The brilliance of bioluminescence - Leslie Kenna

2,331,786 views ・ 2013-05-15

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

00:00
Translator: Andrea McDonough Reviewer: Jessica Ruby
0
0
7000
Μετάφραση: Evelina Samoili Επιμέλεια: Chryssa R. Takahashi
00:14
Imagine a place so dark
1
14226
1705
Φανταστείτε ένα μέρος τόσο σκοτεινό
00:15
you can't see the nose on your face.
2
15931
2218
που να μην μπορείτε να δείτε ούτε τη μύτη σας.
00:18
Eyes opened or closed, it's all the same
3
18149
3068
Είτε έχετε ανοιχτά τα μάτια είτε κλειστά είναι το ίδιο,
00:21
because the sun never shines there.
4
21217
2768
γιατί ο ήλιος δεν λάμπει ποτέ εκεί.
00:23
Up ahead, you see a light.
5
23985
2088
Μπροστά σας, βλέπετε ένα φως.
00:26
When you creep in to investigate,
6
26073
1888
Πλησιάζοντας για να δείτε τι είναι,
00:27
a blue light flits around you.
7
27961
2251
ένα μπλε φως περιπλανιέται γύρω σας.
00:30
"I could watch this forever," you think.
8
30212
2184
«Θα μπορούσα να το χαζεύω για πάντα», σκέφτεστε.
00:32
But you can't
9
32396
1021
Αλλά δεν μπορείτε
00:33
because the mouth of an anglerfish has just sprung open
10
33417
2851
γιατί το στόμα μιας πεσκαντρίτσας μόλις άνοιξε διάπλατα
00:36
and eaten you alive.
11
36268
2203
και σας κατάπιε ζωντανό.
00:38
You are just one of many creatures
12
38471
1575
Είστε άλλο ένα απ' τα πολλά πλάσματα
00:40
at the bottom of the ocean who learn too late
13
40046
2306
στον βυθό του ωκεανού, που μάθατε πολύ αργά
00:42
to appreciate the power of bioluminescence.
14
42352
3587
να εκτιμάτε τη δύναμη της βιοφωταυγείας.
00:45
Bioluminescence refers to the ability
15
45939
2294
Η βιοφωταύγεια αναφέρεται στην ικανότητα
00:48
of certain living things to create light.
16
48233
2625
μερικών ζωντανών οργανισμών να παράγουν φως.
00:50
The human body can make stuff
17
50858
1677
Το ανθρώπινο σώμα μπορεί να παράγει πράγματα
00:52
like ear wax and toe nails,
18
52535
3091
όπως το κερί των αυτιών ή τα νύχια των ποδιών,
00:55
but these organisms can turn
19
55626
1588
αλλά αυτοί οι οργανισμοί μπορούν να μετατρέψουν
00:57
parts of their body into glow sticks.
20
57214
2648
μέρη τους σώματός τους σε φωτεινά ραβδιά.
00:59
It's like nature made them ready to rave.
21
59862
2368
Λες και η φύση τα προίκισε να μπορούν να ρειβάρουν.
01:02
Why?
22
62230
973
Γιατί;
01:03
In one way or another,
23
63203
1336
Με τον ένα ή τον άλλον τρόπο,
01:04
bioluminescence improves a living thing's chances of survival.
24
64539
4062
η βιοφωταύγεια βελτιώνει τις πιθανότητες επιβίωσης του οργανισμού.
01:08
Take the firefly.
25
68601
1443
Ας πάρουμε την πυγολαμπίδα.
Η ικανότητά της να παράγει πράσινο φως
01:10
It's ability to glow green
26
70044
1559
01:11
helps it attract a mate on a warm, summer night,
27
71603
2831
τη βοηθά να προσελκύει το ταίρι της μια ζεστή καλοκαιρινή νύχτα,
01:14
but it's just one of many living things that can glow.
28
74434
2908
υπάρχουν, όμως κι άλλοι οργανισμοί που μπορούν να λαμπυρίζουν.
01:17
The railroad worm, Phrixothrix hirtus,
29
77342
2712
Ο σκώληκας-σιδηρόδρομος, Phrixothrix hirtus,
μπορεί να αλλάξει στο σώμα του δύο χρώματα:
01:20
can light up its body in two colors:
30
80054
1882
01:21
red and green.
31
81936
1235
κόκκινο και πράσινο.
01:23
Would you eat something
32
83171
1090
Θα τρώγατε κάτι
01:24
that looks like an airport runway?
33
84261
2300
που μοιάζει με διάδρομο προσγείωσης ενός αεροδρομίου;
01:26
Neither would any sensible predator.
34
86561
2252
Ούτε και κανένα λογικό αρπακτικό.
01:28
The flashing lights keep the worm safe.
35
88813
2906
Τα φώτα που αναβοσβήνουν κρατούν τον σκώληκα ασφαλή.
01:31
Then there's the deep sea shrimp,
36
91719
2059
Υπάρχει επίσης η γαρίδα της βαθιάς θάλασσας,
01:33
Acantherphyra purpurea.
37
93778
1749
Acantherphyra purpurea.
01:35
When it feels threatened,
38
95527
1335
Όταν νιώθει ότι απειλείται,
01:36
it spews a cloud of glowing goo from its mouth.
39
96862
3165
εξεμεί ένα σύννεφο φωτεινής κόλλας από το στόμα της.
01:40
Who doesn't run the other way
40
100027
1299
Ποιος δε θα έτρεχε μακριά
01:41
when they've just been puked on?
41
101326
2274
αν κάποιος ξερνούσε πάνω του;
01:43
Plus, that puke attracts bigger predators
42
103600
2543
Επίσης, ο εμετός αυτός προσελκύει μεγαλύτερους θηρευτές
01:46
who want to eat the shrimp's enemy.
43
106143
2243
που θέλουν να φάνε τους εχθρούς της γαρίδας.
01:48
So what if you can't bioluminesce?
44
108386
2301
Τι γίνεται ότι δεν μπορείς να βιοφωτιστείς;
01:50
No problem!
45
110687
1054
Κανένα θέμα!
01:51
There are other ways for living things
46
111741
1581
Υπάρχουν ζωντανοί οργανισμοί
01:53
to make bioluminescence work for them,
47
113322
2202
που κάνουν τη βιοφωταύγεια να λειτουργήσει υπέρ τους,
01:55
even if they weren't born with the equipment to glow.
48
115524
3032
ακόμα κι αν δεν μπορούν να λαμπυρίζουν εκ φύσεως.
01:58
Let's revisit the anglerfish
49
118556
1844
Πάμε πίσω στην πεσκαντρίτσα
02:00
moments before it tried to eat you.
50
120400
2002
λίγο πριν προσπαθήσει να σας φάει.
02:02
That glowing bait on top of its head?
51
122402
1794
Το φωτεινό δόλωμα πάνω στο κεφάλι του;
02:04
It comes from a pocket of skin called the esca.
52
124196
2985
Έρχεται από ένα θύλακα του δέρματος που λέγεται esca.
02:07
The esca holds bioluminescent bacteria.
53
127181
2854
H esca περικλείει βιοφωτοβόλα βακτήρια.
02:10
The anglerfish can't glow there by itself,
54
130035
2255
Η πεσκαντρίτσα δεν μπορεί να φωτιστεί από μόνη της,
02:12
so it holds a sack of glowing bacteria instead.
55
132290
4037
όποτε περικλείει έναν σάκο με φωτοβόλα βακτήρια.
02:16
Remember the firefly?
56
136327
1674
Θυμάστε την πυγολαμπίδα;
02:18
It can actually make itself glow.
57
138001
2082
Μπορεί να φωτίζεται από μόνη της.
02:20
Inside its lantern are two chemicals,
58
140083
2591
Μέσα στο φαναράκι της υπάρχουν δύο χημικές ενώσεις
02:22
a luciferin and a luciferase.
59
142674
2516
η λουσιφερίνη και η λουσιφεράση.
02:25
When firefly luciferase and luciferin mix together
60
145190
2905
Όταν η λουσιφεράση και η λουσιφερίνη της πυγολαμπίδας ενωθούν
02:28
in the presence of oxygen
61
148095
1294
παρουσία οξυγόνου
02:29
and fuel for the cell, called ATP,
62
149389
2085
και του κυτταρικού καυσίμου, ATP,
02:31
the chemical reaction gives off energy in the form of light.
63
151474
3710
η χημική αντίδραση εκπέμπει ενέργεια με τη μορφή φωτός.
02:35
Once scientists figured out
64
155184
1460
Όταν οι επιστήμονες κατάλαβαν
02:36
how the firefly creates its luciferase and luciferin,
65
156644
2962
πώς η πυγολαμπίδα δημιουργεί τη λουσιφεράση και τη λουσιφερίνη,
02:39
they used genetic engineering
66
159606
1587
χρησιμοποίησαν τη γενετική μηχανική
02:41
to make this light-producing reaction
67
161193
1917
για να δημιουργήσουν τη φωτοβόλα αυτή αντίδραση
02:43
occur inside other living things that can't glow.
68
163110
3149
και σε άλλους ζωντανούς οργανισμούς που δεν το κάνουν.
02:46
For example, they inserted the genes,
69
166259
2202
Για παράδειγμα, έβαλαν τα γονίδια
02:48
or instructions, for a cell
70
168461
1662
ή τις εντολές, ενός κυττάρου
02:50
to create firefly luciferase and luciferin into a tobacco plant.
71
170123
4240
για να φτιάξει λουσιφεράση και λουσιφερίνη πυγολαμπίδας, σε φυτό καπνού.
02:54
Once there, the tobacco plant followed the instructions
72
174363
2853
Όταν τα κατάφεραν, το φυτό καπνού ακολούθησε τις οδηγίες
02:57
slipped into its DNA and lit up like a Christmas tree.
73
177216
4015
που μπήκαν στο DNA του και έλαμψε σαν χριστουγεννιάτικο δέντρο.
03:01
The beauty of bioluminescence,
74
181231
1563
Η ομορφιά της βιοφωταυγείας
03:02
unlike the light from the sun or an incandescent bulb,
75
182794
2750
σε αντίθεση με το φως του ήλιου ή τις λυχνίες πυράκτωσης,
03:05
is that it's not hot.
76
185544
1592
δεν παράγει ζέστη.
03:07
It takes place in a range of temperatures
77
187136
2286
Διαθέτει ένα εύρος θερμοκρασιών,
03:09
that don't burn a living thing.
78
189422
1984
που δεν καίνε τον ζωντανό οργανισμό.
03:11
And unlike a glow stick,
79
191406
1438
Αντίθετα με ένα φωτεινό ραβδί,
03:12
which fades out as the chemicals inside get used up,
80
192844
2876
που σβήνει όταν εξαντλούνται τα χημικά που έχει μέσα,
03:15
bioluminescent reactions use replenishable resources.
81
195720
3746
οι αντιδράσεις της βιοφωταύγειας χρησιμοποιούν ανανεώσιμους πόρους.
03:19
That's one reason engineers
82
199466
1465
Για τον λόγο αυτό οι μηχανικοί
03:20
are trying to develop bioluminescent trees.
83
200931
3290
προσπαθούν να αναπτύξουν βιοφωτοβόλα δέντρα.
03:24
Just think, if planted on the side of highways,
84
204221
2546
Σκεφτείτε ότι αν φυτεύονταν στην άκρη των αυτοκινητοδρόμων,
03:26
they could light the way, using only oxygen
85
206767
2050
θα φώτιζαν τον δρόμο χρησιμοποιώντας μόνο οξυγόνο
03:28
and other freely available, clean resources to run.
86
208817
3647
κι άλλους εντελώς δωρεάν καθαρούς πόρους για να λειτουργήσουν.
03:32
Talk about survival advantage!
87
212464
2075
Είναι ένα πλεονέκτημα επιβίωσης,
03:34
That could help our planet live longer.
88
214539
2618
που θα μπορούσε να βοηθήσει τον πλανήτη μας να ζήσει περισσότερο.
03:37
Do you find yourself thinking of other ways
89
217157
2337
Μπορείτε να σκεφτείτε άλλους τρόπους
03:39
to put bioluminescence to good use?
90
219494
2869
να χρησιμοποιήσουμε τη βιοφωταύγεια για καλό σκοπό;
03:42
That glow stick you swing at a rave
91
222363
2039
Το φωτεινό ραβδί που κουνάτε σε ένα ρέιβ πάρτι
03:44
may help you find a mate,
92
224402
1599
μπορεί να βοηθήσει να βρείτε ένα ταίρι
03:46
but how else can bioluminescence improve your survival?
93
226001
3753
όμως, πώς αλλιώς μπορεί η βιοφωταύγεια να βελτιώσει την επιβίωσή σας;
03:49
If you start thinking in this way,
94
229754
1877
Αν ξεκινήσετε να σκέφτεστε έτσι,
03:51
you have seen the light.
95
231631
1835
έχετε δει το φως.
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7