How humanity got hooked on coffee - Jonathan Morris

1,568,552 views ・ 2024-03-05

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Μετάφραση: Thanasis Zantrimas Επιμέλεια: Vaia Katsarou
00:06
One day around 850 CE, a goatherd named Kaldi observed that,
0
6794
5464
Μια μέρα γύρω στο 850 μ.Χ, ένας βοσκός με το όνομα Κάλντι
παρατήρησε ότι οι κατσίκες του φέρονταν αφύσικα
00:12
after nibbling on some berries, his goats started acting abnormally.
1
12258
4671
όταν τσιμπολογούσαν κάτι σαν κεράσια.
00:17
Kaldi tried them himself, and soon enough he was just as hyper.
2
17555
4254
Ο Κάλντι τα δοκίμασε και αυτός και αμέσως ένιωσε μια αίσθηση εγρήγορσης.
00:22
This was humanity’s first run-in with coffee—
3
22351
2962
Αυτή ήταν η πρώτη επαφή της ανθρωπότητας με τον καφέ,
00:25
or so the story goes.
4
25313
1626
ή έτσι αναφέρει η ιστορία.
00:27
When exactly people began consuming coffee is unclear—
5
27315
3670
Το πότε, ακριβώς, άρχισε ο άνθρωπος να καταναλώνει καφέ είναι ασαφές,
00:31
but at some point before the 1400s, in what’s now Ethiopia,
6
31027
4004
αλλά κάποια στιγμή πριν από τον 15ο αιώνα, στη σημερινή Αιθιοπία,
00:35
people began foraging for wild coffee in the forest undergrowth.
7
35198
4212
οι άνθρωποι άρχισαν να καλλιεργούν άγριο καφέ σε χαμηλή δασική βλάστηση.
00:39
The reason coffee plants are equipped with lots of caffeine
8
39702
3379
Ο λόγος που τα καφεόδεντρα διαθέτουν πολλή καφεΐνη
00:43
might be because it makes them unattractive to herbivores
9
43081
3294
είναι ίσως γιατί τα κάνει μη ελκυστικά στα φυτοφάγα ζώα
00:46
or more attractive to pollinators.
10
46375
2420
ή πιο ελκυστικά στους επικονιαστές.
00:49
But either way, people caught on to coffee’s advantages
11
49045
3420
Όπως και να ’χει όμως, οι άνθρωποι αντιλήφθηκαν τα πλεονεκτήματα του καφέ
00:52
and began making tea from its leaves;
12
52465
2461
και άρχισαν να φτιάχνουν τσάι από τα φύλλα του,
00:54
combining its berries with butter and salt for a sustaining snack;
13
54967
4130
συνδυάζοντας τους καρπούς του με βούτυρο και αλάτι ως θρεπτικό σνακ
00:59
and drying, roasting, and simmering its cherries into an energizing elixir.
14
59180
5631
και ξηραίνοντας, ψήνοντας και σιγοβράζοντας τα κουκούτσια του
σε ένα διεγερτικό ελιξίριο.
01:05
Coffee rode trade routes into the Middle East,
15
65478
2836
Ο καφές χάραξε τους εμπορικούς δρόμους στη Μέση Ανατολή,
01:08
and its widespread popularity began brewing in earnest in the 1450s.
16
68314
5047
και η εκτεταμένη του δημοφιλία άρχισε να αυξάνεται στα μέσα του 15ου αιώνα.
01:13
Upon returning from a visit to Ethiopia,
17
73486
2753
Κατά την επιστροφή του από ένα ταξίδι στην Αιθιοπία,
01:16
a Sufi leader recommended that worshippers in Yemen
18
76239
3503
ένας σουφιστής πρότεινε οι προσκυνητές στην Υεμένη
01:19
use coffee during ritual chants and dances.
19
79742
3253
να χρησιμοποιούν καφέ κατά τις ψαλμωδίες και τους χορούς.
01:23
Soon enough, people within the Ottoman Empire
20
83246
2669
Σύντομα, στην Οθωμανική Αυτοκρατορία
01:25
began roasting and grinding the beans to yield a darker, bolder beverage.
21
85915
4963
έψηναν και άλεθαν καρπούς για να φτιάξουν ένα σκούρο, έντονο ρόφημα.
01:31
Many gathered in guesthouses and outside mosques
22
91420
3587
Συγκεντρώνονταν σε πανσιόν και έξω από τζαμιά
01:35
to partake in coffee’s comforts.
23
95007
2002
για να συμμετέχουν στις ανέσεις του καφέ.
01:37
But authorities grew concerned about whether coffee’s influence
24
97093
3628
Οι αρχές, όμως, άρχισαν να ανησυχούν για το εάν η επιρροή του καφέ
01:40
was innocent or intoxicating,
25
100721
2086
ήταν αθώα ή εθιστική,
01:42
and if Muslims should be allowed to drink it.
26
102807
2502
και αν θα έπρεπε οι μουσουλμάνοι να τον πίνουν.
01:45
Indeed, in 1511, a religious court in Mecca put coffee on trial.
27
105601
5714
Το 1511, ένα θρησκευτικό δικαστήριο στη Μέκα έθεσε σε δίκη τον καφέ.
01:51
Scholars finally deemed it permissible,
28
111399
2419
Οι λόγιοι, τελικά, έκριναν ότι είναι επιτρεπτό,
01:53
so coffeehouses sprang up in Damascus, Istanbul, and beyond,
29
113818
4379
έτσι ξεφύτρωσαν καφενεία στη Δαμασκό, την Κωνσταντινούπολη και παραπέρα,
01:58
where clientele could sip coffee, smoke, and enjoy a variety of entertainment.
30
118239
5047
όπου πελάτες έπιναν καφέ, κάπνιζαν και απολάμβαναν ένα εύρος ψυχαγωγιών.
02:04
By the late 1500s, people in Yemen were farming coffee
31
124245
4421
Έως τα τέλη του 16ου αιώνα, στην Υεμένη άρχισε να καλλιεργείται ο καφές
02:08
and exporting it from the port of Al-Makha,
32
128666
3045
και να εξάγεται από το λιμάνι της Αλ-Μούχα,
02:11
which became known in other parts of the world as Mocha.
33
131711
3795
το οποίο έγινε γνωστό σε άλλα μέρη του κόσμου ως Μόκα.
02:16
But coffee was eventually transported— or smuggled— into India,
34
136007
4045
Ο καφές μεταφέρθηκε τελικά, ή πέρασε λαθραία, στην Ινδία,
02:20
and soon took root in Java and beyond.
35
140052
3129
και σύντομα ρίζωσε στην Ιάβα και ακόμα παραπέρα.
02:24
Meanwhile, the Ottoman Empire introduced the stimulating substance to Europe.
36
144182
4587
Στο μεταξύ, η Οθωμανική Αυτοκρατορία εισήγαγε τη διεγερτική ουσία στην Ευρώπη.
02:29
Central London’s first coffeehouses opened in the 1650s.
37
149312
4504
Τα πρώτα καφενεία του κεντρικού Λονδίνου άνοιξαν στα μέσα του 17ου αιώνα.
02:33
By 1663 there were more than 80.
38
153900
2794
Έως το 1663 υπήρχαν πάνω από 80.
02:36
And despite King Charles II’s attempt to ban them in 1675,
39
156819
5047
Και παρόλο που ο βασιλιάς Κάρολος ο Β′ προσπάθησε να τα απαγορεύσει, το 1675
02:41
coffeehouses kept simmering as social and intellectual hotbeds.
40
161991
4463
τα καφενεία λειτούργησαν ως κοινωνικά και πνευματικά κέντρα.
02:46
In 1679, for instance, patrons of Garraway’s coffeehouse
41
166871
4755
Το 1679, για παράδειγμα, οι πάτρωνες του καφενείου Γκάρογουεϊ
02:51
had the pleasure of watching Robert Hooke, the scientist who coined the term “cell,”
42
171626
4754
παρακολούθησαν τον επιστήμονα Ρόμπερτ Χουκ που επινόησε τον όρο «κύτταρο»,
02:56
publicly dissect a porpoise.
43
176380
2378
να κάνει δημόσια ανατομή σε έναν φαλιανό.
02:59
In France, people began mixing coffee with milk and sugar.
44
179175
3587
Στη Γαλλία οι άνθρωποι αναμείγνυαν καφέ μαζί με γάλα και ζάχαρη.
03:02
And throughout the 1700s,
45
182887
2002
Καθόλη τη διάρκεια του 18ου αιώνα,
03:04
Paris’ coffeehouses hosted Enlightenment figures like Diderot and Voltaire,
46
184889
5130
τα καφενεία του Παρισιού φιλοξένησαν τον Ντιντερό και τον Βολταίρο,
03:10
who allegedly drank 50 cups of coffee a day.
47
190186
3628
οι οποίοι λέγεται πως έπιναν τη μέρα 50 φλυτζάνια καφέ.
03:13
Granted, these were likely small servings of comparatively weak coffee—
48
193981
4505
Ομολογουμένως, αυτές ήταν πιθανόν μικρές μερίδες ενός ελαφριού καφέ,
03:18
but still, impressive.
49
198569
1543
αλλά πάραυτα εντυπωσιακό.
03:20
Meanwhile, European empires began profiting off coffee-growing,
50
200279
4254
Στο μεταξύ, οι ευρωπαϊκές αυτοκρατορίες κέρδιζαν από την καλλιέργεια καφέ,
03:24
establishing enslaved or exploited workforces
51
204533
3713
με τη δημιουργία καθεστώτος δουλείας και εκμετάλλευσης του εργατικού δυναμικού
03:28
in Asia, Latin America, and the Caribbean.
52
208246
2752
στην Ασία, τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική.
03:31
As cultivation boomed in Latin America, fueled by slavery,
53
211582
4046
Καθώς η καλλιέργεια ανθούσε στη Λατινική Αμερική λόγω της δουλείας,
03:35
growers displaced Indigenous populations
54
215795
2752
οι καλλιεργητές εκτόπισαν τους γηγενείς πληθυσμούς
03:38
and burned forests to establish ever-expanding plantations.
55
218547
4213
και έκαψαν δάση για να εγκαταστήσουν διαρκώς διευρυνόμενες φυτείες.
03:43
By 1906, Brazil was exporting over 80% of the world’s coffee.
56
223177
5339
Έως το 1906, η Βραζιλία εξήγαγε πάνω από το 80% του καφέ παγκοσμίως.
03:48
That same year, the Milan World’s Fair showcased
57
228766
3253
Την ίδια χρονιά, η Διεθνής Έκθεση του Μιλάνου
03:52
the first commercial espresso machine.
58
232019
2795
παρουσίασε την πρώτη εμπορική μηχανή εσπρέσο.
Μαζί με την ανάπτυξη του βιομηχανικού εξοπλισμού καβουρντίσματος
03:55
And alongside the development of industrial roasting equipment
59
235022
3504
03:58
came various coffee brands.
60
238567
2211
προέκυψαν διάφορες μάρκες καφέ.
04:01
By the mid-1950s, about 60% of US factories incorporated coffee breaks.
61
241028
6257
Έως τα μέσα του 20ού αιώνα, το 60% των αμερικανικών εργοστασίων
εισήγαγαν το διάλειμμα για καφέ.
04:07
As African countries cut colonial ties, many ramped up coffee production.
62
247451
5047
Όσο οι χώρες της Αφρικής αποαποικιοποιήθηκαν,
πολλές αύξησαν την παραγωγή καφέ.
04:12
And coffee drinking also later made inroads in East Asia,
63
252707
3837
Αργότερα, η κατανάλωση του καφέ εξαπλώθηκε στην Ανατολική Ασία,
04:16
especially as canned, pre-prepared beverages.
64
256544
3211
ειδικά ως προπαρασκευασμένα ροφήματα.
04:20
In more recent decades,
65
260423
1376
Στις δεκαετίες που ακολούθησαν,
04:21
specialty coffees with an emphasis on quality beans and brewing methods
66
261799
4630
εξιδεικευμένοι καφέδες με έμφαση σε ποιοτικούς σπόρους και μεθόδους άλεσης
04:26
grew popular and propelled farms in Central America and East Africa.
67
266429
4713
έγιναν δημοφιλείς και ενθάρρυναν φάρμες σε Κεντρική Αμερική και Ανατολική Αφρική.
04:31
Yet coffee workers worldwide continued to endure inhumane conditions
68
271475
5214
Ωστόσο, οι εργάτες, παγκοσμίως, συνέχισαν να εργάζονται σε απάνθρωπες συνθήκες
04:36
and insufficient compensation.
69
276689
2127
και ελάχιστο εισόδημα.
04:38
This motivated certification efforts
70
278983
2377
Αυτό ήταν το κίνητρο ώστε η παραγωγή καφέ
04:41
for coffee production that met ethical standards,
71
281360
2878
να πιστοποιείται με βάση ηθικά πρότυπα,
04:44
including minimum wage and sustainable farming.
72
284238
3045
όπως βασικούς μισθούς και βιώσιμες καλλιέργειες.
04:47
But issues still loom over the industry.
73
287283
2627
Ακόμη, όμως, ελλοχεύουν ζητήματα στη βιομηχανία.
04:50
And because of climate change,
74
290202
1877
Επίσης, λόγω της κλιματικής αλλαγής,
04:52
the equatorial “Bean Belt” where coffee thrives
75
292079
3254
η ισημερινή «Ζώνη Καφέ» όπου ακμάζει ο καφές
04:55
is projected to shrink in upcoming decades.
76
295333
3086
προβλέπεται να συρρικνωθεί τις ερχόμενες δεκαετίες.
04:58
It’s unclear exactly what this might look like.
77
298461
2878
Δεν είναι ξεκάθαρο ακριβώς πώς μπορεί να μοιάζει αυτό.
05:01
But scientists are investigating possibilities
78
301422
3045
Οι επιστήμονες, όμως, ερευνούν πιθανότητες
05:04
like resilient coffee hybrids that might help weather the unpredictable future—
79
304467
4796
όπως ανθεκτικά υβρίδια καφέ που ίσως επιβιώσουν στο απρόβλεπτο μέλλον.
05:09
all to protect the beverage that’s become a cherished part
80
309513
3420
Όλα αυτά για να προστατέψουν το ρόφημα που αποτελεί πολύτιμο κομμάτι
05:12
of daily rituals worldwide.
81
312933
2586
των καθημερινών τελετουργιών παγκοσμίως.
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7