The Irish myth of the Giant's Causeway - Iseult Gillespie

Translator: Daban Q Jaff Reviewer: halo fariq

On the coast of Northern Ireland,

لە کەناراوەکانی باکوری ئیرلەندا،

a vast plateau of basalt slabs and columns

گردێکی مەزن پڕ لە کۆڵەکە و خشتی هەڵواسراو هەیە

called the Giant’s Causeway

کە پێی دەوترێت پردی مەزن

stretches into the ocean.

بەرەو زەریا درێژدەبێتەووە.

The scientific explanation for this

لێکدانەوەی زانستی بۆ ئەم پردە

is that it’s the result of molten lava contracting and fracturing

بریتییە لە توانەوەی پێکهاتەی ناوچەکە بە هۆی بورکانەوە

as it cooled in the wake of a volcanic eruption.

و دوا ساردبوونەوەی بورکانەکان دروست دەبن.

But an ancient Irish myth has a different accounting.

بەڵام لە ئەفسانەی کۆنی ئیرلەندییەکان بەشێوازێکیتر باس دەکرێت.

According to legend,

بە پێی ئەفسانەکان،

the giant Finn MacCool lived happily on the North Antrim coast

فین ماککولی مەزن لە کەناراوی ئنتریم لەگەڵ هاوسەرەکەی

with his wife Oonagh.

ئۆنا بە خۆشی دەژین.

Their only disturbance came from the taunts and threats

تاکە کێشە و هەڕەشەیان

of the giant Benandonner,

بيناندونری مەزن دەبێت.

or the red man, who lived across the sea in Scotland.

یان پیاوە سورەکە، کە لە کەناراوەکانی سکۆتڵەندا لەو بەر دەژی.

The two roared insults and hurled rocks at each other

هەردووکیان، هەوڵی ترساندن و هاوشتنی بەردیان لە یەکتر دەکەن

in dramatic shows of strength.

بۆ دەرخستنی هێز و توانایان.

Once, Finn tore up a great clump of land and heaved it at his rival,

جارێک، فین بەردێکی گەورە دەردەهێنێت و بەرەو دوژمنەکەی دەیهاوێژێت،

but it fell short of reaching land.

بەڵام ناگاتە شوێنی مەبەست.

Instead, the clump became the Isle of Man,

ئەم بەردە دەبێتە هۆی دروست بوونی دورگەی پیاوەکان.

and the crater left from the disturbed earth filled with water

ئەو چاڵەی بەهۆی بەردەکەوە دروست دەبێت بە ئاو پڕ دەبێتەوە

to become Lough Neagh.

و دەبێتە دەریاچەی لوک نەی.

The giants’ tough talk continued,

پێکدادانی دوو زەبەلاحەکە بەردەوام دەبێت،

until one day Benandonner challenged Finn to a fight, face to face.

تا ڕۆژێک بيناندونر داوای ڕووبەڕووبوونەوەی ڕاستەوخۆ لە فین دەکات.

And so the Irish giant tossed enough boulders into the sea

بۆیە، فین کۆمەڵێک بەرد دەخاتە ناو زەریا بۆ ئەوەی ڕێگە بۆ پەڕینەوە خۆش بکات

to create a bridge of stepping stones to the Scottish coast.

بۆ ئەوەی بتوانێت بگاتە خاکی سکۆتڵەندا.

Finn marched across in a fit of rage.

فین بە توڕەبوونەوە بەڕێ دەکەوێت.

When Scotland loomed before him,

کاتێک خاکی سکۆتڵەندا دەردەکەوێت،

he made out the figure of Benandonner from afar.

لە دورەوە پەنجە لە بيناندونر بەرز دەکاتەوە.

Finn was a substantial size,

قەبارەی فین مەزن دەبێت،

but at the sight of his colossal enemy thundering towards him,

بەڵام کاتێک چاوی بە بيناندونر دەکەوێت

his courage faltered.

ئازایەتی و نەبردییەکەی پاشەکشە دەکات.

With one look at Benandonner’s thick neck and crushing fists, Finn turned and ran.

کاتێک فین چاوی بە ملە ئەستور و مەچکە گەورەکەی بيناندونر دەکەوێت، دەکشێتەوە.

Back home, with Benandonner fast approaching,

بيناندونر بە خێرایی بە دوای فین دەکەوێت،

Finn trembled as he described his enemy’s bulk to Oonagh.

لە کاتی باسکردنی بيناندونر بۆ ئۆنا، فین لە ترسا دەلەرزێت.

They knew that if he faced Benandonner head on,

فین هەست دەکات ئەگەر ڕووبەڕووی بيناندونر ببێتەوە،

he’d be crushed.

تێکدەشکێنرێت.

And so Oonagh hatched a cunning plan -

بۆیە، ئۆنا پلانێک دادەڕێژیت،

they needed to create an illusion of size,

پێویست دەبێت قەبارەیەکی خەیاڵی دروست بکەن

to suggest Finn was a mountain of a man whilst keeping him out of sight.

کە لە دوورەوە فین وەک شاخێک لە شێوەی مرۆڤ دەر بکەوێت.

As Benandonner neared the end of the bridge,

کاتێک بيناندونر لە پردەکە نزیک دەبێتەوە،

Oonagh stuffed her husband in a huge cradle.

ئۆنا فین لە لانکەیەکی مەزن حەشار دەدات.

Disguised as an enormous baby,

وەک منداڵێکی مەزن دێتە بەر چاو،

Finn lay quiet as Benandonnner pounded on the door.

فین بێدەنگ دەبێت کاتێک بيناندونر بە توندی لە دەرگە دەدات.

The house shook as he stepped inside.

لە کاتی هاتنە ژوورەوەی بيناندونر، زەوی دەلەرێتەوە.

Oonagh told the enraged visitor that her husband wasn’t home,

ئۆنا بيناندونری توڕە ئاگەدار دەکاتەوە کە هاوسەرەکەی لە ماڵ نییە،

but welcomed him to sit and eat while he waited.

بەڵام دەتوانێت لێرە دابنیشتێت تا هاوسەرەکەی دەگەڕێتەوە.

When Benandonner tore into the cakes placed before him,

کاتێک بيناندونر کێکی بەر دەمی دەخوات،

he cried out in pain

بە ئازارەوە هاوار دەکات

for he’d shattered his teeth on the metal Oonagh had concealed inside.

چونکە ددانەکانی دەشکێت بەهۆی قەپ گرتن لەو کانزایانەی ئۆنا دەیخاتە ناو کێکەکەوە.

She told him that this was Finn’s favorite bread,

ئۆنا پێی ڕادەگەێنێت کە ئەمە کێکی دڵخوازی فینە،

sowing a seed of doubt in Benandonner’s mind

بەمەش گومان دەخاتە مێشکی بيناندونر،

that he was any match for his rival.

کە هیچ کەس ناتوانێت بەرهەڵستی فین ببێتەوە.

When Finn let out a squawk,

کاتێک فین وەک منداڵ دەقیژێنێت،

Benandonner’s attention was drawn to the gigantic baby in the corner.

سەرنجی بيناندونر دەکەوێتە سەر منداڵە زەبەلاحەکەی سوچەکە.

So hefty was the infant swaddled under piles of blankets,

لەخۆی دەپرسێت، ئەگەر منداڵەکە ئەوەندە زەبەلاح بێت

Benandonner shuddered at the thought of what the father would look like.

دەبێت قەبارەی مەزنی باوکی چۆن بێت.

He decided he’d rather not find out.

بۆیە، بڕیار دەدات کەوا باشترە هەر نەزانێت.

As he fled, Benandonner tore up the rocks connecting the shores,

لە کاتی ڕاکردنیدا، بيناندونر هەموو ئەو بەردانە فڕی دەدات کە پردەکەی دروست دەکەن.

breaking up the causeway.

بەمەش، پردەکە تێکدەشکێت.

What remains are two identical rock formations:

ئەوەی دەمێنێتەوە، دوو پێکهاتەی بەردینین:

one on the North Antrim coast of Ireland

یەکێک دەکەوێتە کەناراوەکانی باکوری ئەنتریم لە ئێرلەندا

and one at Fingal’s Cave in Scotland, right across the sea.

و دانەیەکیتر لە ئەشکەوتی فینگاڵ لە سکۆتڵەندا ڕاستەوخۆ لە بەرانبەر زەریا.