The race to decode a mysterious language - Susan Lupack

Μετάφραση: Κυριακή Αρναούτη Επιμέλεια: Eleni Tziafa

In the early 1900s on the island of Crete,

Στις αρχές του 1900 στο νησί της Κρήτης,

British archaeologist Sir Arthur Evans uncovered nearly 3,000 tablets

ο Βρετανός αρχαιολόγος σερ Άρθουρ Έβανς ανακάλυψε σχεδόν 3.000 πινακίδες

inscribed with strange symbols.

χαραγμένες με παράξενα σύμβολα.

He thought these symbols represented the language spoken

Πίστευε ότι αυτά τα σύμβολα αναπαριστούσαν τη γλώσσα

που μιλούσε ο αρχαιότερος πολιτισμός της Ευρώπης.

by Europe’s oldest civilization.

Their meaning would elude scholars for 50 years.

Οι ακαδημαϊκοί αδυνατούσαν να βρουν το νόημά της επί 50 χρόνια.

Evans discovered these tablets amid the colorful frescoes

Ο Έβανς ανακάλυψε αυτές τις πινακίδες μεταξύ των πολύχρωμων τοιχογραφιών

and maze-like hallways of the palace of Knossos.

και τον δαιδαλωδών διαδρόμων του παλατιού της Κνωσού.

He called the civilization Minoan—

Ονόμασε τον πολιτισμό Μινωικό -

after the mythical Cretan ruler, King Minos.

από τον μυθικό άρχοντα της Κρήτης, τον βασιλιά Μίνωα.

He thought the script, dubbed Linear B, represented the Minoan language,

Πίστευε ότι η γραφή, γνωστή ως Γραμμική Β, αναπαριστούσε τη μινωική γλώσσα

and scholars all over the world came up with their own theories.

και ακαδημαϊκοί σε όλον τον κόσμο ανέπτυξαν τις δικές τους θεωρίες.

Was it the lost language of the Etruscans?

Ήταν η χαμένη γλώσσα των Ετρούσκων;

Or perhaps it represented an early form of Basque?

Ή μήπως αναπαριστούσε μια πρώιμη μορφή της γλώσσας των Βάσκων;

The mystery intensified because Evans guarded the tablets closely––

Το μυστήριο μεγάλωνε γιατί ο Έβανς κρατούσε στην κατοχή του τις πινακίδες

only 200 of the inscriptions were published during his lifetime––

-μόνο 200 από τις επιγραφές δημοσιεύθηκαν στη διάρκεια της ζωής του-

but he couldn’t decipher the script.

αλλά δε μπορούσε να τις αποκρυπτογραφήσει.

However, he did make two accurate observations:

Ωστόσο, έκανε δύο ακριβείς παρατηρήσεις:

the tablets were administrative records, and the script was a syllabary,

οι πινακίδες ήταν διοικητικά έγγραφα, και η γραφή ήταν συλλαβική,

where each symbol represented both a consonant and a vowel,

όπου κάθε σύμβολο αναπαριστούσε ένα σύμφωνο και ένα φωνήεν μαζί,

mixed with characters that each represented a whole word.

ανάμεικτα με χαρακτήρες που αναπαριστούσαν μια ολόκληρη λέξη.

Evans worked on Linear B for three decades before a scholar from Brooklyn, New York,

Ο Έβανς δούλεψε στη Γραμμική Β για τρεις δεκαετίες πριν λυθεί το μυστήριο

από την ακαδημαϊκό Άλις Κόμπερ από το Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης.

named Alice Kober set out to solve the mystery.

Kober was a professor of Classics at Brooklyn College

Η Κόμπερ ήταν καθηγήτρια Κλασικής Φιλολογίας στο Κολέγιο του Μπρούκλιν,

when few women held such positions.

μια εποχή που ελάχιστες γυναίκες κατείχαν τέτοιες θέσεις.

To help in her quest, she taught herself many languages––

Για να τα καταφέρει, έμαθε μόνη της πολλές γλώσσες -

knowledge she knew she would need to decipher Linear B.

ήξερε ότι θα χρειαζόταν αυτή τη γνώση για να αποκρυπτογραφήσει τη Γραμμική Β.

For the next two decades, she analyzed the symbols.

Για τις επόμενες δύο δεκαετίες ανέλυε τα σύμβολα.

Working from the few available inscriptions,

Δουλεύοντας με τις ελάχιστες διαθέσιμες επιγραφές,

she recorded how often each symbol appeared.

κατέγραψε πόσο συχνά εμφανιζόταν το κάθε σύμβολο.

Then she recorded how frequently each symbol appeared next to another.

Μετά κατέγραψε πόσο συχνά κάθε σύμβολο εμφανιζόταν δίπλα σε ένα άλλο.

She stored her findings on scrap paper in cigarette cartons

Αποθήκευε τα ευρήματά της σε χαρτάκια μέσα σε κούτες από τσιγάρα,

because writing supplies were scarce during the Second World War.

γιατί η γραφική ύλη ήταν σπάνια κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

By analyzing these frequencies,

Αναλύοντας αυτές τις συχνότητες,

she discovered that Linear B relied on word endings

ανακάλυψε ότι η Γραμμική Β βασιζόταν στις καταλήξεις των λέξεων

to give its sentences grammar.

ώστε να έχουν γραμματική οι προτάσεις.

From this she began to build a chart of the relations between the signs,

Έτσι άρχισε να φτιάχνει ένα διάγραμμα με τις σχέσεις μεταξύ των συμβόλων,

coming closer than anyone before to deciphering Linear B.

πλησιάζοντας περισσότερο από οποιονδήποτε στο παρελθόν την αποκρυπτογράφησή της.

But she died, probably of cancer, in 1950 at the age of 43.

Αλλά πέθανε, πιθανότατα από καρκίνο, το 1950 στην ηλικία των 43.

While Kober was analyzing the Knossos tablets,

Ενώ η Κόμπερ ανέλυε τις πινακίδες της Κνωσού,

an architect named Michael Ventris was also working to crack Linear B.

ένας αρχιτέκτονας, ο Μάικλ Βέντρις, επίσης δούλευε στην αποκρυπτογράφησή τους.

He had become obsessed with Linear B as a schoolboy after hearing Evans speak.

Είχε πάθει εμμονή με τη Γραμμική Β ως μαθητής μετά από μία ομιλία του Έβανς.

He even worked on deciphering the script while serving in World War II.

Μάλιστα δούλεψε στην αποκρυπτογράφηση κατά τη θητεία του στον Β' Παγκόσμιο.

After the war, Ventris built on Kober’s grid

Μετά τον πόλεμο, ο Βέντρις εμπλούτισε το πλάνο της Κόμπερ,

using a newly published cache of Linear B inscriptions

μελετώντας μια νέα ομάδα από επιγραφές στη Γραμμική Β

excavated from a different archeological site called Pylos, on mainland Greece.

που προήλθαν από ανασκαφές σε άλλον χώρο, την Πύλο, στην ηπειρωτική Ελλάδα.

His real breakthrough came when he compared the tablets from Pylos

Η πιο σημαντική του ανακάλυψη ήρθε όταν συνέκρινε τις πινακίδες της Πύλου

with those from Knossos

με αυτές της Κνωσού,

and saw that certain words appeared on tablets from one site but not the other.

και είδε ότι μερικές λέξεις εμφανίζονταν σε αυτές της Πύλου αλλά όχι της Κνωσού.

He wondered if those words represented the names of places

Αναρωτήθηκε αν αυτές οι λέξεις αναπαριστούσαν τοπωνύμια

specific to each location.

που ήταν συγκεκριμένα για κάθε τοποθεσία.

He knew that over centuries, place names tend to remain constant,

Ήξερε ότι κατά τους αιώνες τα τοπωνύμια τείνουν να παραμένουν σταθερά,

and decided to compare Linear B

και αποφάσισε να συγκρίνει τη Γραμμική Β

to an ancient syllabary from the island of Cyprus.

με μια αρχαία συλλαβική γραφή από το νησί της Κύπρου.

The Cypriot script was used hundreds of years after Linear B,

Η κυπριακή γραφή χρησιμοποιήθηκε εκατοντάδες χρόνια μετά τη Γραμμική Β

but some of the symbols were similar—

αλλά κάποια από τα σύμβολα ήταν παρόμοια -

he wondered if the sounds would be similar, too.

αναρωτήθηκε αν θα ήταν παρόμοιοι και οι ήχοι.

When Ventris plugged some of the sounds of the Cypriot syllabary

Όταν ο Βέντρις εισήγαγε μερικούς από τους ήχους του Κυπριακού Συλλαβάριου

into the Linear B inscriptions,

στις επιγραφές της Γραμμικής Β,

he came up with the word Knossos,

κατέληξε στη λέξη Κνωσός,

the name of the city where Evans had discovered his tablets.

το όνομα της πόλης όπου ο Έβανς είχε ανακαλύψει τις πινακίδες.

In a domino effect, Ventris unraveled Linear B,

Σε ένα ντόμινο ανακαλύψεων, ο Βέντρις άρχισε να αποκωδικοποιεί τη Γραμμική Β,

with each word revealing more clearly that the language of Linear B

με κάθε λέξη να αποκαλύπτει όλο και πιο ξεκάθαρα

ότι η γλώσσα της Γραμμικής Β δεν ήταν μινωική, αλλά ελληνική.

was not Minoan, but Greek.

Ventris died in a car crash four years later, at the age of 34.

Ο Βέντρις σκοτώθηκε σε τροχαίο τέσσερα χρόνια αργότερα, 34 ετών.

But his discovery rewrote a chapter of history.

Αλλά η ανακάλυψή του έγραψε από την αρχή ένα κεφάλαιο της ιστορίας.

Evans had insisted that the Minoans conquered the mainland Greeks,

Ο Έβανς επέμενε ότι οι Μινωίτες κατέκτησαν τους ηπειρώτες Έλληνες,

and that was why examples of Linear B were found on the mainland.

και αυτός ήταν ο λόγος που η Γραμμική Β βρέθηκε και στην ηπειρωτική χώρα.

But the discovery that Linear B represented Greek, and not Minoan,

Αλλά η ανακάλυψη ότι η Γραμμική Β αναπαριστούσε ελληνικά και όχι μινωικά

showed that the opposite had happened:

έδειξε ότι συνέβη το αντίθετο:

mainland Greeks invaded Crete and adopted the Minoan script for their own language.

οι ηπειρώτες Έλληνες εισέβαλαν στην Κρήτη και υιοθέτησαν τη μινωική γραφή.

But the story isn’t over yet.

Αλλά η ιστορία δεν τελειώνει ακόμη.

The actual language of the Minoans,

Η πραγματική γλώσσα των Μινωιτών,

represented by another script called Linear A,

την οποία αναπαριστά μια άλλη γραφή που λέγεται Γραμμική Α,

has yet to be deciphered.

δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί ακόμα.

It remains a mystery— at least for now.

Παραμένει ένα μυστήριο - τουλάχιστον για την ώρα.