his sword meets a woman’s foot as she attempts to flee the devastation.
32
129091
5332
ပျက်စီးခြင်းကနေ ထွက်ပြေးဖို့ ကြိုးပမ်းစဉ် ဓားဖျားက အမျိုးသမီးတစ်ဦးရဲ့ခြေနဲ့ဆုံတယ်။
02:14
But her other leg appears rooted to the spot,
33
134423
2914
ဒါပေမဲ့ သူ့ရဲ့အခြားခြေထောက်ကို ရွှေ့ဖို့ ဆန့်လိုက်တာတောင်
02:17
locked in the corner of the canvas even as she stretches to move it.
34
137337
5192
ပတ္တူစထောင့်မှာ မလှုပ်ရှားနိုင်တဲ့ နေရာဆီမှာ အမြစ်တွယ်နေပုံရတယ်။
02:22
Another victim appears behind this slouching figure.
35
142529
3509
ဒီကိုင်းနေတဲ့ ပုံရဲ့နောက်ကွယ်မှာ နောက်ထပ် သားကောင်ပေါ်လာတယ်။
02:26
Falling helplessly as flames lick around her,
36
146038
3673
မီးတောက်တွေက သူ့အနားမှာ ဟပ်နေတော့ ကူကယ်ရာမဲ့ လဲကျသွားကာ
02:29
she too is caught in her own hopeless scene.
37
149711
4470
သူလည်း သူ့ရဲ့ မျှော်လင့်ချက်မဲ့ မြင်ကွင်းထဲမှာ ပိတ်မိသွားတယ်။
02:34
Each of these figures bordering the painting are horribly trapped,
38
154181
4202
ပန်းချီကားနဲ့ ထိစပ်နေတဲ့ ရုပ်ပုံတစ်ခုစီဟာ ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းအောင် ပိတ်မိနေပြီး
02:38
giving the work an acute sense of claustrophobia.
39
158383
3471
လက်ရာကို ပိတ်လှောင် ကြောက်စိတ်လွန် ရောဂါရဲ့ စူးရှတဲ့ ခံစားမှုကိုပေးတယ်။
02:41
And where you might expect the canvas’ massive size to counteract this feeling,
40
161854
4754
ဒီခံစားချက်ကို တန်ပြန်ဖို့ ပတ္တူစရဲ့ ဧရာမ အရွယ်အစားကို သင်မျှော်လင့်နိုင်တဲ့နေရာမှာ
02:46
its scale only highlights the nearly life-sized atrocities on display.
41
166608
6106
၎င်းရဲပမာဏက ခင်းကျင်းပြသတဲ့ ပကတိအရွယ်နီး ပါး ရက်စက်မှုတွေကိုပဲ မီးမောင်းထိုးပြတာပါ။
02:52
Some possible relief comes from a lamp
42
172714
2419
တစ္ဆေလိုလို မိန်းမတစ်ယောက်က ပြတင်းပေါက်ကို
02:55
held tightly by a ghostly woman reaching out her window.
43
175133
3685
လှမ်းပြီး တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ဆုပ်ကိုင်ထားတဲ့ မီးအိမ်ကနေ သက်သာရာရနိုင်ပါတယ်။
02:58
But is her lantern’s hopeful glow truly lighting the scene?
44
178818
3991
ဒါပေမဲ့ သူ့မီးအိမ်ရဲ့ မျှော်လင့်ချက် အလင်း ရောင်က မြင်ကွင်းကို တကယ် တောက်ပစေလား။
03:02
Or is it the jagged lightbulb–
45
182809
1889
သို့မဟုတ် အောက်က ပရမ်းပတာမြင်ကွင်းကို
03:04
thought to represent the technologies of modern warfare–
46
184698
3167
လင်းလက်တောက်ပစေတဲ့ ခေတ်သစ် စစ်ပွဲတွေရဲ့ နည်းပညာတွေကို
03:07
which illuminates her view of the chaos below?
47
187865
3157
ကိုယ်စားပြုဖို့ ယူဆရတဲ့ စောင်းထော်နေတဲ့မီးသီးလား။
03:11
From the coffin-like confines of her window,
48
191022
2792
သူ့ ပြတင်းပေါက်ရဲ့ ခေါင်းတလားလို ဘောင်တွေကနေ
03:13
her arm guides the viewer back into the fray,
49
193814
3510
သူ့လက်မောင်းဟာ ကြည့်ရှုသူကို တိုက်ပွဲဆီ၊ အားလုံးထဲမှာ
03:17
to perhaps the most controversial symbols of all–
50
197324
3020
အငြင်းပွားဖွယ်အဖြစ်ဆုံး သင်္ကေတတွေဆီ၊ ပျက်စီးခြင်းမှာ
03:20
two ghostly animals caught in the destruction.
51
200344
3942
ပိတ်မိနေတဲ့ တစ္ဆေလိုလိုတိရစ္ဆာန်နှစ်ကောင် ဆီ ပြန်လည် လမ်းညွှန်ပေးလောက်တယ်။
03:24
Does the screaming horse embody the threat of Franco’s military nationalism;
52
204286
4820
အော်ဟစ်နေတဲ့ မြင်းက Franco ရဲ့စစ်တပ်အမျိုး သားရေးဝါဒ ခြိမ်းခြောက်မှုကို ပုံဖော်တာလား။
03:29
or does the spike running through its body convey its victimhood?
53
209106
4539
သို့မဟုတ် ခန္ဓာကိုယ်ကို ဖြတ်ပြေးတဲ့ ဆူးဟာ သူ့ရဲ့သားကောင်ဖြစ်တာကို ဖော်ပြတာလား။
03:33
Does the white bull represent Spain,
54
213645
3126
နွားရိုင်းဖြူက စပိန်၊ နွားရိုင်းသတ်သမား နိုင်ငံနဲ့
03:36
the country of matadors and a common theme in Picasso’s work–
55
216771
4200
ပီကာဆိုရဲ့ လက်ရာထဲက တူညီတဲ့ အာဘော်ကို ကိုယ်စားပြုလား။
03:40
or does it stand for the brutality of war?
56
220971
4391
သို့မဟုတ် စစ်ပွဲရဲ့ ကြမ်းကြုတ်မှုကို ကိုယ်စားပြုလား။
03:45
In this scene of strife, these animals raise more questions than answers.
57
225362
4592
ဒီပဋိပက္ခ မြင်ကွင်းမှာ တိရိစ္ဆာန်တွေက အဖြေထက် မေးခွန်းတွေကို ပိုဖြစ်စေတယ်။
03:49
And additional elements hidden throughout the frame
58
229954
2817
ဘောင်တစ်လျှောက် ဝှက်ထားတဲ့ အပိုအရိပ်အယောင်တွေက
03:52
offer even more secrets for close observers.
59
232771
3747
အနီးကပ် လေ့လာသူတွေအတွက် ပိုလို့တောင် လျှို့ဝှက်ချက်တွေကို ပေးတယ်။
03:56
At the top of the canvas flashes a bird desperate to escape the carnage.
60
236518
5183
ပတ္တူစထိပ်မှာ သတ်ဖြတ်ခံရမှုကနေ လွတ်ဖို့ သေမလောက်ဖြစ်နေတဲ့ ငှက်တစ်ကောင်ကို ပြတယ်။
04:01
And the abundance of animals on display may hint at the bombing’s date–
61
241701
4254
ပြသထားတဲ့ တိရစ္ဆာန်အမြောက်အမြားက ရွာသားတွေ၊ တိရိစ္ဆာန်တွေနဲ့
04:05
a market day which flooded the streets
62
245955
2404
အခြားဖြစ်နိုင်ခြေရှိတဲ့ အသေအပျောက်တွေရှိတဲ့
04:08
with villagers, animals, and other potential causalities.
63
248359
5063
စျေးနေ့- ဗုံးကြဲမယ့် ရက်စွဲကို အရိပ်အမြွက်ပြနိုင်တယ်။
04:13
Like the bombing of Guernica itself,
64
253422
2144
Guernica ကိုယ်၌က ဗုံးကြဲခံရသလို
04:15
Picasso’s painting is dense with destruction.
65
255566
2991
ပီကာဆိုရဲ့ပန်းချီကားက အပျက်အစီးနဲ့ ထူထပ်နေတယ်။
04:18
But hidden beneath this supposed chaos, are carefully crafted scenes and symbols,
66
258557
5221
ဒါပေမဲ့ ဒီပရမ်းပတာလို့ ယူဆရတာ အောက်မှာ ဖုံးကွယ်ထားတဲ့ မြင်ကွင်းတွေနဲ့ သင်္ကေတတွေက
04:23
carrying out the painting’s multifaceted attack on fascism.
67
263778
4492
ဖက်ဆစ်ဝါဒအပေါ် ဘက်စုံ တိုက်ခိုက်တဲ့ ပန်းချီကားတစ်ချပ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေတာပါ။
04:28
Decades after its creation,
68
268270
1974
၎င်းရဲ့ဖန်တီးမှုအပြီး ဆယ်စုနှစ်တွေအကြာမှာ
04:30
"Guernica" retains its power to shock viewers and ignite debate,
69
270244
4885
“Guernica” ဟာ ကြည့်သူတွေကို ထိတ်လန့်စေပြီး စကားစစ်ထိုးပွဲ စပေးနိုင်စွမ်းကိုထိန်းထားကာ
04:35
and is often referenced at anti-war gatherings around the world.
70
275129
4074
ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းက စစ်ဆန့်ကျင်ရေးအစည်းအဝေး တွေမှာ မကြာခဏရည်ညွှန်းလေ့ရှိတယ်။
04:39
Hundreds of viewers have grappled with its harsh imagery, shattering symbolism
71
279203
5337
ကြည့်ရှုသူ ရာပေါင်းများစွာက ကြမ်းတမ်းတဲ့ ပုံရိပ်တွေ၊ကွဲအက်နေတဲ့ သင်္ကေတသရုပ်ဖော်မှု
04:44
and complex political messaging.
72
284540
2800
ရှုပ်ထွေးတဲ့ နိုင်ငံရေး သတင်းစကားနဲ့အတူ နပန်းလုံးနေရတယ်။
04:47
But even without a close understanding of it’s complicated subtext,
73
287340
3817
ဒါပေမဲ့ ၎င်းရဲ့ ရှုပ်ထွေးတဲ့ ဂယ်အနက်ကို နီးစပ်စွာ နားမလည်တာတောင်
04:51
Picasso’s work remains a searing reminder of the true casualties of violence.
74
291157
6990
ပီကာဆို လက်ရာက အကြမ်းဖက်မှုရဲ့ နှလုံးညှိုး စရာ အသေအပျောက် သတိပေးချက်အဖြစ် တည်ရှိဆဲပါ။
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7